Rosalía viva! Viva Rosalía!

Texto lido por Mercedes Queixas no acto central do Día de Rosalía organizado pola AELG o 23 de febreiro no Panteón de Galegos Ilustres.

“Amigas e amigos,

Sede benvidos a este lugar que é símbolo fundacional de noso.

Hoxe, arredor do aniversario do nacemento de Rosalía de Castro, continuamos a celebrala, como a poeta fundadora da literatura galega contemporánea e a sentírmonos reflectidos, logo de máis de cento cincuenta anos, na voz colectiva da nación, expresada coralmente nos Cantares gallegos, onde o compromiso co seu pobo, posto en valor na lingua de seu, translocen o compromiso cunha realidade maior, para lle dar luz desde a dignificación cultural e social, abrindo en nós, neste presente bretemoso, a espiral da conciencia de xustiza para co pobo de noso e o seu futuro.

Rosalía de Castro é unha fenda.

Unha ferida aberta nas conciencias.

A voz que sempre nos asombra.

Os seus versos falan de nós, desde o antonte e o onte aprendidos até o hoxe en permanente construción; as súas palabras son fíos que cosen a memoria das costuras, son agullas que tecen o abrigo de quen teima en destecer, son dedais escudo que protexen da mentira e da infamia.

Penélopes tecedoras queremos ser con ela, da súa man guieira, para frear o paso atrás do boi canso e alancar sempre adiante, con pé chantado firme na terra que coñece e en que se recoñece, cara á dignidade que confere a capacidade de decidirmos que queremos ser na luz dos que, coma ela, foron.

Querémola viva. Sabémola ceiba no preámbulo do Día de Rosalía, data oficial e referencial xa no noso imaxinario colectivo nestes últimos anos, inexplicabelmente eliminada do Calendario do Libro e da Lectura pola Consellería de Cultura e Educación a comezos deste 2014.

Querémola viva. Sabémola ceiba no adro dunha nova xornada de mañá, 24 de febreiro, Día de Rosalía, que vestirá con galas de festa grande, entre flores e libros en galego para partillar, pronta para espallar, de man en man, de boca en boca, como semente de primavera, os seus versos e a súa iconografía viva en multitude de actos por toda a nación, desde A Coruña a Vigo, desde Lugo a Pontevedra, de Compostela a Moaña, da Estrada á Rúa de Valdeorras e Camariñas, de Valencia a Ferrol e Bruxelas…

A palabra e o pensamento rosaliano, como auga limpa en fresca fonte, ecoarán evocados nas voces e músicas de hoxe, graffiteados para nos muros, porque non a queremos cativa nos libros, como tampouco a queremos rea destes muros invisibilizadores, opacos, cómplices da súa desmemoria.

Querémola pola rúa,
nos barrios e nos arrabaldes,
nas aldeas e nas prazas,
nas fachadas brancas dos edificios.

Querémola libre como ela demandaba: Eu son libre. Nada pode conter a marcha dos meus pensamentos e eles son a lei que rexe o meu destino.

Convocamos hoxe a nación toda en San Domingos de Bonaval para lembrarmos non só unha personalidade altísima das nosas letras, senón a muller que nos abriu as portas, consciente do grande atrevemento, para entrar ao campo inmenso da literatura e da cultura galegas e, con ela, ás aspiracións a un outro papel histórico para a súa lingua e a súa patria.

Celebramos con vós o seu valor humano galego universal, que é símbolo de identidade como galegos e galegas dunha cultura milenaria e unha lingua orgullosa de seu, que ten un lugar imborrábel na historia popular e culta dos pobos que construíron a Europa.

Neste día tan simbólico, é de xustiza demandarmos para ela, a que leva na fronte unha estrela e no bico un cantar, un Panteón laico, aberto, de acceso público, para lle podermos levar flores, sen autorizacións previas, non só ao símbolo colectivo da nación, senón, e tamén, ao ser humano que é agasallado co cariño e respecto dos seus seres queridos, que somos todo o pobo galego que nela nos identificamos.

Saudámosvos fraternalmente, agradecidos, e dámosvos a benvida en nome do Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.”

Rosalía, ”a intérprete máis veraz dos dramas da Galiza como nación e pobo”, fai 177 anos

Desde Sermos Galiza:
“A Asociación de Escritor@s en Lingua Galega organizou este domingo no Panteón de Galeg@s Ilustres un acto para render culto á figura da nosa poeta nacional, Rosalía de Castro, co gallo do 177 aniversario do seu nacemento en Padrón, o 24 de febreiro de 1837.
Mercedes Queixas, secretaria da AELG, considerou o evento como “un acto central” da asociación para reivindicar a vixencia do pensamento e da obra rosaliana. Con este obxectivo, procedeuse á leitura pública dalgúns dos seus textos da cal fixeron parte escritores como Xabier P. DoCampo, Anxo Angueira ou a propia Queixas. A coral Solfa puxo música ao evento.
Aliás, a AELG deu tamén leitura ao manifesto redactado polo Día de Rosalía e que este ano escribiu o poeta Carlos Negro. Tamén el lle puxo voz: “Sen renunciar á expresión do íntimoRosalía emerxe como a intérprete máis veraz dos nosos dramas colectivos en canto nación e pobo; mais a súa literatura non se converte nunca nun panfleto de carácter burocrático. Moi ao contrario, é un documento humano escrito con sangue, desde as entrañas, como un espello no que a voz do poeta captura todo aquilo que é digno de ser cantado”.”

A cultura galega, a nosa angueira, comunicado conxunto da AELG, a Asociación Galega de Editores e Gálix

A CULTURA GALEGA, A NOSA ANGUEIRA

O panorama cultural galego identifícase hoxe máis ca nunca con aqueles lembrados versos de Díaz Castro no poema Penélope. Porque son tantos e tan dolorosos os pasos atrás

Hoxe, tantos anos despois daquelas iniciativas culturais que na década dos 70 do pasado século ergueron o facho para alumearen o camiño da recuperación cultural de Galiza, segue sendo a iniciativa popular asentada en asociacións, colectivos, estruturas profesionais e algunhas institucións conscientes, a que mantén viva a nosa cultura, moitas veces contra o vento e a marea institucional que, escusándose na crise, practican a destrución cultural de noso e, por tanto, da industria cultural, empobrecendo o noso país ao privalo dun dos medios de produción propios.

A defensa da oralidade e das expresións orais, soporte de comunicación básico e primordial para garantir o futuro da nosa lingua e da cultura tradicional do noso pobo determinounos a non renunciar ao legado histórico recibido, procurando a resistencia á invisibilidade e negación desde o reforzo colectivo, aproveitando plataformas, medios e soportes de uso, tanto os tradicionais como os máis novidosos desde o punto de vista tecnolóxico. A consciente necesidade de continuar con criterio progresivo a apostar pola creación e difusión da cultura que facemos e en cuxos valores potenciais acreditamos, arraigada no imaxinario e expresión lingüística propios, motivou a tradicional interconexión con outras culturas que define a nosa, para partillar o escenario plural da diversidade global e pular pola formación das novas xeracións produtoras e consumidoras de cultura.

A confirmación sucesiva das alertas e ameazas de inacción dos postulados oficiais do actual Goberno galego, coincidentes coas do actual Goberno de España, reforzou o noso compromiso para coa sociedade á hora de ofrecerlle un produto cultural propio, de calidade, asequíbel e accesíbel a todos os formatos e sectores cidadáns. Abonda citar para confirmalo medidas fortemente gravatorias e impositivas para o seu desfrute individual e colectivo, que non sofren outras actividades de ocio, de cualidades formativas e educadoras ben cuestionadas, como os espectáculos futbolísticos ou taurinos, como acontece coa suba do gravame do IVE cultural até o 21%.

Significativo resulta apelar desde o Goberno galego ao herdo rosaliano, neste proactivo ano en que a cidadanía non cansou de ler, musicar, interactuar e interpretar, para maior admiración e recoñecemento, a modernidade da obra e pensamento rosaliano a nos aloumiñar e falar hoxe desde o poder da palabra compromiso e o alento vivo, ao mesmo tempo que desde a Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria se elimina de raíz o Día de Rosalía do Calendario do Libro e da Lectura, logo de ter impedido nos últimos anos que esa data, 24 de febreiro, día do nacemento de Rosalía de Castro, formase parte do calendario escolar como data conmemorativa referencial próxima.

Sorprendente semella parabenizarse dos recoñecementos a nivel estatal dos nosos creadores culturais cando desde o Goberno se desvirtuaron os mesmos premios homónimos galegos, anulando a súa identificación como cultura nacional, así como a dotación económica.

Mais a destrución da cultura galega escúsase decote en motivos económicos e acúsase de ser un produto illado, dependente e subvencionado, mentres percibimos as intencións espúreas dos que ao pór a garabata xa non saben falar a fala nai, a fala dos avós que teñen mortos.

Desde 2009 loitamos contra a redución da presenza da nosa lingua nas aulas, un elemento fulcral para o sostén da nosa cultura, mesmo por motivos económicos, se nestas escuras tebras en que vivimos haxa quen só entenda estes argumentos. Porque a produción de libros, materiais didácticos e diferentes ofertas culturais en galego para acompañar a docencia ou para servir como actividades complementarias ou extraescolares se traduciría en incremento do PIB, isto é, emprego e riqueza, que se multiplicaría tamén fóra do ámbito docente e dentro do corpus social.

Unha redución que vai conseguir que o proceso de desgaleguización comprobado que viven as xeracións máis novas non poida ser debidamente freado e perdamos así a sociedade futura que debería manter viva a nosa cultura e se perden a fala non serán ninguén.

O ano 2013 confirmou unha praxe política de desmantelamento dos sectores culturais, tamén xeradores de fortaleza económica como industria cultural, o que, desde actitudes desafiantes e provocadoras, se concretou na asfixia económica que pode levar á súa invisibilización e, na práctica, á súa ilegalización social.

Non son alleas á política cultural do actual Goberno galego (redución drástica de fondos destinados á adquisición de novidades editoriais para bibliotecas públicas -un 64,8% menos- e das axudas para a edición de materiais didácticos en lingua galega (un 75 % menos) situacións dramáticas como as que sofre o sector da edición galega, que dende 2008 perdeu o 38 % do seu emprego directo, e que no mesmo período leva perdido o 16,76 % da súa facturación total.

Tampouco é inocua á realidade dramática das compañías de teatro galegas nin aos datos que acaba de nos ofrecer o Instituto Nacional de Estadística confirmando o peche de 45 bibliotecas públicas en Galiza entre 2008 e 2012, o que converte o noso país na comunidade que máis espazos públicos de lectura e acceso á información perdeu en todo o Estado, mentres que neste o balance é positivo. Sorprenden neste contexto as recentes declaracións do Secretario Xeral de Cultura da Xunta de Galicia, Anxo Lorenzo, calificando o pasado ano 2013 como “ano vizoso para a cultura galega” (!).

Entendemos a cultura galega como tecido creador de cidadanía cohesionada con valores democráticos, depositaria e defensora da nosa identidade como pobo, humus irrenunciábeis para conseguirmos maiores espazos de decisión propios, que permitan o desenvolvemento cultural e social en función unicamente dos intereses do pobo galego e que doten a Galiza da vacina protectora para non sermos varridos polo mal vento da globalización, que pretende unha homoxeneización e uniformización dos valores culturais e lingüísticos dos pobos a conta de amolecer e engulir toda diversidade cultural e plural.

Recoñécennos alén das nosas fronteiras. Creadoras e creadores galegos son premiados fóra de Galiza e mesmo a lingua galega é recoñecida lonxe das súas orixes, pois o certo é que a cultura galega e quen a produce podería competir, se de tal se tratase, a todos os niveis e en calquera lugar. Mais, pola contra, é sistematicamente esquecida por aqueles que deberían ser os seus primeiros valedores, por aqueles que deberían esforzarse cada día do seu mandato por buscar fórmulas de proxección da nosa cultura, por buscar recursos para actividades culturais que, ademais, creen emprego e, por tanto, riqueza.

Non aceptaremos que pretendan enmudecernos ou facernos estranxeiras na nosa patria, por iso seguiremos soñando coa chuvia e desorballando os prados e prendermos o lume que quente a lareira da que seguen a nacer proxectos. Entre todas e todos, seguiremos a lembrarlle a quen debe representarnos que os números non serven para saber que altura é o reino do paxaro e que tamén precisamos da palabra para alimentar o espírito, a palabra nos libros, na escena, no pentagrama. Seguiremos creando con gracia ou sen ela, na lingua que falamos porque a nosa angueira é que a nosa lingua e a nosa cultura sexan plenamente normais e estean presentes en todos os lugares e en todos os tempos.

E é tanxíbel, porque nunca é tan posible como cando é un desexo.

Galicia, febreiro de 2014

Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, AELG

Asociación Galega de Editores, AGE

Asociación Galega do Libro Infantil e Xuvenil, GÁLIX

Manifesto da AELG no 25 de novembro: O dioivo que non cesa, por María Reimóndez

Manifesto da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega
No 25 de novembro, día en que reclamamos unidas a fin da violencia de xénero

O dioivo que non cesa
María Reimóndez

A violencia que exercedes contra nós é o dioivo que non cesa. Se cadra non queredes ver as pingas, mais o dioivo existe. Non fai falla abrir o xornal e atopar outra muller asasinada, a auga comeza a caer moito antes. Componse de todos os espazos dos cales nos expulsades, das decisións que tomades sobre os nosos corpos e sobre as nosas vidas, do imaxinario que como sociedade construímos e que afirma o dereito dos homes a ser os nosos donos e que nos inculca a nosoutras a submisión e a obediencia. Ao final de todas esas palabras, dos pequenos desprezos de cada día, dos insultos ás mulleres que falamos alto, da estigmatización constante das que no medio da choiva torrencial tendemos as mans as unhas ás outras, están os nosos cadáveres. Sobre eles asentades a vosa sociedade.
Nosoutras non queremos os vosos paraugas fanados, eses que estendedes cada vez que aparece un dos nosos corpos asasinados rachando as vestiduras, describindo aos agresores coma tolos, culpando as vítimas mortas por non denunciar ou a aquelas que sobreviven por levar certas roupas, estar onde non deben a certas horas ou comportarse como segundo vós non é correcto. Nosoutras o que queremos é unha sociedade nova, unha sociedade que non se asente na violencia diaria e permanente contra ao 50% das súas integrantes, que non busque a complicidade das propias mulleres para exercela e que non fomente o desentendemento por parte dos homes como colectivo do comportamento dos seus integrantes individuais. Non queremos unha sociedade na que as formas de ocio dos homes inclúan o comercio cos corpos das mulleres, unha na que o lugar máis perigoso para nós sexa o fogar, unha sociedade na que se aterrorice ás mozas coa violación pero non se eduque aos mozos para que non a cometan.
Tampouco queremos unha sociedade onde as vítimas queden á intemperie, onde a impunidade sexa rampante e onde dez mulleres teñan que poñerse en folga de fame porque as opcións que teñen a escoller son a morte ou a morte. Disto todas nós somos responsables. Os dioivos tampouco admiten comparacións, non valen as gradacións e as escusas, non vale dicir que aquelas están peor e nosoutras mellor porque mentres sigamos sendo vítimas da violencia en calquera recuncho do planeta ningunha de nós deixará de estar á intemperie. Porque semellades esquecer que son as pingas as que poden erosionar as rochas e que igualmente este dioivo de violencias ao que nos sometedes cada día non permite que exista xustiza en ningunha sociedade.
Mais no medio da choiva non debemos esquecer que os dioivos se forman na terra. Son auga que se evapora e logo cae, por iso se queremos cambiar algo debemos de ir ás raíces. De aí que as medidas máis importantes son aquelas que implican poñer en dúbida os valores existentes, deixar espazo para que as mulleres falemos, recoñecer os nosos dereitos, saberes e coñecementos e rematar cos espazos onde constantemente se nos cousifica, se nos educa para ser princesas e se nos define exclusivamente en relación a algún varón.
Por iso nosoutras, que somos coma os ríos, os mares e os océanos traballamos cada día no medio do trebón para cambiar as pingas do orballo e da xeada, para darnos a man. Para que o dioivo que caia, no canto de ser os nosos corpos mazados, sexa auga para unha nova sociedade. Iso é o que reclamamos aquí e agora na mesma voz que nos une a todas as persoas do mundo que hoxe saímos á rúa para denunciar a violencia, esixir a súa fin e poñer en valor o noso traballo. Non estamos soas. Somos xa enxurrada de pingas poderosas que se arrepón ao torrente que quere afogarnos.

Transcreación dun poema de Sara Teasdale (St. Louis, Missouri, 1884- Nova York, 1933).

VIRÁN AS CHOIVAS LENES
(Tempo de guerra)

Virán as choivas lenes e o arrecendo do relente,
e as andoriñas revoando co seu escintilante son;

e as ras nas pozas cantarán pola noite,
e as ameixeiras salvaxes de branco trémulo vestirán;

Os paporroibos lucirán a súa plumaxe de lume,
e asubiarán os seus anceios nas cancelas baixas;

e ningunha coñeceremos a guerra, ningunha
terá que preocuparse máis dela cando por fin cando remate.

A ningunha, sexa árbore ou ave,
importará que os violentos perecesen;

E a primavera mesma, ao espertar ao mencer
nin sequera botará en falta a súa ausencia.

A AELG inicia o programa de actividades do Día de Rosalía de Castro

O Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) acordou convocar un ano máis á celebración do 24 de febreiro como Día de Rosalía de Castro, recollido oficialmente pola Consellería de Cultura e Educación no seu Calendario do Libro e da Lectura.
A AELG promoverá unha serie de actos organizados por concellos, asociación culturais e a propia AELG para celebrar o Día de Rosalía de Castro o vindeiro 24 de febreiro, no que se conmemora o nacemento da nosa autora.
Ademais de animar á cidadanía a agasallar un libro en galego e unha flor nese día, este ano convocaranse aos centros de ensino de toda Galiza para realizaren nos propios centros de ensino, ou en espazos públicos coa colaboración dos concellos, ademais de lecturas da obra rosaliana, actividades como murais, graffitis, debuxos de poemas, iconografía da nosa escritora…, para despois seren gravados ou fotografados e pendurados na web e redes sociais da AELG.
A AELG vén solicitando desde 2011 aos concellos que declaren o 24 de febreiro como Día de Rosalía de Castro, e así o fixeron nun número de 28, sumándose tamén a propia Deputación da Coruña. A AELG seguirá a llelo solicitar aos que non o fixeron aínda. Así mesmo pediralles que recollan esta celebración nas súas programacións culturais.
A AELG convocará a toda a cidadanía a participar desas actividades.

Conclusións da Asemblea da Federación Galeusca 2013

“Reunidos en Pontevedra os días 25, 26 e 27 de outubro de 2013 os membros da Federación Galeusca en torno ao tema A literatura infantil e xuvenil. Propostas de futuro e adecuación a novos formatos, manifestamos:

1. A necesidade de continuar a apostar pola creación dunha literatura infantil e xuvenil que sexa viva, visibilizadora, cohesionadora, formadora de valores, superadora de estereotipos e prexuízos, arraigada no imaxinario propio e na expresión lingüística dos nosos respectivos territorios, que axude a interconectarnos con outras culturas. Escribimos para continuar soñando e colaborando na transformación da realidade desde a procura de alternativas liberadoras que axuden a articular e reforzar a comunidade.
2. A importancia que ten a formación de novos lectores e lectoras e novos creadores e creadoras, tanto a través da escola como, de xeito cooperativo, desde todos os ámbitos de socialización posíbeis e para iso aproveitaremos as plataformas e medios existentes, como os obradoiros de expresión escrita, clubes de lectura, actividades interdisciplinares, redes sociais especializadas, blogues… e todos os soportes susceptibles de uso, tanto os tradicionais como os máis novidosos desde o punto de vista tecnolóxico.
3. A nosa consciencia das alertas e ameazas da barbarie negadora e desposuidora dos valores que acosan as nosas literaturas; despois de debater e compartir reflexións sobre as distintas problemáticas, constatamos e renovamos o compromiso ilusionante de continuar co noso labor creador a nivel individual e como colectivo interrelacionado cos outros sectores culturais e sociais.
4. Ademais, reafirmámonos nos contidos do comunicado da Federación Galeusca contra a LOMCE do pasado mes de marzo, unha lei que resta estatus educativo aos nosos idiomas propios e oficiais, símbolos identitarios das nosas nacións e instrumentos de traballo para as persoas que creamos corpus literario nas súas diferentes manifestacións. O seu carácter regresivo e recentralizador é visible nos decretos que se están aplicando en Galicia, País Valenciá e Illas Balears, con cuxas mobilizacións nos solidarizamos.
5. Finalmente, ante a tramitación dunha nova reforma da Lei de Propiedade Intelectual, reiteramos a nosa preocupación ante os novos recortes aos dereitos de autor/a e os intentos de laminación das entidades de xestión e, en especial, da que nos aglutina e defende como é CEDRO, cuxa continuidade se ve seriamente afectada.”

Na sesión do Encontro do sábado 26 fíxose patente a atención que escritoras e escritores prestan aos novos formatos que as novas tecnoloxías achegan á literatura. Os comentarios bascularon entre a necesidade de non perder de vista que a literatura como linguaxe artística debe ser preservada para poder acoller as contribucións que desde outras linguaxes e formatos dixitais poidan vir a incorporarse, e a constatación de que a literatura debe estar preparada para mudanzas de fondo.
Valorouse como necesaria a incorporación dos imaxinarios propios á creación literaria.
Na mesa de poesía os asistentes coincidiron en que é preciso achegala aos lectores e lectoras novas desde novas perspectivas, concluíndo que o poeta ten que aproximarse a eles a través de obradoiros e recitais. Neste xénero literario constatouse a existencia dunha poesía infantil, mentres que se puxo en cuestión o concepto de poesía xuvenil, na medida en que este público responde a perfís lectores con experiencias moi diversas.
No ámbito teatral remarcouse que este xénero fai patente a utilidade da literatura como instrumento que debe ser posto a disposición do público infanto-xuvenil, tanto a nivel da creación como de posta en escena tendo como único obxectivo final chegar ao coñecemento do propio corpo, voz e idioma. Insistiuse en que a mocidade debe ser protagonista do teatro para poder ser lectora e espectadora do mesmo cando adulta.
Fina Casalderrey e Xosé Vázquez Pintor, guiaron as delegacións galega, vasca e catalá, así como ao resto das persoas que acudiron ao Encontro, nun paseo literario por Pontevedra.
Foi unha xornada de intercambio das experiencias que nos últimos anos se están levando adiante en Galicia, Cataluña e Euscadi, e na que se impuxo o optimismo no futuro da creación.
Os textos completos das mesas redondas pódense descargar aquí: Conxunto-textos-encontro-galeusca-2013.

A Casa das Campás acolleu o domingo 27 a Asemblea da Federación Galeusca, da que saíron as conclusións do Encontro.
Anxos Riveiro, Concelleira de Cultura de Pontevedra, agradeceu a presenza da Federación na cidade e felicitouna pola profundidade das reflexións achegadas, de proveito para o futuro da Literatura Infanto-Xuvenil.

Manifesto SOS Cárcere da Torre!

Desde o Proxecto Cárcere:
“Axúdanos a divulgar o manifesto copiando o link da barra de navegador desta páxina e enviándollo ás túas amizades e contactos. Cantas mais persoas asinen o manifesto mais forza teremos para conseguir salvar o cárcere.

Este é un S.O.S. dende o noroeste atlántico de Galicia.
A antiga Prisión Provincial de A Coruña, un edificio de gran valor patrimonial, arquitectónico e histórico, construción integrada como referente memorial no senlleiro espazo do faro de Hércules, declarado patrimonio da Humanidade pola Unesco, está nunha situación de perigo de ruína por causa do abandono institucional en que se encontra.
Entre outros elementos da construción, os tellados e cubertas ameazan derrube se non se fai unha intervención de urxencia. Este abandono ostensíbel non só pode acelerar o deterioro dun ben público de gran valor histórico e simbólico, con grave dano para a imaxe da cidade, senón que condicionaría de xeito pesaroso a súa recuperación para o uso da comunidade.
O vello cárcere de A Coruña ten que ser conservado polo seu grande interese arquitectónico e polo que representa como lugar de excepción na memoria da cidade e de todo o país galego, mais tamén debe ser rehabilitado e transformado nun espazo de liberdade creativa, coa participación cidadá, onde primen os usos sociais, culturais, educativos de carácter independente e, dada a significación do propio edificio, onde a memoria histórica do mesmo estea sempre presente.
Cada día, cada mes, cada ano de abandono é un tempo precioso que se perde. As persoas que asinan este manifesto esiximos das institucións, e en particular do Concello de A Coruña, Xunta de Galicia e Goberno de España, unha actuación inmediata para pór fin ao proceso de deterioro e ruína do edificio da antiga Prisión Provincial de A Coruña e a apertura dun proceso de recuperación para o seu uso cívico e cultural.

A 10 de abril de 2013″

As sinaturas pódense facer aquí.

Cesáreo Sánchez Iglesias: “No Campo da Festa Marica Campo”

Discurso do presidente da AELG Cesáreo Sánchez no Campo da Festa do Val do Mao na homenaxe a Marica CampoA escritora na súa terra“. 15-06-2013. Publicado tamén en Sermos Galiza.

Vimos Marica Campo chantar a Pedra da Escritora nesta túa terra, xa por ti tan nosa, aquí na cerna túa que afunde a súa raíz no tempo que arrola entre as montañas.
Chantamos a pedra na que, en mineral abrazo, insculpida, a palabra faise eterno dicir no humus da terra fértil, da terra amada que no teu verso canta.
Neste souto que leva o teu nome de poeta de escritora onde os castiñeiros entregan de albor a solpor as súas sombras para medir os días.
Os días que son efémero claror, que son anacos de eternidade para medir tamén para ti o dia de hoxe que chega nelas coas súas gallas extenuadas polo tempo aínda tan vivas cheas de ponlas novas como a terra nosa que abrocha da caracocha da historia.
O rielo que próximo arrola co seu son de auga recen nacida e clara, rumorosa no seu partir, marulla onde o xílgaro repenica o canto e a rula agarda amorosa pola sombra do verao que cantará de mañanciña clara.
Leva o teu nome este souto vedraio e máis o campo da festa que é o lugar comunal onde a ledicia se fai pobo de noso e a cultura expresa o seu ser tan ledo a construír un mundo que abre as portas á luz coma labios que abren e din o teu nome Marica Campo na amizade.
Para o mais vellos sempre é contento este lugar onde a infancia soñou onde a xuventude amou e coma un ventiño morno chegou e partiu e coma ourive teceu coas raiolas do tempo os seus días efémeros no transcorrer que non pasarán nunca xamais.
Para os mais novos é o lugar primeiro do desexo da caricia furtiva dos beixos vermellos coma papoulas ao son das músicas que ficaron gravadas na codia da luz ate se facer en nós só alma só acrisolado misterio.
Coma un neno ou unha nena que levan o seu aro a rodar podemos hoxe facer nós rodar a roda do tempo e convocar aquí as voces todas dos teus seres amados que son o sonoro canto da túa fértil biografía, xenerosa.
Voces que che son familiares Marica, que na memoria do tempo se fixeron túas e son eco antigo de canción nova na tona desta terra que nos fan tremer na beleza, os nomes que nos dan de mao en mao a responsabilidade de que a historia de noso siga e sustente o presente e veña este co seu fulgor.
Que siga a recibir a terra a semente que onte decruou o arado e que nos modelou e inzou esta terra de froitos.
Os castiñeiros coma sólidas e mancadas columna sosteñen os ceos cos seus catro puntos cardinais.
Todo adiviña para ti hoxe o nome de cada un dos carreiros e rielos deste lugar nesta doce mañá ás portas do verao.
A túa obra Marica Campo ven de moi lonxe do mais lonxincuo da memoria colectiva que chanta no seu fértil humus para nos desvendar os segredos.
Este campo da festa e o souto que o acolle e que leva o teu nome é o lugar é o crisol onde o silencio do mundo todo escoita e a palabra florece para o froito se facer cultura de noso.
Aquí a nosa lingua acrecentou o seu maxín e a súa palabra fíxose secreto zume, enchoupada dos sons do traballo e da ledicia, das maos da dor e da festa do amor febril con que cada primavera a natureza de noso faise no seu abrazo.
Aquí o silencio da terra toda é clamor que hoxe te abraza e coa túa palabra insculpida na pedra faise centro do universo que tamén o foi onte na túa nenez cando contigo falaba o rielo e mais o outeiro e a montaña e a pluma que deitaba a rula ao partir, e coma no primeiro dia da creación o Val do Mao confesoute o inexplicábel.
O rumor do vento aínda neno púxoche as azas e fíxote poeta amada por nós, amiga fíxoche tempo de humana tenrura.
Es da estirpe de Rosalía, Marica Campo.
E nós as escritoras, e escritores galegos, hoxe, aquí, no Val do Mao, no teu Campo da Festa e Souto Marica Campo celebramos a túa obra.
Celebramos na amizade a túa tenrura.”

Pola creatividade galega e a calidade lingüística

Comunicado da CTNL para que as administracións públicas desenvolvan as súas accións comunicativas desde o galego e con calidade lingüística, e para que a Xunta paralice as diferentes campañas nas que descoida a lingua e as reinicie desde o galego.

A creatividade publicitaria e comunicativa galega é moita e moi boa, e así se demostra día a día en múltiples accións e campañas ideadas e planificadas por diversas empresas, publicistas ou creativas/os do país. E nesa creatividade, a lingua xoga un papel fundamental, pois con ela transmítese, comunícase, xógase, chégase, identifícase, reflexiónase e emociónase.
Por isto, para unha boa e efectiva creatividade galega, é fundamental coñecer ben o idioma galego e manexalo axeitadamente –como fan decotío moitas empresas e publicistas–, e tamén asesorarse lingüisticamente.
Non obstante, tamén abundan exemplos en que non se ten o coidado necesario na calidade da lingua, nin oral nin escrita, en anuncios, lemas, mensaxes, etc., e nótase que estes non foron revisados lingüisticamente por profesionais e, mesmo en moitas ocasións, que foron pensados noutra lingua e forzosamente, e mal, adaptados ao galego. E isto, que sempre é malo, se se fai en accións e campañas promovidas ou nas que colaboran administracións públicas, convértese en máis grave aínda.
A calidade lingüística de todos os textos e mensaxes públicas das administracións é fundamental, pois transmiten a imaxe das propias entidades, o que elas son, como traballan, o coidado que poñen no que fan, o respecto, a seriedade, o rigor…
Ademais, é habitual e lóxico que os textos emitidos desde as entidades públicas sexan interpretados pola cidadanía como modelos de lingua, o que lles confire unha importancia e responsabilidade aínda maior, que a Xunta, os concellos, as entidades de todo tipo e as empresas de publicidade non deben obviar.
Nos últimos tempos percibimos un especial e grave desleixo lingüístico en diversas accións comunicativas ou publicitarias da Xunta ou nas que esta ten unha participación ou colaboración relevante. Algúns exemplos disto son as marcas “Pesca-de-rías” ou “Leite galega 100%” e as campañas “As mulleres, pilares de Galicia” e a máis recente que se presentou estes días “Cómete o mar”, todas elas xa con erros lingüísticos nos propios nomes e lemas e tamén nos diversos soportes publicitarios, con distorsións nas mensaxes, e non pensadas nin ideadas desde o galego, con creatividade galega.
Por todas estas razóns, desde a Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua (CTNL), pedímoslles a todas as entidades públicas un maior compromiso co uso e prestixio da lingua galega e coa calidade lingüística en todas as súas accións comunicativas. E, en concreto, solicitámoslle á Xunta de Galicia que paralice esas campañas, que mude os seus nomes e lemas por outros pensados en galego e desde o galego, que corrixa os diversos textos e soportes utilizados e que coide a calidade lingüística en todas as accións comunicativas e publicitarias futuras antes de seren difundidas, contando para iso con profesionais creativos/as que ideen as accións desde o galego e con profesionais que asesoren sobre o uso da lingua.

Coordinadora de Traballadores/as de Normalización da Lingua (CTNL)
31 de maio de 2013″

Ferrol: Carga de dignidade. Acción artística popular, o domingo 2 de xuño

CARGA DE DIGNIDADE

Trae a túa peza de roupa para pendurar na reixa de Navantia e participa nesta acción artística popular.

A crise é a escusa perfecta. A construción naval sábeo ben, foi a primeira asoballada. Pero agora veñen contra todos, sector por sector, empresa a empresa, veñen casa por casa. A crise económica é a gran burla negra contra toda a cidadanía. E en Ferrol hai ben tempo que se sabe, que se sufre, que se engule a negra sombra. Abonda!
Artistas e creadores agrupados en Radio Buguina chamamos a toda a poboación de Galicia a unha acción artística popular en Ferrol. Chamamos a seguir o exemplo daqueles traballadores e traballadoras do sector naval que nun arrouto de dignidade penduraron os seus buzos de traballo na reixa da factoría de Navantia. Chamamos a continuar este monumento á dignidade, cada quen coa súa peza de roupa, batas da sanidade, batas da limpeza, batas de laboratorio ou batas de casa, xerseis, pantalóns, togas, camisolas, fundas, buzos, saias, vestidos, camisas, blusas, uniformes, chaquetas, cazadoras, traxes, mesmo a roupa das nosas crianzas, todo aquelo ao fín que pola súa forma e colorido é digno de ser pendurado, todo o que tivo un eco, unha voz, un runxido por leve que fose, con tal que chegue a conmovernos.
Chamamos a construír un monumento, pero tamén a vivir un acontecemento, con músicas, palabras e radio ao vivo. Homes e mulleres equipados con escadas e bridas van axudar a cinxir, espetar ou pendurar as vosas pezas de roupa. Será unha obra efémera, pero durante un tempo mostrará a reixa de Navantia cargada coa roupade toda a xente, cargada de dignidade!

Domingo 2 de xuño, das 11:00 ás 14:00 horas, na Porta do Estaleiro, no barrio de Esteiro de Ferrol.

Para difundir, vexa aquí o cartel e o panfleto.

Unha acción de Radio Buguina organizada por:
Comités de Empresa de Navantia e delegados/as da Industria Auxiliar.
Sindicatos: Comisións Obreiras (CC.OO), Confederación Intersindical Galega (CIG), Unión Sindical de Traballadores de Galicia (USTG), Unión Xeral de Traballadores de Galicia (UXT-UGT).
Partidos políticos: ANOVA, Bloque Nacionalista Galego (BNG), Compromiso por Galicia (CxG), eQuo, Espazo Ecosocialista Galego (EcoSoGal), Esquerda Unida (EU-IU), Partido dos Socialistas de Galicia (PSdeG-PSOE).
Colectivos sindicais e movementos políticos: Asociación Unificada de Militares Españois (AUME), Mocidade Nacionalista Galega (MNG), Sindicato de Estudantes, Sindicato de Traballadores do Ensino de Galiza (STEG).
Asociacións e colectivos: A. C. Fuco Buxán, A. C. Lefre de Caldereta, A. C. Lendo Poesía, Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), Asociación Galega de Vitimas do Amianto (AGAVIDA), Asociación Memoria Histórica Democrática, Ateneo Ferrolán, Colectivo Acción Directa de Recuperación de Espazos Públicos, Colectivo Ártabra 21, Colectivo Sociocultural A Revolta de Trasancos, Marcha Mundial das Mulleres, Plataforma pola Defensa da Sanidade Pública Ferrol, Federación Veciñal de Ferrol (Roi Xordo).