Arquivos do autor: asociacionescritoras-es
Camilo Nogueira: “Galicia será recoñecida como nación, pero para iso temos que estar preparados”
Entrevista a Camilo Nogueira en Praza:
“(…) – Praza (P): Como recibiches a nova da homenaxe? Como te sentiches?
– Camilo Nogueira (CN): Ben, cun grande agradecemento. E cunha certa sorpresa, porque o grupo de amigos e amigas que tomaron esta decisión tomárona e non me deron dereito a réplica por así dicilo. E sorpresa tamén por algúns artigos que estou lendo estes días, moi agradecido. (…)
– P: Como ves o actual momento político de Galicia e de Galicia dentro do Estado Español? Cara a onde camiñamos?
– CN: Pouco a pouco vanse comprendendo as cousas. E creo que nalgún momento se vai aceptar a condición de Galicia como nación, como nación do mundo. Neste senso hai moito traballo por diante, comezando polo propio recoñecemento en Galicia da propia realidade nacional galega. Hai moitas posicións políticas que non se desprenden do españolismo. Dicir dende Madrid que Galicia é excéntrica é un despropósito, porque se algo é excéntrico é Madrid, nós estamos abertos ao Atlántico. Creo, en todo caso, que o recoñecemento da plurinacionalidade do Estado español é algo inevitable, non sei cando ocorrerá, pero acabará sucedendo. España será plurinacional ou non será. Cando Galicia eleve a súa conciencia nacional verá recoñecido o seu carácter de nación. Galicia será recoñecida como nación, pero para iso temos que estar preparados. Recoñecerase que a fronteira do galego está en Porto Alegre ou nalgunha parte de África e que o galego é unha lingua tan universal coma o castelán. E recoñecerase que no pasado nos amolaron moito economicamente, pero que agora temos unha economía moi avanzada.
– P: Neste senso, ti traballaches por esa apertura de Galicia cara á Lusofonía. Como valoras o seu futuro?
– CN: Ti vas a Brasil e os brasileiros dinche que falan contigo moito máis comodamente que cos lisboetas, todo o mundo recoñece que hai mesmo máis semellanzas que co portugués que se fala en Portugal. Ou estes días, que chegan tantos peregrinos brasileiros a Compostela, cando falas con eles quedan marabillados de que falemos exactamente igual. Non recoñecer iso é produto do españolismo, nada máis. Estas cousas, que parecen anecdóticas, son vitais, mesmo para a autoestima dos galegos. Hai moitas dificultades, pero pouco a pouco a xente vai recoñecendo isto e vaise aceptando esta idea. (…)”
María Reimóndez: “O único non realista da novela é o final”
Entrevista a María Reimóndez en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Abusos sexuais, corrupción, prostitución. ¿É o libro [A dúbida] un retrato demasiado amargo da sociedade actual?
– María Reimóndez (MR): É un retrato realista da sociedade na que vivimos, que non queremos moitas veces recoñecer. E un dos problema máis importantes á hora de falar de abusos sexuais a menores é precisamente esa invisibilidade da propia situación. Esta novela busca poñer ás persoas que len na situación de dubidar do que nos rodea. (…)
– LVG: ¿Unha novela tan dura é necesario que remate moderadamente ben?
– MR: É importante dende o punto de vista de que, por desgraza, aínda que hai moitas persoas que non somos vítimas de abusos sexuais na infancia, si que hai moitas que foron. A literatura tamén está creando sociedade, e dende ese punto de vista hai que ter coidado coas mensaxes que se transmiten, e ter respecto polas persoas que pasan por este tipo de situacións. Por desgraza, a novela nese punto ao mellor é o único non que non é realista porque é certo que a maior parte de dos casos de abusos sexuais primeiro, non chegan ao sistema xudicial; segundo, o trato que reciben as vítimas é próximo ao horror, e hai informes bastante explícitos ao respecto; e na maioría dos casos, ademais tampouco se consigue chegar a unha situación de xustiza. Pero considero que iso non é o ideal, e que tamén é unha maneira de crear unha narrativa distinta sobre o que debería ser. (…)”
A Coruña: recital poético-musical Nunca mascotas, de Paula Carballeira
A Coruña: conferencia sobre O labor da Granxa Agrícola de Monelos, por Xosé A. Fraga
Lugo: IX Xornada de Literatura de Tradición Oral: Remedios, prácticas e ritos curativos da medicina popular tradicional
Organizan: a Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, a AS-PG, co apoio da Deputación Provincial de Lugo.
Modalidade formativa: Curso.
Datas de realización: 12 de novembro de 2016
Horario: Mañá de 10:15 a 14:00 h. e tarde de 16:00 a 20:30 h.
Lugar onde se levará a cabo a actividade: Salón de actos da Deputación Provincial de Lugo (Rúa San Marcos, 8, 27001, Lugo)
Valoración en horas de formación: 8 horas presenciais.
Número de prazas: 100
Persoas destinatarias: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Custo de matrícula, se procede: Gratuíta.
Criterios de selección, se procede: Por rigorosa orde de inscrición na www.as-pg.gal, tendo preferencia os socios-as e afiliados-as á AS-PG e á AELG.
Matrícula: desde 14/10/2016 até 10/11/2016 (o formulario de matrícula estará activo só entre esas datas).
O profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario que teñan interese no título da Consellaría de Educación, deben inscribirse na web da AS-PG:
Aquelas persoas que non se atopen entre as destinatarias poderán asistir á xornada e, anotándose previamente en oficina@aelg.org, recibir un diploma de asistencia emitido pola AELG. Indicarase na mensaxe o nome completo e o número do documento de identidade.
Todo o que dicimos ou facemos ten consecuencias para nós e para os que nos rodean. O que dicimos ou facemos ás veces alivia ou cura, outras causa mal, desde pesadelos ata graves enfermidades. Para exercer esta capacidade de influír para ben ou para mal en nós ou en quen nos rodea precisamos coñecer o que temos arredor. Como funciona, quen o goberna, quen ou que, en cada caso, nos pode asistir.
A enfermidade é a peor das situacións imaxinables que pode padecer un ser humano ou a fauna da que depende o seu sustento.
O conxunto de artes, remedios, ritos e prácticas que vimos denominando medicina popular tradicional son o vademecum da saúde, o prontuario que todo ser humano debía coñecer nas sociedades tradicionais, para algúns precientíficas, para non morrer no intento.
Había, e aínda hai, especialistas, homes e mulleres con capacidades e coñecementos especiais (curandeiros, sabios e sabias, menciñeiras, esconxuradoras, pastequeiros…) para atender os casos máis graves. A eles e aos nosos devanceiros do común, que tamén sabían e non tiñan SERGAS nin hospitais, debémoslles o que temos de principal: a vida.
10:15 h. Recepción, entrega de material e inauguración.
10:30-11:30 h. Conferencia: Uso das plantas medicinais no Caurel: Tradición e Cultura Popular.
María Moure Oteyza
Desde o coñecemento empírico ao científico. As plantas posúen propiedades beneficiosas para a nosa saúde, pero hai que coñecer cales son os seus efectos e as doses axeitadas.
11:30-12:30 h. Conferencia: A recollida da memoria oral como método de aprendizaxe. O valor de espertar e guiar a curiosidade.
Ana Lois
As culturas tradicionais tiñan perfectamente estruturada a transmisión de coñecementos e saberes.Agora só uns poucos individuos saben e poden transmitir; e o que aínda é máis grave: moi poucos estamos en condicións de escoitalos e entendelos.
12:30-14:00 h. Mesa redonda: Escoitar, ver e aprender. O saber que cura.
María Moure Oteyza e Ana Lois. Coordina: Antonio Reigosa
A curiosidade é a chave que abre as portas do saber. E o saber é un proceso, unha experiencia, precisa dunha metodoloxía e dunha predisposición para comprender as claves da nosa cultura popular.
16:00-17:00 h. Conferencia: A medicina popular en Galicia.
Pablo Vaamonde
A medicina oficial actual mira de esguello os métodos tradicionais de curación. Agora, coa atención médica universalizada, aínda hai persoas que recorren aos menciñeiros de sempre. Por que?
17:00-18:00 h. Conferencia: Curando coa palabra entre a literatura e a medicina popular.
Ana Acuña
Xunto aos nosos actos sempre está a palabra, que forma parte do rito. O que dicimos, cando e como sempre foi parte fundamental do acto de curar. A palabra é, pode ser, unha medicamento máis ao noso alcance.
18:00-19:30 h. Mesa redonda: Médicos ou menciñeiros? Da psique á psiquiatría.
Pablo Vaamonde e Ana Acuña. Coordina: Isidro Novo.
A nosa cultura popular tradicional era un sistema harmonizado que foi substituído por outro considerado máis efectivo. Mais, cando a enfermidade non atopa remedio, todo se cuestiona.
19:30-20:30 h. Aprender a ver e a sentir: Arredor de nós está a vida. Identificación e aplicación de remedios curativos con herbas da nosa contorna.
Carmiña Prado Penas
Descubrir que na nosa contorna hai plantas que teñen unha longa historia como remediadoras das doenzas humanas pode sorprendernos. Aínda hai persoas que as coñecen e que saben como usalas.
Obxectivos
– Achegar ao profesorado coñecementos para o seu traballo na aula en relación coa cultura popular tradicional.
– Facilitar un foro de reflexión útil ao profesorado para comprender e transmitir os valores da nosa cultura.
– Incidir en prácticas e coñecementos que posibiliten o desenvolvemento de habilidades cognitivas en relación coa cultura popular.
– Información sobre a presenza dos tema da medicina popular tradicional en relación coa na literatura popular galega de tradición oral.
– A importancia do coñecemento destes temas da cultura transmitida por vía oral na formación do alumnado.
– Formas e xéneros sobre os remedios, prácticas e ritos curativos na cultura popular galega.
– A presenza da saúde e os remedios no folclore musical tradicional.
– A evolución histórica do tratamento destes temas na nosa sociedade.
Contidos
– Saberes, remedios e ritos da medicina popular tradicional relacionados coa curación de animais e persoas.
– Identificación e usos de plantas para curar segundo a medicina popular tradicional.
– Receitas tradicionais para a elaboración de apócemas curativas.
– Características e singularidades dos curandeiros/as tradicionais. As formas de transmisión dos seus coñecementos.
Metodoloxía
– Análise e contextualización histórica dos temas da saúde e a enfermidade na literatura de tradición oral.
– Posta en común desde a óptica de diferentes especialidades e sensibilidades sobre os prexuízos e censuras sociais que afectan á saúde e á enfermidade.
– Coñecer os xéneros, tipos e motivos dos relatos que tratan o tema proposto na xornada.
– Achegarse ao coñecemento dos comportamentos da nosa sociedade tradicional en materia de remedios, prácticas e ritos curativos da medicina popular tradicional a través das expresións literarias orais.
Paseos pola Coruña literaria, con Xulio López Valcárcel, o sábado 12 de novembro
Os Paseos pola Coruña literaria – Outono 2016 son unha iniciativa da AELG desenvolvida coa colaboración e patrocinio do Concello da Coruña.
HORARIO:
– Sábado 12 de novembro (12:00-13:30 h.)
INSCRICIÓN (PREVIA E OBRIGATORIA)
ONDE:
Na conserxaría do Centro Ágora (Lugar da Gramela 17. 15010 A Coruña) ou chamando ao 981 189 888 (a partir das 9:00 h, en calquera dos casos), na seguinte data:
– Paseo do sábado 12 de novembro con Xulio López Valcárcel: inscrición desde o mércores 2 de novembro.
PREZO:
De balde, con inscrición previa.
REQUISITOS:
Inscrición previa (55 prazas, en cada paseo). Maiores de 16 anos.
PASEOS POLA CORUÑA LITERARIA 2016
Hai moitas formas diferentes de pasear a cidade. Nesta ocasión, seguirémolo facendo a través de paseos pola Coruña da man das propias autoras e autores que escribiron obras ambientadas na nosa cidade: Xosé Duncan, Lucía Aldao, Eli Ríos e Xulio López Valcárcel.
Desde o sábado 24 de setembro retomamos estes paseos que xa comezamos en 2014 e que tanta demanda tiveron entre a cidadanía.
O seguinte paseo que imos realizar é:
– Sábado 12 de novembro (12.00-13.30 h): paseo con Xulio López Valcárcel.
12 novembro: Xulio L. Valcárcel
No ecoar dos pasos
“No ecoar dos pasos” será unha volta, unha recuperación da memoria doutro tempo a través da vida e da obra de autores/as que moraron nese espazo da Cidade Vella: Emilia Pardo Bazán, Manuel Murguía, Rosalía de Castro, Francisca Herrera, Miguel González Garcés…
Conclusións da Asemblea da Sección de Literatura Dramática da AELG 2016
“A asemblea tivo lugar no marco da I Xornada da Sección de Literatura Dramática da AELG.
CONVOCATORIA
No Quiosco Afonso da cidade da Coruña, a 5 de novembro de 2016, ás 12 h. a través de convocatoria aberta ás socias e socios da AELG e a todas as persoas interesadas no ámbito da literatura dramática e as artes escénicas.
Esta convocatoria aberta fíxose vía correo electrónico por parte da secretaría técnica da AELG, correo electrónico por parte do coordinador da Sección de Literatura Dramática a toda a comunidade escolar da Escola Superior de Arte Dramática de Galicia, a DramaturGA-Asociación Galega de Dramaturxia e a uns cincocentos contactos do mundo das artes escénicas. Tamén se difundiu nos medios de comunicación (a web e a Axenda Cultural da AELG, o xornal dixital Sermos Galiza, o blog de teatro “O Galiñeiro” do xornal dixital Praza Pública, o programa “Diario Cultural” da Radio Galega do día 4 de novembro) e a través das redes sociais.
ASISTENTES
Afonso Becerra (Dramaturgo e director de escena. Profesor da ESAD de Galiza. Coordinador da Sección de Literatura Dramática da AELG)
Xavier Castiñeira (Director de escena. Profesor da ESAD de Galiza)
Rafael Catoira (Empresario xubilado)
Xoán Carlos Corredoira (Director de escena)
Raúl Dans (Dramaturgo)
Moncho Iglesias (Actor e director de escena do Cadro de Teatro de Cantigas da Terra)
Carlos Labraña (Dramaturgo, director de escena)
Manuel Lourenzo (Dramaturgo, director de escena, actor)
Xesús Pisón (Dramaturgo)
Gustavo Pernas (Dramaturgo, director de escena, actor)
Cesáreo Sánchez Iglesias (Poeta. Presidente da AELG)
Paco Souto (Dramaturgo)
Noelia Toledano (Dramaturga, directora de escena, actriz)
Tamén asistiron 3 persoas máis, que non falaron na asemblea e que non temos identificadas.
O coordinador desta I Xornada da Sección de Literatura Dramática da AELG fixo especial fincapé en convidar mulleres, dramaturgas, literatas e estudosas das artes escénicas, pero malia á insistencia a porcentaxe de participación de mulleres na asemblea non foi a desexada e necesaria, dado o seu peso no sistema literario galego.
ALGÚNS DOS ASUNTOS TRATADOS
A invisibilidade do xénero da literatura dramática en lingua galega debido á escasísima edición, tradución, estudo, escenificación e presenza nos foros sociais ou nos medios de comunicación.
Isto deriva no pouco incentivo de cara á súa creación e desenvolvemento plenos. Tamén na dificultade de que as persoas que poidan estar interesadas (para a lectura e para a escenificación, como poden ser os grupos de teatro amador ou de teatro escolar ou as mesmas compañías teatrais) teñan problemas de acceso ao corpus da literatura dramática galega. Textos clásicos desaparecidos, non editados. textos contemporáneos inéditos ou en edicións minorizadas e minoritarias.
As institucións culturais públicas, autonómicas e estatais, con responsabilidades neste ámbito, teñen demostrado a súa ineficacia e a súa falta de acción. Tampouco as institucións académicas, as tres universidades, a excepción da ESAD de Galiza, teñen plans específicos de estudo e promoción do xénero da literatura dramática galega. E no ámbito da crítica literaria e teatral acontece o mesmo, a excepción da Revista Galega de Teatro e das recensións sobre o libro teatral e a literatura dramática que fai periodicamente, desde hai moitos anos, Manuel F. Vieites no suplemento “O Faro da Cultura” do xornal Faro de Vigo e a cobertura que se lle dá á escasa edición teatral no “Diario Cultural” da Radio Galega que dirixe Ana Romaní, ou nos suplementos culturais dos diarios dixitais Sermos Galiza e Praza Pública, ou nas revistas Tempos, Luzes e Grial.
A necesidade de buscar o mínimo común múltiplo, que nos axude a multiplicar as forzas para emprender accións conxuntas que saquen a literatura dramática en lingua galega deste ermo no que se ve confinada.
A necesidade de xuntarnos periodicamente, nun foro permanente, que sirva para coñecernos mellor e para realizar actividades que nos sexan de proveito.
A necesidade de coordinar e unirnos, a Sección de Literatura Dramática da AELG, desde a atención máis directa aos aspectos literarios relacionados coas artes escénicas, e DramaturGA – Asociación de Dramaturxia Galega, máis aberta ao oficio e ás funcións do dramaturxismo e das composicións e deseño de accións para espectáculos diversos. Estamos nun ámbito no que hai moito traballo por facer desde diferentes frontes, por iso é moi útil contar con esta Sección de Literatura Dramática dentro da AELG e por iso celebramos a existencia doutra asociación centrada especificamente na Dramaturxia, como oficio imprescindible dentro dos oficios teatrais. E por iso a nosa relación é fluída, comezando porque moitas persoas somos socias tanto da AELG como de DramaturGA.
Entre os asistentes á asemblea coincidimos tanto na análise como no diagnóstico da situación na que se acha a literatura dramática en lingua galega e, por extensión, tamén o teatro galego. Manuel Lourenzo fixo unha recapitulación de como estaban as cousas antes e como están agora e puidemos observar que non houbo mellora na visibilización ou na incidencia da literatura dramática a nivel social, académico, teatral, malia a que artisticamente se acadaran cotas de calidade que homologan a nosa literatura dramática coa de calquera outro sistema cultural.
ALGUNHAS CONCLUSIÓNS E AS ACCIÓNS QUE NOS COMPROMETEMOS A REALIZAR
O grande reto desta xuntanza consistía en que non ficásemos na xeneralidade dos problemas que atinxen ao estado da literatura dramática en lingua galega, nomeadamente a actual, nin en formular un abano demasiado amplo de necesidades e obxectivos que non fósemos capaces de concretar e de intervir directamente na súa solución.
Así pois, centrámonos en decidir unhas tarefas moi concretas que puidésemos comprometernos a realizar, desde a Sección de Literatura Dramática da AELG.
Unhas tarefas que respondan á solución dos desacougos manifestados na asemblea e que supoñan un pequeno paso para cambiar o panorama no que nos atopamos.
XANELA DE LITERATURA DRAMÁTICA NA WEB DA AELG
– Nunha primeira fase, abrir unha nova xanela na páxina web da AELG na que se inclúan as dramaturgas e dramaturgos, así como un catálogo das obras de literatura dramática.
– Tamén incluír enlaces a outros sitios de internet relacionados coa literatura dramática.
– Nunha segunda fase, buscando a axuda pertinente, realizar unhas fichas que axilicen a busca de obras segundo “dramatis personae” (o reparto de personaxes), o xénero e a extensión aproximada (pezas breves ou extensas, comedia, drama, traxedia, farsa, cabaré…), a sinopse ou resumo argumental, os temas e outros detalles que colaboren nunha busca áxil por parte das compañías de teatro e das persoas interesadas.
– Esta iniciativa é de suma importancia debido a que a web da AELG ten un fluxo de visitas, a nivel internacional, que a converten no sitio de referencia das letras galegas.
ANUALIDADE DOS PREMIOS DE TEXTOS TEATRAIS CONVOCADOS POLAS ADMINISTRACIÓNS PÚBLICAS E INCLUSIÓN DA SÚA ESCENIFICACIÓN.
– Solicitar á Consellería de Cultura recuperar a anualidade dos premios de literatura dramática Álvaro Cunqueiro, Manuel María e Barriga Verde.
– Solicitar á Deputación da Coruña a anualidade do premio Rafael Dieste.
– Solicitar a ambas administracións que se inclúa nos premios a garantía de escenificación dos textos galardoados.
AUMENTO DA PUNTUACIÓN NOS BAREMOS DE AXUDAS E SUBVENCIÓNS Á PRODUCIÓN TEATRAL, POR PARTE DA ADMINISTRACIÓN PÚBLICA, CANDO OS PROXECTOS SE BASEEN NUNHA OBRA DA LITERATURA DRAMÁTICA GALEGA
– Solicitar á AGADIC (Axencia Galega das Industrias Culturais) que aumente a puntuación, nos baremos das axudas e subvencións á produción teatral, para os proxectos artísticos das compañías de teatro que escollan para realizar o seu espectáculo un texto de literatura dramática galega. Sen que isto prexudique ou vaia en detrimento das puntuacións nos baremos para proxectos de teatro que non basean os seus espectáculos nun texto literario (ou sexa, sen que vaia en detrimento dos proxectos de teatro-danza, novo circo, teatro físico ou calquera modalidade espectacular que prescinda da palabra como centro xerador).
VOLUME I DE ESTUDOS SOBRE A LITERATURA DRAMÁTICA GALEGA ACTUAL
– Buscar o apoio económico para editar un primeiro volume que recolla os estudos e artigos sobre a literatura dramática actual que se atopan dispersos en revistas, actas de congresos ou en libros de difícil acceso.
– Se conseguimos este obxectivo, o paso seguinte sería intentar que cada un tempo determinado se sacase un volume (VOLUME II, III, IV…) cos últimos traballos de análise e estudo das obras actuais.
– Estes volumes facilitarían o acceso ao coñecemento e a dignificación da nosa literatura dramática actual, ademais de contribuír a un maior afondamento nela e ao conseguinte progreso da mesma, xa que o ámbito teórico, a partir da práctica, sempre abre canles para medrar.
INTERCAMBIO CO TEATRE NACIONAL DE CATALUNYA (TNC) DUN CICLO DE LECTURAS DRAMATIZADAS E DE TRADUCIÓNS GALEGO-CATALÁN E CATALÁN-GALEGO
– Xavier Albertí, director do Teatre Nacional de Catalunya (TNC), despois da súa clase maxistral nesta I XORNADA DA SECCIÓN DE LITERATURA DRAMÁTICA DA AELG, titulada “O proxecto dun teatro nacional, nunha nación sen estado, e o papel da literatura dramática nese proxecto”, ofreceunos unha posibilidade de colaboración coa institución que dirixe. Trataríase de articular un intercambio de tres textos actuais da literatura dramática galega e tres textos actuais da literatura dramática catalá, que se traducirían para un ciclo de lecturas dramatizadas dos textos galegos, en catalán, dentro da programación do TNC, e dos textos cataláns, en galego, nun espazo axeitado de Galiza, que colabore nesta iniciativa.
En datas próximas iremos organizándonos, desde a Sección de Literatura Dramática da AELG, para realizar, do mellor xeito que poidamos, as tarefas citadas que se decidiron nesta reunión asemblea. Despois iremos dando conta dos resultados das xestións que nos comprometemos a facer. Agardamos que todas elas sexan frutíferas.
A Coruña, 5 de novembro de 2016.
Asdo. Afonso Becerra de Becerreá.
Doutor en Artes Escénicas.
Dramaturgo, director de escena. Profesor da ESAD de Galiza.
Coordinador da Sección de Literatura Dramática da AELG.”
Ponteareas: presentación de Todo canto fomos, de Xosé Monteagudo
Entrevista a Iria Misa, autora de Xa non estou aquí
Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Pilar García Rego entrevista a Iria Misa, autora de Xa non estou aquí, obra gañadora do Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil 2016. Xerais acaba de publicar o libro, que ten como protagonista a Ánxela, unha moza que repite primeiro de bacharelato obrigada polos seus pais. A historia versa sobre as inseguridades típicas da adolescencia. Pode accederse á entrevista aquí.”