Falece José Luís Fontenla Rodrigues
Desde Nós Diario (foto dese mesmo medio, Nós Diario):
“José Luís Fontenla Rodrigues naceu dentro dunha familia nacionalista en Pontevedra en 1944. Fillo do antigo militante das Mocidades Galeguistas e da Dereita Galeguista Xosé Luís Fontenla Méndez, comprometeuse na loita pola cultura galega desde moi novo, facendo parte da directiva da Agrupación Cultural O Galo nos primeiros 60 e sendo fundador en 1963 da asociación Os Novos de Pontevedra.
Fontenla Rodrigues desenvolveu unha intensa actividade cultural ao longo da súa vida. Fundador e presidente da asociación Amigos da Cultura de Pontevedra, impulsou entidades como a Associação Amizade Galiza-Portugal, Irmandades da Fala da Galiza e Portugal.
A loita a favor da lingua foi unha constante na vida de Fontenla Rodrigues. Desde a súa actividade nos anos 60 a favor da galeguización da liturxia até o seu traballo no ámbito do reintegracionismo e do achegamento do portugués e o galego
A actividade social de Fontenla Rodrigues foi moi importante nos anos 60, 70 e 80. Neste sentido, fixo parte do núcleo fundador da Asociación para a Defensa Ecolóxica da Galiza (Adega), pertenceu ao núcleo directivo da editorial SEPT e xogou un papel de relevo no impulso e creación do semanario A Nosa Terra.
O seu labor político alcanzou grande relevo, sendo un principais impulsores da alternativa nacionalista de orientación demócrata cristiá. Representante desta tendencia en 1963 no Consello da Mocidade e principal dirixente do Partido Galego Social Demócrata durante o franquismo, participou en 1976 do Consello de Forzas Políticas Galegas, unha alternativa de ruptura contra o franquismo que agrupaba todo o nacionalismo galego.
Fontenla Rodrigues legou unha significada obra xornalística e literaria. Neste canto, destacan volumes como Poemas de Paris e outros poemas, Sememas, Tempo e Terra ou Itaca, estes tres últimos publicados co pseudónimo de João Padrão.
O enterro terá lugar esta segunda feira 30 de xuño ás 12 horas, no cemiterio municipal de San Amaro, en Pontevedra. Previamente, ás 11 horas, celebrase un acto de despedida no tanatorio Alviana, na mesma cidade.”
Desde a Academia Galega da Língua Portuguesa recolhem esta nova.
José-Maria Monterroso Devesa: “Son ‘pesioptimista’, sei que se fala menos galego, pero non teño tan claro que estea retrocedendo”
Entrevista de Marcos Pérez Pena a José-Maria Monterroso Devesa en Praza:
“(…) – Praza (P): Que destacarías da túa traxectoria? Ollando cara atrás, de que cousas estás máis orgulloso?
– José-Maria Monterroso Devesa (JMMD): Eu sempre insisto en que son un amador da cultura. Todo o que fixen xiraba ao redor da filosofía de divulgar de forma directa a cultura e a lingua galega, o tema dos apelidos, dos topónimos… Para iso valinme da prensa, das charlas, dos libros… É difícil resumir 50 anos. Ademais agora eu levo un tempo un pouco á marxe, porque adoito pasar varios meses ao ano no Uruguai. O último libro que publiquei foi en 2023 na editorial Medulia e foi unha escolma de 70 artigos en prensa que van dende os anos 70 sobre diversas materias. Ese libro reflicte ben o que foi a miña actividade nestas décadas. (…)
– P: Este ano, ademais, vaise celebrar o 75 aniversario do Sempre en Galicia, o programa radiofónico iniciado en 1950 en Radio Carve e que segue a ser a emisión radiofónica en galego máis lonxeva. Haberá que celebralo como se merece?
– JMMD: Si, eu aí colaborei esporadicamente e é algo realmente excepcional. Hai moita xente en Galicia que non valora suficientemente o valor de que se manteña durante tantos anos un programa en galego, unha audición que foi fundada polos galeguistas históricos en 1950, pero que desaparecidos estes seguiu o seu camiño a través das seguintes xeracións, o que lle dá aínda máis mérito. Hoxe, grazas ás novas tecnoloxías, o programa colleu máis pulo e é raro o domingo que non entrevistan a través do whatsapp a persoas novas da Galiza que son importantes. É un programa que está moi vivo.
– P: Ti dedicaches boa parte da túa vida ao estudo e difusión da cultura e da lingua galegas. Es optimista de cara ao futuro da lingua?
– JMMD: Como dicía Amaro Orzán, do doutor Álvaro Paradela, eu son ‘pesioptimista’. Para sobrevivir e superar os problemas que estamos a pasar neste mundo, hai que ter un optimismo innato, porque doutro xeito é imposible. Eu sei perfectamente que agora se fala menos galego, pero non teño tan claro que estea retrocedendo noutros ámbitos: vexo outros campos nos que o galego está máis presente que antes, por exemplo nos carteis e na publicidade. É un uso interesado ou litúrxico? Non o sei, pero hai cousas que permiten ser optimistas.
Sempre dixen que o galego debía beber do portugués no que atinxe á norma escrita; ningunha lingua ibérica ten a transcendencia mundial que ten o galego a través do portugués, aí estamos desperdiciando unha oportunidade. (…)”
Sarria: Poesía por Palestina. Sesión de lectura
A Coruña: Antía Yáñez presenta O clan das barbies
Pendellos de Agolada: Feira Fiando Vida 2025
Galicia e a División Azul, de Xosé M. Núñez Seixas, gaña o XV Premio Manuel Murguía de ensaio da Deputación da Coruña
Desde a Deputación da Coruña (foto da propia Deputación da Coruña):
“Galicia e a División Azul, do historiador ourensán Xosé M. Núñez Seixas é a gañadora do XV Premio Manuel Murguía de ensaio, convocado cada dous anos polo departamento de Cultura da Deputación e dotado con 6.500 euros e a publicación da obra.
Decidiuno por unanimidade o xurado presidido pola deputada de Cultura, Natividade González, e formado por Blanca Paula Rodríguez, gañadora da última edición, e Montse Fajardo, Rebeca Baceiredo, Héitor Picallo e Xurxo Martínez. Actuou como secretaria a xefa do Servizo de Acción Social, Cultura e Deportes, Manuela Muñiz Souto.
O comité avaliador valorou que se trata dun texto contemporáneo “moi ben documentado e con neutralidade na exposición do contido ata a reflexión e conclusión final”. Tamén o salientou “o traballo de investigación e de arquivo notable, cunha linguaxe ensaística, estilo divulgativo e fluído, que facilita a lectura”. Tivo ademais en conta os documentos, ilustracións, gráficos, e fotografías incorporadas, “que aportan moita información de interese, o mesmo que a “notable bibliografía da que fai uso o autor e o uso coidadoso da lingua nunha obra de grande interese polo tema que aborda, a División Azul, e a súa repercusión posterior”. (…)”
A Coruña: palestra “Isaac Díaz Pardo (1920-2012): Obra, milagres e espolio”, por Felipe Senén, o 30 de xuño
O 30 de xuño, ás 19h30, na A. C. Alexandre Bóveda (Rúa Santo André, 36, 1º), na Coruña, Felipe-Senén, Historiador da Cultura Galega, ofrecerá unha palestra co título de Díaz Pardo (1920-2012): Obra, milagres e espolio. As persoas interesadas poden inscribirse previamente aquí.
Compostela: presentación de Mapa da estría, de Andrea Nunes Brións, e celebración de aniversario de Chan da Pólvora
Samuel Merino: “A infancia produce máis dor vista dende a adultez”
Entrevista de Pilar G. Rego a Samuel Merino no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“‘Aquí / no medio da noite/ nesta calor animal hai un poema‘
O poema ten pulsión e avanza, gabea polas páxinas do libro ata converterse nun Manual de camuflaxe. Falamos do último poemario de Samuel Merino. De como nos construímos, de como nos adaptamos á contorna, do desexo de ser visto ou de ser invisible que ás veces nos confunde…, de todo isto, creo que fala este poemario. A entrevista pode verse aquí.”
