Desde Nós Diario:
“O historiador da arte e colaborador do Sermos Galiza Carlos López Bernárdez (Vigo, 1958) ingresou o sábado 26 de abril na Real Academia Galega de Belas Artes (Ragba), nun acto celebrado no Marco –Museo de Arte Contemporánea de Vigo–, como académico de número da Sección de Expertos nas Artes da institución após a lectura do seu discurso “Un contexto para a arte galega de entreguerras”.
O presidente da Ragba, Manuel Quintana Martelo, deu a benvida a Carlos López Bernárdez como novo académico dunha institución que nos últimos dez anos renovou máis de 50 % dos membros do seu plenario, candidaturas comprometidas “cunha visión contemporánea na que o patrimonio cultural se analiza e defende segundo as claves do actual momento histórico”.
Destacou a claridade coa que López Bernárdez pon en relación arte e literatura, unha cuestión que con frecuencia está pendente nos estudos teóricos. Tamén sinalou que a curiosidade cultural do novo académico está patente nas súas crónicas semanais sobre diferentes exposicións, con análises dos artistas. Ademais, o presidente da Ragba aproveitou para sinalar que a Galiza posúe “boas e grandes coleccións de arte públicas e privadas”, e reclamou a creación dun gran Museo de Arte Galega que poida albergar no futuro estas coleccións.
Xosé Carlos López Bernárdez comezou a súa disertación agradecendo a súa incorporación á Ragba e manifestado a súa lembranza admirativa a súa antecesora na Sección de Expertos nas Artes, a historiadora da arte Ana Goy Diz, “analista rigorosa do pasado artístico, experta na nosa arquitectura renacentista e barroca e no noso patrimonio cultural”.
Emocionado nunha xornada tan especial para el, López Bernárdez lembrou os seus, seus pais xa finados, e toda a súa familia e amigos “parceiros nos camiños da vida e da arte”. Tamén destacou a súa ledicia por ter feito este acto na súa cidade e, concretamente no Marco, xa que se criara no barrio do Areal a escasos metros do museo.
Rememorando os inicios, López Bernárdez volveu a vista atrás, a finais dos anos 70, á época universitaria en Compostela onde cursou a licenciatura de Xeografía e Historia e foi elaborando unha “consciente asunción da lingua e cultura galegas” como algo central da súa propia existencia.
Xa daquela, o historiador fixo as súas primeiras reflexións sobre como entender o papel da arte no contexto nacional. Acabados os estudos, o seu traballo inicial de análise cultural dirixiuse á literatura galega, sendo profesor de lingua e literatura durante 32 anos no Ensino Medio; desde aí, e nos últimos 25 anos, comezou unha aproximación á análise da historia da arte galega, interesado polo problema do poder e do lugar co obxecto de colaborar na creación dunha escrita propia da modernidade e da arte galegas.
“As miñas achegas tentaron incidir na necesaria descentralización e ruptura dos esquemas centralistas para elaborar unha reescritura situada da nosa historia, afastándonos das lóxicas asumidas e asumindo a consciencia do lugar desde o que falamos. Este cuestionamento da cartografía dominante, levoume a participar desde a Galizaa nunha alternativa ligada á idea de lugar e de espazo”, explicou.
O historiador recalcou que é fundamental analizar o pasado desde o presente e o presente desde o pasado para realizar unha historia da arte entendida como intervención crítica, tal como demostran as novas prácticas dos estudos culturais da visualidade, co fin de construír unha relación dialéctica entre a tradición en que está inserido o valor orixinario da obra e o seu presente.
“A relación da plástica co campo literario e coa historia literaria e lingüística é dunha importancia primordial para entender contextos como o galego, fortemente marcado por un conflitivo proceso de construción nacional”, asegurou. Así, López Bernárdez fixo referencia ao proceso do Rexurdimento, un movemento de finais do século XIX que propugnaba a recuperación dos valores culturais e da identidade política galega, para a continuación centrar o seu discurso na produción do movemento renovador da arte galega dos anos 20, no período republicano, na Guerra Civil e no exilio, tendo como cadro xenérico a Europa de entreguerras. (…)”
Arquivos da etiqueta: Manuel Quintana Martelo
María Pilar García Negro, A Banda da Loba e Manuel Gago, entre os galardoados na cuarta edición dos Premios Alfredo Iglesias
Desde Nós Diario:
“O Hotel Congreso de Teo (comarca de Compostela) acollerá o vindeiro día 16 de xaneiro a entrega da cuarta edición dos Premios Alfredo Iglesias, que recoñecen o labor cultural e o compromiso social. Estes galardóns, que impulsa o teense Álex Regueiro en lembranza do creador ourensán Alfredo Iglesias, buscan afondar “nas traxectorias persoais e na relación que teñen co país as súas gañadoras e gañadores, salientando o valor da cultura e a súa promoción”, así como “o compromiso social”.
Seguindo estas premisas, nesta edición figuran gañadoras como María Pilar García Negro, na Escrita; A Banda da Loba, en Música; Manuel Gago, en Acción Patrimonial; ou Avelino González, como Comunicador.
Na sección de Moda, a gañadora foi Dolores Couceiro; Adegas Vía Romana foi a seleccionada na modalidade de Gastronomía; mentres que os Premios Mil Primaveras foron seleccionados como iniciativa en Promoción da Lingua.
Olalla Diéguez Boo gañou nesta cuarta edición o Premio Alfredo Iglesias de Ilustración; a Asociación Cultural A Mámoa, o de Acción Cultural; José Pereira Uzal, o de Ciencia; Ana Romero Masiá, o de Artes; Solidariedade Galega co Pobo Saharauí, o de Acción Solidaria; Aspamite, o de Acción Social; Oli Xiráldez, o de Artesanía; Quintana Martelo, o de Traxectoria; e Moncho Díaz, integrante de Fuxan os Ventos, o Premio á Memoria.
A Artista Revelación desta edición dos Alfredo Iglesias é Hydn, e os Personaxes do Ano son nesta ocasión Víctor Manuel Oujo e Ángel Currás. (…)”
Ledicia Costas, Xurxo Lobato ou aCentral Folque entre os distinguidos cos Premios da Cultura Galega
Desde Nós Diario:
“A escritora Ledicia Costas, o fotógrafo Xurxo Lobato, a Federación de Teatro Afeccionado da Galiza (Fegartea), a Central Folque, o exdirector da Filmoteca Española Chema Prado, o dinamizador da cultura e lingua galegas Xosé González Martínez, a Fundación Penzol e a responsábel do Centro de Estudos Galegos en Budapest, Ildiko Szijj son as e os galardoados nos Premios da Cultura 2020 da Xunta. Foron distinguidos nas modalidades de Letras, Artes Plásticas, Artes Escénicas, Música, Audiovisual, Lingua, Patrimonio Cultural e Proxección Exterior respectivamente.
O xurado destaca a Ledicia Costas como “unha das escritoras máis lidas e premiadas do panorama literario galego”. Esta “autora versátil que transita por diversos temas, estilos e xéneros” salienta especialmente “pola súa inquedanza por achegar a lingua galega ás xeracións máis novas”. Costas mereceu previamente o Premio nacional de Literatura Infantil e Xuvenil do Ministerio de Cultura, o Premio Lazarillo ou, en dúas ocasións, o Premio White Ravens polas súas obras A balada dos unicornios e Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta.
A Xurxo Lobato recoñéceno como “un dos fotógrafos máis representativos da actualidade” cunha traxectoria que abrangue “desde o fotoxornalismo ata a fotografía artística”. “A súa obra ofrece unha peculiar imaxe da realidade, un selo profesional e paradigmático que nace dunha mirada subxectiva para ofrecer un diálogo antropolóxico e crítico cos diferentes tempos e estéticas, paisaxes e contextos, retratos e costumes”, agregan os membros do xurado.
A Federación de Teatro Afeccionado da Galiza, Fegatea, naceu hai vinte anos da man de sete grupos de teatro: Asociación de Mulleres de Moaña, Atrezo, Aurín, Ditea, Escoitade, Metástase e O Trasno. Hoxe abrangue 53 agrupacións teatrais repartidas en toda a xeografía do país. Defender e promover “o teatro amateur en galego, interconectando o tecido escénico non profesional, e co propósito de fomentar a formación e o intercambio de experiencias” merécelles o galardón na categoría de Artes Escénicas.
En 2000 botou a andar o Conservatorio de Música Tradicional e Folque de Lalín, semente da actual aCentral Folque afincada en Compostela. A escola ampliou o seu labor “á promoción e á divulgación da música galega, cubrindo a carencia existente ata o momento nas ensinanzas regradas da nosa música popular”. A través do seu selo editorial ten difundido “o pasado, presente e futuro do patrimonio musical e oral galego”. Por todo este traballo recibe o premio na categoría de Música.
Na de Audiovisual o xurado distingue a traxectoria de Chema Prado á fronte da Filmoteca Española, cargo que ocupou entre 1980 e 2016. Previamente, Prado colaborou con Fotogramas, Cambio 16 ou Imagen y Sonido como cronista desde os festivais de Pésaro, Manheim ou Londres. “Apaixonado da fotografía, en particular da polaroid, organiza exposicións por todo o mundo sobre esta temática”.
O dinamizador, “no sentido máis amplo da palabra”, da lingua e da cultura galegas Xosé González é tamén premiado neste 2020. “É, de feito, o creador do primeiro servizo de normalización lingüística da Galiza, no Concello de Redondela, desde o que traballou coa sala do Tribunal Superior de Xustiza da Galiza en varios procesos que derivarían na primeira sentenza en lingua galega en 1985. É fundador, así mesmo, do amplo colectivo Galeguizar Galicia.
O galardón na modalidade de Patrimonio Cultural recae na Fundación Penzol, creada en 1963 cando Fermín Penzol decide doar a súa valiosa biblioteca especializada en temas galegos para que sexa de acceso público”. O fondo abrangue máis de 47.000 títulos de monografías impresas desde o século XV, uns 3.800 títulos de publicacións periódicas ou 106 títulos de libros manuscritos do século XVII ao XIX.
Por último, na categoría de Proxección Exterior distínguese o labor de Ildiko Szijj, responsábel do Centro de Estudos Galegos en Budapest desde 2014. Nesta institución imparte cursos de lingua galega, civilización galega e historia da lingua galega. Ten traducido obras do galego e é membro do comité editorial da publicación Cadernos de lingua, da Real Academia Galega.
A Cidade da Cultura acolleu a reunión do xurado presidido polo Conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, e do que tamén formaron parte o secretario xeral de Cultura, Anxo M. Lorenzo; a secretaria xeral de Igualdade, Susana López Abella; o vicepresidente do Consello da Cultura Galega, Xosé Manoel Núñez Seixas; o presidente da Real Academia Galega de Belas Artes, Manuel Quintana Martelo, a académica da Real Academia Galega (RAG), Marilar Aleixandre, a vicerreitora de Igualdade, Cultura e Deporte da Universidade de A Coruña, Cristina López Villar, a profesora, investigadora e escritora Mercedes Brea, o xornalista e escritor Francisco López, o artista Acisclo Manzano e a escritora e comunicadora Elba Pedrosa.”
María Xosé Queizán leva o Premio da Cultura Galega de Letras
Desde
Cultura Galega:
“O xurado dos Premios da Cultura Galega, os galardóns cos que a Xunta de Galicia recoñece “a excelencia creativa, a capacidade de intercambio, a experimentación e a proxección da construción cultural de Galicia nos diferentes ámbitos”, daba a coñecer o seu ditame para este ano. No mesmo, recoñecen a María Xosé Queizán polo seu labor literario, mentres Miguel Fernández-Cid levou o premio das Artes Plásticas e Sarabela Teatro o de Artes Escénicas. Maximino Zumalave foi escollido no campo musical, mentres a cooperativa Numax obtivo o premio Audiovisual. O labor da Irmandade Xurídica Galega a prol da nosa lingua viuse tamén recoñecido co galardón neste campo, mentres o Museo de Pontevedra obtivo o premio na categoría de Patrimonio Cultural e Elena Zernova na de Proxección Exterior.
O xurado, presidido polo secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, estivo composto polo xerente do Consello da Cultura Galega, Marcelino Fernández Santiago, por delegación do seu presidente; a bibliotecaria-arquiveira da Real Academia Galega, Margarita Ledo, por delegación do seu presidente e mais o presidente da Real Academia Galega de Belas Artes Nosa Señora do Rosario, Manuel Quintana Martelo. O reitor da Universidade de Santiago de Compostela, Juan Viaño, delegou o voto na Consellería de Cultura e Educación. Canda a eles participaron na elección o editor Xosé Ballesteros, a música Susana Seivane, a directora teatral Fefa Noia, e o fotógrafo Manuel Vilariño, coa subdirectora xeral de Xestión e Coordinación Cultural, Cristina Fabeiro como secretaria. Os gañadores seleccionáronse entre un total de 40 candidaturas e recibirán como galardón unha escultura de Manolo Paz.”
Xosé Neira Vilas, Premio da Cultura Galega 2014
Desde
Galaxia:
“O escritor Xosé Neira Vilas, a Galería Trinta, o actor Cándido Pazó, o Festival de Ortigueira, a Asociación Galega de Produtoras Independentes (AGAPI), o profesor David Mackenzie, o Grupo Marcelo Macías e o Centro PEN Galicia son os galardoados deste ano cos Premios da Cultura Galega, que constitúen un recoñecemento colectivo á traxectoria e á calidade do traballo de persoas e entidades a prol do desenvolvemento cultural.
Conformado por representantes das principais institucións culturais e profesionais independentes, baixo a presidencia do conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad, o xurado dos premios reuniuse onte na Cidade da Cultura de Galicia para determinar, entre un total de preto de 40 candidaturas, os galardóns das oito modalidades que conforman os premios: Letras, Artes Plásticas, Artes Escénicas, Patrimonio Cultural, Proxección Exterior, Música, Audiovisual e Lingua.
Na modalidade de Letras o premiado foi o escritor e académico Xosé Neira Vilas, un dos nomes máis destacados e dos escritores máis lidos da literatura galega actual. Autor de numerosos artigos en revistas e xornais, e fundador da Editorial Follas Novas con Anisia Miranda, Neiras Vilas é un dos narradores que mellor describiu a dureza da vida campesiña e o sentimento de desarraigo do emigrante galego. (…)
Xunto co titular de Cultura e Educación formaron parte do xurado o secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo; Maximino Zumalave Caneda, en representación do presidente do Consello da Cultura Galega; Henrique Monteagudo e Manuel Quintana Martelo en representación da Real Academia Galega e da de Belas Artes, respectivamente; e Gloria Pena Uris, secretaria xeral da Universidade de Vigo, por delegación do reitor.
Completaron o xurado tres persoas de prestixio no ámbito cultural como son a profesora e investigadora de literatura galega Blanca-Ana Roig Rechou; o produtor e presidente do Clúster Audiovisual Galego, Andrés Barbé Riesco; e a pianista e directora do Conservatorio Profesional de Danza de Lugo, Isabel Méndez González. Actuou como secretaria Cristina Fabeiro, subdirectora xeral de Xestión e Coordinación Cultural.
Na edición 2014, o premio para distinguir a excelencia cultural en cada unha das modalidades consiste nunha obra do pintor ourensán Antón Pulido, que lles será entregada aos premiados nun acto a final de ano. (…)”
Salvador García Bodaño e Miguel Anxo Fernández, entre os Premios da Cultura 2012
“Un 
xurado 
formado por representantes da Xunta de Galiza, do Consello da Cultura Galega, das tres universidades, da Real Academia Galega e da Real Academia Galega de Belas Artes, ademais de catro persoas do mundo da cultura, escolleron como premiados nesta edición dos Premios da Cultura Galiza a Salvador García Bodaño na categoría das Letras; o grupo de teatro Airiños (Rianxo) na das Artes Escénicas; Manuel Quintana Martelo na das Artes Plásticas; a Asociación Internacional Estudos Galegos en Promoción Cultural de Galicia; a Fundación Eduardo Pondal en Iniciativas en prol do Patrimonio Cultural; Manuel Rodeiro en Música; e Miguel Anxo Fernández na modalidade de Creación Audiovisual. Estes galardóns crearonse no ano 2008 co nome de Premios Nacionais da Cultura Galega. Desde a chegada do PP ao goberno da Xunta non levan o nome de “nacionais” e non dispoñen de dotación económica algunha.” Desde Sermos Galiza.
