Entrevista de Ramón Nicolás a Ledicia Costas en Caderno da crítica:
“(…) – Ramón Nicolás (RN): Supuxo algún cambio de perspectiva, como narradora, abordar a redacción desta novela?
– Ledicia Costas (LC): Máis que un cambio de perspectiva coido que supuxo unha escrita máis fiel co meu propio imaxinario. Sempre fun unha namorada do mundo macabro e había xa tempo que tiña ganas abordar esta temática.
– RN: Como xurdiu a idea dese xuntoiro entre un receitario e un texto narrativo?
– LC: Pareceume atractivo escribir unha obra que ofrecese dúas lecturas diferentes, pero ao mesmo tempo integradas unha na outra. É un libro co que os nenos e nenas van poder interactuar. Ademais da aventura que se relata, poderán empregalo como receitario e elaborar os seus propios pratos. Cando ideei o libro pensei que ese tipo de deseño era un valor engadido para a obra. (…)
– RN: Boa coñecedora da realidade e das perspectivas de futuro da LIX galega e, como parte activa dela, cal é a súa valoración do momento que arestora atravesa?
– LC: Coido que en Galicia estase escribindo LIX de moita calidade. Ademais, temos a fortuna de contar con mediadoras e mediadores moi implicados. A LIX é un xénero fundamental, porque no seu público temos a oportunidade de gañar lectores e lectoras para o futuro.
– RN: Que supón, finalmente, recibir este galardón para a súa particular traxectoria como narradora?
– LC: Supón a máis grande recompensa. Sempre o considerei o premio de literatura infantil galega por excelencia. Pero tamén implica unha grande responsabilidade, xa que é un galardón cunha nómina de gañadoras e gañadores aos que respecto e admiro.
Arquivos da etiqueta: Ramón Nicolás
Propostas con premio: Dende o conflito, de María Reimóndez, premio Xerais de Novela 2014
Entrevista de Ramón Nicolás a María Reimóndez en Caderno da crítica:
“(…) – Ramón Nicolás (RN): Manifestou que esta novela [Dende o conflito] forma parte dun proxecto de textos literarios relacionados entre si. Con que finalidade?
– María Reimóndez (MR): Coa finalidade de desafiarme e polo tanto de divertirme, e con algo de sorte compartir ese desafío e diversión con outras persoas. Quería facer un pequeno universo de textos onde as lectoras tivesen a posibilidade de coñecer as persoas dende diferentes ópticas. Personaxes secundarias ou mesmo moi tanxencias nunha novela cobran vida noutra. Quen lea todo o conxunto comprenderá as motivacións, os feitos e as circunstancias de cada unha cunha tremenda complexidade.
– RN: Dende o conflito percorre, ao que parece, outros camiños diferentes aos que xa tripou na súa obra narrativa, poética ou ensaística anterior…
– MR: Eu creo que percorre camiños xa coñecidos pero dende unha historia diferente. Gústame que cada novela sexa un mundo distinto, dende a forma de narrar ata as características das propias tramas. Dende o conflito, por exemplo, é unha novela moito máis lineal ca En vías de extinción e aínda que si ten un carácter algo fragmentario e mestura diferentes tipos de textos, a trama vaise movendo no tempo dunha forma máis ou menos cronolóxica. En vías… é o antagónico a isto. (…)
– RN: Nesta novela é tamén central esa idea de dar voz a quen non a ten ou non pode tela?
– MR: É unha idea central no sentido crítico, no sentido da responsabilidade de ter que representar as circunstancias de vida doutras persoas. A novela parte precisamente disto que eu considero unha falacia, «dar voz ás outras» como un acto de xenerosidade do suxeito hexemónico occidental para entender que só abrindo espazos para que a outra, múltiple e diversa fale por si mesma, cumpriremos un papel verdadeiramente significativo na transformación das desigualdades, da violencia e da guerra. (…)”
Cuestionario Proust: Uxía Casal
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Uxía Casal:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Curiosidade e tenrura.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A humanidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Aceptación.
4.– A súa principal eiva?
– As arroutadas e a inseguridade.
5.– A súa ocupación favorita?
– Aprender.
6.– O seu ideal de felicidade?
– O actual: vivir sen maiores preocupacións.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Sabereino cando chegue. Xa perdín o medo.
8.– Que lle gustaría ser?
– O que son, con mellor saúde.
9.– En que país desexaría vivir?
– En calquera no que se me permita ser eu mesma e no que ninguén me diga que teño que facer ou pensar.
10.– A súa cor favorita?
– Depende: morado, laranxa, azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A gardenia.
12.– O paxaro que prefire?
– Se cadra o paporroibo, pero téñolle querenza á pega pola súa elegancia.
13.– A súa devoción na prosa?
– Anxos Sumai, Antón Riveiro Coello, Proust, Ana María Matute, Carmen Martín Gaite. Por citar só uns cantos.
14.– E na poesía?
– Víctor Campio Pereira.
15.– Un libro?
– Memorias de África.
16.– Un heroe de ficción?
– Don Quijote de la Mancha.
17.– Unha heroína?
– Petra Delicado.
18.– A súa música favorita?
– O Sonoro Maxín, por amor. Os tangos.
19.– Na pintura?
– Georgia O’Keeffe, Van Gogh, os impresionistas en xeral.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Karen Blixen, Georgia O’Keeffe e tantas outras que loita(ro)n en liberdade polo que cren.
21.– O seu nome favorito?
– Carlos.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A hipocrisía.
23.– O que máis odia?
-A mentira e a traizón.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Todos os déspotas sen importar a súa ideoloxía.
25.– Un feito militar que admire?
– A paz.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A creatividade artística.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– En paz e sen público.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Inquieto.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Aínda que tamén me rebenta, a sobreprotección.
30.– Un lema na súa vida?
– Vive e deixa vivir.”
Cuestionario Proust: Agustín Agra
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Agustín Agra:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A perseveranza.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Nada en especial, se acaso comprensión.
4.– A súa principal eiva?
– Entre outras moitas, a obsesión polo tempo (cronolóxico).
5.– A súa ocupación favorita?
– Correr, ler, ver cinema, viaxar, escribir …
6.– O seu ideal de felicidade?
– Poder facer acotío o que me gusta facer.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A desaparición dos meus.
8.– Que lle gustaría ser?
– O que son.
9.– En que país desexaría vivir?
– Descreo das fronteiras. Malia a iso, nesa Galiza utópica coa que moitas/os soñamos.
10.– A súa cor favorita?
– Non teño. A cousa vai máis de contrastes, luces, texturas …
11.– A flor que máis lle gusta?
– Os estraloques (Digitalis purpurea), de velenosa beleza.
12.– O paxaro que prefire?
– O merlo.
13.– A súa devoción na prosa?
– Non son de devocións pero confeso que sempre volvo a Borges e a Xavier Queipo.
14.– E na poesía?
– O mesmo con Kavafis e Avilés de Taramancos.
15.– Un libro?
– Son incapaz de dicir só un.
16.– Un heroe de ficción?
– Son pouco de heroes. Atticus Finch quizais.
17.– Unha heroína?
– Tampouco de heroínas.
18.– A súa música favorita?
– World music.
19.– Na pintura?
– Klee, Rothko, Seoane, Lugrís…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– A miña nai.
21.– O seu nome favorito?
– Antón, Carme.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A prepotencia.
23.– O que máis odia?
– O dogmatismo, a intolerancia, a crueldade…
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Difícil escolla; moi extensa a listaxe dos feixistas.
25.– Un feito militar que admire?
– Nada hai de admirar nos feitos militares. Si admiro a afouteza coa que os “paseados” afrontaron aos seus asasinos ou a dos sublevados no gueto de Varsovia.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da ubicuidade, pero moi natural non é.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sereno e cos soños intactos.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Tectónico, como una placa litosférica.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
–
30.– Un lema na súa vida?
– Non son de lemas, fánseme un tanto dogmáticos.”
Propostas con premio: Funambulistas, de Mercedes Leobalde, premio Ánxel Fole de narrativa curta
Entrevista de Ramón Nicolás a Mercedes Leobalde, en Caderno da crítica:
“(…) – Ramón Nicolás (RN): -Tras Chamádeme Eva chega agora esta proposta narrativa…, o cultivo da literatura para vostede é recente ou vén de atrás?
– Mercedes Leobalde (ML): Eu escribía, gustábame escribir, pero non era “cultivar a literatura” nin moitísimo menos, só unha necesidade de verbalizar o pensamento, algo que me axudaba a reflexionar, a ordenarme. Outras veces podía tratarse simplemente de plasmar unha lembranza repentina, un soño desacougante ou unha sensación agradable, por preservalos. Pero en todo caso era algo íntimo, non sentía a necesidade de darlle eses textos a ler a ninguén e moito menos de publicalos, non foran concibidos para iso. Por tanto, tampouco precisaba revisalos cunha vontade literaria, os pobres estaban condenados a non pasar da fase de borrador. Un día apunteime a un obradoiro literario impartido por Antía Otero que resultou para min máis importante do que podería prever. Á segunda clase había que levar un texto no que se recrease un escenario e eu describín unha chuvia de estrelas contemplada desde o xardín da casa. Non sen pudor, lin o meu pequeno relato e, cando rematei, unha compañeira do curso que agora é amiga comentou: “estabamos todos contigo nese xardín”. E nese momento cambiou algo. Empecei a intuír que podía ser gratificante compartir o que escribía.
– RN: Os títulos adoitan orientar ao lectorado. Por que Funambulistas?
– ML: O funambulista camiña, avanza pola corda frouxa, esforzándose por manter un equilibrio que ao cabo é sempre inestable, pois cada novo paso abre unha incógnita. O perigo existe sempre, no aire que te envolve, o aire é o baleiro. Non hai chan, non hai paredes, só o medo a fallar e precipitarte desde as alturas. Pero existe tamén a vontade férrea de chegar á outra punta, e esa é a única certeza, o que fai que ignoremos o medo ou o releguemos a un segundo plano. É coma na vida, non? Os personaxes de Funambulistas adoitan ser así, manteñen o equilibrio como ben poden cando a corda máis abanea pero sen cederen na súa determinación. (…)”
Cuestionario Proust: Andrea Nunes Brións
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Andrea Nunes Brións:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A afectividade, seica.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade, a xenerosidade, a autenticidade…
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que sexan realmente AMIZADES.
4.– A súa principal eiva?
– A inseguridade aprendida.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler boa poesía, cociñar, a fotografía…
6.– O seu ideal de felicidade?
– Unha praia, boa compañía, fartar a rir…
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Que este mundo non mude nunca e que as persoas que quero sufran.
8.– Que lle gustaría ser?
– mmmm…non sei… saxofonista, astronauta, marinheira, escultora…
9.– En que país desexaría vivir?
– Agora mesmo son emigrante forzosa, así que na Galiza.
10.– A súa cor favorita?
– O verde e o lilás.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A margarida branca, simple e fermosa…, e se serve, tamén a herba de namorar.
12.– O paxaro que prefire?
– A andoriña (voa voa…vai e dime onde está).
13.– A súa devoción na prosa?
– Non sabería responder …
14.– E na poesía?
– Non sabería decidir…
15.– Un libro?
– Non por favor, moitos!
16.– Un heroe de ficción?
– Está difícil… O capitán planeta?
17.– Unha heroína?
– Pippi Calzaslargas
18.– A súa música favorita?
– A que me move e/ou conmove.
19.– Na pintura?
– Frida Kahlo.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– As mulleres que loitan e loitaron e non foron visíbeis.
21.– O seu nome favorito?
– Maré.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O machismo, a estupidez…
23.– O que máis odia?
– O patriarcado.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Ditadores en xeral.
25.– Un feito militar que admire?
– Non gosto dos feitos militares…, mais o da Revolución dos Cravos é o que máis se achega ao que eu gostaba que fixeran os militares.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Saber bailar.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Consciente e sen dor.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A emoción.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que eu teño.
30.– Un lema na súa vida?
– Nunca choveu que non escampase.”
Cuestionario Proust: Ramón Blanco
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Ramón Blanco:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Disperso.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O sentido do humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que estean ben escollidas.
4.– A súa principal eiva?
– Cústame dicir «non».
5.– A súa ocupación favorita?
– A comida, se pode ser cunha boa conversa.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Primeira premisa: A felicidade é a ausencia de contratempos e preocupacións. Segunda premisa: A ausencia de contratempos e preocupacións é imposíbel. Conclusión: Polo tanto a felicidade é imposíbel.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder a miña parella.
8.– Que lle gustaría ser?
– O espectro de Robespierre acompañado de Madame Guillotina.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nas Illas Caimán, para facer churrascadas cos veciños ilustres.
10.– A súa cor favorita?
– Amarela.
11. – A flor que máis lle gusta?
– Rododendro.
12.– O paxaro que prefire?
– Garza.
13.– A súa devoción na prosa?
– Enrique Vila-Matas ou Mircea Cărtărescu.
14.– E na poesía?
– Derek Walcott.
15.– Un libro?
– A conxura dos necios, de John Kennedy Toole.
16.– Un heroe de ficción?
– William «Will» Munny, interpretado por Clint Eastwood en «Sen perdón».
17.– Unha heroína?
– Clarissa Dalloway (Mrs. Dalloway).
18.– A súa música favorita?
– Silvio Rodríguez e o rock anglosaxón dos setenta.
19.– Na pintura?
– Marc Chagall.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Fidel Castro.
21.– O seu nome favorito?
– Lucía.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A mala educación.
23.– O que máis odia?
– Os fillos de puta que se apropian do mundo impunemente.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– O doutor Josef Mengele, «o anxo da morte» de Auschwitz.
25.– Un feito militar que admire?
– A derrota nazi en Stalingrado.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A claridade.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– De súpeto.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Cismón.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Certo grao de hipocrisía e covardía.
30.– Un lema na súa vida?
– “Entre a dor e a nada, escollo a dor” (W. Faulkner). Os meus amigos dirán que é: «Se o sei non veño».”
Taboleiro do libro galego (XXIII), por Ramón Nicolás
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Chega a quinta entrega deste 2014 do «Taboleiro do libro galego» que recolle, segundo os datos obtidos de quince librarías consultadas, as novidades editoriais máis vendidas en lingua galega ao longo do mes de maio. O meu agradecemento, nesta ocasión, ás seguintes librarías: Librouro, Suévia, Carricanta, Biblos, Casa do Libro (Vigo), Andel, Á lus do candil, Aira das Letras, Paz, Trama, Couceiro, Libros para soñar, Abrente e Lila de Lilith, ás que se suma, desde agora, Miranda de Bueu, á que lle dou a benvida.
NARRATIVA
1º-. A viaxe de Gagarin, de Agustín Fernández Paz, Edicións Xerais.
2º-. A voz do vento, de Pemón Bouzas, Edicións Xerais.
3º-. Intensa e quente é a túa humidade azul, de Xulio Pardo de Neyra, Edicións Positivas.
4º-. Sete Caveiras, de Elena Gallego, Edicións Xerais.
5º-. Maternosofia, de Inma López Silva, Editorial Galaxia.
6º-. A memoria da choiva, de Pedro Feijoo, Edicións Xerais.
POESÍA
1º-. Nimbos, de Xosé María Díaz Castro, Galaxia.
2º-. Ningún amante saber conducir, de Rosalía Fernández Rial, Positivas.
3º-. Eu violei o lobo feroz, de Teresa Moure, Através.
4º-. Dun lago escuro, de Marta Dacosta, Edicións Xerais.
5º-. A segunda lingua, de Yolanda Castaño, Pen Clube-Xunta de Galicia.
ENSAIO-TEATRO
1º-. A alternativa está aquí, de María Reimóndez, Edicións Xerais.
2º-. Politicamente incorreta. Ensaios para um tempo de pressas, de Teresa Moure, Através.
3º-. Xavier Vence. Conversas, de Xan Carballa, Engaiolarte Edicións.
4º-. Contra a morte das linguas, de Miguel Moreira, Edicións Xerais.
5º-. Para que nos serve Galiza?, de Xaime Subiela, Editorial Galaxia.
INFANTIL-XUVENIL
1º-. A illa de todas as illas, de Xabier P. DoCampo e Xosé Cobas, Edicións Xerais.
2º-. Ámote, Leo A. Estación de tránsito, de Rosa Aneiros, Edicións Xerais.
3º-. Recinto gris, de Ledicia Costas, Edicións Xerais
4º-. O Castañeiro de abril, de Antonio Manuel Fraga, Edicións Xerais.
ÁLBUM ILUSTRADO
1º-. O soño de Esther, de Miguel Ángel Alonso e Luz Beloso, Nova Galicia Edicións.
2º-. O Dragón que cambiaba de conto cada vez que esbirraba, de David Aceituno e debuxos de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.
3º-. A Burra Ramona, de Paula Carballeira (ilustracións de Xosé Tomás), Baía Edicións.
LIBROS CD-DVD
1º-. Brinca vai!, de Paco Nogueiras, Kalandraka.
2º-. Na lingua que eu falo, de Najla Shami e Rosalía de Castro, Editorial Galaxia.
3º-. Pitusa semifusa, de Olga Brañas, Editorial Galaxia.
4º-. Pan de millo, de Migallas, ilustracións de Dani Padrón, Kalandraka.
BANDA DESEÑADA
1º-. O bichero IV, de Luís Davila, Edición do autor.
2º-. Ardalén, de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.
OUTROS
1º-. Luzes, nº 6, maio 2014.”
Cuestionario Proust: Marilar Aleixandre
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Marilar Aleixandre:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Talvez o perfeccionismo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O espírito crítico.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que me acompañen no camiño (ás veces por causas perdidas).
4.– A súa principal eiva?
– A impaciencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– A felicidade adopta moitas formas, o amante, os libros, camiñar polo monte entre os abruñeiros en flor.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder a capacidade de razoar.
8.– Que lle gustaría ser?
– Gústame ser o que son, escritora e investigadora sobre o pensamento crítico.
9.– En que país desexaría vivir?
– Eu vivo aquí en Galicia porque é onde quero vivir.
10.– A súa cor favorita?
– Azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A flor do abruñeiro, ou a cerdeira, as maceiras, a rosa ventureira, as flores de cinco pétalos desas árbores (da familia da rosa).
12.– O paxaro que prefire?
– O animal que prefiro é o lagarto arnal, supoño que vale por estar emparentado cos dinosauros e as aves.
13.– A súa devoción na prosa?
– Conrad.
14.– E na poesía?
– Sylvia Plath.
15.– Un libro?
– Dart (é o nome dun río) de Alice Oswald.
16.– Un heroe de ficción?
– Corto Maltés.
17.– Unha heroína?
– Scout Finch, a protagonista de “Matar un reiseñor” de Harper Lee.
18.– A súa música favorita?
– Uns días a sonata para piano e violín en si bemol K378 de Mozart, outros Lester Young ao clarinete (mellor que ao saxo) tocando “I cover the waterfront”.
19.– Na pintura?
– O autorretrato de Kazimir Malevich, o autorretrato de Egon Schiele (“Poeta”).
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Rosa Luxemburgo, que pagou coa vida ser crítica co seu país e o seu partido.
21.– O seu nome favorito?
– Kalypso (é o nome dunha amiga grega).
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Choromicar, facerse a vítima.
23.– O que máis odia?
– O machismo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Franco, pois tiven que aturalo.
25.– Un feito militar que admire?
– A deserción.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Cantar.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Mentres estou durmindo.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Esgazada entre varios proxectos que quero facer a un tempo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A gula.
30.– Un lema na súa vida?
– Rebelarse contra o establecido para mudalo.”
Cuestionario Proust: Oriana Méndez
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Oriana Méndez:
«1.– Principal trazo do seu carácter? A fame.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas? A solidariedade.
3.– Que agarda das súas amizades? Que me avisen para as festas.
4.– A súa principal eiva? Pode ser a impaciencia.
5.– A súa ocupación favorita? Ler cuestionarios Proust.
6.– O seu ideal de felicidade? Unhas cervexas e boa compaña mirando para as Cíes.
7.– Cal sería a súa maior desgraza? Non o podo saber.
8.– Que lle gustaría ser? Outra persoa, saber como se é outra.
9.– En que país desexaría vivir? En Cuba.
10.– A súa cor favorita? Negro.
11.– A flor que máis lle gusta? Non sei nada de flores, gústanme as mapoulas sobre os campos de Castela.
12.– O paxaro que prefire? Teño problemas coas aves desde pequena.
13.– A súa devoción na prosa? Cid Cabido.
14.– E na poesía? Manuel Antonio.
15.– Un libro? M-Talá.
16.– Un heroe de ficción? Drácula.
17.– Unha heroína? Pepa a Loba.
18.– A súa música favorita? Agora mesmo Das Kapital.
19.– Na pintura? O que fai Baldo Ramos.
20.– Un heroe ou heroína na vida real? Todos aqueles aos que o fascismo está asasinando en Ucraína.
21.– O seu nome favorito? Antonia.
22.– Que hábito alleo non soporta? O de molestar.
23.– O que máis odia? O neoliberalismo.
24.– A figura histórica que máis despreza? Franco.
25.– Un feito militar que admire? A batalla de Stalingrado.
26.– Que don natural lle gustaría ter? Levitar desde logo.
27.– De que maneira lle gustaría morrer? De ningunha maneira me gustaría morrer.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual? Nin remota idea.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia? Aqueles que derivan da dor.
30.– Un lema na súa vida? Venceremos, claro.”