Ramón Villares: ”A cultura galega non se pode medir nos votos do nacionalismo”

Entrevista a Ramón Villares en El Progreso, por Santiago Jaureguizar:
“- El Progreso (EP): Neste momento de que se salve quen poida, os políticos están deixando de lado a cultura. Pensa que vai interesarlles esta análise?
– Ramón Villares (RV): Tratamos de darlle un aire novo á cultura: usar mellor os recursos e ser máis eficaces con menos diñeiro. É cedo para coñecer a aceptación, pero de entrada é boa. De todos os xeitos, isto depende dos creadores, dos emprendedores e tamén dos usuarios,… Tratamos de establecer un New Deal, un novo contrato que permita entender e propoñer novas pautas para a xestión da cultura a fin de modernizar os sectores e adaptalos aos tempos. As relacións persoais son moi importantes, como tamén o son a radicalidade e a creatividade individual do artista, pero o consumo cultural é un feito social. Pártese desa percepción: non hai que atender so ao que pense o creador, tamén ao que pense o usuario. Veremos se hai eco ou non, porque teñen que levalo a cabo con políticas locais e autonómicas. Hai que ser prudentes. (…)
– EP: Temos un continente que condiciona orzamentariamente toda a actividade cultural.
– RV: A Cidade da Cultura é un exemplo de iniciativa cultural lanzada sen pensar. Agora está feita e non lle imos poñer unha bomba. Ten a súa utilidade de cara ao turismo e á ordenación da nosa cultura. Hai unha competencia cercana moi dura en Porto e Avilés, polo que Galicia terá que buscar o seu nicho.
– EP: Cal podería ser o nicho dun país pequeno coma este?
– RV: Estamos no medio de dúas culturas moi poderosas, a lusófona e a hispana, pero podemos converternos en pasarela. Tamén deberiamos aproveitar as comunidades de emigrantes en todo o mundo e o Camiño de Santiago de cara a Europa.Non podemos estar a todo, haberá que elixir unhas iconas e insistir nelas. Arxentina é Borges, non sete ou oito autores. Os turistas van a Barcelona por Gaudí, e Barcelona é moito máis, pero céntranse niso.”

Ramón Villares: “A cultura non é un trasto inútil”

Camilo Franco entrevista a Ramón Villares en La Voz de Galicia:
“- La Voz de Galicia (LVG): ¿Pero podemos falar do fin dunha etapa de facer xestión cultural?
– Ramón Villares (RV): O Consello [da Cultura Galega] non marca etapas. Pero un cambio si que hai. Desde a perspectiva do propio Consello tamén hai un cambio porque a institución naceu cunha vontade preservacionista, quizais propia dunha cultura etnográfica e moi letrada. Foi evoluíndo. Introduciu as novas tecnoloxías, a cultura científica, e estamos nun punto distinto. Temos que ir adaptándonos, pero non só o Consello, todo o sector. Todo mudou moito, os medios de comunicación, o xeito no que se moven os contidos, o audiovisual. Incluso a maneira en que nos contan os relatos. E temos que operar sobre eses cambios. Agora estamos posiblemente na crise, entre algo que morre e algo que nace. Temos a conciencia dese tránsito. Canto menos pensen os demais por nós, moito mellor.
– LVG: Unha das conclusións da Reflexión é que hai demasiadas infraestruturas culturais e moitos menos contidos.
– RV: Nos últimos anos confiamos demasiado nos continentes. Porque é o máis fácil. Temos que pensar moito máis nos contidos. É fácil de dicir e difícil de facer. Ten unha tradución política directa. Tamén sucede, e sobre isto nunca se reflexiona desde a perspectiva cultura, que temos unha poboación máis dispersa que a media e iso tamén inflúe. Aínda non pensamos ben o custe que supón esta dispersión. Porque esta dispersión fai que sexa máis difícil cadrar a oferta e a demanda.”

Edición facsimilar, con estudo crítico, da revista Loia, polo Consello da Cultura Galega

Os catro números da revista Loia, que acolleu os primeiros textos de Lois Pereiro, saen á luz agora nunha edición facsimilar da man do Consello da Cultura Galega. A institución segue así a súa tradición de homenaxear con este tipo de publicacións os protagonistas do Día das Letras. A edición inclúe un estudo crítico da revista coordinado por Xosé Manuel Pereiro no que se poden atopar artigos del mesmo, Ramón Villares, Helena González, Antón Patiño e Manuel Rivas. A edición completa está dispoñible na rede para a libre descarga.

Santiago: presentación de Historia dun ermo asociativo, de Daniel Lanero Táboas

O mércores 27 de abril, ás 20:00 h., na Libraría Couceiro (Praza de Cervantes, 6) de Santiago de Compostela, preséntase o libro Historia dun ermo asociativo. Labregos, sindicatos verticais e políticas agrarias en Galicia baixo o franquismo, de Daniel Lanero Táboas, publicado en 3C3. No acto intervirán Ramón Villares, Lourenzo Fernández Prieto, Víctor Manuel Santidrián Arias, X. Amancio Liñares Giraut e o propio autor.

Santiago: Homenaxe a Xosé Neira Vilas

Crónica posterior en La Voz de Galicia e Galicia Confidencial.

Ramón Villares: “A lingua non pode depender só das accións institucionais”

Entrevista a Ramón Villares en Galicia Hoxe:
“- Galicia Hoxe (GH): Pero como se restitúe a posición pública do idioma galego?
– Ramón Villares (RV): Mediante medidas de discriminación. E iso unicamente pode darse mediante unha gran mobilización da sociedade civil ou unha acción institucional decidida. A sociedade galega confiou en que os poderes autonómicos fixesen ese traballo, que se manifestou na colocación do galego no sistema educativo e na construción dun sistema cultural.
GH: E dunha industria cultural?
RV: Claro, claro. Hai trinta anos a industria cultural en galego era mínima. Non quero dicir que hoxe sexa boiante, pero hai teatro, cinema, produtoras de audiovisuais, actores e actrices, medios públicos de comunicación en galego. Todo isto forma parte do mellor da autonomía. Pero a lingua non pode depender só das accións institucionais, ha de depender tamén do pulso social. E é aí onde eu percibo unha certa despreocupación. Agora, hai unha minoría que cre que o galego é un problema e hai outra minoría que cre que o é por outra razón, e hai unha ampla franxa social que está instalada nunha especie de comodidade. O galego non ten un nivel de resistencia moi alto desde o punto de vista sintáctico e fonético -é unha lingua romance moi próxima ao castelán e ao portugués- e, ao propio tempo, no seu uso non ten un alto limiar de resistencia. Marca menos falar ou non falar galego que catalán en Cataluña ou éuscaro no País Vasco.
– GH: Esa falta de empuxe da sociedade civil afecta tamén á industria cultural?
– RV: É que o problema está no sistema cultural no seu conxunto. Galicia non é unha potencia económica, e se algo a define é poder presentar no mundo a súa identidade cultural. Nos cinco continentes temos galegos e galegas que non renuncian á súa condición de galegos e galegas. Son pingas no océano, pero pingas importantes que se definen como galegas estean onde estean. Esta é nosa gran potencia. Ás veces, non nos decatamos diso e encerellámonos en debates domésticos esterilizantes.”

Santiago: presentación de A nacionalización do pasado irlandés: 1845-1937, de Xavier R. Madriñán

O luns 28 de marzo, a partir das 20:00 h., na Libraría Couceiro (Praza de Cervantes, 6) de Santiago de Compostela, preséntase o libro A nacionalización do pasado irlandés: 1845-1937, de Xavier R. Madriñán, publicado pola Xunta de Galicia. O acto contará coa presenza de Ramón Villares, Ramón Maíz e o autor.