Entrevista de Antón Escuredo a Carlos Taibo en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Cal é a razón escribir agora unha obra entre autobiográfica e lingüística?
– Carlos Taibo (CT): Ás veces non hai unha razón precisa. A miña vida intelectual, e non lle dou ningún relevo a este adxectivo, é unha mesa con catro pés. Un deles é o meu traballo na universidade vencellado coas mudanzas na Europa central e oriental. Outro o activismo político que me invita a contestar ao capital e ás súas regras. O terceiro serían os libros como obxecto marabilloso sen os que a miña vida non tería sentido. E o cuarto as linguas.
Decateime non hai moito que boa parte das historias e brincadeiras que eu conto teñen unha base lingüística. Pareceume que tiña sentido de facer unha homenaxe ás linguas que para min son a creación máis marabillosa da especie humana. Ese é o miolo do que xorde o libro.
– ND: Ese amor polas linguas tamén é algo revolucionario nun mundo que, cada vez máis, procura concentrarse en poucas e dominantes?
– CT: Cando alguén celebra a desaparición dunha lingua, eu pregunto que é o que ten dentro da cabeza. A desaparición dunha lingua é a desaparición dunha cultura. Certamente, aínda que no libro hai unha dimensión de brincadeira, mesmo nalgún caso canalla, hai unha reivindicación das linguas e singularmente das linguas minorizadas.
Este libro é produto dun compromiso lingüístico coa lingua do meu país, o galego-portugués. É unha mestura entre a vocación de chamar a atención dunha maneira razoabelmente divertida e relaxada sobre as linguas e ao mesmo tempo unha reivindicación política coas que están nunha situación difícil e que creo que merecen o noso apoio.
Debo salientar, en calquera caso, que eu non son un gran dominador de linguas. Ás veces a xente pensa que eu teño grandes habilidades, que son un políglota e non é así. Son un curioso que foi mergullando en moitas linguas e que espera seguir facéndoo no tempo..
– ND: Boa parte do libro trata do reintegracionismo e da necesidade dun intercambio mutuo. Hai esa vontade tamén en Portugal e no mundo lusófono?
– CT: Esa vontade foi forte na retórica mais nos feitos débil. Porén, teño a impresión de que as cousas están empezando a mudar. Ultimamente escoito moito en Portugal, cando saben que es da Galiza, dicir “que sorte tedes na Galiza que conservades a nosa lingua primixenia cando a nosa está deturpada pola influencia do inglés e falamos cada vez peor”. Esa idea ten a parte saudábel de que identifican unha xenealoxía entre o galego e o portugués mais a parte débil é unha ignorancia manifesta do estado decrépito da lingua da Galiza.
De calquera maneira, este tipo de percepcións en Portugal significan que algo está comezando a mudar. Nos estamentos oficiais probabelmente continúan a triunfar a retórica que anuncia unhas cousas mais sen medidas precisas que supuxesen un achegamento efectivo entre os dous espazos lingüísticos.
– ND: Cales cre que son os atrancos máis importantes que teñen as persoas para non dar o salto ao galego-portugués?
– CT: Eu pasei por esa situación hai 20 anos. Houbo unha época en que eu era reintegracionista, porén empregaba a ortografía oficial. O paso non é sinxelo. Escribir un galego reintegrado reclama un esforzo innegábel. Mais, sospeito que por tras hai un exercicio de comodidade, de aceptación dunha orde que sabemos que non é a nosa e que depara certas vantaxes.
Eu non podo queixarme moito de ter sido discriminado por empregar un galego internacional ou reintegrado. É verdade que é unha reflexión un pouco falsa por ser expulsado dos medios de comunicación do sistema, polo que non ten sentido escribir en galego internacional en La Voz de Galicia porque non penso en escribir nese medio.”
Arquivo da categoría: Lingua
A Coruña: Carlos Garrido presenta O escándalo do léxico galego
Entrevista a Henrique Monteagudo – O idioma galego baixo o franquismo
Carlos Garrido: “O oficialismo tem culpa na regressom do galego”
Carlos Taibo: “A língua é a mais excelsa das criações do ser humano”
Entrevista de Diego Bernal a Carlos Taibo no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Nom é muito comum fazer autobiografias com focagens tam específicas, como surgiu a ideia de escreveres sobre a tua relaçom com as línguas ao longo da vida?
– Carlos Taibo (CT): Há um tempo que me decatei de que boa parte das histórias e das brincadeiras que conto têm uma base claramente linguística. Em realidade não proponho nessas páginas, em termos estritos, uma autobiografia que, como tal, teria um interesse reduzido. O livro é de facto um pretexto para recuperar essas histórias e brincadeiras. Na tarefa ajudou-me um corunhês um bocadinho louco que ministra aulas de galego em Madrid e que sonha com línguas e com anões de Minas Gerais.
– PGL: O Feitiço das línguas já encanta o leitor desde o próprio título. Som isso para ti as línguas, um feitiço?
– CT: São, certamente. E são também um presente que nos ofertou a natureza. Não consigo compreender aqueles que celebram, em virtude das teóricas melhoras que haveriam de produzir-se na comunicação, a desaparição de línguas. Além disso, no prólogo do livro saliento que para mim a língua é a mais excelsa das criações do ser humano, noutros âmbitos tão pouco feliz.
– PGL: Seguindo com o título, escolheche um subtítulo curioso, “uma (pseudo) (auto) biografia linguística”. Que de “pseudo” há nela?
– CT: Já disse que o meu objetivo não era, ou não era fundamentalmente, retratar-me. Agrego agora que o livro carreta uma vantagem nada desprezível: reduz sensivelmente as possibilidades de eu sentir a tentação de enfrentar uma autobiografia canónica, em visível proveito da humanidade e da sua causa.
– PGL: No mundo há mais mais de 6000 línguas. Com quais vai dar o público leitor ao debruçar sobre esta obra?
– CT: Vai dar, nomeadamente, com o galego-português e com o espanhol. Mas também com outras línguas que até agora me acompanharam, com noivados mais ou menos longos: o francês, o italiano, o alemão, o grego, o árabe, o catalão e… o russo. Mas também há observações nessas páginas sobre o africânder, o maltês ou o fan. Para parecer culto e exótico.
– PGL: Algo realmente admirável é a capacidade do autor para lidar com a diversidade linguística. Ser poliglota fai parte do teu charme?
– CT: Não quero enganar ninguém. Os meus conhecimentos em matéria de línguas são muito limitados. E falando a sério não sou um poliglota. Sou uma pessoa curiosa que procurou se embebedar ao abrigo das línguas, com razoável sucesso. Como é sabido, e além disso, o meu charme tem um caráter exclusivamente sexual.
– PGL: Tens mais de meio cento de livros publicados. Já estás a pensar em qual vai ser o próximo?
– CT: Trabalho num livrinho, que vai ser muito ameno, sobre ecofascismo. E, para castigar os olhos dos amigos e amigas da Através, há tempo que acumulo materiais para escrever uma opera-prima sobre uma cidade do norte de Portugal na que desagua o Douro. Mais esse texto magnífico ainda há de demorar.”
Compostela: presentación de O idioma galego baixo o franquismo, de Henrique Monteagudo
Compostela: Carlos Taibo presenta O feitiço das línguas
A Coruña: Carlos Taibo presenta O feitiço das línguas
Vigo: Carlos Garrido presenta O escándalo do léxico galego
Xurxo Souto: “Cando comecei a falar galego sentín que era eu, que estaba no meu sitio”
Entrevista a Xurxo Souto en Neofalantes:
“(…) – Neofalantes (N): E cando aconteu iso? Cando cuestionaches a túa realidade lingüística?
– Xurxo Souto (XS): Recordo que en primeiro de BUP apareceu un profesor de galego, Carlos Paulo Martínez Pereiro, que nos explicou a situación do galego. Quedamos todos fascinados!, e na clase, de 40, dous rapaces e unha rapaza decidimos comezar a falar sempre en galego. Ter o idioma prestixiado no ensino foi o paso definitivo. Estudabamos galego en clave de excelencia. Entón entendimos que a situación que estabamos vivindo era totalmente anormal. Se na casa a lingua era o galego, a maior parte poboación que nos circundaba falaba galego, por que estabamos optando por outra lingua que non era a natural? O castelán era unha imposición dun determinado contexto político. Comezamos a falar galego e desde aquela, ata hoxe!
– N: O contexto era amable para emprender este cambio de lingua?
– XS: Era un momento moi propicio para facer esa reflexión. No instituto aparecen por primeira vez os profesores de galego e iso faite reflexionar. Morrera Franco, e nesa democracia que estaba comezando, con todos os matices, todo o mundo fixo unha valoración de como fora a súa educación e de como o galego estaba sendo marxinado. Cando digo todo o mundo, digo ata a xente da dereita, de Alianza Popular. Había unha conciencia de que o normal, con esforzo colectivo, era que o galego se convertese nunha lingua de uso social pleno. Había vocación de transformación. E teño que dicir que o tránsito, neste contexto positivo, foi moi sinxelo. Foi un momento moi lindo, moi fermoso. A ninguén lle chamaba a atención e converteuse en algo totalmente natural. Na miña casa tamén existía certa tradición galeguista, o meu avó coleccionaba daquela a enciclopedia galega e gustáballe moito a historia. E meu pai tamén tiña moitas lecturas galegas.
– N: E que significou para ti falar galego logo de empregar o castelán durante toda a túa infancia?
– XS: Para min significou acadar unha normalidade absoluta. Dar o paso cara ao galego foi un proceso de restitución lóxico, fun dono do mundo e tiña un mundo que compartir. Entón entendín quen era, e entendín que a miña lingua non era o castelán. O castelán era unha ficción que facían os meus pais para comigo, que inmediatamente pasaban ao galego cando falaban entre eles. Foi unha auténtica revolución persoal a que vivín. Abriume todas as portas. No momento que comecei a falar galego sentinme que era eu, que estaba realizado, que estaba no meu sitio, que deixaba de ser espectador da realidade. Falar galego converteume en protagonista da miña vida. Lembro outro momento simbólico cando fun ao rexistro civil e galeguicei o meu nome. Unha conquista da realidade!
Despois dunha época sombría na que insistían en que eramos periferia, convertémonos eu e o meu colectivo, os meus amigos, no centro do mundo. Aí comezou o noso activismo cultural, fixemos daquela un grupo de folk. Esa eclosión individual era colectiva na cidade: A Coruña estaba fervendo en cultura galega. Era todo creatividade. Logo chegou outro momento político, a alcaldía de Paco Vázquez, que creou un discurso durísimo: que A Coruña era unha cidade á marxe de Galiza e que só falaba castelán. Dalgún xeito tapouse esta espiral de creatividade. E o peor de todo isto é que esa visión de Paco Vázquez triunfou de forma xeral. Hai moita xente que pensa que na Coruña ninguén fala galego, pero é a cidade con máis falantes en números absolutos! Eu sempre fago unha brincadeira: ninguén fala galego porque conforme vides pasades ao castelán! (…)”
