Alba de Gloria no cumio do Pico Sacro 2018, o 21 de xullo

PROGRAMA

12:00 h. Chegada ao Pico e concentración na fonte roubada do Pico Sacro. Recitado dun poema adicado a este monte a cargo do taller de poesía da AVC. Agra do Orzán da Coruña, asociación invitada este ano a partillar a lectura do discurso Alba de Gloria.
12:15 h. A escritora Mercedes Queixas daranos a benvida. De seguido, subida do último treito do cumio do Pico Sacro.
12:45 h. Izado da bandeira e lectura de Alba Gloria. Intervirá pola AC. O Galo de Santiago, Elvira Cienfuegos, ecoloxista; pola AVC Agra do Orzán da Coruña, Belén Núñez Romero e pola AC. Vagalumes da Estrada David Otero, escritor. Canto do himno galego e baixada con visita ás covas da raíña Lupa, e intervención da escritora Iolanda Aldrei sobre as lendas e historia deste espazo.
14:00 h. Actuación do grupo Bico de Mar no adro da capela do Pico Sacro.
– Xantar e roteiro literario pola Ulla
(Organizado por A. C. O Galo, A. C. Vagalumes)
15:00 h. Xantar no restaurante Aldea Grande, en Stª Cruz de Rivadulla (a 300 m do pazo de Ortigueira), telef. 669-523488 e 609-906623; na sobremesa volta a actuar o grupo Bico de Mar.
17:30 h. Saída do restaurante. Ofrenda literaria no adro da igrexa de Berres nos enterramentos de Avelina e Marcial Valladares.
Visita guiada ao pazo de Vilancosta de Avelina e Marcial Valladares.
Recital poético no Areal de Berres á beira do Ulla.

* Xantar:
Para participar no xantar debe aboarse por transferencia antes do día 19 de xullo ás 15:00 h. na conta que se indica no seguinte formulario no que anotarse e escoller o menú.

Luz Fandiño: “Toda a nosa identidade está negada”

Entrevista de Érik Dobaño a Luz Fandiño en Adiante.gal (fotografía: Nós Televisión, Youtube):
“(…) – Adiante.gal (A): De onde sacaba o tempo para escribir?
– Luz Fandiño (LF): Eu escribía en calquera sitio. Pero xa na Arxentina, se me viña unha idea, metíame no retrete e alí escribía. Andaba sempre cun lapis e un anaquiño de papel. En París empecei nunha casa, e a verdade é que tiven sorte. Tiña unha biblioteca preciosa e pedinlle permiso a patroa. Eu tiña a habitación arriba. No que eran os faiados, que era onde vivíamos todas as serventas. Eran habitacións pero sen ducha. Eu pedinlle a patroa se podía asearme na ducha polo menos unha vez á semana. Foi ela a que me recomendou o libro de Baudelaire, Les fleurs du mal. Lía en francés e tomeino cunhas ganas tremendas. Aos seis meses de estar alí xa eu contestaba a teléfono, e un día a patroa díxome que as súas amigas felicitábana polo ben que eu contestaba ao teléfono. Ela era conferenciante de monumentos históricos, guía, e cando tiña traballo no centro de París, na Ille, levábame con ela. Mesmo deixaba a louza sen fregar. Esperando. Eu ía como visitante e se non entendía algo, tiña que facerlle un sinal coa cabeza para que ela se explicase con máis detalle. Aprendín, aprendín… e coñecín París. Levoume a Notre Dame, explicábame algunha pintura abstracta cun libro diante. Eu dicíalle: ‘Señora, eu só vexo manchas’ E ela contestaba: ‘E pensas que eu sei o que estou dicindo? Eu fíxome nos trazos, nas cores, só é iso…’ (…)
– A: Que é para vostede a condición de muller neste tempo?
– LF: A condición aínda é arrepiante. Temos aí unha explosión que foi en todo Estado e poderíase dicir no mundo… esa explosión contra La Manada. Porque a muller non é un obxecto sexual, non é de ninguén, é dela. Eu antes non era tan feminista, pero as situacións estannos levando a iso. E a Igrexa ten moita culpa. Non hai máis que escoitar a ese que vive como Deus, ao coidado de dúas monxiñas nun apartamento monumental… a Rouco. Que o coiden, pero que cale. Cando se descubriran abusos, dicía que eran aqueles neniños os que provocaban aos cregos. Aínda queren unha muller submisa, unha muller que non pense. (…)
– A: Que aprendeu da vida?
– LF: Da vida aprendo todos os días. A min que me negaron a escola. Eu estou aprendendo todos os días. Temos estes días mesmo uns recitais aí na Calderería que me encantan. Vexo esa xente nova… as inquedanzas, como escriben, como recitan. Sigo aprendendo. E comparto o que aprendín. En París sentín o amor á liberdade; a miña liberdade. Desde o sábado pola tarde até o luns eu non tiña que ir traballar. Iso para min foi… por primeira vez podía facer o que me petara co meu tempo. Pero xa lle digo, eu aprender aprendo todos os días, mesmo da morte, coma nese cadro: a morte vén preñada de vida.”

Sanxenxo: actos destacados na Feira do Libro 2018 para o 11 de xullo

O 10 de xullo comeza a Feira do Libro de Sanxenxo (na Praza dos Barcos), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 12:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 23:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para este día (o 10 de xullo lerá o pregón inaugural Marcelino Agís Villaverde, a partir das 20:30 h.):

19:30 h. Presentación de Camiños, de Magín Blanco, publicado por Fol Música.
20:30 h. Charla ilustrada. Antes e despois de María Victoria Moreno, organizado por Urco Editora. Participan Eli Ríos, Lorena Conde, Lara Torres, María Montes e Xavier Senín.
22:00 h. Coloquio A liberdade de expresión e os seus límites, moderado por Elena Gallego Abad. Con Rodrigo Cota e Xabier Fortes.

Alberto Ramos: “O que mantén os coidados é o sentido da responsabilidade, pois a outra opción é desertar, e que se saiba”

Entrevista de Montse Dopico a Alberto Ramos en Praza:
“(…) – Praza (P): Cada capítulo leva o nome dunha besta. E o libro [A simetría das bestas] está cheo de bestas. Por exemplo, un mozo violador. Non se sabe quen é o máis besta…
– Alberto Ramos (AR): Eu penso que a maior das bestas é Caridad Verdet, unha besta que nos fala, coma ningunha outra, de integración, adaptación e supervivencia nun medio hostil. Porque, dada a súa condición natural, ten que enfrontarse desde o minuto un da súa vida coa integración, co mito da integración, que é un mito coma o do minotauro, pero peor contado… (…)
– P: Caridad é escritora e séntese, nalgún momento, coma unha estafadora. Unha embusteira. Unha crítica di, ademais, con acerto, que as súas personaxes femininas sempre están en segundo plano. Ela admite iso, como carencia na súa escrita e na súa vida. Nesta reflexión de Caridad parece que está a autocrítica do escritor… Tamén hai unha reflexión dela que é unha crítica á crítica e ao xornalismo cultural.
– AR: A ver, eu agardo que calquera persoa que fai algo teña algún momento de dúbida, de pensar que se cadra o que fai é unha impostora, como pensa Caridad Verdet. Iso lémbrame un soño recorrente meu. A min nunca se me deron ben os idiomas. Soño que non vou a clase de inglés, que fago o exame fatal, e que cos anos descóbrenme e quítanme o título do instituto, da carreira… E isto xa o soñaba antes do de Cristina Cifuentes.
Caridad sente unha inseguridade constante, que encaixa coa que senten escritores, artistas… E si hai tamén o que dis, de crítica á crítica literaria e, en especial, ao xornalismo cultural. Tamén estaba en Sebastian Nell: o difícil que é diferenciar a información cultural da promoción. Por exemplo, esta entrevista é información? (…)
– P: Sebastian Nell tiña a súa complexidade porque era unha longa entrevista entre unha xornalista e un actor. En canto a técnica narrativa, este libro é menos lineal, ten máis voltas atrás e adiante…
– AR: Desde o punto de vista da temporalidade é unha historia máis complexa. Pero, sobre todo, é porque non é un libro de acción, senón de reflexión. A escolla é esa. Hai accións que acontecen ou se contan antes ou despois, con flashbacks… pero o máis importante é a reflexión. O xurado dixo que era un libro filosófico e eu non diría tanto, pero si é un libro reflexivo. Mais tampouco creo que sexa moi interesante falar de como está escrito o libro… (…)”

Entrevista a Carlos Caetano Biscaínho Fernandes

Entrevista de Estela Pan a Carlos Caetano Biscaínho na revista Palavra Comum:
“(…) – Palavra Comum (P): O xogo, como se define e de que está composto?
– Carlos Caetano Biscaínho Fernandes (CCBF): O propio teatro é unha proposta de xogo que presentamos ao público, un convite á participación. O xogo prodúcese entre dous pólos: as formas oferecidas desde un ponto de vista concreto –isto é, a partir dunha lectura concreta– e a actuación do público, que completa a proposta.
– P: O teatro é unha arma. Como pode incidir na sociedade?
– CCBF: Non sei se unha arma. Para min é unha necesidade individual e colectiva, unha maneira de me recoñecer como ser humano e de recoñecer os demais.
– P: É a incerteza un mecanismo de creación?
– CCBF: Sen dúbida ningunha. Nas etapas de creación e preparación dun espectáculo a incerteza está necesariamente presente. Mais tamén en cada unha das funcións: por moi estrita que sexa a “partitura” que temos que interpretar, non podemos –nen debemos– descartar o imprevisíbel. As certezas dificultan o xogo.
– P: Como se consegue a aparición do imprevisíbel?
– CCBF: O imprevisíbel comparece, non hai que o procurar. A nosa función debe ser estarmos abertos a ela e tirarlle partido en termos teatrais.
– P: O espazo para o matiz, de que forma se crea?
– CCBF: Para isto debemos estar ben treinados e non nos refuxiar en apriorismos e ideas preconcibidas. (…)”

Manuel Gago: “Defendo a literatura que podes levar á praia, á cama ou ao váter”

Entrevista de Daniel Salgado a Manuel Gago en Sermos Galiza:
“Entrevistamos o xornalista e profesor da USC Manuel Gago cando vén de publicar O exército de fume (Xerais), un exercicio de literatura popular baseada na identidade do país. “Defendo a literatura popular para entender cousas sobre nós mesmos”, afirma na entrevista.
– Sermos Galiza (SG): Por que sitúa a novela durante a Segunda Guerra Mundial?
– Manuel Gago (MG): É unha época presente nos recordos da miña familia. Eu son do Barbanza e había moita relación coas armadas alemás que chegaron despois da Gran Guerra. A miña familia viviu episodios vinculados aos submarinos alemáns, tiveron que levarlles aprovisionamentos.
– SG: Relátao nunha escena de O exército de fume.
– MG: Si. O San Roque é o barco do meu avó, quen non podía servir porque era republicano. Estaba a nome do irmán. En Ribeira había unha dotación militar alemá e algúns soldados quedaron alí. Os alemáns empezaban a deixar de ser feitos e convertíanse en lendas. Castros que fixeron os alemáns. Unha pedra famosa de cuarzo que levaron os alemáns do Barbanza, unha historia de mouros de toda a vida. Interésanme as historias que fan pensar arredor da nosa identidade. Decateime de que os alemáns eran os novos mouros. En parte ten a ver con algo que obsesionaba a nosa cultura tradicional, o outro. O alemán é un mouro. Ten grandes riquezas, está interesado no subsolo, é perigoso, non se sabe moi ben de onde vén. É a versión moderna dese antigo mito. A novela fermentou a partir de aí e dunha historia que me pasou sendo comisario da exposición Galicia 100 do Consello da Cultura.
– SG: Que foi?
– MG: Aquela mostra contaba a historia da cultura de Galiza a través de cen obxectos. Unha das pezas era o mosquetón de Foucellas.
– SG: Que no libro se chama Ramallo.
– MG: Efectivamente. Ao ter que limitarme a cen pezas buscaba obxectos polisémicos. O mosquetón dun guerrilleiro era fantástico para falar sobre cando empeza e remata unha guerra, sobre cando empeza e remata un período, preguntas así. Na exposición puxémolo ao carón das cadeas de Pardo de Cela, por ver como o poder e a represión xeran mitos de maneira indirecta. Eu facía as visitas guiadas. A partir da segunda, comezou a vir xente que atendía e, cando chegabamos ao mosquetón, quedaba alí. Ás veces choraban. Outra vez un señor contoume que o seu avó agochara a Foucellas e que este ía pola mañá correr espido entre o millo. Era xente da zona de Ordes que viña ver o condenado mosquetón. Pregunteilles por que. A parquedade e a admiración coa que falaban de Foucellas eran case equivalentes. Admirábano tanto como falaban pouco. Todo se resumía en “eran boa xente, axudaban a xente”. Non había un discurso elaborado. Abraioume entender que, para eles, eran heroes pero non sabían as palabras dos heroes.”

Fernando Castro Paredes recibe o Vidal Bolaño de textos teatrais

Desde Galaxia:
“O sábado 2 de xullo, ás 19:00h, o Bar Liceum do Porriño acolleu o acto de entrega do premio do I Certame de Textos Teatrais Roberto Vidal Bolaño, do que resultou gañador hai un par de semanas Fernando Castro Paredes coa súa obra A derradeira bala. Un texto do que o xurado destacou o seu “tratamento do absurdo dos conflitos bélicos dende o propio absurdo“, así como “a ironía, o humor e o coidado da dimensión poética” na linguaxe. Ademais do gañador, que recibiu emocionado o galardón desta primeira convocatoria, interviron no acto Francisco Castro, director xeral de Galaxia, e Delio García, profesor do IES Ribeira do Louro, representantes das dúas entidades convocantes. Deu lectura á acta do xurado, a dramaturga e secretaria do mesmo, Raquel Castro. E a nota musical puxérona Fernando Abreu e David Barros. A derradeira bala chegará ás librarías galegas o vindeiro outono na colección Costa Oeste.”

Ramón Nicolás recrea a memoria de Galicia e Arxentina e a represión das ditaduras en Lapis na noite

Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“”Quixen establecer certo paralelismo, unha reflexión sobre acontecementos que estamos a vivir no noso tempo”. Ramón Nicolás recrea a memoria de Galicia e Arxentina e a represión das ditaduras na súa novela Lapis na noite. A entrevista pode escoitarse aquí.”