Arquivo da categoría: Entrevistas

Cuestionario Proust: Verónica Martínez Delgado

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Verónica Martínez Delgado:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A forza de vontade e o entusiasmo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A intelixencia.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que continúen a selo.
4.– A súa principal eiva?
– O exceso e a persistencia ou a insistencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Estudar, investigar, ler e escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Deixar de sentir frustación e insatisfacción vitais.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Quedar sen o meu traballo actual.
8.– Que lle gustaría ser?
– O que xa son e nai.
9.– En que país desexaría vivir?
– Neste, pero coas mentes máis abertas e os ollos menos miopes.
10.– A súa cor favorita?
– Violeta.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A verónica.
12.– O paxaro que prefire?
– A águia.
13.– A súa devoción na prosa?
– Moitos, pero escollo a Elisabeth Smart e a Berger.
14.– E na poesía?
– Sophia de Mello, Alexandre O´Neill, Lois Pereiro, Silvia Plath, Luisa Castro, Gioconda Belli…, e moitos e moitas excepcionais do noso país que non cito para non esquecerme dalgún importante.
15.– Un libro?
– Moitos pero quédome con Poesía última de amor e enfermidade, co libro sen título, Te regalo un cuento, Minimaladas, O principiño…
16.– Un heroe de ficción?
– O bibliotecario Chen Ching.
17.– Unha heroína?
– De ficción Xiu de O tren de Zhou Yu e históricas: Camille Claudel, María Pita e María Soliña.
18.– A súa música favorita?
– Calquera de Wim Mertens ou de Chef Baker. Tamén algunhas de Carmen Consolli.
19.– Na pintura?
– Kirchner.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Calquera muller do rural ou da costa, da idade da miña nai ou da miña avoa, calquera muller que parira na casa, por poñer exemplos coñecidos, a nai de Alberte Momán ou de Rafa Villar.
21.– O seu nome favorito?
– Brede e Airas.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O coqueteo sen finalidade e que te xulguen.
23.– O que máis odia?
– Calquera tipo de maltrato, xogar coas debilidades das persoas, a envexa, a falta de congruencia e as mentiras.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Case a calquera gobernante actual.
25.– Un feito militar que admire?
– A Revolución Rusa.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O de dominar calquera arte, sobre todo a música e a pintura.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– De velliña, na cama, soa, esgotada de vivir.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– O optimismo incondicional.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que levan a erros cometidos sen mala vontade.
30.– Un lema na súa vida?
– Debes tentalo porque ao mellor, chegas e podes. Nunca volvas atrás.”

Parlamento das Letras: Rosa Aneiros

Publicado o por

Entrevista de Armando Requeixo a Rosa Aneiros no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo: ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Rosa Aneiros (RA): Digo, como xa fixo aquí María do Cebreiro, que lle sobra a insistencia nas carencias. É o que as autoras e autoras queren que sexa. Outra cousa ben diferente é a recepción: fáltanos público e apoio institucional para a súa proxección. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– RA: Creo que a diversidade temática, de xéneros, de autores, de editoriais e de estilos permite chegar a todo tipo de públicos, algo fundamental para soster un mercado literario. A calidade é moi boa e a presenza crecente de tantas mulleres ofrece unha ollada diferente e rica dunha literatura en constante movemento. Porén, e como citaba antes, a batalla por gañar lectores e lectoras é cada día máis dura pola escasa visibilidade que as nosas letras teñen. (…)”

Eli Ríos: “Interésame que a poesía provoque o pensamento”

Publicado o por

Entrevista de Carme Vidal a Eli Ríos en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Que hai detrás dun poemario que se titular Anamnese?
– Eli Ríos (ER): Está tomado polo lado da Filosofía. Pensamos que a poesía é algo impreso no libro mais a poesía é tamén algo que levamos dentro e temos que sacar. Trátase de poesía narrativa na que dúas persoas se encontran e unha pensa que xa coñecía a outra e vanse dando circunstancias particulares que fan saír o coñecemento. O argumento dá pé a que o eu lírico fago ese proceso de chegar ao coñecemento que hai dentro. (…)
– SG: En María, recén publicado e gañador do Premio de Poesía Figurante, a súa vontade era recuperar a memoria dunha muller, María Soliña, sempre contada por homes, a través dunha voz feminina.
– Eli Ríos (ER): Estamos nunha sociedade na que a Lei Wert está a facer idiotas funcionais, aprenderemos a ler e sumar mais pouco máis. Non se procura a curiosidade, que nos fagamos preguntas, a investigación. Na literatura acontece o mesmo, os éxitos de venda son libros que non fan pensar, que nos queren sumir na amnesia colectiva. Estamos a quedar sen recursos nas aulas. O enfoque do libro é dirixirse ao lector e dicirlle: espabila, que non che vou dar todo feito! Interésame que a poesía provoque o pensamento. Non quero dar respostas senón que se fagan preguntas.
– SG: A poesía pode loitar contra esa amnesia colectiva?
– ER: Todo libro que faga pensar, aínda que só sexa un verso contribúe a que espertemos. Os poemas do libro comezan cunha cita dun autor que me leva a escribir, ese poeta conseguiu que participase activamente na literatura, no proceso doutra persoa. A min gustaríame que co meu libro acontecese iso.
– SG: Vostede é unha das autoras que participa no portal de crítica literaria feminista A Sega que fai agora un ano. Que significou a súa creación?
– ER: Pois que era necesario. Estamos a falar de leis que nos impiden ser donas do noso corpo e na literatura acontece o mesmo. Os grandes críticos son voces masculinas. Cando unha escritora como Fina Casalderrey entra na Academia é como un fito: “entrou unha muller”, dicían, e nin se fala da súa traxectoria e todos os méritos que ten. Seguimos nese estado en que as voces femininas, e non só as galegas, están sempre vistas desde o punto de vista do home, xa que os críticos son masculinos. Nós quixemos darlle voz ás escritoras que non saen na prensa, que non están na Academia, que están invisibilizadas. (…)”

Ana Romaní: “O libro está escrito desde un xénero que vive a experiencia do despezamento e do espolio”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Ana Romaní en Magazine Cultural Galego (a entrevista orixinal é de 2011):
“(…) – Montse Dopico (MD): O poemario [Estremas] amosa moitas outras conexións cos anteriores. Por exemplo, Estremas podería lerse como unha continuación de Camiñan descalzas polas rochas de Das últimas mareas. As mulleres de Camiñan descalzas rebélanse contra a Historia. En Estremas tamén. Neste sentido, Estremas é como un punto de chegada, dunha sorte de reivindicación dunha rebelión que acaba estourando -e son as mulleres as que a protagonizan-. Por que?
– Ana Romaní (AR): Non sei se punto de chegada pero si creo que establece unha certa continuidade cos libros anteriores nese sentido. Estremas amosa a rabia e a furia, non a disimula, tamén o cansazo e a urxencia. Creo que é un libro que soña, insiste e persevera na procura doutro lugar. Fala do confinamento e da súa rebelión, cuestiona as tramas da uniformización. Nese sentido paréceme un libro sobre a acción e o movemento. Canto ao protagonismo das mulleres, eu diría que o libro está escrito desde un xénero que viviu e vive a experiencia do despezamento e do espolio, da expulsión, da substracción do corpo e da linguaxe. Está escrito desde ese xénero que se dispuxo a cambiar o mundo e para iso cambiou a súa vida, creo que fixemos grandes cambios sociais que naceron de dolorosos cambios persoais, que naceron do máis íntimo. Estremas está escrito desde esa experiencia dun xénero para falar de todos e de todas, de seres colectivos á procura. (…)
– MD: Hai tamén nos poemarios sempre unha relación importante co pasado. “As linguas perdidas das escravas que fun” en Arden. É unha rebelión sobre como nos construíu o pasado, en especial ás mulleres? Nese sentido, é un poemario que mira máis o futuro, ante un presente que parece máis desacougante que nunca?
– AR: Creo que nos libros anteriores a indagación demórase nos procesos de construción persoal e colectiva, como o pasado conflúe no presente a desvelalo. Non é unha arqueoloxía do que xa foi senón mais ben as raíces que alimentan algunhas das percepcións e estados do que está sendo. As dinámicas do feminismo andaron necesariamente por eses camiños de análise de como se foi configurando esa construción do ser “mulleres” e ao tempo na procura dunha restitución da historia negada, da memoria ausente. Eses procesos que son persoais tamén, claro, impregnan o substrato de Das Últimas Mareas e de Arden. En Estremas hai un cambio nese sentido, creo que o tempo é moi relevante na configuración do libro, pero este é como un tempo suspendido, un tempo que é pasado que é presente que é futuro coexistindo, sen diacronías, como se o poema operase nun presente que xa é pasado e enxerga un futuro. Ao fin por entre os silencios dos poemas alenta creo un desexo de futuro. (…)”

Francisco Pillado: “Vivimos tempos nos que a presentación dun libro é case que un acto clandestino”

Publicado o por

Entrevista a Francisco Pillado en La Opinión:
“(…) – La Opinión (LO): Logo de 22 anos á fronte de Edicións Laiovento opta por da un paso atrás e abandonar a dirección. Por que agora?
– Francisco Pillado (FP): Francamente, sentíame un pouco superado polo traballo e desmotivado para continuar na dirección. O contexto adverso no que vivimos tampouco axuda. Como consecuencia disto que chaman crise, a xente merca moitos menos libros. A iso, súmaselle unha Xunta que reduciu moitísimo a compra de libros para a rede de bibliotecas públicas de Galicia e a invisibilización da cultura nos medios. As presentacións de libros xa non teñen repercusión, convertíronse case que en actos clandestinos que nunca se anuncian. (…)
– LO: Agora, desde fóra, como ve o futuro da editorial?
– FP: Eu vexo xente moi capaz para seguir co proxecto. Poderíamos dicir que son optimista respecto do pesimismo. Pero eu teño que deixalo porque xa estou canso. Fan falla moitas forzas para sacar adiante unha editorial coma a nosa que quere desmostrar que o que estamos a vivir en Galiza e en Europa é un espolio e non unha crise. Porque cando un fala de crise asume que existe unha responsabilidade compartida por todos na situación actual. Eu creo que o que vivimos é algo programado e planificado para acabar cos dereitos da clase traballadora e para enriquecer todavía máis a unha minoría de elites privilexiadas. (…)
– LO: Botando a mirada atrás, que achegou Laiovento ao panorama literario galego?
– FP: Os nosos sinais de identidade sempre foron a promoción do teatro e do ensaio. Queremos denunciar o que está pasando pero non con argumentos burdos, senón con xente preparada. Asimesmo, tamén dimos espazo a autores que escriben en reintegrado, que teñen cousas moi interesantes que dicir, e que no momento da fundación de Laiovento, non tiñan moitos espazos onde expoñer as súas ideas con liberdade lingüística. Temos, en definitiva, unha independencia da que outros non gozan porque non vivimos disto. Se o fixésemos teríamonos que controlar moito. Malia todo, para isto fai falla un ánimo que eu xa non teño. Tócalle a outros.”

María Reimóndez: “Constrúese a identidade das mulleres para crear desafección cara ao discurso feminista”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a María Reimóndez en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): Moda galega foi un dos teus primeiros libros. Por que decidiches volver a el?
– María Reimóndez (MR): Foi o meu primeiro libro publicado, hai xa dez anos. O de volver a el foi por unha confluencia de dúas cousas. O Moda galega inicial é un libro especial para min, claro. Pero ademais segue estando vivo. Séguese lendo, chámanme para traballar arredor del… E non é habitual que un libro teña unha vida tan lonxeva. Eu nin me decataba de que pasaran xa dez anos. No Feminario Feminismos e Resistencias (Teorías e Prácticas), da Universidade de Vigo, que é o grupo de investigación co que estou a facer a miña tese, a directora, Belén Martín, comentou que había xa dez anos que se publicara Moda Galega -isto foi no 2002-. E pensei que podería ser interesante volver aos mesmos temas, os mesmos espazos… despois deste tempo. Así, por unha banda reeditouse Moda galega e pola outra publicouse Moda galega reloaded. (…)
– MD: Moitas veces, dis, dicir “cultura” é outra maneira de dicir “patriarcado”. Onde antes se dicía raza, agora dise cultura para xustificar o patriarcado.
– MR: Ese é un tema central para min. Esa idea de que desde Occidente non se pode facer nada porque “é a súa cultura”, o que fai é ignorar os dereitos das mulleres. Ou derivar nesa outra visión penalizadora de que “é que son uns bárbaros”. O que teñen en común estas dúas visións é que consideran as culturas como entes estáticos, fixos, sen relacións de poder. E o que se consegue así é reforzar o fundamentalismo. Desafiuzar as mulleres, sobre todo as feministas. Porque favorece que, a calquera muller que defenda os seus dereitos, se a etiquete como occidentalizada. E ese é un modo de escurecer toda a historia do feminismo no seu propio país, e de estigmatizar as mulleres dobremente, como feministas e como occidentalizadas. Este é un tema que me provoca moito malestar. E que non é exclusivo dos países poscoloniais. Pois son discursos que tamén están presentes na nosa cultura. Só hai que lembrar a que se montou cando María Xosé Queizán falou do machismo dos textos de Pondal. E non estaba a dicir nada que non fose evidente.
– MD: Tes outro poemario novo, Cousiñas. Escrito inicialmente en alemán…
– MR: Pois é un libro moi distinto a todo o meu discurso habitual. É un libro de amor, ou máis ben de desamor, a unha cidade, Munich. Escribino en alemán e pensando nun público que non era o galego. Pensaba facer unha autoedición, e traducino ao galego para poder traballar con Fabulatorio, que ao final decidiu editalo en galego. Deixamos algúns epígrafes en alemán porque o que fixen foi un xogo de descomposición da lingua, pero o libro está en galego. Ademais, ten moito de libro-obxecto. É moi importante o deseño.”

Xosé Monteagudo: “O ideal para o poder é que quen sofre os recortes os xustifique como necesarios”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Xosé Monteagudo en Magazine Cultural Galego:
“- Montse Dopico (MD): O libro [O curioso mundo das persoas normais] baséase nun feito real. O caso dun home que vivira toda a vida nun hospital. O que ti escolles é, a partir desta idea, tentar comprender o noso mundo desde fóra del para evidenciar, se cadra, o absurdo que pode ser o que nos parece normal. Era esa a idea de partida?
– Xosé Monteagudo (XM): A idea de partida era a de contemplar a realidade desde un ángulo diferente. Esa posibilidade foi o que me atraeu da noticia. Pero non comecei a escribir a novela cunha idea predeterminada sobre o que ía contar e menos aínda que no seu conxunto se puidese extraer do relato a idea de que a realidade ten moito de absurdo. Creo que para un escritor non é bo coñecelo todo sobre a realidade que vai retratar. Estou convencido de que os apriorismos réstanlle vida propia á ficción. O escritor, cando escribe, tamén descobre. É algo que sempre teño moi presente. Tamén nesta novela, onde eu fun descubrindo a través dos ollos de Tomás, o personaxe, a realidade que lle tocou vivir e saquei con el as miñas propias conclusións. (…)
– MD: O protagonista abúrrese a primeira vez, e a única, que pasa unha fin de semana fóra do hospital. E o que observa é que as persoas normais están atrapadas, máis pechadas ca el. E crecentemente necesitadas de tranquilizantes. Se cadra este é o miolo da novela: apuntar a como vivimos pendentes de cousas absurdas. É así? En que sentido?
– XM: Probablemente eu, como autor, son a persoa menos indicada para contestar á pregunta de cal é o miolo da novela. Moitas veces os lectores fan unha interpretación das miñas novelas que non se corresponde coa visión que eu tiña do texto mentres o escribía. Pero esa interpretación do lector é tan válida coma a miña, e seguramente estará moito máis atinada ca a que eu teña. Porque o lector non está condicionado na súa interpretación por ideas previas e o autor, si. O lector ve o que hai no texto. O autor non pode deixar de ver o que quixo que houbese. Así que contestando á túa pregunta, a miña intención, á cal responde o propio título da novela, era suscitar no lector unha reflexión sobre a realidade dándolle un punto de vista diferente desde o cal contemplala. Que a conclusión a esa perspectiva que eu ofrezo sexa a que ti apuntas ou outra diferente, creo que non me corresponde a min afirmalo.
– MD: No estilo, hai certas conexións tamén coas novelas anteriores. A sinxeleza é un dos trazos. Que é o que procuras, cando concibes o estilo das obras?
– XM: Non sei moi ben o que é a sinxeleza en literatura. Sobre todo se trato de definila en relación co seu oposto. O contrario de sinxelo é complicado? Especificamente se falamos do estilo, ese contrario pode ser rebuscado, ampuloso, rechamante? De ser así, o meu estilo é certamente sinxelo. Aínda que eu prefiro falar de transparencia. O mellor estilo para min é aquel que non se interpón entre o lector e a historia. A credibilidade literaria dun relato creo que se esvaece se o estilo non se axusta ao que conta. E iso sucede tanto por exceso coma por defecto. O que procuro sempre é o lector se somerxa no relato e que avance na lectura da novela sen tropezar a cada paso coas palabras ou coas frases. O que dicía Flaubert do estilo, xustamente. Por suposto, conseguir iso, ou tratar de conseguilo polo menos, paréceme a tarefa máis difícil. Esixe corrixir moito e sacrificar ás veces frases máis brillantes pero menos efectivas para o desenvolvemento do relato. Alén do ritmo do fraseo, o que procuro en cada novela é dotar o narrador de personalidade de seu, dunha entidade que sen decatarse se grave na memoria do lector. (…)”

Cuestionario Proust: Modesto Hermida

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Modesto Hermida:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Sensible, irritable.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Intelixencia e lealdade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Sincera afectividade.
4.– A súa principal eiva?
– Un certo descontrol emotivo.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler, escribir, viaxar.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Saúde, capacidade de subsistencia, proximidade coa familia e coas amizades.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder os fillos ou que se atopasen en serias dificultades.
8.– Que lle gustaría ser?
– Tal como estou, xubilado, non ansío ter nin ser.
9.– En que país desexaría vivir?
– Sen lugar a dúbidas. No que vivo, Galicia.
10.– A súa cor favorita?
– Vermellos e azuis.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Camelia alba plena.
12.– O paxaro que prefire?
– Merlo, xílgaro, cotovía, lavandeira. Gústanme os paxaros.
13.– A súa devoción na prosa?
– Saramago, Jorge Amado, García Marquez, Clarín, Alberto Méndez, Luís Landero, Camus… É imposible falar de preferencias excluíntes.
14.– E na poesía?
– Celaya, Juan de Yepes, González Tosar, López Casanova, Miguel Hermández, Benedetti… Aínda máis difícil simplificar.
15.– Un libro?
– Non se pode dicir un libro unicamente pero, de simplificar porque arderan todos, El Quijote de la Mancha.
16.– Un heroe de ficción?
– Non me gustan os heroes de ficción.
17.– Unha heroína?
– Estamos na mesma.
18.– A súa música favorita?
– Clásica, jazz, fado…, segundo momentos.
19.– Na pintura?
– Impresionismo e outras avangardas.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Mandela, Che.
21.– O seu nome favorito?
– Sabela.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Intolerancia, lercheo, envexa.
23.– O que máis odia?
– A inxustiza social.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler, Franco, etc. Houbo e hai tanto f… de puta.
25.– Un feito militar que admire?
– Ningún.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Intelixencia e xenerosidade.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– Gustaríame non morrer.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Equilibrado, con brotes de desvío en ambos sentidos.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que teñen que ver coa gula, coa luxuria, coa preguiza…
30.– Un lema na súa vida?
– Honestidade e solidariedade.”