Arquivo da categoría: Entrevistas
“O mito da integración na vida dunha besta sabotada”
Artigo
en La Voz de Galicia sobre A simetría das bestas de Alberto Ramos:
“A enfermidade terminal que lle é diagnosticada a Caridad Verdet é o pano de fondo que dá lugar á reflexión en A simetría das bestas (Urco Editora), a última novela do escritor Alberto Ramos, que presentou na Feira do Libro da Coruña. A obra trata, segundo indica Ramos, «da integración, do trauma e sobre todo de Caridad Verdet, a protagonista, que é a maior das bestas, non por fealdade, senón pola necesidade de adaptarse a un medio hostil para sobrevivir». Esta protagonista é unha persoa que, como explica o escritor, «nace cunha sabotaxe da natureza, que é unha malformación que salta á vista, e chegado o momento da súa vida adulta recibe outra sabotaxe, que é o diagnóstico dunha enfermidade terminal».
Esa doenza que pon a morte na vida desta personaxe é o detonante que utiliza Ramos para «falar de todo o demais», e que fai que Caridad Verdet reflexione sobre «as pantasmas do pasado, sobre o que quedou pendente e non se fixo, xa que ao final non nos damos de conta de falar da vida ata que empezamos a falar da morte, xusto cando vemos que o tempo se acaba e que sempre estivemos na vida». Dentro desas reflexións sobre o pasado hai espazo para o encaixe dunha persoa imperfecta e diferente -neste caso a protagonista- no mundo no que lle tocou vivir. Sobre isto, o escritor indica que Verdet repite moitas veces na novela que «a integración é un mito como o do Minotauro, pero peor contado». O simbolismo tamén ten lugar en A simetría das bestas, xa que cada capítulo está titulado con algo relacionado co mundo animal, dende a medusa ata o rinoceronte, o que ten moito que ver «cos mecanismos de defensa que teñen os animais para adaptarse ao medio hostil», explica o escritor, «que tamén é algo que utilizan os humanos para sobrevivir ao darwinismo social». (…)”
Manuel Gago: “Esta novela vai sobre heroes que fan grandes cousas sen grandes palabras”
Entrevista
a Manuel Gago en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Canto de realidade, de historia, hai no libro [O exército de fume]?
– Manuel Gago (MG): A novela está composta por feitos, ficción e lendas, que é o que máis me interesa porque son cousas inventadas cun fondo real. Está documentada, pero non é fiel. Toma como base un evento histórico que tivo un gran impacto en Galicia, e como quedou na imaxinación da xente, que transformou moitas partes en lenda. Así, tódolos elementos se confunden e pasa que en Valdeareas hai un porto que se parece moito ao de Balarés.
– LVG: Daquela e ata certo punto, O exército de fume nace no castro de Niñóns.
– MG: Ata certo punto si, pero unha novela é como un fermento de lecturas, vivencias e moitas cousas. No caso desta novela hai feitos que sucederon na comarca do Barbanza: contaban na familia como aprovisionaban submarinos alemáns no medio do Atlántico. Unha parte do escenario nace da experiencia de Niñóns, de xentes fascinantes, con moita vida percorrida e aos que tento representar con dignidade, xente que sabía como resolver as cousas e facer as que, as veces, hai que facer. De Brantuas e Niñóns o que máis hai na novela é a capacidade de emprendemento desas xentes.
– LVG: ¿Empezou o libro cando estiveron no castro?
– MG: Un pouco despois, pero eu sempre digo que os libros escríbense durante toda a vida, desde o momento que naces. Eu, por exemplo, tiña a idea de escribir sobre os submarinos alemáns desde hai moito tempo.
– LVG: ¿De contar o que lle contaron na casa cando era neno?
– MG: Si, na familia calaban moitas cousas, pero das historias dos alemáns, dos nazis, falaban moito. Eran uns seres un pouco míticos que viñeron roubar grandes pedras de cuarzo no Barbanza. Meu avó, seguro que para espantarme cando era neno, falaba de cando o tiraron dun avión alemán á praia. Estaban sempre presentes. Hai que pensar o que lles debía chamar a atención na Galicia dos anos 30 ou 40 esa xente que viña de fóra, con moitos cartos para facer negocios. A novela trata ese aspecto, o mito dos alemáns, esa parte de lenda, porque eu sei mesmo de castros feitos por alemáns e non por mouros [ri], sempre houbo fascinación polo que viña de fóra. Outra parte da novela son os guerrilleiros. Diso falábase moi pouco porque era conflitivo, pero non había problema co dos alemáns. (…)”
Conversa con Manuel Rivas arredor de Contra todo isto
Xosé Daniel Costas Currás: “As mulleres foron fundamentais na construción de Moaña”
Entrevista
a Xosé Daniel Costas Currás en Diario de Pontevedra:
“(…) – Diario de Pontevedra (DP): De que vai falar durante o roteiro que guiará por Moaña?
– Xosé Daniel Costas Currás (XDCC): O roteiro percorrerá Moaña dende o Porto de Pasaxe ata o Concello. Imos ir facendo diferentes paradas centrándonos no mar e na memoria das mulleres, que tanto transformaron o mar e tanto o traballaron: no laboral, no ecolóxico e no xeito de vivir. Ao longo do percorrido irei lendo poemas adicados a mulleres redeiras, mariñeiras a mulleres que venden na praza, mariscadoras, ecoloxistas. Tamén iremos facendo diferentes paradas: no Mercado de Abastos, no mercadiño que se celebra todos os sábados, onda as mulleres que venden produtos do campo,… queremos interactuar coas mulleres de Moaña. Tamén imos parar en puntos que eu considerei que teñen trascendencia, como a estatua dos mariñeiros ou unha rúa do centro, onde lerei un poema adicado a Cándida Lago.
– DP: Vai empregar unicamente poemas seus ou de máis autores?
– XDCC: Eu tíveno fácil, porque collín todos os meus poemas, teño moita produción de textos vinculados co mar e vinculados con mulleres, e coloqueinos nos lugares de Moaña máis acaídos. O meu primeiro libro chámase Conservas e con el acadei o premio de poesía Eusebio Lorenzo Baleirón. Nel falo das conservas e da memoria, tanto miña coma da miña nai e das mulleres que me ensinaron a edificar a miña vida. Hai tamén moita temática das conserveiras da zona de Meira, e aproveitaremos o espazo de Moaña para ver Meira e explicar máis alá do centro da vila outros elementos que son importantes na vida moañesa.
– DP: Vai falar da muller traballadora en xeral ou tamén dalgún personaxe feminino destacado?
– XDCC: Falaremos globalmente da muller como traballadora, pero tamén queremos achegar o próximo. Falarei de mulleres anónimas, pero explicando quen son, que axudaron a construír Moaña. Tamén emprego personaxes que tiveron importancia na vila, que teñen rúas adicadas, que tiveron un traballo ecolóxico ou cultural importante. E tamén falaremos de memoria histórica, a través de persoas que estiveron toda a vida vinculadas ao mar pero que, por diferentes motivos, sufriron o exilio forzado na época da Guerra Civil.
– DP: Moaña non sería o mesmo sen as súas mulleres.
– XDCC: Non. A miña primeira frase en Conservas, está adicada a todas as mulleres que me ensinaron a ser muller. As mulleres son parte fundamental na construción social, marítima e económica de Moaña, porque levan toda a vida traballando na conserva, no marisqueo…, e conseguiron grandes reivindicacións laborais. Son capaces de que o Estado lles recoñeza o seu traballo e poder vivir con pensións dignas. Marisqueiras, redeiras… todas fixeron un gran traballo no pasado e tamén no momento actual, pois hoxe por hoxe está a Asociación de Mulleres de Moaña, que traballa fortísimamente. Temos moi presente como no pasado as mulleres axudaron a construír Moaña. (…)”
O escritor Xoán Neira preséntanos Gaiola aberta
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“A obra reúne a poesía infantil que Xoán Neira escribiu nos últimos 20 anos. O libro está publicado en Baía, en edición do crítico literario Armando Requeixo. A entrevista pode escoitarse aquí.”
María Xosé Queizán: “O que non é lingua galega é o que falamos agora, que é crioulo”
Entrevista 
de María Obelleiro a María Xosé Queizán en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Ten o recoñecemento que cre que debería?
– María Xosé Queizán (MXQ): Pois si, mais eu non o interpreto como deber, eu fixen o que quería facer. A pesar de todos os inconvenientes eu teño forza e enfróntome con todo, non teño medo. A xente diría que son valente, pero son forte e vital.
– SG: Por que non ten cadeira na RAG?
– MXQ: Como van meter unha persoa coma min aí? Nas estruturas masculinas, nas que apenas había mulleres e nas que segue habendo poucas, as que entran son aquelas que saben que van traballar para eles pero que non van desbaratar a cuestión. É lóxico, entran mulleres, eu non quero chamarlles dóciles nin quero insultar as que están aí, pero evidentemente están porque calan e outorgan, porque na medida en que tivesen outro comportamento, xa non estarían. Pero en todo é así, non só na Academia.
– SG: Vostede é partidaria de empregar grafía portuguesa.
– MXQ: Totalmente. Déronme o premio Lois Peña Novo e estaban alí os do ILG, os catedráticos, os académicos… e falei a gusto sobre a miña teoría, que é evidente. O que había antes era o galego e todo isto que falan de galego-portugues é mentira porque falar diso antes de que exista Portugal… A lingua dos cancioneiros era o galego, a lingua que se creou aquí. O que non é lingua galega é o que falamos agora, que é crioulo, está contaminada de hai anos. Acabei dicindo que eu escribo neste crioulo pola mesma razón pola que me inclinei a falar galego, porque é a lingua que fala o pobo, pero que iso non impide saber que o portugués é o galego culto.
Nas miñas memorias conto moito da culpa de Piñeiro. Cando introducen o galego no ensino ese era o momento de normalizar a grafía, mais el estaba en contra. Os do ILG, dirixidos por un asturiano, Constantino García, decídense pola dialectoloxía, que é a maneira de destruír unha lingua.
– SG: Que supuxo para Galiza Piñeiro?
– MXQ: O gran poder. Tiña un poder impresionante. Tivo moitísimo poder e influíu en todos os aspectos, no cultural, no lingüístico, no político… en todos. Era un home poderoso que vivía austeramente, como un cura. Nunca traballou… creo que a xente ten que traballar. A xente que non traballa sempre vive a costa de alguén que fai o seu traballo.”
Andrea Maceiras: “O acoso é un problema global que non afecta só a acosador e vítima, senón a toda unha comunidade”
Entrevista
a Andrea Maceiras en Palabra de Gatsby:
“(…) – Palabra de Gatsby (PG): Como nace O que sei do silencio (Xerais, 2018)?
– Andrea Maceiras (AM): A novela está libremente inspirada nunha historia real que me contou unha amiga que era profesora, algún tempo antes de que eu comezara na docencia. O relato que me fixo emocionoume moito e fíxome reflexionar sobre a idea preconcibida e moitas veces errónea que temos (ou que eu tiña) do acoso. A vítima deste caso tiña un perfil moi diferente do que habitualmente imaxinamos e iso levoume a pensar en que todos somos susceptibles de sufrir acoso e que mesmo para unha persoa acosada pode chegar a ser moi difícil chegar a recoñecerse nese papel. A sociedade invítanos a parecer fortes, felices, populares. E fainos crer que pedir axuda nos volve débiles. Iso convirte o acoso nun monstro silencioso, difícil de explicar para quen o sofre e difícil de detectar para os demais. (…)
– PG: a nivel narrativo escolle voces distintas, o que permite visualizar a situación dende perspectivas e temporalidades diversas. Foi sinxelo codirixir todas estas voces distintas sobre a traxedia?
– AM: A novela foi difícil no sentido de que aborda un tema delicado que afecta a adolescentes que se achan nun momento sensible das súas vidas, construíndo a súa identidade persoal e a súa forma de mirar o mundo. O feito de que existan diferentes perspectivas responde á idea de que o acoso é un problema global que non afecta só a acosador e vítima, senón a toda unha comunidade. A narradora acaba por decatarse de que os responsables do acoso tamén son aqueles que, sabendo que existe, no fan nada por evitalo, á marxe da súa condición ou idade. O resto das voces que contribúen ao relato, completan a súa visión sobre o problema.
– PG: Delia, a voz máis principal, abre un blogue no que relata a súa visión de todos estes meses nos que acosou. Pensa que escribir é un acto terapeutico?
– AM: Escribir (igual que ler) ten algo de terapia, de catarse, de liberación. Delia é unha adolescente que busca redimirse, compartir a súa experiencia a modo de confesión. Elixe a escrita dun blog porque lle permite dar conta da súa historia desde a anonimia, ordenar o seu pensamento, reflexionar sobre o sucedido. O propio título da obra refírese a angustia que Delia sentiu ao gardar silencio ante eses feitos crueis: ela quere poñer en palabras o que viviu, avanzar a través delas e tratar de perdoarse a si mesma. (…)”
Henrique Dacosta publica o libro de relatos Á deriva
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Henrique Dacosta publica o libro de relatos Á deriva. A entrevista pode escoitarse aquí.”
A escritora Andrea Maceiras preséntanos O que sei do silencio
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“A escritora Andrea Maceiras preséntanos O que sei do silencio, unha novela xuvenil, publicada por Xerais, atravesada polo acoso escolar. A entrevista pode escoitarse aquí.”
