Crónica videográfica do 1º Encontro da edición galega e portuguesa, organizado pola Asociación Galega de Editoras en setembro de 2018 (I)

XV Simposio O libro e a lectura: Poesía, a luz apagada?

A Asociación Galega de Editoras celebra o XV SIMPOSIO O LIBRO E A LECTURA, desta volta, baixo o lema Poesía, a luz apagada? A edición deste ano terá lugar os días 15 e 16 novembro 2018, no auditorio do Consello da Cultura Galega, en Santiago de Compostela.
A inscrición é gratuíta ata completar aforo (100 persoas) e pode realizarse a través do enderezo electrónico s.tecnica@editorasgalegas.gal  ata o 12 de novembro.

O programa contará con dúas mesas redondas, dúas conferencias, un panel de experiencias, unha actuación-performance e un recital poético. Desenvolverase en xornada de mañá e tarde, o día 15 de novembro e, en xornada de mañá, o día 16 de novembro.

Programa:

Xoves, 15 novembro
Mañá
10:00h. Inauguración.
10:30h. Conferencia apertura: Yolanda Castaño.
12:00h. Pausa-café.
12:30h. Panel de experiencias: da edición á creación.
_ Paz Castro, Kalandraka Editora. Premio Internacional ‘Cidade de Orihuela’ de Poesía para Nenas e Nenos.
_ Antía Otero, Apiario.
_ Isaac Xubín, autor.
_ Leire Bilbao, autora.
14:00h. Remate da xornada.

Tarde
16:30h. Mesa redonda: novos camiños para a poesía.
_Marcus Daniel Cabada, revista Ligeia.
_Anxos Rial, mestra.
_Celia Parra, poeta.
18:30h. Actuación-performance: Cinta Adhesiva.
19:30h. Remate da xornada.

Venres, 16 de novembro
10:00h. Mesa redonda: canles de visualización.
_Chan da Pólvora, libraría.
_Nuria Vil, poeta.
_Lara Dopazo, poeta.
11:30h. Pausa-café.
12:00h. Recital poético: Emma Pedreira, María Lado, Movemarcos (Leo e Xubín).
13:00h. Conferencia peche: Antonio García Teijeiro.
14:00h. Clausura.

Organizan: Asociación Galega de Editoras e Concellaría de Educación e Cidadanía (Concello de Santiago).
Colaboran: CEDRO, Consello da Cultura Galega e Xunta de Galicia.
Deseño cartaz: María Montes.

Compostela: Xornada sobre A internacionalización do libro galego

Compostela: 1º Encontro da edición galega e portuguesa, o 25 de setembro

Rosario Álvarez Blanco é elixida Presidenta do Consello da Cultura Galega

Desde o Consello da Cultura Galega:
“O Pleno da institución votou favorablemente a candidatura de Rosario Álvarez Blanco, única presentada para a presidencia do Consello da Cultura Galega trala finalización do mandato de Ramón Villares. A nova Presidenta do CCG xa ostentaba a vicepresidencia da institución desde 2010.
Rosario Álvarez comparecerá como presidenta electa no Parlamento de Galicia nas datas que fixe esta institución e o seu nomeamento será efectuado no Consello da Xunta de Galicia, tralo que será publicado no Diario Oficial de Galicia. Trala súa incorporación oficial, o Pleno do Consello da Cultura Galega elixirá os membros da Comisión Executiva por proposta da presidenta.
No seu discurso de presentación, Rosario Álvarez debullou as liñas estratéxicas da súa candidatura, que definiu como de “continuidade, non continuísmo” e como unha nova etapa que incorporará “novo pulo, novos retos e novos modos” á institución. Álvarez destacou a súa aposta pola xestión participativa e por “explotar ao máximo a fortaleza representativa do CCG” e o seu “carácter referencial” para a cultura galega.
Rosario Álvarez subliñou a necesidade de traballar desde o CCG pola igualdade de xénero na cultura, pero tamén na igualdade de oportunidades no acceso a esta, a través de tres eixos: “a idade, o territorio (eixo atlántico /provincias orientais) e o hábitat”. (…)”

Carme Adán e Núñez Seixas incorpóranse ao plenario do Consello da Cultura

Desde Sermos Galiza:
“O máximo órgano do Consello da Cultura Galega vén de renovar catro dos seus membros electivos. Así, a profesora de filosofía e ex deputada do BNG Carme Adán, o historiador Xosé Manuel Núñez Seixas, a matemática Elena Vázquez Cendón e o xornalista Xosé Ramón Pousa incorpóranse ao plenario da institución.
Os novos membros ocupan o lugar do músico Maximino Zumalave, o politólogo Ramón Máiz, o xornalista Xosé López e a bibliotecaria Concepción Varela. A xuntanza do órgano de goberno do Consello da Cultura tamén renovou no seu posto ás “conselleiras” -denominación dos membros do plenario- Dolores Vilavedra (filóloga e crítica literaria) e María Xosé Porteiro (xornalista e ex deputada do PSdeG).
A maiores, segundo informa a propia institución -“órgano estatutario da Comunidade Autónoma de Galiza de carácter asesor e consultivo, que ten como finalidade promover, difundir, asesorar e preservar os valores culturais do pobo galego”-, o plenario tamén aprobou a constitución dunha comisión temporal para a elaboración dun “informe sobre a provisión de postos directivos nas institucións culturais de Galiza”
O plenario do Consello da Cultura Galega presídeo Ramón Villares, historiador. A presidencia de honra correspóndelle ao presidente da Xunta, neste caso Alberto Núñez Feixóo. Hai unha serie de integrantes “representativos” entre os que figuran o conselleiro de Educación e Cultura -Román Rodríguez-, o presidente da Real Academia Galega –Víctor Freixanes– ou os reitores das universidades.
Ramón Villares achégase ao final do seu segundo mandato -preside o Consello da Cultura desde 2006, cando substituíu Alfonso Zulueta. Entre os nomes que soan para ocupar o posto salienta o da filóloga e académica Rosario Álvarez.
A institución conta este ano, 2018, cun orzamento de 2.547.225 euros, fornecido pola Xunta.”

“O libro: a Xunta forza a treboada perfecta”

Artigo de Daniel Salgado en Sermos Galiza:
“A treboada perfecta abateuse sobre o libro na última década. Á crise económica sumouse a brutal redución de partidas orzamentarias destinadas ao sector pola Xunta. Así o constatan os datos recabados polo Consello da Cultura Galega no seu informe Datos da edición en Galicia. 2006-2016.
En 2008 publicáronse en Galiza 3.747 libros, 2.070 deles en galego. En 2016 foron 1.990, 976 en galego. As cifras, fornecidas ao organismo autonómico polo Instituto Nacional de Estatística (INE), coinciden tendencialmente coas rexistradas polo ISBN. Estas tamén indican a caída da edición en galego. En 2015 foron o 61,5%, en 2016 o 50.7%.
A caída da produción editorial ten o seu reflexo laboral. A Federación de Gremios de Editores de España debuxa a paisaxe: en 2007 había 43 empresas editoriais privadas, que xeraban 318 empregos; en 2016 hai 37, que dan traballo a 205 persoas. O INE agrupa os datos de maneira máis ampla por “empresas de edición de libros, periódicos e outras actividades editoriais”. Pasaron de 369 en 2013 a 324 en 2017.
O índice do Sistema de Análises de Balanzos Ibéricos recolle que, desde 2011, “os resultados dos exercicios das editoras son negativos”. E o número de exemplares imprentados tamén se reduciu drasticamente entre 2011 e 2016: 1,5 millóns de exemplares menos, o 47%. A irrupción de formatos diferentes do papel non resulta significativa: en 2011 houbo 518 obras non en papel anotadas no ISBN. En 2016, 550.
Políticas procíclicas do Goberno galego
O esganamento do comercio do libro foi acompañado da caída do gasto dos fogares galegos en libros. A crise produciu unha devalación social que derivou na precarización laboral e a redución das economías familiares. En 2006 -os números proceden do INE-, os fogares gastaban en libros unha media de 136,6 euros. En 2016, 79,2 euros. Por persoa, pasou no mesmo periodo de 49 euros a 32.
As políticas da Xunta non fixeron máis que reforzar estas tendencias. En contraste con operacións de rescate con cartos públicos realizadas noutros sectores empresariais, a reducción de orzamentos destinados ao mundo do libro foi brutal nos últimos dez anos. “A partida que máis descende é a dedicada á promoción da lectura e do libro”, sinala o informe do Consello da Cultura Galega, “un 82%, e a de promoción e edición do libro en galego, un 54%”.
En miles de euros, no tramo 2006-2016, as partidas dedicadas a adquirir “lotes fundacionais e fondos bibliográficos” baixaron dos 600.000 aos 560.000 euros. As de “promoción e edición do libro en galego”, de 758.000 a 348.460. As de “promoción da lectura e do libro”, de 1.120.000 a 200.000. E as de “apoio a promoción, producción e edición do libro en galego”, de 292.000 a 210.000.
A interpretación dos datos que fai o propio Consello da Cultura albisca unha minúscula luz en comparación con exercicicos anteriores. “Despois de anos de descensos moi importantes, o número de libros editados amosa certa estabilidade”, afirma. Non obstante, engade, a situación dista de se reverter. “As editoriais non se recuperan substancialmente, descenden o número de editores e de empregos que xeran, as familias gastan moito menos en libros non de texto que hai 10 anos e as políticas de gasto público tampouco axudan”, vén concluír.”

A Academia Galega de Teatro preséntase cunha proposta de reestruturación do sector

Desde Erregueté:
“O Día Mundial do Teatro foi a data escollida para presentar publicamente a Academia Galega de Teatro, nun acto que se celebrou no salón de actos do Consello da Cultura Galega. A Academia, constituída o pasado mes de outubro en Rianxo por un grupo de 17 persoas vinculadas ao mundo do teatro profesional, responde á necesidade –segundo explicou o seu vicepresidente, Eduardo Alonso– de crear un espazo de debate e reflexión sobre o teatro que supere o ámbito das asociacións de carácter profesional –máis centradas en superar os problemas e atrancos do día a día–, unha ferramenta que posibilite a creación dun corpus doutrinal e a comunicación pausada coa sociedade galega.
Na actualidade, a Academia conta con 28 membros pero o número incrementarase proximamente nas próximas semanas, xa que o obxectivo é incluír a persoas procedentes de diferentes ámbitos relacionados coas artes escénicas sen exclusións de ningún tipo.
A presidenta da nova Academia, Imma António, explicou que a súa fundación en Rianxo explícase polo profundo respecto pola tradición –“a carón de Dieste, de Castelao, de Manuel Antonio e da compañía máis veterana de Galicia: Teatro Airiños”–, pero coa mirada posta no futuro, co obxectivo de estimular na sociedade o amor polo teatro e de poñer en valor a súa relevancia social. Neste sentido, António salientou a validez do teatro como elemento identitario que contribúe a “facer país”. O teatro debe ser considerado como un sistema –dixo– no que podemos e debemos intervir.
Un programa de reestruturación do sector
A Academia preséntase cun programa de vinte e un puntos básicos que visan a que o teatro sexa considerado como un servizo público. Luma Gómez foi a encargada de debullar ese programa, dirixido na súa meirande parte ás institucións públicas e que inclúe propostas históricas do sector como a autonomía xurídica do Centro Dramático Galego, a adscrición da ESAD Galicia ao sistema universitario, a creación de compañías residentes nos teatros de titularidade pública, a creación dun Centro de Documentación Teatral, a posta en marcha dun Festival Internacional de Teatro nalgunha das cidades de Galicia ou a creación dun circuíto de exhibición que permita o intercambio continuado con Portugal.
A Academia Galega de Teatro propón, igualmente, a reestruturación –e mesmo a reconsideración– da Axencia Galega de Industrias Culturais (AGADIC), por considerar que talvez non representa o modelo de xestión que precisa o teatro galego. En palabras de Eduardo Alonso, trátase de cambiar a perspectiva puramente mercantil dende a que se contempla agora a cultura. Dende a Academia cren que estas medidas deberían ir implementándose a partir do ano 2020.
Congreso do Teatro Galego
Como proposta máis inmediata, Antonio Simón presentou o proxecto de organizar un gran Congreso do Teatro Galego, que se celebrará no ano 2020. Unha comisión integrada polo propio Simón, xunto a Gustavo Pernas, Miguel Pernas e Manuel Guede está xa a traballar para artellar un evento que teña como fin “estruturar teatralmente Galicia”: elaborar un diagnóstico da situación e elaborar un plan estratéxico que permita intervir no sistema de xeito eficiente ao longo da década 2020-2030.
Simón destacou que moitas das reivindicacións históricas do sector das artes escénicas permanecen vixentes despois de moitos anos de reivindicación continuada e que, nalgúns aspectos, non se fixo nada para mellorar a situación de hai vinte ou trinta anos.
A Academia fixo unha invitación ao resto de institucións e organizacións relacionadas co teatro, e coa cultura en xeral, para que se impliquen na organización dun congreso que busca cambiar unha realidade claramente deficitaria en canto ao estado das artes escénicas, como demostra o informe presentado hai só uns días polo Consello da Cultura Galega no que se lle solicita á Xunta “unha revisión das políticas públicas que contemplen incrementos a fin de contribuír á recuperación do sector” cultural.”