Arquivos do autor: asociacionescritoras-es
Os nenos da varíola, de María Solar
Entrevista
a María Solar en Fervenzas Literarias:
“(…) – Fervenzas Literarias (FL): En Os nenos da varíola aborda unha das proezas máis importantes da medicina moderna: a dos vinte e dous nenos que levaron a vacina da varíola ata América brazo a brazo. Como coñece vostede este suceso e que foi o que lle impactou tanto deste feito como para querer transformalo en novela?
– María Solar (MS): Eu cheguei a esta historia moito antes de ser consciente de que quería ser escritora. Aparte de ser xornalista de formación, tamén fixen a carreira de Bioloxía, e na facultade, nunha ocasión, contárannos algo, moi por riba, sobre a vacina de Jenner, un médico inglés que se decatou de que as mulleres que muxían as vacas contraían a varíola deste animal, e esa varíola inmunizábaas contra a varíola dos humanos. En base a esa observación, e tras algún experimento, xurdiu a vacina da varíola para os humanos. Foi a primeira vacina que se creou. Eu fiquei fascinada con esa historia. E logo contárannos que o médico alacantino Francisco Xavier Balmis levou esa vacina a América de brazo en brazo de persoas. Así, sen máis explicacións.
Pasados uns anos, exercendo xa como xornalista, dous investigadores da Coruña, aos que eu lles agradezo toda a axuda que me prestaron neste libro, que son Joaquín Pedrido e Toño López, indagaron sobre eses rapaces que levaron a vacina da varíola ata América: quen eran, de onde viñan, cantos anos tiñan… Iso foi no 2006, e na TVG fixéramos unha reportaxe diso, onde reproducimos a historia de Balmis cunha pequena dramatización da época con tres nenos, entre eles a miña filla. Acababa a reportaxe cun primeiro plano da nena levantando a vista e mirando ao espectador, aí conxelamos a imaxe e subíamos un rótulo co nome de todos os nenos. O resultado foi moi emocionante. Ese día decateime de que non valía dicir que vinte e dous nenos levaron a vacina da varíola ata América brazo a brazo, porque detrás de cada un deses nenos había un nome, unha cara, uns ollos, unha idade. Nese intre empecei seriamente a pensar nesta historia, a recoller información, etc. (…)
– FL: En Os nenos da varíola describe a dureza dunha época, especialmente a padecida polos nenos expósitos. Nun momento da novela sinala que “a metade dos nenos falecían nas casas de cría antes dos dous anos” ou “De cada cen expósitos, entre setenta e oitenta non chegaban a facer os dez anos de vida. Esa era a realidade, case todos morrían”. A esta novela acáelle moi ben o termo de dickensiano que lle outorgou nunha recensión o crítico Xosé Manuel Eyré.
– MS: Díxoo moita xente, pero ese é o punto da época. Era igual aquí que na Inglaterra de Dickens. Era un mundo que non ten nada que ver co de hoxe e que é moi difícil de comprender visto dende unha perspectiva actual.
Os nenos expósitos eran o lixo da sociedade. Nesa época non existían os métodos anticonceptivos, nacían nenos espurios e sobre todo había moita fame. O resultado eran moitos nenos sendo abandonados. Os hospitais tiñan unha inclusa dentro onde había un torno, ti deixabas aí o neno, xirábalo, tocabas a campaíña e ninguén preguntaba nada.
A xente non quería saber nada deles, pensaban que transmitían enfermidades, que eran fillos da prostitución… Pero en realidade podían ser fillos de calquera. Algúns nenos eran abandonados temporalmente con algunha marca para poder recollelos cando os pais puidesen. Por orde do Rei si que había leis para dar protección a eses rapaces e sacalos das rúas, dun xeito teórico polo menos, porque aos catorce anos volvían a esas rúas. (…)”
Vigo: conferencia O contexto histórico do Pergamiño Vindel, con Anselmo López Carreira
Compostela: presentación de As cousas que non queremos oír, de María Reimóndez
Lugo: presentación de Identidade e afectos patrios, de Ramón Villares
Talía estrea O servidor de dous amos de Goldoni
Desde
Erregueté:
“O Teatro Principal de Santiago acolle o mércores 14 de febreiro, ás 20:30 h., a estrea de O servidor de dous amos, de Talía Teatro, cunha serie de catro representacións que se estenderán ata o sábado 17. O espectáculo é ademais a primeira estrea da temporada dentro da carteleira da Rede Galega de Teatros e Auditorios en Compostela.
O servidor de dous amos é unha reinvención da obra de Carlo Goldoni, autor clásico da Commedia dell’Arte. Igual que daquela a sociedade italiana era retratada de forma cómica e irreverente, a versión de Talía Teatro propón un “xoguete escénico” onde os contratos matrimoniais son substituídos por contratos de construción, onde nobres e mandatarios son remprazados por empresarios e políticos, onde a vida mesma da nosa sociedade é retratada con irreverencia e descaro.
Con esta peza, a compañía pretende “intentar respectar o verdadeiro espírito da Commedia dell’Arte, do teatro renacentista italiano: a procura da innovación polo uso de todas as novidades escénicas posibles, a persecución do espectáculo total, unha obra que sexa capaz de deixar abraiado a todo o público presente”.
O ritmo, a comedia e o humor da peza orixinal son respectados, pero procúrase incorporar tamén novas formas de teatralidade nesta adaptación de Diego Rey que el mesmo dirixe. O elenco confórmano Xurxo Barcala, Toño Casais, Marta Lado, María Ordóñez, Diego Rey, Marta Ríos, Artur Trillo e Dani Trillo.”
A Rede Galega de Teatros e Auditorios achega a Compostela a estrea de O servidor de dous amos de Talía
Desde
Agadic:
“O Teatro Principal de Santiago acolle o vindeiro mércores, ás 20,30 h., a estrea de O servidor de dous amos, de Talía Teatro, cunha serie de catro representacións que se estenderán ata o sábado 17. O espectáculo contou cunha subvención de 55.586 euros a través das axudas da Axencia Galega das Industrias Culturais (Agadic) á produción escénica.
Primeira estrea da temporada dentro da completa carteleira da Rede Galega de Teatros e Auditorios en Compostela, O servidor de dous amos é unha reinvención da obra de Carlo Goldoni, autor clásico da Commedia dell’Arte. Igual que daquela a sociedade italiana era retratada de forma cómica e irreverente, a versión de Talía Teatro propón un “xoguete escénico” onde os contratos matrimoniais son substituídos por contratos de construción e nobres e mandatarios son substituídos por empresarios e políticos.
O ritmo, a comedia e o humor da peza orixinal son respectados, pero procúrase incorporar tamén novas formas de teatralidade nesta adaptación de Diego Rey que el mesmo dirixe. O elenco confórmano Xurxo Barcala, Toño Casais, Marta Lado, María Ordóñez, Diego Rey, Marta Ríos, Artur Trillo e Dani Trillo.
Quince espectáculos en cartel
Así, e tamén dentro do teatro para adultos, os espectadores e espectadoras terán a oportunidade de ver Resaca, de ilMaquinario Teatro (2 e 3 de marzo), e Casa O’Rei, de Ibuprofeno Teatro (6 e 7 de abril). A primeira é un espectáculo multidisciplinar que reflexiona sobre a memoria individual e colectiva dende unha perspectiva xeracional. A segunda, que se estreará o 2 de marzo en Vigo tamén dentro da Rede, é un texto de Santiago Cortegoso que parte de O Rei Learde William Shakespeare para construír un xogo dramatúrxico e escénico ambientado nunha típica casa de comidas galega. (…)”
Diana Varela: “Se por algo paga a pena vivir é porque existe a liberdade e porque temos, ademais, o dereito de exercela”
Entrevista
de Montse Dopico a Diana Varela en Praza:
“A videopoesía está a abrirse un camiño cada vez máis sólido na literatura galega. Unha das últimas achegas neste sentido é Non, Amor de Diana Varela Puñal, un proxecto editado en formato convencional en papel e en DVD. A autora dérase a coñecer cos seus poemarios anteriores, Fíos e Animal Abismo, coas súas pezas de teatro e cunha novela, Fin de Festa, reeditada recentemente por Laiovento. En Non, Amor explora o impacto da asunción da morte como único destino inexorable das persoas. Reivindica a liberdade, o amor e a patria, entendida como orixe, tribo, clan. Clama contra a violencia e a intolerancia. E cuestiona, como en Animal Abismo algúns binomios hexemónicos, como o que opón humanos e animais.
– Praza (P): Publicaches primeiro os videopoemas e despois o libro en formato papel. Por que?
– Diana Varela Puñal (DVP): Interésanme moito o teatro e o cine. Este é, ademais, un libro que me levou varios anos facer. Estivo metido nun caixón ata que decidín retomalo. A raíz de facer recitais e, pola experiencia previa que tivera con A morte e a súa voz ausente -unha peza teatral miña sobre Cesare Pavese da que fixemos varias representacións e que gravamos en vídeo-, xurdiu a idea dos videopoemas.
Falei cun amigo que traballa no cine, Cristian Rola, e así foi… Empezamos a coller algúns dos textos e a traballalos doutra maneira. De todas maneiras, a nosa proposta non consiste nunha poeta poñéndose a recitar versos, coma nun recital. As pezas son como pequenas curtas, nas que a imaxe e a música son tan importantes coma a palabra, aínda que sexa poesía. En youtube poden verse algúns dos poemas, pero non todos, porque tamén temos unha edición en DVD.
– P: “Neste breve conxunto de poemas imaxinei como verían o mundo varios personaxes a piques de integrarse na quietude definitiva”, di o limiar do Non, Amor. Todo o libro está marcado pola presenza da morte, quizais da perda de seres queridos, e do xeito no que fuximos da morte, sen estar nunca preparados para a súa chegada.
– DVP: É unha reflexión, si, arredor da morte. Non só pola perda de seres queridos. É, esencialmente, o que pasa cando asumes que a morte sucede, que tamén che vai suceder a ti. É a maneira de afrontalo. Que pode ser iso que chaman delirio, loucura… vivir cos ollos pechados, non querer velo. O libro é unha reflexión sobre este limbo no que vivimos pois, desde que nacemos, estamos camiñando cara ao precipicio. É ese pánico de saber que vamos morrer. Mais tanto ten se estamos preparados ou non, porque vai acontecer igual. É esa angustia de saber que vas morrer, que é o noso único destino claro.
– P: O poemario é moi diferente dos anteriores na forma. Poemas e versos máis longos, e máis narrativo. Por algunha razón especial?
– DVP: Eu pretendín que fose diferente. Non, Amor ten moito que ver coa música, con cancións que eu escoitaba ou tiña na cabeza mentres escribía. Os versos saíanme segundo a melodía da canción. Así foi o proceso: deixeime levar polo río da música. E iso permitiume expresar experiencias dolorosas dun xeito para min máis levadeiro. Non é que eu planease que ían ser poemas longos. Saíu así pola música, polo tema e polo que meu estado me pedía. (…)”
Cuestionario Proust: Estevo Creus
Desde 
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Estevo Creus:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A timidez.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A capacidade de poñerse en dúbida e rir.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Cariño e comprensión.
4.– A súa principal eiva?
– O meu excesivo hedonismo?
5.– A súa ocupación favorita?
– Practicar o White Techín (mirar ao teito). Disciplina acuñada polo amigo Arturo.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Pasar a vida viaxando. Aprender un cento de cousas. Amar?. Compartir corpos…?
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder a capacidade de abraiarme. Non sentir amor por nada.
8.– Que lle gustaría ser?
– Viaxeiro a tempo completo/no seu defecto, escultor preto do mar.
9.– En que país desexaría vivir?
– Occidente non. Nun país bonito, he, …anarquía e mar?
10.– A súa cor favorita?
– A cor laranxa.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A margarida.
12.– O paxaro que prefire?
– No mar o corvo mariño cristado…, na terra o paporrubio…, non podo escoller entre os dous.
13.– A súa devoción na prosa?
– …Cortázar?
14.– E na poesía?
– Uf… Ultimamente aquela que se rebela contra a propia proposición lingüística como formato do saber/coñecemento. Aquela que di sen dicir e sabe sen saber. Por nomear unha das mellores experiencias poéticas, dicir que tiven a sorte de escoitar/viaxar na voz de Carlos Oroza. Habería tanta xente á que admiro…, ai!!
15.– Un libro?
– O que acabo de ler: Realidad y Mundos posibles. Los Actos de Imaginación que dan Sentido a la Experiencia. Bruner, Jerome. Un ensaio científico sobre os formatos da memoria, a persoa (identidade) como texto de ficción científica, e de como o relato constrúe a experiencia e os significados. Somos textos literarios? A deriva sería pensar quen constrúe o texto e quen impón o texto… Quizais Foucault poida dar algo de luz…, ou non…, non o sei…, moitos libros habitan este corpo e andan.
16.– Un heroe de ficción?
– Non son de heroes. Tampouco procuro salvadores.
17.– Unha heroína?
– A mesma que arriba.
18.– A súa música favorita?
– Son moi eclético… algo que influíu moito en min foi a experimentación de Steve Reich (LP: Different Trains) acompañado por Pat Metheny e a Kronos Quartet.
19.– Na pintura?
– Toda a pintura…, pero un cadro que segue a obsesionarme é Retrato duplo dos duques de Urbino de Piero della Francesca. E xa van anos. Habería moita máis pintura. Pintar a mona por exemplo penso que é preciosísimo.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Ningún e ningunha en particular. Calquera persoa boa e xenerosa…, o que signifique iso pois…., é outra leria.
21.– O seu nome favorito?
– Un topónimo: A derramada.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O de xulgar e aconsellar cando ninguén pediu nin xuízo nin consello.
23.– O que máis odia?
1) A ausencia do azar nas ecuacións.
2) Que deter o sufrimento humano non sexa a nosa maior prioridade.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Gusto máis da intrahistoria. O abusón.
25.– Un feito militar que admire?
– Creo que ningún.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A valentía.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Tranquilo, sen dor, e a poder ser nun día soleado na praia de Carnota ou no mar do Rostro, en Fisterra.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– O estado… tranquilo/intranquilo felizmente borroso?
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Uf…, cada defecto é unha virtude, cada virtude é un defecto (penso eu). Supoño que NON sería indulxente coa ausencia de dúbidas.
30.– Un lema na súa vida?
– Van dous: 1) O mapa non é o territorio e a palabra non é. 2) Amar sempre.”
Jorge Emilio Bóveda, sobre As sete mortes de Leopoldo Pardo
Desde
Chamando á Terra, da Radio Galega:
“A entrevista de María Solar a Jorge Emilio Bóveda sobre o seu novo libro As sete mortes de Leopoldo Pardo. A entrevista pode escoitarse aquí.”
