Entrevista
de Maria José Castelo Lestom a Eli Ríos no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Como entendes a literatura em geral e a poesia em particular? Para que achas que podem valer nesta época convulsa e constrita em tudo quanto faz referência a direitos e liberdades?
– Eli Rios (ER): A poesia é inútil. Não serve para comer e também não para possuir milhões que alimentem caixas ou bancos. A poesia só é útil para sentir-se humana, para encontrar a nossa parte mais afetiva e lutar contra o esquecimento (de nós mesmas/da história). No tempo em que o corpo é o meio para os ganhos e os trabalhos, a poesia pergunta qual é a matéria bruta dessa corporeidade e de que estão feitos os seus sonhos e desejos. A poesia só é uma ética que acompanha no caminho. Uma forma de ver e apreender o quotidiano. (…)
– PGL: Na obra Marta e a píntega experimentas com a rutura dos corsés de género que a literatura infantil foi criando também como o cinema e o resto da produção cultural destinada a consumo infantil, qual foi a necessidade que viste para introduzires o feminismo?
– ER: Porque sou mulher, porque também quero identificar-me com uma protagonista, porque a voz de mulher tem o mesmo espaço que a do homem(algum dia), porque nom acredito em que uma menina seja um objeto, porque nom acredito que uma menina seja só uma roupa, porque nom acredito em que uma menina seja menos capacitada que um menino para imaginar aventuras. Porque é e será necessário para terminar com o inferno no que crescem e moram as mulheres.
– PGL: Não apenas aqui, mas em toda a tua obra temos uma fonda impronta do feminismo, da necessidade da deconstrução social do género, dos preconceitos, dos tabus que nos trouxeram onde hoje estamos. Como achas que a literatura pode nos ajudar a sairmos desta encruzilhada?
– ER: Criando referentes nos que possamos deitar a nossa olhada, levantando as figuras das mulheres ignoradas na História não só reclamamos um espaço mas também a possibilidade de que as meninas tenham ícones científicos, literários, etc, e nem só de beleza patriarcal ou de costumes ancestrais. (…)”
Arquivos da etiqueta: Eli Ríos
Compostela: presentación da colección Mulleres bravas da nosa historia
Compostela: Implícate. Noite de música e palabra solidaria 2017
Un ano de premios e de cambio de modelo na Deputación da Coruña
Artigo
en Sermos Galiza:
“Novos nomes e persoas xa coñecidas nos distintos ámbitos culturais déronse cita no acto de entrega dos premios das áreas de Cultura e Lingua da Deputación da Coruña deste ano que premiaron, entre outros e outras, as escritoras Eli Ríos e Lorena Conde e o escritor Vicente Luís Mora, ás bandas Bala e Colaxe en música infantil, a Pablo Carpintero e Lidia Neves en artesanía, a Emilio Fonseca en banda Deseñada ou a David Calle en arte. Os premios de lingua recoñecen o labor de Xabier P. DoCampo, a Semente e Correlingua. A lingua e a presenza de mulleres foron claras protagonistas no acto de entrega que se desenvolveu na mañá do xoves 22 de decembro na sede da Deputación.
Os premios recoñecen nesta edición, como destacou Goretti Sanmartín no acto, a persoas creadoras e investigadoras con xa importante tradición no noso país, como Pablo Carpintero, que gañou o premio de Artesanía cunha reprodución da gaita de fol dunha cantiga de Santa María ou o escritor Xabier DoCampo, “gran mestre e, sobre todo, mestre do entusiasmo en cuxo ronsel navegamos”, dixo. Descobren tamén novos nomes para a cultura como o caso de Emilio Fonseca, que con Fóra de Mapa resultou elixido polo xurado da décimo primeira edición do certame de Banda Deseñada Castelao, Lorena Conde, con longa traxectoria como actriz que se dá a coñecer como poeta co Premio González Garcés polo seu libro Entullo ou Eli Ríos, con obra como poeta mais que asina en Luns a súa primeira novela para público adulto que nace xa co Torrente Ballester. Esta é tamén a edición en que, por primeira vez, o premio de narrativa se convoca en dúas modalidades, unha para obras en lingua galega e outra para obras en lingua castelá, da que resultou gañador o escritor Vicente Luis Mora coa novela Cabeza de vaca. Con 25.000 euros cada un, o Torrente Ballester converteuse no certame con maior premio económico dos convocados en Galiza. (…)”
Sólo para mujeres, artigo de Eli Ríos
Artigo de Eli Ríos na Sega:
“O feito de que a policía de Lugo, nos finais de 2016 e cun pé no 2017, nos pedise ás mulleres que non saísemos da casa para evitar violacións tróuxome á memoria un fragmento de Sólo para mujeres: (…)
Esta novela, publicada no 1977 en Estados Unidos co título orixinal The women’s room, foi un auténtico revulsivo, e un éxito de vendas, no momento, porque non só nos conta a historia da protagonista Mira Ward nas décadas de 50, 60 e 70, senón tamén a das mulleres que a rodean e que se ven a si mesmas como “criadas sin sueldo” dentro dese soño americano. Ese soño americano con urbanizacións nas que se relacionan nun mundo de coidados (home, fillos, etc) cun papel moi limitado: ser boa nai, boa esposa e boa ama de casa. Ese soño americano que, aínda hoxe en día, nos chega, a través da pequena pantalla, en series como Mulleres desesperadas. Ese soño, americano?, no que quen sae do marcado pola sociedade será centro das críticas. A lectura desta novela coral non só nos levará a deter a nosa mirada desde o punto de vista femenino desa época na que se loitaba por conseguir grandes avances nos dereitos sociais, senón que nos convida a re-pensar a xénese destes movementos desde unha perspectiva existencial e de xénero. Estamos preparadas para esa lectura? (…)
The women’s room perde na tradución non só a declaración de intencións senón o mesmo espazo! Ese espazo simbólico e real que a autora retoma dos textos de Virginia Woolf en A Room of One’s Own. Ensaio que está baseado nunha serie de lecturas que Virginia Woolf fixo en 1928 en dous colexios para señoritas da Universidade de Cambridge. O mesmo lugar no que termina a novela de Marilyn French.
En Solo para mujeres a habitación está inzada de vidas de mulleres. Ese baño que se encadra no subterráneo, no doméstico e onde se constrúe o pensamento-identidade feminina para sair do espazo pechado, do íntimo a un mundo dominado polo patriarcado. As habitacións físicas están poboadas, tamén, por outras dialécticas e interiores. E a través das páxinas non só as percorremos. Quizais algunha tamén nos resulte familiar. Demasiado.”
Entrevista a Eli Ríos en Zig-zag
Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Eli Ríos, premio Torrente Ballester en lingua galega con Luns. Pode accederse á entrevista aquí.”
A Coruña: presentación da colección Mulleres bravas da nosa historia
A
cuarta feira 21 de decembro, ás 20:30 horas, na Biblioteca Provincial da Coruña (Rúa Rego de Auga), preséntase a colección Mulleres bravas da nosa historia, da editorial Urco. No acto participan Eli Ríos, autora do libro sobre María Victoria Moreno; Eva Agra, ilustradora; Goretti Sanmartín, Vicepresidenta da Deputación da Coruña, e Andrea Jamardo, de Urco Editora.
Compostela: segunda sesión do Clube de Lectura Feminista na Lila coa Sega
Eli Ríos: “Os martes e 13 pasan a ser o meu día favorito”
Entrevista a Eli Ríos en Letra en Obras:
“(…) – Letra en Obras (LeO): – Eli, como te sentes despois de recibir o maior premio da literatura galega?
– Eli Ríos (ER): Agora mesmo estou desbordada de emoción. É a miña primeira novela de narrativa de adultos e supón unha enormísima responsabilidade. Ademais a é un texto moi complicado, unha aposta arriscada que teño que agradecerlle ao xurado porque é difícil que un texto de complexidade formal así chegue a finalista dun premio e máis aínda que o leve.
– LeO: De que trata Luns?
– ER: O texto centra a súa atención na vida diaria dunha muller de 37 anos, nai dunha nena e dun neno; cando se introduce un elemento novo, como é neste caso, un diagnóstico de cancro, toda a realidade sofre unha volta, que obriga volver analizar o existente; a dor, as relacións sociais ou amorosas…non acostuma ser un proceso sinxelo. E ela é quen nos conta a través das páxinas como se sente, como se quere sentir, como quere enfrontar os atrancos que sufrimos as nais como sostedoras do sistema de coidados. (…)
– LeO: Como xorde o salto cara a narrativa para adultos?
– ER: Non hai salto, é un proceso normal para non esmorecer. Igual que non comes todos os días un chuletón no almorzo, comida e cea pois a literatura é o mesmo. Non saltei porque nun par de meses sae un poemario, simplemente alterno os xéneros.
– LeO: Como che vai cambiar a vida este premio?
– ER: O premio non cambia nada na vida dunha persoa. Vaime permitir tapar buratos, pero seguirei tentando sacar o seguinte texto e para iso hai que sentarse igualmente diante dunha folla en branco e o premio non che vai vir ditar nada.”
Eli Ríos: “Sempre hai unha nai supermuller e superheroína que pode con todo”
Entrevista de R. Castro a Eli Ríos en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Gañaches o primeiro Torrente Ballester con modalidade só de galego…
– Eli Ríos (ER): Si, é fundamental e importantísimo o traballo que fixeron na Deputación da Coruña, porque non só dignifica o traballo das autoras, senón que dignifica o premio, que antes compartían tanto en castelán como en galego, e dignifica a todo un equipo enorme que hai por detrás, porque hai un comité elector e un xurado dunha calidade impresionante. E tamén toda unha serie de medios que están postos a prol do galego, sempre defendendo o que é a creación en galego. Teño que dicir que é unha auténtica honra poder estar neste premio e con este novo impulso que se lle deu.
– SG: E ademais é a túa primeira novela, logo de gañar varios poemarios e gañar unha manchea de premios. Como foi que te botaches á narrativa?
– ER: Pois por necesidade, estaba nun momento no que precisaba retos na vida e quería contar unha historia, non me chegaba un poema e precisaba a extensión da narrativa. Ademais, esta novela ten unha complexidade formal coa que quería experimentar e xogar. Eu sempre o digo, as primeiras que nos temos que divertir co que escribimos somos as autoras. Non é un texto comercial, ten unha voz que é o fluír da consciencia, que xa de por si é moi complicado. Imaxinemos Joyce, todo o mundo opina sobre o Ulysses, pero ninguén o leu, porque é moi complicado de seguir. Para min supuña un reto facer un fluír da consciencia. E a outra voz é un diálogo, non hai un narrador que nos mastigue as palabras ou as situacións. Esixe unha interacción e que a persoa que le traballe nese texto para poder comprendelo e seguir a historia.
– SG: E que máis nos podes contar de Luns? Sabemos que é un personaxe feminino diante dunha situación vital dramática e que está escrita con perspectiva de xénero…
– ER: A perspectiva de xénero non vén ser outra cousa que unha protagonista que conta a súa propia historia. Estamos afeitas na narrativa a que sexa un narrador -e normalmente masculina- que nos vaia dictando as pautas sobre o que debe sentir ou como se debe sentir ou debe reaccionar. Neste caso é ao revés. A acción márcaa directamente a protagonista a través do que sente e a través do que vai vivindo, que é quen leva a acción adiante. É unha nai dunha nena e dun neno que ten 37 anos e que ten unha vida montada. Nesa vida entra un elemento que a distorsiona, que é un diagnóstico de cancro, que fai que esa realidade cotiá teña outra mirada sobre as relacións sociais, as relacións amorosas, os coidados, que sempre recaen na muller. Iso é o que ofrece Luns. (…)”
