Pere Tobaruela: “Quero que os lectores vexan que poden divertirse en galego”

Entrevista a Pere Tobaruela en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FdV): Vostede recalca que xa Fernando Pessoa adoitaba empregar heterónimos para publicar obras. ¿Como foi a experiencia de ter que adoptar o rol dunha muller para escribir [Vapor]?
– Pere Tobaruela (PT): Para min é un xogo literario, así que se con cada protagonista me meto na súa pel, coa autora chegamos a crear un mundo, de maneira que ela está casada, vive en Roma, tén gatos e tamén fans, pois Resurrección véndese ata en México, Miami ou Arxentina. Pero tamén é certo que existe un consumo feminino de literatura. No caso de Vapor, podo dicir que o seu consumo é feminino nun 97%, debido a que é un libro de emocións. Aínda que está etiquetado como literatura xuvenil, invito a toda a xente a lelo.
– FdV: ¿Chegará un momento en que a autora faga desaparecer ó autor, ou viceversa?
– PT: Non ten por qué pasar iso, o que ocorre é que hoxe hai un fetichismo tremendo polos autores, máis que polo contido dos libros. Agora estamos no momento de reinventarnos para que o público se dea conta de que os escritores somos creadores. Con este tipo de xogadas, o que pretendo é chegar ó público, captar lectores en galego e que vexan que poden divertirse lendo nesta lingua. Para iso, procuro non botar man do enxebrismo. Se para ler un libro o lector tén que botar man do diccionario, está claro que o problema é do autor.
– FdV: Vostede é catalán de nacemento, e comezou publicando neste idioma. ¿Desde cando escribe en galego?
– PT: Cheguei a Galicia en 2005 e, para afianzar a lingua, comecei a escribir contos. Ós 9 meses xa publiquei. Agora publico de forma indistinta en catalán, español ou galego, dependendo dos encargos. Iso si, non escribo nada que non estea vendido xa. É dicir, antes de escribir comprobo que a idea que teño non está xa publicada.
– FdV: Aínda que non exerce como docente, é consciente de que os gostos da infancia e da xuventude mudaron cos que tiñan os nenos de fai 20 ou 30 anos. ¿Qué contidos demandan agora?
– PT: A xente nova tén unha grande atracción polo visual e por internet, de maneira que a escrita agora debe ser máis voluptuosa, como se estivésemos vendo escenas cinematográficas. Por iso concibo os libros xuvenís cun ilustrador. Hoxe en día é un recurso pouco explotado pero que nos pode axudar a chegar ó público.”

Francisco Pillado Maior: “Marcho coa sensación de ter gozado coa miña verdadeira vocación; a de editor”

EntrevistaFrancisco Pillado Maior a Francisco Pillado en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): Non hai dúbida de que o teatro é algo que vai total e absolutamente vinculado á figura de Pillado Maior. Que foi para ti o teatro? Que significou na túa vida?
– Francisco Pillado (FP): O meu pai era un gran lector. Tiña unha magnífica biblioteca e lembro que nela “descubrín” as pezas teatrais de Shakespeare, un autor do que nos falaba a miúdo Miguel González Garcés, un excelente profesor de literatura que tiven nos anos de estudante de bacharelato. Tamén na biblioteca paterna achei os libros de dous grandes dramaturgos: Valle-Inclán e Federico García Lorca. Valle segue a ser un autor que goza de plena actualidade neste singular “Ruedo Ibérico” que habitamos. De feito, ás veces, resúltame complicado interpretar a realidade que estamos a padecer sen aplicar –como diría o propio don Ramón- “a matemática perfecta do esperpento.” O encanto de Federico García Lorca –á marxe da súa evidente xenialidade- radicaba –nos anos da miña adolescencia- en que era un autor prohibido e censurado polo franquismo. De feito, os libros que gardaba o meu pai, enviábanllos algunhas persoas exiliadas na Arxentina. Outra lembranza, que evoco sempre con emoción, foi ter asistido con Manuel Lourenzo, cando aínda eramos uns rapaces, á estrea de O don Hamlet de Álvaro Cunqueiro, no teatro Colón da Coruña, no ano 1959.
Xa no tardofranquismo, o teatro era ás veces unha forma de denunciar a ditadura que estabamos a padecer, burlando a censura existente. A este respecto os exemplos serían múltiples. Recordo unha representación… Estaban unha serie de actores e actrices sentados no escenario falando de xeito distendido e, nun momento determinado, entran dous actores, vestidos co uniforme da policía e berrando: “manos arriba o disparamos al aire!” De súpeto, os que estaban sentados, axeóllanse e comezan a suplicar: “Al aire no, al aire no, por favor”. Nese momento, as persoas que estabamos entre o público comezamos a aplaudir entusiasmados! Hoxe, isto, podería ser catalogado como exemplo de “teatro do absurdo”, mais naqueles tempos era frecuente ler notas de prensa que dicían: “Manifestación de los obreros del metal en Vigo. La policía se vió obligada a disparar al aire y hubo cuatro muertos” (…)”

Tres obras finalistas para o Premio AELG de Teatro

Os premios da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega chegan á décimo quinta edición. As obras finalistas, publicadas en 2013, foron escollidas polos 437 socias e socios da AELG, que nunha segunda fase tamén decidirán as gañadoras, que se darán a coñecer na Gala das Letras, que terá lugar o 3 de maio no Teatro Principal do Concello de Pontevedra.
Tras os votos emitidos na primeira quenda, quedaron as seguintes obras como finalistas do premio de Teatro 2013:

Agustín Fernández Paz, Premio Trasalba

Desde Sermos Galiza:
“O Fundación Otero Pedrayo escolleu ao escritor Agustín Fernández Paz para lle outorgar o Premio Trasalba 2014. A súa sólida e recoñecida traxectoria literaria, o compromiso inquebrantábel coa lingua e a súa participación activa nos movementos de renovación pedagóxica son algunhas das razóns que a entidade expón á hora de valorar o nome do autor como representante da cultura galega a homenaxear este ano na casa grande de Cimadevila, en Amoeiro, nun acto que terá lugar o vindeiro 29 de xuño. (…)
O escritor e presidente de Galix, Francisco Castro será quen lea a laudatio do premiado nunha xornada na que se entregará un libro homenaxe sobre o autor coa súa traxectoria literaria e biográfica. (…)”

Santiago: actividades destacadas do mércores 30 de abril na Feira do Libro

O mércores 30 de abril continúa a Feira do Libro de Santiago (no Parque da Alameda), con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 21:30 h., cos seguintes actos literarios destacados para ese día:

17:30 h. Presentación do libro Nunha presa de terra, do escritor Paco Castro Alvaredo, publicado por Laiovento. Ao remate do acto, actuará a coral Solfa do barrio santiagués das Fontiñas.
19:00 h. Presentación do libro Penúltimas tendencias, do escritor Carlos Negro, publicado por Xerais. Xunto co autor, participarán no acto Montse Pena Presas e Manuel Bragado.
19:00 h. Na caseta da Libraría Pedreira, Rosa Aneiros asinará exemplares dos seus libros.
19:00 h. Manuel Rivas asinará exemplares dos seus libros.
19:30 h. Diego Ameixeiras asinará exemplares do seu libro Matarte lentamente, publicado por Xerais.
20:00 h. Presentación do libro Ámote Leo A estación de tránsito, de Rosa Aneiros, publicado por Xerais.
20:00 h. Elena Gallego Abad asinará exemplares do seu libro Sete Caveiras, publicado por Xerais.

Cuestionario Proust: Carlos Negro

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Carlos Negro:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Ás veces, o escepticismo; outras, o entusiasmo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A intelixencia, a xenerosidade, o sentido do humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que compartan unha conversa tranquila arredor dun café.
4.– A súa principal eiva?
– A indecisión e certa tendencia a fecharme en min mesmo, sen querer saber de ninguén.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler, escribir, pasmar.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Sentar nunha hamaca á sombra dun carballo e ler un conto de fantasmas.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A de calquera persoa con fill@s: perdelos, velos sufrir ou morrer.
8.– Que lle gustaría ser?
– Un bo mestre para o meu alumnado; e, se cadra, un poeta que deixe algún verso que resista o paso do tempo.
9.– En que país desexaría vivir?
– No país de Nunca Máis e non neste de Éche o que hai.
10.– A súa cor favorita?
– O negro, por estética; o lila, por principios.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Na casa, a orquídea; no monte, a das xestas.
12.– O paxaro que prefire?
– Por motivos literarios, o corvo; pero tamén a pega rabilonga e o paporrubio.
13.– A súa devoción na prosa?
– De Stephen King a Álvaro Cunqueiro hai todo un universo de posibilidades por percorrer; en xeral, toda a literatura fantástica e de terror.
14.– E na poesía?
– Rosalía de Castro, Manuel Antonio, Álvaro Cunqueiro, Anne Sexton, Raymond Carver, Olga Novo… e así ata o infinito.
15.– Un libro?
– Hai tantos! Na infancia, As aventuras de Huckleberry Finn, de Mark Twain; xa de adulto, Mirall trencat (Espello roto), de Mercè Rodoreda.
16.– Un heroe de ficción?
– Conan o Cimmerio, sobre todo na etapa que o debuxaba Barry Windsor-Smith; tamén me cae simpático Spiderman.
17.– Unha heroína?
– Na infancia, Heidi; na adolescencia, Red Sonja. Agora mesmo, todas as mulleres dos poemas de Rosalía de Castro.
18.– A súa música favorita?
– Sempre fun moito de Bruce Springsteen e de Freddie Mercury; agora mesmo, por exemplo, Sés.
19.– Na pintura?
– Laxeiro, Caspar David Friedrich, Edward Hopper, Álvaro Negro…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Todas as persoas que pasan as noites nos hospitais, coidando dos seus ou dos alleos.
21.– O seu nome favorito?
– Os nomes fanos as persoas que os levan. Os favoritos son aqueles que me fan pensar en xente que me dá confianza no futuro e alegría de vivir.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O ruído a todas horas e en todas partes; a mala educación, en xeral.
23.– O que máis odia?
– O fanatismo ideolóxico e relixioso; tamén o machismo e a prepotencia.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Calquera que abuse do poder mediante a violencia, a mentira e a crueldade. Por desgraza, hai onde escoller.
25.– Un feito militar que admire?
– A deserción.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O do ritmo no baile e o do oído na música.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Durmido na cama, soñando cun día de verán da infancia, quizais na praia de A Lanzada.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Dubitativo, pero tamén ilusionado coas pequenas cousas de cada día.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que se derivan de procesos de aprendizaxe ou de despistes sen mala intención.
30.– Un lema na súa vida?
– Como principio universal, Liberdade, igualdade e fraternidade. A un nivel máis íntimo, vive e deixa vivir.”

Carlos Callón: “A pesar de todo, o nivel de compromiso social co galego é moi alto”

Entrevista de César Lorenzo Gil a Carlos Callón en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Tras máis dunha década, pasa vostede á “vida civil”. Seguro que arestora é o momento de avanzar naqueles proxectos que tiña aparcados por falta de tempo.
– Carlos Callón (CC): Teño varias “carpetiñas” con proxectos futuros que en efecto agora ocuparán máis do meu tempo. Estou a preparar a tese doutoral, que aprofunda no estudo da homosexualidade na Idade Media, na liña do libro Amigos e sodomitas (premio Vicente Risco de Ciencias Sociais 2011, editado por Sotelo Blanco), con máis documentación e novos enfoques. Xa no mes de xuño publico o meu primeiro poemario, da man de Xerais, aínda que xa adianto que seguramente non haxa máis traballos literarios meus no futuro. Si que me apetece continuar coa liña de ensaios, xa non só sobre lingua, que tamén, senón ao redor doutros temas que me interesan. Agora quero centrarme naquelas cousas que me satisfán, que me apetecen. (…)
– B: Vostede é un dos maiores divulgadores editoriais da lingua, con títulos como En castellano no hay problema, Como defenderes os teus dereitos lingüísticos ou Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez, todos eles publicados por Xerais. Non é común que os lingüistas aposten por estes formatos populares. Lévase máis o ensaio académico. A escolla deste formato ten a ver co seu papel na Mesa?
– CC: Non. De feito, algúns deses volumes estaban máis ou menos redactados antes de que eu chegase á presidencia da Mesa. Esa maneira de comunicarme forma parte do meu concepto de relación cos demais. Prefiro esa linguaxe que estoutra na que estou agora mergullado por causa da tese, con tanto apoio documental. Eses formatos permitíronme unha relación cos lectores directa e moi enriquecedora. É moi importante para min que haxa lectores que me digan que grazas a eses títulos decidiron converterse en galegofalantes habituais ou outros que utilizan os meus textos para reivindicarlle á súa compañía que lle redacte o contrato do seguro da moto en galego. (…)”

Maternosofía: suficiência racional vs. instinto maternal”, por Susana Sánchez Arins

Desde A Sega:
“A maternidade, vista do ponto das mães, é uma dessas grandes ausentes no repertório literário galego, cousa lógica, se atendemos á (minguada) presença feminina nesse repertório. Por isso agradecem-se textos que abordem essa temática, e de entrada merecem ser celebrados. Até que os lemos.
Haverá quem diga que é por não sermos mães nem termos intenção de o ser. Mas não. É por aguardarmos deles sensações que não nos são transmitidas, questionamentos que não encontramos, análises não realizadas, tabus que não são tocados e mesmo literaturizações que não achamos. E a decepção acompanha a leitura enquanto esta avança.
Beatriz Gimeno perguntava-se há pouco se a maternidade mudou para seguir a ser o mesmo discurso prescritivo obrigando-nos a ser mães, embora mães modernérrimas.
E esta lampedusiana sensação é que me estremeceu durante a leitura de Maternosofía.
A base da decepção está na leviandade: a autora para em conflitos superficiais que mantenhem ocultos os substanciais, os que afectam à configuração da identidade das mulheres e ao mantemento da ordem social no seu conjunto. E isto contado desde o feminismo práctico (pág. 34).
Inma López Silva constrói o seu discurso em base á dicotomia que preside este artigo: a sua racionalidade perante ao cacarejado instinto maternal com o que somos educadas e coagidas as mulheres desde tempos imemoriais. E é marcada a obsessão em não deixar que a gravidez anule ou embote esse seu espírito lógico. Não animal. Não mulheril. Esta oposição recorre todo o texto: E malia non sentir esa emoción inexplicábel da que falan as sentimentais, e ser capaz dun xeito perfectamente racional de describir o que sinto… (pág. 75).
Mas, insistimos, esse conflito não deixa de ser banal, evidenciando no avanço do discurso a asunção como naturais de toda uma série de atitudes e comportamentos, nunca questionadas, e que em realidade, apontalam e fortalecem a discriminação estrutural das mulheres. (…)”