Noia: Literatura e medios de comunicación na Galicia de hoxe, o 3 de agosto

Literatura e medios de comunicación
na Galicia de hoxe
(Noia, 3 de agosto de 2024)

PROGRAMA

10:00h-10:30h Inauguración.
Participan: Santiago Freire (alcalde de Noia), Agustín Dosil (Director do Campus do Emprendemento e do Saber de Noia), Armando Requeixo (coordinador da xornada Literatura e medios de comunicación na Galicia de hoxe).

10:30h-11:30h Relatorios:
10:30h-10:50h Noelia Gómez: Xornalismo dixital e escrita
10:50h-11:10h Lois Alcayde Dans: A literatura nas revistas culturais e nos xornais
11:10h-11:30h Marta Neira: A recepción literaria nos medios de comunicación

11:30h-12:00h Café.

12:00h-13:00 Mesa redonda:
Participantes: Noelia Gómez, Lois Alcayde Dans, Marta Neira.

13:00h-13:15h Clausura
Santiago Freire (alcalde de Noia), Valentín García Gómez (Secretario Xeral da Lingua, Xunta de Galicia), Agustín Dosil (Director do Campus do Emprendemento e do Saber de Noia).

A AELG reivindica o respecto á memoria literaria e persoal das persoas homenaxeadas nas Letras Galegas fronte a calquera intento de manipulación da súa obra

A AELG, da que Luísa Villalta fixo parte e mesmo integrou o seu Consello Directivo entre 1993 e 2002, manifesta que debe prevalecer o respecto á memoria literaria e persoal das persoas homenaxeadas nas Letras Galegas.
Recuperamos este artigo da compañeira Luísa como a mellor maneira de expresar tamén nós hoxe a nosa oposición a calquera intento de manipulación ou distorsión, e reivindicar a lectura atenta da súa obra posta, integramente, a disposición de todos e todas.

PARA QUE SERVEN OS LIBROS
Luísa Villalta

Xa está. Xa pasou o Día. Antón Avilés de Taramancos xa ten a merecida restitución do seu nome, reincorporado por vía da súa propria obra aos fundamentos máis sólidos do noso progreso como pobo. Xa se enteirou todo o mundo, quen nada disto sabían e quen, sabendo, temían, porque é condición dos febles temer mesmo a forza que os vén axudar.
E o noso é un país, se non feble de todo, si desigualado, como esas mesas ancadeiras dunha pata, nas que non se pode a xente debruzar a xeito, porque sempre esvara o prato, cando non emborca o viño e iso si que non ten remedio. Eis para que serven os libros, sobre todo aqueles definitivamente pechados, clasificados e bendecidos co marchamo institucional de benfeitores da patria: póñense baixo a pata problemática, se dan a medida xusta, mellor, e se sobra volume, quítaselle o que faga falta, porque, de non chegaren, abondaría cun prólogo do señor Fraga Iribarne.
Máis isto non se pode facer cos libros de Antón. A memoria está viva e moitos de nós aínda temos na retina o braceo indócil das súas palabras, que digo, do vento tan arrasador como xeneroso que era a súa idea da patria. Pero, por se non se nos crese ou fósemos vítimas dunha raiba irredenta, aí están os escritos dun home que non era un home, que “é un pobo e ninguén o pode domear”. Testemuña, claro, dos tempos en que a palabra “liberdade” non desertara aínda do seu significado máis sincero, aquel que se fixo cromosoma nas células de noso e que desde a Fusquenlla irmandiña se foi transmitindo polos sempre escuros corredores da Historia en que moramos como toupas, para aflorar de cando en vez en bandeiras neboentas como a que hoxe terma da non menos histórica consigna de Nunca Máis.
É certo que defenderse e proxectar o noso futuro nos termos exactos da erudición simbólica que Antón Avilés tece sobre todo no seu último libro, o da fuxida a Harar ou salvación definitiva, é nestes momentos anti-publicitario. A presente histamina primaveral contra un poder abusón non dá para unha revolución. Pero aí está tamén para que serven os libros, para levar as contas pendentes, para poñer ao ar as feridas. Temos no conxunto da obra de Avilés a épica escura dunha vitoria difícil, unha historia colectiva na que ficou encerrada a súa historia persoal, co corazón aínda en vilo, en espera sempre dun capítulo decisivo. Unha historia así non vale para calzar unha mesa.

A Nosa Terra, nº 1.083, páx. 34. Do 22 ao 28 de maio de 2003″

Rianxo: Actos Castelao 2024

Luís Álvarez Pousa: “Que un medio estea en galego non garante que ofreza calidade informativa, aínda que haxa boa intención”

Entrevista de David Reinero a Luís Álvarez Pousa en Praza:
“(…) – Praza (P): [No libro] Fala tamén do sistema mediático galego como unha loita constante entre a consolidación, grazas a iniciativas públicas ou privadas máis ou menos arriscadas, e o fracaso, co control político ou o afundimento económico desas mesmas iniciativas. Pero hai un lector galego? Por veces parece que algo que pasa aquí sexa máis importante cando o conta o New York Times ou El País que cando o contou antes un medio galego.
– Luís Álvarez Pousa (LAP): Iso obedece a que hai moitos anos de descrédito. Podemos partir de que o índice de lectores de prensa e libros no país nunca foi competitivo con outros países ou outras nacionalidades históricas españolas. Sempre foi un número pequeno de lectores, pero suficiente para alimentar a unha serie de empresas de carácter familiar que foron facilitando a comunicación dos pequenos acontecementos, das realidades de tipo local, comarcal, provincial, como para que a xente puidera, sobre todo na Transición, darlles un certo crédito e que esas empresas non necesitasen doutro tipo de ingresos que os tradicionais, a compra en quiosco e a publicidade. O dano foi que chega un momento en que hai un poder político establecido en Galicia no que as empresas chegan a un momento de resistencia, con intentos de penetración no tecido mediático galego de grupos de fóra. E nese momento a prensa galega de carácter tradicional e familiar vese con dificultades para confrontarse con esas novas iniciativas. Nese momento as empresas galegas endebédanse para subsistir nesa competencia tamén entre elas mesmas. Seguramente algunhas delas tiñan que acabar caendo, pero nese momento a Xunta, mesmo desde os seus primeiros anos, fai todo o posible porque non caian e todas se sintan beneficiadas polas súas axudas. Nunca o fixo con transparencia, que é o que estou criticando. E por outra parte os créditos bancarios tamén acabaron buscando a súa propia mordida dentro desas empresas. As caixas de aforros tiveron unha fortísima influencia sobre as informacións das seccións de economía de todos os medios de Galicia ata a súa desaparición. Foi lamentable porque a sociedade estivo á marxe do que se estaba xerando nesas entidades. Marcos Pérez, compañeiro teu en Praza Pública, que fixo a súa tese doutoral sobre a prensa na transición en Galicia, documentou moi ben ese período. Agora estamos nun momento distinto pero hai determinadas circunstancias que nos fan pensar que vivimos algo parecido pero cunhas dimensións moito maiores. Porque o grao de competitividade xa non é só entre medios similares, por exemplo entre a prensa escrita, senón que todo o que significa internet fai que o cuarto poder estea recaendo en mans doutras persoas, o problema é con que tipo de filtros.
– P: Fala no libro tamén de intentos de compra de medios galegos por capital foráneo. Vendo a evolución dalgúns, non seria mellor que fosen hoxe doutras empresas e non de quen foron ata agora? Un medio é mellor ou conta mellor Galicia por ser galego ou en galego?
– LAP: Non. Sempre que me formulaban en público ou nas clases na facultade se eu cría que os medios en galego eran unha necesidade, sempre dicía que si, pero eu enténdoos en primeiro lugar como unha alternativa de tipo informativo, e en segundo lugar, ademais, en galego. Que estea en galego un medio non garante que ofreza calidade informativa. Aínda que haxa boa intención. Eu mesmo son director dun medio en galego como é a revista Tempos Novos, levamos 26 anos no mercado, temos as mesmas dificultades agora que tiñamos ao comezo cando en 1997 a puxemos en marcha co apoio de 150 persoas. A sociedade galega debera entender isto. Comprometerte coa túa achega para facer que esas empresas que queren publicar en galego poidan ter capacidade operativa suficiente como para marcar axenda e competir, se non en cantidade si en calidade, con outras con control partidario e político. A clave está nesa cidadanía. Polo tanto, prensa en galego si, é necesaria, cada vez máis porque o galego precisa de medios de comunicación, que son os que garanten calquera tipo de proxecto político, cultural ou económico. Temos esa obriga de manter o galego nos medios, pero sempre e cando as empresas teñan o respaldo cidadán suficiente para poder darlle un corpo, para poder competir no mercado con aqueles que teñen moitos máis recursos en castelán. (…)”