Emma Pedreira: “Quérennos perfectas, silentes e activas, pero corpo e mente non poden, nin deben, saltar o proceso de curación”

Entrevista de Montse Dopico a Emma Pedreira en Praza:
“(…) – Praza (P): Boa parte de Besta do seu sangue conta de que maneira puido Romasanta chegar a ser quen foi. A partir, basicamente, do rexeitamento social por non encaixar no binarismo sexual. Como xorde a idea desta novela e por que decides enfocala así?
– Emma Pedreira (EP): Levo moitos anos atrás da figura de Romasanta, desde que visitei por primeira vez a Ribeira Sacra e os lugares que frecuentou en Galiza. Lin, vin, escoitei, preguntei e puiden ir compoñendo a personaxe a través da historia e da mitoloxía. Durante uns anos quedou larvada a idea de escribir sobre el, ata que lin Manuela Blanco Romasanta, o lobishome asasino, de Xosé Ramón Mariño Ferro, onde daba mostras abondas sobre o feito de que Romasanta comezara a súa vida como muller e aí prendeu de novo a chispa.
Contar esa mesma historia, desde o principio e baixo esta perspectiva podía cambiala un pouco. Sempre me teño preguntado o por que das condutas psicópatas, cal é a orixe, o punto de ignición na mente dunha persoa asasina e, en Romasanta, temos a figura da primeira persoa que comete asasinatos en serie e de maneira ritual e que pode ter un calibre histórico, mitolóxico e ficcional á altura do mesmo Jack o Destripador. (…)
– P: A novela é, realmente, moi lírica no seu estilo. Está estruturada, ademais, coma unha sucesión de pequenos textos que integran a perspectiva dunha multiplicidade de voces. Nótase un esforzo por atopar a palabra xusta, por non contar demais… Hai algunha razón especial que explique tanto o estilo como a estrutura narrativa?
– EP: Falo de débedas e teño que dicir que a débeda estilística é con Susana Arins e o seu Seique, por amosar que o hibridismo formal pode axudar a resolver o problema que tiña eu á hora de enfrontarme a Romasanta e levalo ao público lector de maneira efectiva e salvando obstáculos como o enxuizamento, o respecto e a compaixón. Arins fai no Seique unha estrutura narrativa-poética que flutúa entre varias voces narradoras, muda de lugares sen textos explicativos, rompe a secuencialidade temporal…
Ese tipo de construto, unido á voz poética, resultoume necesario para crear un distanciamento coa personaxe principal. Falar desde Romasanta sen darlle excesivo protagonismo para non descompensar as súas vítimas, non crear un achegamento inxusto, unha mistificación. Nada máis lonxe da miña intención que a persoa que le, ao pechar o libro, sinta que Romasanta é xustificable ou digno de compaixón.
Non hai argumentación, nin a favor nin en contra, hai unha exposición dos feitos desde todas as voces que compoñen a historia para que, como ocorre neste tipo de ficcións fragmentarias, sexa o público lector quen faga unha parte do traballo e decida como posicionarse. Ademais hai moitos hipervínculos invisibles que tiran á xente da lectura para ir na busca de información, para tratar de saber que foi verdade e que ficción. (…)
– P: Antídoto está cheo de referencias literarias, mitolóxicas… De moitas mulleres nas que se busca, quizais, apoio. Por que? (Penso que ten que ver coa construción social da dor nunha sociedade patriarcal)
– EP: Para min é importante saber que todas as persoas temos a necesidade de ter unha rede de afectos que nos sosteña e que funcione por nós cando para nós é imposible. A parálise emocional e física en determinadas situacións é innegable e ter quen faga as cousas por ti permite que podas iniciar un proceso curativo de introspección. Isto ímolo entendendo as mulleres cada vez mellor, e imos procurando a construcións da tribo, das redes, do tecido de sororidade que nos permite continuar a vida en certos momentos.
Pero que pasa cando non existe esa rede e tes que abrir unha paréntese real na túa vida porque a dor non te permite erguerte para ir traballar, alimentarte, formar parte do día a día? Falo da depresión como doenza, da perda, da recuperación trala ruptura, da doenza física, dos pospartos, dos posoperatorios. A sociedade quérenos perfectas, silentes e activas, pero os nosos corpos e as nosas mentes non poden –nin deben- saltar o proceso de curación.
Hai en Antídoto unha mitoloxía de mulleres febles e fortes. As febles non tiveron ese soporte tribal e abandonaron porque preferiron a desaparición total a continuar finxindo e cargando coa dor. As fortes, dalgunha maneira, atoparon a máscara para facer que non pasaba nada. Ou foi ao revés, que as fortes abandonaron e as febles finxiron? (…)”

“O veleno vertebral”, por Emma Pedreira

Artigo de Emma Pedreira na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Escolle sempre Lara Dopazo Ruibal (Marín, 1985) un animal totémico a través do cal comunicarse co seu público lector. Se xa a Ovella marcara o seu debut poético (Premio Francisco Añón 2016) e Os Lobos na casa de Esaú (Chan da Pólvora, 2017) ceibaran a manda, é agora con Claus e o alacrán (Espiral Maior, 2018), merecedor do Premio de Poesía Fiz Vergara Vilariño do ano 2017, que recolle a animalización do seu leit motiv na figura do alacrán. Insectos, lesmas e formigas formarán o corifeo da alimaria que será fío condutor e filtro confesional do eu poético.
O alacrán fala, para Lara Dopazo Ruibal, de supervivencia. Alimaria despreciada polos demais seres vivos pola súa perigosa asociabilidade, no desespero pode atacar coa súa puga mortal ou inocular o veleno no seu propio corpo para matarse. Así actúan tamén os medos humanos, incapaces ás veces de deixarnos asumir a perda, a precariedade, a ausencia e continuar. Paralizan e mancan.
Poemario de personaxes, Lara, o alacrán e Claus amósanse vencidas desde o inicio. Os espazos son a ruína e os corpos constitúen o territorio de dor e dúbida vencidos ante o medo á desaparición da casa matriz e do núcleo familiar. (…)”

Tabela dos libros. Novembro de 2018

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Co primeiro luns de mes, chega a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”

XV Simposio O libro e a lectura: Poesía, a luz apagada?

A Asociación Galega de Editoras celebra o XV SIMPOSIO O LIBRO E A LECTURA, desta volta, baixo o lema Poesía, a luz apagada? A edición deste ano terá lugar os días 15 e 16 novembro 2018, no auditorio do Consello da Cultura Galega, en Santiago de Compostela.
A inscrición é gratuíta ata completar aforo (100 persoas) e pode realizarse a través do enderezo electrónico s.tecnica@editorasgalegas.gal  ata o 12 de novembro.

O programa contará con dúas mesas redondas, dúas conferencias, un panel de experiencias, unha actuación-performance e un recital poético. Desenvolverase en xornada de mañá e tarde, o día 15 de novembro e, en xornada de mañá, o día 16 de novembro.

Programa:

Xoves, 15 novembro
Mañá
10:00h. Inauguración.
10:30h. Conferencia apertura: Yolanda Castaño.
12:00h. Pausa-café.
12:30h. Panel de experiencias: da edición á creación.
_ Paz Castro, Kalandraka Editora. Premio Internacional ‘Cidade de Orihuela’ de Poesía para Nenas e Nenos.
_ Antía Otero, Apiario.
_ Isaac Xubín, autor.
_ Leire Bilbao, autora.
14:00h. Remate da xornada.

Tarde
16:30h. Mesa redonda: novos camiños para a poesía.
_Marcus Daniel Cabada, revista Ligeia.
_Anxos Rial, mestra.
_Celia Parra, poeta.
18:30h. Actuación-performance: Cinta Adhesiva.
19:30h. Remate da xornada.

Venres, 16 de novembro
10:00h. Mesa redonda: canles de visualización.
_Chan da Pólvora, libraría.
_Nuria Vil, poeta.
_Lara Dopazo, poeta.
11:30h. Pausa-café.
12:00h. Recital poético: Emma Pedreira, María Lado, Movemarcos (Leo e Xubín).
13:00h. Conferencia peche: Antonio García Teijeiro.
14:00h. Clausura.

Organizan: Asociación Galega de Editoras e Concellaría de Educación e Cidadanía (Concello de Santiago).
Colaboran: CEDRO, Consello da Cultura Galega e Xunta de Galicia.
Deseño cartaz: María Montes.

Entrevista a Emma Pedreira, gañadora do Premio Xerais de Novela

Desde a Televisión de Galicia:
Emma Pedreira. Escritora. Besta do seu sangue acaba de recibir o Premio Xerais de Novela 2018. A novela propón unha revisión de xénero da figura e do mito de Blanco Romasanta. Antídoto gañou o Premio do Concello de Vilalba e Bibliópatas e fobólogos o Premio da Crítica 2017. A entrevista pode verse aquí.”

“Xerais vístese de longo para celebrar os seus premios”

Desde Sermos Galiza:
“Xerais mudou a illa de San Simón por un espazo tamén inundado polo salitre para celebrar os seus premios, o Museo do Mar. O propio director da editorial, Fran Alonso, facía un percorrido no seu discurso inicial polos distintos lugares que acolleron a entrega dos Xerais desde o nacemento destes galardóns en 1984.
Nesta ocasión, a editorial anunciou o 2 de xuño de 2018 o nome das persoas recoñecidas e decidiu entregar os premios –dotados con 10.000 euros– á vez que as obras chegan aos andeis das librarías, “queremos achegar os libros ás mans das lectoras, queremos celebrar os libros, que son a nosa identidade”, expresaba o tamén escritor. “Todos os libros que editamos tecen futuro”, engadía Alonso, quen aludía ao inicio da nova etapa que Xerais comezaba no mes de abril.
O novo director da editorial ofreceu unhas agarimosas palabras para o seu antecesor no cargo, Manuel Bragado, así como para o “pequeno pero inmenso” equipo de traballo de Xerais. Após situar os libros como “arma poderosa”, sinalou que a empresa quere reiventarse e que para ela o principal son as autoras e autores. Finalizou Fran Alonso a súa intervención cunha sentida lembranza para Xabier P. DoCampo, amigo da editorial e finado este ano, ao que se referiu como unha das “máis entrañábeis figuras da cultura deste país”.
Após o discurso do director de Xerais, que tamén se referiu ao “momento complexo que vive a industria editorial galega”, a xornalista Teresa Cuíñas entrevistou a gañadora e os gañadores. No medio da conversa, visualizáronse os vídeos de tres booktubers –Paula Gómez del Valle, Sara Carballo Gayoso e Xiana Vilariño García– onde se falou de cada unha das obras premiadas e ao remate Celia Torres entregoulle o premio a Emma Pedreira; Anaír Rodríguez a Héctor Cajaraville e Ramón Domínguez a Carlos Negro. (…)”

Desde Xerais pode verse a fotogalería deste acto.

A escritora Eli Ríos gaña o Premio González Garcés de poesía con Ningunha tortilla é mala

Desde a Deputación da Coruña:
“A escritora Eli Ríos é a gañadora da 29ª edición do Premio Miguel González Garcés da Deputación da Coruña coa súa obra Ningunha tortilla é mala. Silvia Penas, con Subministro, é a finalista do certame.
O xurado composto por Vicente Araguas, Emma Pedreira, Xosé María Álvarez Cáccamo, Rafa Vilar e Lorena Conde como gañadora da edición anterior, presidido pola vicepresidenta e responsable da área de Cultura da Deputación da Coruña, Goretti Sanmartín Rei coa xefa de sección, Mercedes Fernández Albalat como secretaria, optou por Ningunha tortilla é mala, de Eli Ríos, como gañadora do Premio González Garcés de poesía entre os 92 orixinais presentados ao concurso. Como finalista, o xurado escolleu o libro Subministro da poeta Silvia Penas.
O xurado destaca que na obra de Eli Ríos, “hai unha poesía pictórica e secuencial, case minimalista que xoga coa metalingüística” e nela atopan tamén “humor e a retranca que, sen romper a profundidade do texto, o alixeira”. “O texto ten a capacidade de conectar un mundo que vai do detalle ao universal, mediante un xogo lingüístico no que se vale dunha estética do silencio”, apunta o fallo do xurado que fala dunha obra “moi sensorial que podería resumirse como o relato da elaboración dunha tortilla sinestésica como metáfora do desexo.
En canto á obra de Silvia Penas, o xurado apunta que “reflexa a poesía do cotián, co pano de fondo do mundo do traballo das mulleres; o texto utiliza o humor, atemperado pola boa linguaxe poética e pode considerarse unha actualización do mito da torre de marfil na que vivían os poetas”. (…)
O premio consiste en 6.500 € máis a publicación da obra premiada por parte da Deputación da Coruña dentro da colección do Premio González Garcés.”