Xabier Maceiras: “Escoitar á xente maior para min é unha necesidade vital”

Entrevista a Xabier Maceiras en El Ideal Gallego:
“(…) – El Ideal Gallego (EIG): Que temáticas abarca [Crónicas de Arteixo II]?
– Xabier Maceiras (XM): Variadísima. Afortunadamente teño xente que me conta historias en case todas as parroquias pero segundo a poboación que teña o lugar sempre dá lugar a máis anécdotas ou menos. Aquí se fala desde os achados arqueolóxicos do xacemento do Reiro (Chamín), do castro de Pastoriza, da lenda do galo de Barrañán, do Rexurdimento en Arteixo, dos naufraxios, das Casas do Concello…
– EIG: Casas? Houbo varias?
– XM: O Concello actual inaugurouse nos anos 70 e o anterior derrubouse hai uns anos. Houbo varias e unha delas aínda está en pé, en Figueiroa.
– EIG: O de falar coa xente maior é un dos teus traballos diarios.
– XM: É un traballo que levo facendo toda a vida, é unha necesidade vital. O Arteixo de antano está chegando ao seu fin e queda a memoria viva desa xente que o viviu, pero cando marchen só quedarán os recordos que lles queden aos seus fillos das cousas que contaban. Este é o meu gran de area para intentar que esas historias non se perdan. Ademais, este libro só polo prólogo de Miguel Sande xa vale a pena telo feito. (…)”

Pola súa escrita e por ser como é, Xulio Valcárcel recibe unha homenaxe dos seus

Desde El Ideal Gallego:
“Pensaba que a comida sería íntima, un vis a vis co seu amigo e profesor Luciano Rodríguez, pero a mesa tiña prato para algún máis, poetas e, sobre todo, amigos que lle quixeron render unha homenaxe. Pola escrita e por esa forma de prescindir do adorno para ir ata a esencia, as súas camaradas non só quixeron agradecerllo cunha comida que é como se celebran as festas en Galicia. Tamén o fixeron cun libro editado por Espiral Maior.
No restaurante, El Rincón del Reino, unha comunidade de colegas todas plumas déronlle unha sorpresa a Xulio Valcárcel. Alí estaba Luciano, “o gancho”, e o que ademais coordinou os textos do volume xunto con Diana Varela. No libro son, en total, trece voces analizando a súa traxectoria desde o primeiro poemario, que publicou cando tiña vinte anos, Véspera do día, ata o último Outono nos espellos.
Para Varela, “Xulio é un referente na poesía non só na galega, tamén na española”. Na literatura galega, o que colabora para este xornal, “está considerado como un clásico”, traducido a moitas linguas, alemán, francés, inglés, portugués e italiano. Por iso, a de onte foi “unha homenaxe merecidísima feita por autores de prestixio”.
Nela participaron Armando Requeixo, Fernán Vello, Forcadela, Pepe Cáccamo, Eva Veiga ou Teresa Seara. Conta Varela que é curioso porque no feito por Valcárcel, pódese percibir a uniformidade. O estilo xa está nos primeiros versos cando era un chavalito. Valcárcel é reflexivo, “non entrega grandes termos e recursos”.
Traballa desde a palabra, é esencial e desde esa mesma esencia furga no ser. Os temas repítense ao longo dos libros. O poeta fala de angustia, de compaixón e tenrura e no fondo, reside unha profunda vocación á escrita.
Alén das páxinas, Xulio ten a virtude de ser recoñecido polos seus contemporáneos e moi querido. Comenta Diana que non quere ser rimbombante, pero que o de onte foi un acto sinalado, “un momento especial” e necesario. Á comida non puideron acudir todos, pero a meirande parte sentou con el a falar sobre calquera cousa. (…)”

Xabier Maceiras: “Fai falta apostar polo galego e a cultura, o Día das Letras ten que ser sempre”

Entrevista a Xabier Maceiras en El Ideal Gallego:
“O escritor Xabier Maceiras lanzará nuns días, o 27 de maio, as súas Crónicas de Arteixo en formato papel, despois de superar recentemente as 200.000 visitas no seu blog, que leva o mesmo nome e que recupera as historias do Arteixo esquecido, o de antes do polígono de Sabón e de Inditex.
Non será unha presentación ao uso, xa que levará aparellado un roteiro polos lugares emblemáticos do municipio de todos os tempos, desde a casa onde naceu Arsenio Iglesias –”todo o mundo sabe que O Raposo é de Arteixo, pero moi poucos onde vivía”, di Maceiras– ata, por suposto, o balneario, no seu momento motor económico da vila. “Remataremos no edificio onde se ubica agora o café Melandrainas, que foi a casa de Manuel González Berao, un personaxe local cunha vida moi interesante que acabou de chófer do trolebús A Coruña-Carballo”, apunta o autor.
Maceiras recoñece que coas súas “Crónicas”, que comezou a escribir en setembro de 2014, pretende poñer en valor o traballo que facían, nos anos 90, o Boletín Informativo Municipal e a radio de Arteixo. “Gústame falar coa xente que xa ten unha idade, que viviu unha vila diferente á que temos. Eu teño nostalxia daquel Arteixo de antes, no que se falaba cos veciños e se daban os bos días. Agora somos unha pequena cidade, sempre ás présas”, sinala o escritor, quen tamén se encontra inmerso noutros proxectos –como un documental sobre as expropiacións de Sabón e un libro sobre a historia do fútbol en Arteixo e A Laracha, entre outros–. (…)”

Xabier Maceiras, “O cronista que honra o Arteixo esquecido”

Conversa con Xabier Maceiras desde El Ideal Gallego:
“Unha conversa co escritor Xabi Maceiras poderá empezar con fútbol, política ou audiovisual, pero acabará sempre, irremediablemente, lembrando os episodios da historia de Arteixo, desde as expropiacións do polígono de Sabón –que está a recoller nun documental xunto a Xosé Antón Bocixa– ata a primeira muller taxista do municipio ou as anécdotas da estación de ferrocarril de Uxes, agora en desuso.
Maceiras, membro da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, é unha auténtica enciclopedia sobre o concello e vén de cumplir 100.000 visitas no seu blog, Crónicas de Arteixo, no que cada semana honra diferentes personaxes, lugares ou edificios deste territorio tras escoitar os testemuños dos maiores do municipio, dos que di aprender moitísimo: “Hai que explotar ao máximo a transmisión oral cos nosos maiores. Atesouran historias que, de non recollelas, acabaremos esquecendo”, sinala.
Arteixo antes da industria
Comezou co blog, explica, porque tiña na cabeza moitas historias “que quizais nunca podería chegar a publicar en papel”. Quixo abarcar moitos temas, indica, pero comprobou que os textos que máis gustaban ao público eran os que deixaban ver o lado do Arteixo antigo, o que xa existía antes de Inditex e da revolución industrial en Sabón.
“Agora céntrome nos meus recordos de infancia, nos sitios que frecuentaba de neno e que siguen aí, pero tamén naquelas persoas que son ou foron unha parte importante da historia de Arteixo”. Así, Xabi Maceiras, veciño do Rañal, xa ten dedicado entradas na súa páxina á Panadería Fernández de Lañas –ata agora, a máis vista da web–, o Bar Insua da avenida de Fisterra, o cine de Arteixo e, por suposto, o Balneario, entre outros.
Afirma que, desde que naceu o blog, hai dous anos, recibe na rúa moitas felicitacións e comentarios nas redes sociais. “Á xente gústalle ler estas cousas porque non adoitan saír nos medios e non as coñecen. Moitos agradecen que alguén dedique tempo a falar cos maiores e lles achegue os seus contos nun formato máis actual e accesible”, comenta.
En Crónicas de Arteixo pode lerse, por exemplo, a historia de Otilia Josefina López, “a rubia de Vilarrodís”, futbolista que levantaba pasións coa súa melena loira; a de Máximo Mosquera “Pitos”, que foi mestre, futbolista profesional, banqueiro, alcalde e, agora, xerente do Balneario; e a das percebeiras de Rañobre, ademais doutras moitas. Todas elas, afirma o escritor, teñen algo en común: “Representan o Arteixo de toda a vida”.
Maceiras, que tamén colabora na revista de fútbol “O Dez” e publicará próximamente un libro sobre a historia do fútbol de Arteixo e A Laracha, aproveita cada momento para escribir textos e anotar posibles temas para o blog: “Ás veces escríbeme xente para que fale sobre algo ou tomando un café atopo a alguén cunha boa historia para contar. Van xurdindo pouco a pouco”, conclúe, sorrindo, mentres saúda un veciño no paseo fluvial.”

Manuel Rivas: “O ser humano non ocupa o centro de interese das institucións”

Entrevista a Manuel Rivas en El Ideal Gallego, a través de Xerais:
“(…) – El Ideal Gallego (EIG): Por que se sente tan cómodo na narrativa breve e no conto?
– Manuel Rivas (MR): Eu penso que é un xeito de escribir e non sei se de vivir. Escribir un conto é como manter un misto prendido na man ata que queima os dedos. É un andar intenso no que se entrelazan casualidade e causalidade, como se estivésemos nun ring, nun ring circular. Os surrealistas dicían que no círculo é onde se dan cita os antónimos: a luz e a escuridade, a vida e a morte… Un conto é como un círculo.
– EIG: Poderíase dicir que o Rivas narrador absorbe no Rivas poeta?
– MR: O poeta alimenta no narrador, entendendo que a poesía é manter o sentido das palabras e facer que escintilen. Para min a poesía está máis asociada a un xeito de ver que a unha métrica ou a un formato. Hai poemas sen poesía e hai novelas con moitísima poesía. (…)
– EIG: Como académico, qu pensa do manifesto O xogo das cadeiras contra a discriminación da muller por parte da RAG?
– MR: Penso que a composición da Academia non é xusta e apoio o sentido dese texto. Non o digo aquí porque estea nunha entrevista; alí expresei o mesmo. Na RAG fai falta unha actitude activa, un plan de futuro para romper ese desequilibrio inxusto. Pero eu non a considero unha institución machista, xa que iso implicaría unha actitude activa, ideolóxica a prol da supremacía do macho, unha circunstancia que alí non se dá.
– EIG: Vostede é un escritor que escribe coa alma. É alma o que está a faltar no mundo de hoxe?
– MR: Totalmente. “Alma” é unha palabra que expresa moi ben o que se quere dicir con ela. Cando se di que unha cousa ten alma ou tamén cando se di que algo é desalmado está moi claro o que se transmite… 0 gran problema no mundo actual é que o ser humano non ocupa o centro de interese das institucións. A referencia no ser humano mesmo desaparece da linguaxe. Eu non escoito a ninguén do FMI nin dos bancos centrais, ni de ningún Goberno falar da barra de pan nin do litro de leíte. Todo son magnitudes, cifras irreais que acaban por volver irreal a propia realidade. (…)”