Casas literarias: Xosé Díaz Jácome

Casa-Jácome-VDesde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“Xosé Díaz Jácome naceu no mindoniense barrio dos Muíños ás doce do mediodía do 19 de abril de 1910. A súa casa natalicia estaba situada nos Muíños de Abaixo, no número 24, pé da Fonte dos Pelamios, onde hoxe se ergue unha estatua súa realizada polo artista Quique Guerra á que se chega camiñando polo paseo que leva o seu nome. Andando o tempo, a súa familia trasladaríase a unha nova vivenda, xa nos Muíños de Arriba, que había ser o lar referencial para o poeta, quen escribiu alí os primeiros textos e a plaquette coa que se estreou, Primeiras cantigas do amor (1936), epilogada polo seu amigo fraterno Álvaro Cunqueiro e impresa mercé ao mecenado do músico filántropo e tonsurador de barbas Manuel Ledo Bermúdez O Pallarego. (…)
O poeta, que de neno foi pícaro alegre e xogantín e a piques estivo de ser arrastrado polo río Valiñadares no muíño grande dos Pelamios que pasaba a carón da súa casa natal, nunca esqueceu o barrio de nacenza, a Venecia mindoniense navegada polas correntes do Río Vello ou Valiñadares ou Ares, que dos tres xeitos é coñecido na cunquiña deleitosa de Leiras. Tanto é así que un dos seus libros maiores leva no propio título a emblemática construción na que se desenvolvía a oficio histórico do barrio, ao que sumou aínda un adxectivo revelador da súa adhesión sentimental: Muíño fidel (1983). (…)
O 6 de setembro de 1998 deixábanos, na Coruña, Díaz Jácome. O seu corpo foi trasladado ao día seguinte e agora descansa preto do lugar no que viu a luz primeira, no Cemiterio Novo de Mondoñedo, ao norte da cidade, na saída cara ao Cantábrico no que deitan as augas do río que baña o barrio. (…)”

No aniversario da morte de Valentín Lamas Carvajal. O home que inventou o xornalismo galego

ArtigoValentín Lamas Carvajal de Xoán Costa en Sermos Galiza:
“O catro de setembro de 1906 morre Lamas Carvajal, un dos primeiros promotores da prensa en galego. Nacera en Ourense en 1849 e os medios de comunicación foron elemento principal na difusión da súa literatura. E tamén das polémicas políticas e literarias en que participou ao longo da súa vida.
A aparición de O Tío Marcos da Portela converteuse nun dos feitos de maior relevancia na historia das letras galegas por se tratar da primeira publicación redixida desde Galiza integramente no noso idioma.
Antes de que en 1876 aparecese O Tio Marcos a presenza do galego nos xornais era pouco menos que anecdótica, e correspondía a colaboracións literarias -na súa maior parte poéticas- a seccións de carácter satírico -para reflectir as opinións do pobo máis humilde- ou mesmo a pasatempos de ton máis folclórico. O semanario (nos primeiros meses quincenario) editado en Ourense por Valentín Lamas Carvajal, é o primeiro periódico monolingüe en galego. De marcado carácter literario, esta publicación acadou un grande éxito en todo o país e chegou a tirar catro mil exemplares. Nas súas páxinas incluíanse seccións de opinión e de actualidade. (…)”

Entrevista a Miguel Mato na revista Palavra Comum

EntrevistaMiguel Mato a Miguel Mato na Revista Palavra Comum:
“(…) – Palavra Comum (P): Como entendes o processo de criação literária -e artística, em geral-?
– Miguel Mato (MM): Como unha necesidade de coñecemento. Máis do que comunicazón. O mesmo proceso exprime tamén iso que denominamos estilo. O estilo alén diso tamén nos relaciona coa sociedade, canto materia de discusión estética e intelectual (correntes de pensamento, escolas, tendencias e afinidades, etc).
– P: Qual consideras que é -ou deveria ser- a relação entre a literatura e outras artes (música, fotografia, plástica, etc.)? Tens experiências neste sentido?
– MM: É unha relación moi estreita, como materiais de comunicazón. Música, poesía, pintura, fan parte dunha mesma constelación. Explícanse interactuando, aparecen temas, motivos e símbolos idénticos. No meu caso, contemplo as outras artes desde a poesía, porque a linguaxe literaria é máis achegada a min.
– P: Quais são os teus referentes (num sentido amplo)?
– MM: Os gostos artísticos e literarios sempre están submetidos á mudanza. Mais creo que hai un alicerce que te foi formando e permanece. No meu caso, autores como Keats, E. Brontë, Pondal, os expresionistas, os paisaxistas holandeses, V. Woolf, Borges, Cunqueiro, poesía galega en xeral, Munch, jazz e outras tendencias modernas, tamén música clásica en xeral, certos directores de cine. E a contemplación: xentes, mundo, paisaxes, cidades, ríos, o mar e os bosques, a néboa nun mencer de novembro, o vento e a choiva. (…)”

An Alfaya: “O suicidio é, na miña novela, unha saída para fuxir dunha realidade opresora”

EntrevistaAn Alfaya a An Alfaya en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Que é Muros de aire?
– An Alfaya (AA): Unha novela formada por un mosaico de personaxes unidos pola dor, un sentimento de illamento do mundo e unha necesidade de fuxida da realidade na que están inmersos.
– LVG: ¿É o suicidio esa fuxida?
– AA: Na meirande parte das situación si, pero tamén hai algún xogo perverso no que, movido por unha situación persoal, algún personaxe fai unha especie de xogo coa morte, no sentido de que chega ao suicidio para vencer á morte. Pero na maior parte dos personaxes é unha necesidade de fuxir dunha realidade opresora, puntual e nalgúns casos que pode estar relacionada con algún tipo de problema mental, pero non necesariamente. (…)
– LVG: -¿É equiparable ese destino perverso do que vostede fala coa traxedia grega?
– AA: O ser humano e cíclico, previsible porque sempre estamos a darlle voltas aos mesmos temas. A especie humana é absolutamente repetitiva; non aprendemos. Si evolucionamos nos aspectos técnicos, pero no primordial e no esencial seguímonos a mover polas mesmas paixóns, dúbidas e seguemos a ter ese instinto de conservación e autodestrución, esa pelexa entre o ben e o mal que nos fai duais, contraditorios. É así dende o principio dos séculos e penso que tamén no futuro será igual. A novela tamén fala do autodestrutivos que podemos chegar a ser, e egoístas, porque na novela se fala de que hai suicidas que queren arrastrar con eles a alguén e chegan á criminalidade, é un xeito de adornar a propia autodestrución deixando rastro ao levar a terceiros. (…)”

A Coruña: actos literarios destacados nas Festas de Monte Alto 2015

Ocartaz2015festas domingo 6 de setembro, ás 12:00 horas, dentro das Festas Monte Alto 2015 da Coruña, o Colectivo Poético-Literario “In Nave Civitas” fará un roteiro que sairá da Praia Santo Amaro e percorrerá todos os recunchos da costa da Torre, para dar a coñecer os nomes e historias das súas pedras, furnas e lugares. Tamén será unha homenaxe ao histórico percebeiro coruñés e veciño do Barrio, Milucho Mariñas.
Previamente, o venres 4 de setembro, sobre as 19:30 horas, no Campo de Marte, lerán o pregón das festas Xosé Iglesias e Teresa Ramiro.

Salvaterra: XXIX Festival de Poesia no Condado

2015-08-27_cartaz_festival_da_poesia“A Sociedade Cultural e Desportiva (SCD) do Condado organiza o XXIX Festival da Poesia. Um programa multidisciplinar no que todas as actuaçons e invervençons vam estar vertebradas polo protagonismo das pessoas Migrantes. O XXIX Festival da Poesia no Condado será nos dias 4 e 5 de setembro em Salvaterra de Minho.
Baixo o lema Migrantes participam diferentes iniciativas e projetos sobre a emigraçom e a imigraçom. A SCD do Condado apresenta múltiplas manifestaçons culturais e sociais relacionadas com a defesa dos direitos das pessoas migrantes e com a denúncia das causas deste fenómeno (económicas, políticas, pessoais). O Festival da Poesia quere ser um ponto de encontro para a defesa da liberdade de todas as pessoas a traspassar fronteiras e do direito coletivo dos povos a se relacionarem em igualdade. (…)
A sexta-feira, 4 de setembro, às 22:00 horas, começa a Noite nas Minas. Abre-a o poeta e tradutor Isaac Xubín, que recitará os textos do escritor basco Joseba Sarrionandia. (…) A parte musical estará protagonizada polo Cuarteto Caramuxo.
O sábado, 5 de setembro, às 18:00 horas, Xurxo Souto falará do seu livro Contos do mar de Irlanda, onde trata outro jeito de migraçom temporal, o das pessoas embarcadas. (…)
E às 20:00 horas inicia-se o prato forte do encontro: o Festival Poético e Musical. Apresentado por Esther Carrodeguas, abre-o Miguel Fernández, do Foro Galego de Inmigración, lendo o limiar que preparou para a Antologia Poética do XXIX Festival da Poesia. No apartado de poesia, a SCD do Condado contará com Alba Cid, Augusto Fontám, Alexandre Ínsua, Lara Rozados, Isabel Blanco-Rivas, Rosalía Morlán, Eduard Velasco e Mª José Fernández, ademais dos bascos Jon Benito e Xabi Borda e do português Alexandre Sá. (…)”