Entrevista
de Carme Vidal a Xavier Queipo en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Que supón para un escritor enfrentarse ao reto da tradución do Ulises de Joyce?
– Xavier Queipo (XQ): Traducir é un exercicio saudábel para calquera escritor. Axuda a espeluxar os labirintos internos da escrita. Axuda tamén a procurar opcións na propia lingua, a explorar camiños non transitados. Neste sentido é recomendábel para a formación de calquera escritor.
Constitúe, sen lugar a dúbidas un reto, mais un reto que non pode senón implicar unha maduración no xeito propio de escribir. No caso de Joyce, e do Ulysses en particular o reto é maior, considerando a complexidade formal do texto. (…)
– SG: Por que un narrador, alén de tradutor, decide asumir o traballo titánico da tradución dunha novela de tal envergadura? Canto tempo lle leva dedicado á tradución?
– XQ: Cando Víctor Freixanes falou do asunto, hai agora máis dunha década, con ocasión dunha visita a Bruxelas en novembro de 2002, eu dixen que precisaba pensalo uns días; pois o susto foi grande. Eu só non me atrevía, por non me considerar nin coas forzas nin cos coñecementos necesarios para afrontar a tradución en solitario. Antón Viale entrou deseguido no xogo. Despois decidimos pedir a axuda dunha terceira persoa, Eva Almazán, que xa traballaba para Galaxia e tiña sobrada reputación. María Alonso Seisdedos entrou no proxecto na súa fase final, coido que a finais de 2011, e foi de gran axuda para pór os borradores en orde e dar o impulso necesario para dar rematado o choio, que logo de certas dúbidas tanto no eido económico como no feito da negativa dos herdeiros de Joyce a autorizar a publicación, ficara en punto morto alá polo 2006.
Lembro un día no inicio do verán, sendo eu moi neno, paseando por Compostela, o meu pai sinalou a un tipo de aparencia gris e entrado en carnes, e dixo, nunha mestura de respecto e admiración: ese señor é Otero Pedraio. Daquela non entendín o por qué da admiración. Pasados os anos, cheguei a comprender e partillar o respecto e sentín que tiña unha débeda dupla: co meu pai, por descontado, e con Otero e toda a súa xeración de resistentes. Ou sexa, que cando Víctor propuxo o reto, unha luz prendeu nos labirintos da memoria e non puiden dicir que non. Esa é a explicación final, teorías aparte; o demais é conversa. (…)
– SG: Que supón, ao seu ver, que unha novela que está considerada iniciadora da narrativa moderna chegue agora a nosa lingua arredor de noventa anos despois da súa publicación?
– XQ: A importancia é dupla. Por unha banda poñemos a disposición dos lectores en galego unha obra de importancia capital da narrativa do século XX. Por outra, constitúe unha homenaxe a Xeración Nós e a Otero en particular, pola súa modernidade e afouteza, polo seu valioso legado. Pode verse como unha obriga xeracional, recollendo o facho que eles nos deixaran, e seguir así na carreira de dignificar a nosa lingua, de espallar o noso coñecemento, de normalizar o uso do galego, en definitiva, de aceptar que somos quen nós somos. (…)”
Arquivos da etiqueta: Carme Vidal
A Coruña: Gala das Letras da AELG 2013
Os 
425 socios e socias da AELG xa escolleron os finalistas aos premios á mellor obra publicada no 2012 nas modalidades de ensaio, poesía, narrativa, tradución, teatro, blog literario, literatura infanto-xuvenil e traxectoria xornalística. Nestes dous últimos casos tamén participaron na elección os asociados de Gálix e os membros do Colexio de Xornalistas respectivamente.
As obras gañadoras daranse a coñecer na Gala das Letras, un dos actos máis importantes na vida da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, que comezará ás 20:00 do vindeiro sábado 4 de maio no Auditorio do Centro Ágora da Coruña.
Son finalistas as obras:
Blogs Literarios
– Caderno da crítica, de Ramón Nicolás
– Criticalia, de Armando Requeixo
– Versos e aloumiños, de Antonio García Teijeiro e Antón García-Fernández
Ensaio
– Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez, de Carlos Callón (Xerais)
– O labirinto da saudade, de Luís G. Soto (Laiovento)
– Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro, de Ramón Nicolás (Xerais)
Literatura Infanto-xuvenil
– Eu, pel, de Teresa González Costa (Xerais)
– O corazón de Xúpiter, de Ledicia Costas (Xerais)
– O neno can, de Fina Casalderrey e Francisco Castro (Galaxia)
– Palabras de auga, de Marcos Calveiro (Xerais)
Mellor traxectoria de Xornalismo Cultural en 2012
– Ana Romaní
– Blanca-Ana Roig Rechou
– Carme Vidal
– Fran P. Lorenzo
– Iago Martínez
– María Solar
– Moncho Paz
– Ramón Nicolás
Narrativa
– A noite branca, de Francisco X. Fernández Naval (Xerais)
– As voces baixas, de Manuel Rivas (Xerais)
– Morgana en Esmelle, de Begoña Caamaño (Galaxia)
– Tonas de laranxa, de María Lorenzo Miguéns e Manuel Lorenzo Baleirón (Xerais)
– Verde oliva, de Xavier Alcalá (Galaxia)
Poesía
– Boca da cobra, de Francisco Salinas Portugal (Biblos)
– Emily on the road, de Ramón Blanco (Acha Escrava Editora)
– Fase de trema, de Lorena Souto (Espiral Maior)
– O silencio, de Mario Regueira (Xerais)
– Os ángulos da brasa, de Manuel Álvarez Torneiro (Faktoría K de libros)
– ruído de fondo, de Daniel Salgado (Xerais)
Teatro
– Banqueiros, de VV. AA. –Francisco Pillado, coordinador- (Laiovento)
– Novo teatro fantástico, de Manuel Lourenzo (Laiovento)
Tradución
– Cancioneiro, seguido das Rimas dispersas, de Francesco Petrarca, en tradución de Darío Xohán Cabana (Edicións da Curuxa)
– Carné de identidade, de Mahmud Darwix, en tradución de Moncho Iglesias e Samar Sabat (Barbantesa)
– Gretchen, miña nena, de Christine Nöstlinger, en tradución Isabel Soto (Oxford University Press)
– O home unidimensional, de Herbert Marcuse, en tradución de Jesús Saavedra (Universidade de Santiago)
– O sentido dun final, de Julian Barnes, en tradución de Xesús Fraga (Rinoceronte)
Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros tres galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG:
- O premio Mestres e Mestras da Memoria, de nova creación, que se concede nesta primeira edición a Manuela Cortizo Medal e Ángel Rivas Veiga, por toda unha vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional;
- O Premio Institucións que se concede a quen contribuíse á divulgación da lingua e cultura galega, e que este ano será para o asociacionismo cultural representado por aquelas asociacións que, nacidas nas décadas dos 60 e 70, aínda manteñen a súa vitalidade e activismo cultural (Agrupación Cultural O Galo, Agrupaçom Cultural O Facho, Clube Cultural Valle Inclán, Agrupación Cultural Auriense, Agrupación Cultural Francisco Lanza, Agrupación Cultural Avantar, Agrupación Cultural Alexandre Bóveda, Agrupación Cultural Lumieira, Sociedade Cultural Medulio, Associaçom Cultural Amig@s da Cultura de Pontevedra);
- E mais o Premio AELG 2013 Escritora Galega Universal, outorgado pola Asemblea á escritora Lídia Jorge, galardón que a distingue como autora que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana.
- Tamén se recoñecerán os Premios da Crítica Galega nas categorías de Narrativa e Poesía (Begoña Caamaño, por Morgana en Esmelle e Manuel Álvarez Torneiro por Os ángulos da brasa).
No transcurso da gala a AELG tamén entregará aos humoristas gráficos Siro López Lorenzo “Siro”, Xosé Lois González Vázquez “O Carrabouxo”, Xosé Ángel Rodríguez López “Gogue”, Xosé Carreiro Montero “Pepe Carreiro” e Xaquín Bieito Marín Formoso “Xaquín Marín” a distinción Bos e Xenerosos.
A Gala das Letras contará coas actuacións musicais de César Morán e Uxía Senlle, e é un acto aberto con entrada libre até completar aforo.
A duración prevista é de 2 horas, aínda que as obras gañadoras daranse a coñecer durante a primeira hora da Gala.
Trinta e seis obras finalistas compiten polos Premios AELG 2013
Os 425 socios e socias da AELG xa escolleron os finalistas aos premios á mellor obra publicada no 2012 nas modalidades de ensaio, poesía, narrativa, tradución, teatro, blog literario, literatura infanto-xuvenil e traxectoria xornalística. Nestes dous últimos casos tamén participaron na elección os asociados de Gálix e os membros do Colexio de Xornalistas respectivamente.
As obras gañadoras daranse a coñecer na gala que terá lugar o 4 de maio no auditorio do Centro Ágora da Coruña.
Así pois, da conxunción de votos emitidos na primeira quenda resultaron finalistas:
Blogs Literarios
– Caderno da crítica, de Ramón Nicolás
– Criticalia, de Armando Requeixo
– Versos e aloumiños, de Antonio García Teijeiro e Antón García-Fernández
Ensaio
– Como falar e escribir en galego con corrección e fluidez, de Carlos Callón (Xerais)
– O labirinto da saudade, de Luís G. Soto (Laiovento)
– Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro, de Ramón Nicolás (Xerais)
Literatura Infanto-xuvenil
– Eu, pel, de Teresa González Costa (Xerais)
– O corazón de Xúpiter, de Ledicia Costas (Xerais)
– O neno can, de Fina Casalderrey e Francisco Castro (Galaxia)
– Palabras de auga, de Marcos Calveiro (Xerais)
Mellor traxectoria de Xornalismo Cultural en 2012
– Ana Romaní
– Blanca-Ana Roig Rechou
– Carme Vidal
– Fran P. Lorenzo
– Iago Martínez
– María Solar
– Moncho Paz
– Ramón Nicolás
Narrativa
– A noite branca, de Francisco X. Fernández Naval (Xerais)
– As voces baixas, de Manuel Rivas (Xerais)
– Morgana en Esmelle, de Begoña Caamaño (Galaxia)
– Tonas de laranxa, de María Lorenzo Miguéns e Manuel Lorenzo Baleirón (Xerais)
– Verde oliva, de Xavier Alcalá (Galaxia)
Poesía
– Boca da cobra, de Francisco Salinas Portugal (Biblos)
– Emily on the road, de Ramón Blanco (Acha Escrava Editora)
– Fase de trema, de Lorena Souto (Espiral Maior)
– O silencio, de Mario Regueira (Xerais)
– Os ángulos da brasa, de Manuel Álvarez Torneiro (Faktoría K de libros)
– ruído de fondo, de Daniel Salgado (Xerais)
Teatro
– Banqueiros, de VV. AA. –Francisco Pillado, coordinador- (Laiovento)
– Novo teatro fantástico, de Manuel Lourenzo (Laiovento)
Tradución
– Cancioneiro, seguido das Rimas dispersas, de Francesco Petrarca, en tradución de Darío Xohán Cabana (Edicións da Curuxa)
– Carné de identidade, de Mahmud Darwix, en tradución de Moncho Iglesias e Samar Sabat (Barbantesa)
– Gretchen, miña nena, de Christine Nöstlinger, en tradución Isabel Soto (Oxford University Press)
– O home unidimensional, de Herbert Marcuse, en tradución de Jesús Saavedra (Universidade de Santiago)
– O sentido dun final, de Julian Barnes, en tradución de Xesús Fraga (Rinoceronte)
Na segunda fase, xa en andamento, os asociados e asociadas decidirán as obras gañadoras.
Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros tres galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG:
- O premio Mestres e Mestras da Memoria, de nova creación, que se concede nesta primeira edición a Manuela Cortizo Medal e Ángel Rivas Veiga, por toda unha vida de dedicación exemplar á transmisión oral de saberes e valores da nosa cultura popular tradicional;
- O Premio Institucións que se concede a quen contribuíse á divulgación da lingua e cultura galega, e que este ano será para o asociacionismo cultural representado por aquelas asociacións que, nacidas nas décadas dos 60 e 70, aínda manteñen a súa vitalidade e activismo cultural (Agrupación Cultural O Galo, Agrupaçom Cultural O Facho, Clube Cultural Valle Inclán, Agrupación Cultural Auriense, Agrupación Cultural Francisco Lanza, Agrupación Cultural Avantar, Agrupación Cultural Alexandre Bóveda, Agrupación Cultural Lumieira, Sociedade Cultural Medulio, Associaçom Cultural Amig@s da Cultura de Pontevedra);
- E mais o Premio AELG 2013 Escritora Galega Universal, outorgado pola Asemblea á escritora Lídia Jorge, galardón que a distingue como autora que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana.
No transcurso da gala a AELG tamén entregará aos humoristas gráficos Siro López Lorenzo “Siro”, Xosé Lois González Vázquez “O Carrabouxo, Xosé Ángel Rodríguez López “Gogue”, Xosé Carreiro Montero “Pepe Carreiro” e Xaquín Bieito Marín Formoso “Xaquín Marín” a distinción Bos e Xenerosos.
Manuel Rivas: “Os personaxes conduciron a escrita d’As voces baixas“
Entrevista de Carme Vidal 
a Manuel Rivas en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza: As voces baixas está a ser aclamado pola crítica. Contaba vostede con que o seu libro máis persoal fose recibido con tanto entusiasmo?
– Manuel Rivas: Para min o importante era escribir este libro e nunca me preocupou moito o que puidese pasar despois. Precisaba escribilo e coido que parte da boa reacción que está a provocar vén precisamente desa dimensión, de ser un libro do eu e do nós. Non me estraña, por iso. Cando un libro se publica é xa un emigrante que vai de man en man e este pousa na xente. Teño a sensación de que está a ter unha boa viaxe, mais cando o escribín descoñecía a sorte que podía ter. Despois dalgúns episodios de certo éxito literario, como O lapis do carpinteiro que tivo moito impacto, ou algúns relatos como A lingua das bolboretas, pasoume algo importante. Cando escribín Os libros arden mal caín nunha especie de baleiro, nun inferno, e chegou un momento en que case deixo o libro porque o que estaba contando me producía sensación de horror. Esa historia dramática da cultura estaba a ser abondo para min, o desacougo era inmenso. Pensei que se deixaba de escribir non pasaría nada, contra esa idea transcendente do que estás a facer. Como di Elías Canetti, cando escribes tes que ter sensación de que podes parar unha guerra, mais unha cousa é que teñas esa actitude de aposta fonda e outra que pares a guerra. Reiniciei. Tirei para adiante coa idea de que tiña que seguir escribindo, non tanto polo libro senón por min mesmo. Cheguei á conclusión, mesmo un pouco egoísta, de dicir: vou escribir mesmo que remate a miña carreira. Rematara a idea de carreira literaria, mais vou continuar aínda que sexa para min só, aínda que faga haikús ou escriba na area cun garabullo como os rapaces. Esa decisión e esa sensación cambioume. Veume moi ben para entender a miña relación co oficio de escribir. Deixei de ser un abandeirado. Levoume a un compromiso coa escrita, mais esquecín o efecto público do que fago. (…)”.
Xaime Subiela gaña o Premio Ramón Piñeiro de Ensaio
“A
obra Para que nos serve Galiza? valeulle a Xaime Subiela facerse co Premio Ramón Piñeiro de Ensaio na súa décimo segunda edición. O premio, dotado con 3.000 euros e mais a publicación da obra, está organizado pola Editorial Galaxia, a Consellaría de Educación e mais Gas Natural Fenosa. A obra premiada, segundo sinala a Consellaría de Cultura, propón unha análise dos restos que afronta o noso país, “en torno á idea de buscar alternativas colectivas conciliadoras arredor do concepto integrador de nación; cunha visión optimista de futuro”. O xurado do galardón estivo composto por Luís Alonso Girgado, Miguel Barros Puente, Encarna Otero Cepeda, Carme Vidal Lage e Carlos Lema. En total presentaronse sete obras ao galardón.” Desde Cultura Galega.
Lugo: presentación da revista oral O pazo das musas
O 
xoves 29 de setembro, a partir das 20:00 horas, no refectorio do Museo Provincial de Lugo (Praza da Soidade, s/n.), presentación do número 27 da revista oral O pazo das musas, revista oral de periodicidade trimestral, editada polo Museo Provincial de Lugo (Rede Museística da Deputación de Lugo). O sumario é o seguinte:
– Portada musical: Cada vez que considero (trad., arranxo de Fernando G. Jácome), por Tundal (3 minutos).
– Memoria das mulleres invisibles de 1936: Maruxa Mallo no mar do exilio, por Carme Vidal (10 minutos).
– Música: Vals dos Ribas de Miño (trad.), por Tundal (3 minutos).
– A obra de Maruxa Mallo no Museo Provincial de Lugo: por María Quiroga Figueroa (10 minutos).
– Música: Por ir de noite/ Vals de Brea (trad., arranxo de Xan Fuertes), por Tundal (3 minutos).
– Poesía: Lenzos de emocións, por María Xosé Lamas (5 minutos).
– Música: Romance (trad.), por Tundal (3 minutos).
– Memoria das mulleres invisibles de 1936: O desgarro da represión: Mercedes Núñez e Syra Alonso, por Carme Vidal (10 minutos).
– Música: Pasei pola túa porta (trad.), por Tundal (3 minutos).
– Exposición virtual: De unha obra abandonada, por María José Santiso (10 minutos).
– Música: Pandeirada de Viveiro (trad.), por Tundal (3 minutos).
– Memoria das mulleres invisibles de 1936:Modernas e de vangarda: Mª Luz Morales, Amparo Alvajar e María Casares, por Carme Vidal (10 minutos).
– Poesía: Chaira, por María Xosé Lamas (5 minutos).
– Opinión: Intervención do público. Entrega de diplomas aos amigos/as da revista (5 minutos).
– Epílogo: por Aurelia Balseiro, directora do Museo Provincial de Lugo (3 minutos).
– Contraportada musical: Maneo de Fontela (trad.), por Tundal (3 minutos).
