Arquivo da categoría: Entrevistas
Entrevista a Antón Lopo sobre Chan da Pólvora
Desde
Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Pilar García Rego entrevista a Antón Lopo, poeta, xornalista e agora editor, que fala do seu proxecto Chan da Pólvora, en que conflúen unha editorial, unha libraría especializada en poesía e un espazo de creación, todo situado en Santiago de Compostela. Pode accederse á entrevista aquí.”
Marga Tojo: “É imprescindible reverter o camiño cara a un sistema sen lugar para a vida”
Entrevista 
de Montse Dopico a Marga Tojo en Praza (foto de Gonzalo Cortizo):
“Nun futuro distópico, non fica lugar para os afectos nun sistema dominado pola tecnocracia Goldman Sachs. 5.000 cidadáns son forzados ao suicidio, 60.000 son deportados e milleiros de mulleres son violadas como arma de guerra. Ou é o presente? Un sistema deshumanizador que aniquila a vida para substituíla polo consumo e o dominio? Esta, xunto a outras, é a pregunta que formula o primeiro poemario publicado da xornalista Marga Tojo, Últimos bruídos (Positivas). Un derradeiro berro, di ela, para abrazar a vida, a empatía, os coidados, a comunicación. Desde a consciencia da nosa vulnerabilidade. Do que é realmente importante. A autora presentará en Santiago Últimos bruídos, -que está a piques de chegar ás librarías-, o vindeiro 15 de decembro no bar El Muelle.
– Praza: É o teu primeiro libro publicado. Hai moito que escribes?
– Marga Tojo: Levo escribindo historias e versos desde a infancia, desde que aprendín a escribir. Creo que non houbo un só día da miña vida que non escribise. Para min é unha constante. Son moi crítica co que escribo e ademais tiven a sorte de atoparme co xornalismo, un oficio fascinante, que permite, como a poesía, destapar realidades invisibles, agochadas, das políticas sociais, que son as que determinan as vidas das persoas. Son unha persoa fascinada desde nena polo poder das palabras.
Xa escribira antes outros libros de poesía, pero acabaron perdidos: por autocensura, por un traslado, por unha ruptura amorosa que se produciu cando aínda non tiñamos ordenador de uso propio… Con Últimos bruídos fun afortunada ao dar con Paco Macías, o editor de Positivas, que foi moi receptivo. É unha das poucas persoas que saben que eu escribía porque hai uns 13 ou 14 anos enviáralle uns poemas como adianto dun deses libros que despois se perderon…
É unha persoa cun ollo literario excelente, culto, aberto e sensible. Evidentemente, non o digo por min. Editou a Lois Pereiro. Non podo sentirme máis privilexiada de poder compartir colección con ese poeta. Tamén con Carlos Santiago, co colectivo Ronseltz, con Lupe Gómez, con Estevo Creus, Eduardo Estévez, María Reimóndez… (…)”
A AELG prepara para 2017 un Congreso de Poesía Galega
Artigo
de Belén Bouzas en Sermos Galiza:
“A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) acordou na súa última xuntanza a realización dun Congreso de Poesía Galega no inicio do outono do vindeiro ano 2017, que terá lugar na cidade de Pontevedra. “É importante que os poetas e as poetas reivindiquemos o peso social da poesía no noso país”, afirma Cesáreo Sánchez.
Esta actividade responde á necesidade de facer unha revisión da poesía galega nos últimos 40 anos, xa que “desde a morte do ditador até hoxe xa pasaron corenta anos e pensamos que é o momento de reflexionar colectivamente, non só sobre o xa feito, senón tamén fundamentalmente coñecer e partillar cal é o momento actual da poesía e cales son os camiños do futuro que se poden intuír”, comenta en conversa para Sermos Galiza Cesáreo Sánchez, presidente da AELG. “Persoalmente creo que tamén é importante que os poetas e as poetas reivindiquemos o peso social que na realidade se ten no conxunto da actividade cultural do país, a que se ve e a que non se ve”, engade.
Mediante este congreso procúrase achegar un exame da situación actual da poesía e do peso desta no sistema literario e na sociedade galega porque “é importante visibilizar o que se está facendo e o feito ao longo destes últimos anos, así como pensar conxuntamente como vemos o futuro”, tendo en conta a relevante diversidade de propostas, achegas e temáticas que mostran as diferentes poéticas existentes, e tamén analizar colectivamente os retos para o futuro. “Será moi transversal, aberto ao traballo de todo o corpo asociativo da AELG, dos 430 asociados que ten”, engade Cesáreo Sánchez.
O Congreso de Poesía Galega decorrerá en Pontevedra por tratarse dunha “cidade con vocación literaria que sempre apoiou e acolleu as actividades da AELG e froito dese apoio tamén retornaremos aí a Pontevedra”. Polo de agora abrirase un tempo para que os membros da AELG acheguen as súas propostas para definir contidos, formato e tipoloxía do congreso. “Esta é a primeira pedra deste edificio que construiremos entre todos”, adianta o presidente da AELG.”
Marcos Pérez Pena: “Na prensa galega da Transición hai titulares que hoxe serían impensables”
Entrevista
de Montse Dopico a Marcos Pérez Pena en Praza (foto de Xerais):
“”Malia todos os defectos que se poidan detectar na actuación dos medios galegos na Transición e todas as críticas que se lles pode e se lles debe facer, cómpre realizar un acto de recoñecemento ao labor que naqueles anos realizaron tantos profesionais, redactores, fotógrafos, impresores e directivos dos medios de comunicación. Cómpre facer, en xeral, un recoñecemento da profesión xornalística e unha reivindicación da súa función social e da súa autonomía e capacidade de influencia, que tanto parece asustar as propias empresas informativas e os grandes poderes públicos e privados. Durante a Transición houbo un número moi importante de xornalistas galegos que exerceron a súa responsabilidade social, exercendo de voceiros da cidadanía e de defensores da democracia e da xustiza fronte ás forzas reaccionarias”. O xornalista e investigador Marcos Pérez Pena remata con palabras coma estas o seu ensaio A prensa en Galicia na Transición, que vén de publicar en Xerais.
– Praza: O libro é a túa tese, supoño que adaptada. Por que escolliches o tema da prensa en Galicia na Transición?
– Marcos Pérez Pena: O libro é unha versión resumida da tese, si, con menos aparataxe teórica. Fíxenlle ademais algúns engadidos á tese, como algunhas entrevistas e unha introdución máis ampla sobre o contexto xeral. O punto de partida foi un TAD, -o que antes se chamaba Traballo Academicamente Dirixido-. Unha tesiña, que foi o inicio da tese. O meu director, Luís Álvarez Pousa, animoume a estudar esta parte da historia de Galiza e do xornalismo, que está pouco traballada. É un período que aos historiadores quédalles demasiado próximo e aos xornalistas quédalles demasiado afastado…
En España a Transición tampouco está ben estudada, pero si houbo un revival, nos 90, de libros, memorias persoais… Poden ser mellores ou peores, pero en Galicia é unha etapa moito menos estudada. Por iso tiven un dobre traballo: a análise da actuación da prensa neste período e en paralelo un labor que se cadra non me correspondía tanto, pero que había que facer para a tese, que é un relato da Transición en Galicia, da historia da Transición. O obxectivo era analizar a prensa e a súa estrutura, tan importante para explicar o presente. O dominio das grandes familias e empresas da comunicación españolas e galegas non se entende sen a Transición. (…)”
Antía Otero publica O cuarto das abellas
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Antía Otero publica O cuarto das abellas: ‘Quería abandonar o drama, non quería botar de menos, só quería contar que ese territorio está sendo abandonado’. Pode accederse á entrevista aquí.”
Xosé Luís Axeitos: “De Catro a Catro é unha homenaxe ao mundo do traballo, un poemario social”
Entrevista
a Xosé Luís Axeitos en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Castelao, Manuel Antonio e Rafael Dieste, rianxeiros os tres. Era esa a súa única coincidencia? Cal era a súa relación?
– Xosé Luís Axeitos (XLA): O título da palestra (‘Relacións entre os irmandiños Manuel Antonio, Dieste e Castelao‘) non o puxen eu (rí), para comezar, Dieste nin sequer militou nas Irmandades da Fala. Agora ben, o título serve para ver como nunha vila se establecen as relacións coas Irmandades da Fala, cales son as dinámicas, que son diferentes ás das cidades ou vilas grandes. Como son nunha vila como Rianxo, onde a xeración de Manuel Antonio e Rafael Dieste o contacto que ten é con Santiago. Castelao é outra cousa, era xa un home consolidado, comezaba ter unha proxección pública a través dos seus debuxos, onde xa comezaba a perfilar algo no que sería un mestre: é un dos que mellor manexa a ferramenta política comunicativa co pobo galego.
– SG: Hai unha relación, unhas ideas comúns mais tamén unhas diferenzas…
– XLA: Os tres desde as súas respectivas perspectivas entenden de forma diferente o concepto de pobo, iso é algo que os diferenza. Castelao ten unha visión máis tradicional, ve o pobo como depositario das esencias, dos valores da nación. Manuel Antonio discrepa, para el o pobo non é o depositario último da vontade da nación, non lle dá esa fe que si lle dan os da Xeración Nós. E despois está Dieste, para quen o pobo é unha mitificación, unha idealización constante. Na década dos 20 para Rafael Dieste o pobo era o pobo galego mais na década dos 30 pasa ser o pobo castelán. É un paso que deu, el cría en facer compatíbel o galeguismo co sentimento de España, algo que Manoel Antonio sempre lle reprochou. Podemos ver como nunha vila pequena se daban interpretacións diferentes, mesmo diverxentes a respecto destas cuestións. (…)
– SG: Vas publicar en breve a biografía de Manuel Antonio, que vén por o ramo á Obra Completa (Prosa, Poesía, Epistolario) que saiu nestes anos. Aínda non está todo dito sobre o rianxeiro?
– XLA: De Manuel Antonio hai moitas cousas que non sabiamos. Nesta biografía hai moitos datos, eu non tento dicir “isto é así” senón que expoño os datos para que o lector faga a súa propia interpretación. Hai elementos, como as axendas ou os seus diarios de navegación, que ao telos en conta axudan a ver Manoel Antonio desde outra dimensión. Nos diarios de navegación el anota o seu día a día a bordo e vemos que De Catro a Catro cobra unha nova dimensión, como unha homenaxe ao mundo do traballo, un poemario social. Se a Machado e os seus poemas sobre o campo castelán se inclúen na poesía social, por que non pode ser poesía social Manoel Antonio? Outra dimensión é o tempo verbal dominante nos 19 poemas dese libro, que é o tempo verbal futuro, e o futuro é o tempo do nacionalismo, o nacionalismo que non acata o presente.”
Entrevista a Rosalía Fernández Rial e presentación de Sacar a bailar en Carballo, o sábado 19
Desde
La Voz de Galicia:
“Rosalía Fernández Rial (Carballo, 1988) non para estes días. O xoves 17 presentou en Compostela o seu novo poemario, Sacar a bailar, e mañá [sábado 19 de novembro] fará outro tanto na súa vila natal (Pazo da Cultura de Carballo, 19:30 h.). Ademais, xa está na imprenta a súa seguinte obra, Aula sen paredes, e a próxima semana participará en dous simposios da Real Academia Galega e da Facultade de Ciencias da Educación de Santiago.
– La Voz de Galicia (LVG): Un título moi suxerente Sacar a bailar.
– Rosalía Fernández Rial (RFR): Si, desde logo. Sacar a bailar é unha compilación de poesía e o título vén precisamente porque me din conta de que era unha especie de acto subxacente a todo o percorrido. Hai unha certa festividade poética de xeito transversal en toda a obra.
– LVG: ¿Cal é o porqué deste libro?
– RFR: Trátase de, por unha banda volver a vista atrás, aos inicios, que están moi vinculados a Carballo e a Lumieira, pero dalgún xeito tamén é unha continuación cara adiante. É como repasar a traxectoria para coller impulso cara o futuro. Remata cuns poemas inéditos que apuntan novas liñas. E o acto de sacar bailar tamén implica o tránsito da poesía escrita cara a acción, cara a poesía de carácter máis escénico.
– LVG: A escena cada vez está máis presente na súa actividade.
– RFR: Esa interrelación do poético na escena, da poesía dentro do teatro, do teatro poético, é unha evolución que veu acontecendo desde o principio, pero que agora se acentuou notablemente. Esas dúas facetas fóronse fusionando ata dar lugar a ese Sacar a bailar, por iso tamén este repaso artístico chega no momento preciso; necesitaba esa revisión en espiral, era o momento de facelo.
– LVG: ¿Busca que os lectores sintan algo concreto ou sérvelle simplemente con que sintan?
– RFR: Estou de acordo coa segunda idea. Penso que os libros, as obras, as pezas artísticas en xeral, unha vez que transcenden do persoal ao público pasan a ser máis dos receptores que do emisor. E ás veces ten unha visión moito máis obxectiva, con máis perspectiva, calquera persoa que sinta algo con ela que o autor. A min o que me gustaría sería que o lector se sentise como se o sacaran a bailar, que o poeta ao danzar coas palabras convidase ao lector ou lectora a bailar cos versos e a sentir. Simplemente sentir xa é absolutamente marabilloso.
– LVG: Onte presentou o libro en Santiago e mañá xa o traerá a Carballo.
– RFR: Claro que si, Hai que volver sempre á casa, ás orixes, como dicía Manuel María. Mañá estaremos en Carballo e ademais teremos o toque musical de ELO, ese conxunto musical que teño con Serxio Moreira. Todas as persoas que se acheguen serán benvidas. (…)”
Justo Beramendi: “Do cambio radical das Irmandades bebe todo o nacionalismo posterior”
Entrevista
a Justo Beramendi en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Vostede é o principal especialista nas Irmandades da Fala. Ten a listaxe máis completa dos militantes e o seu libro De provincia a nación segue a ser referencial no estudo desta época. Cal é foi a dimensión histórica das Irmandades?
– Justo Beramendi (JB): A importancia das Irmandades é múltiple. Por unha banda, son as parteiras do nacionalismo galego propiamente dito, porque son as que protagonizan a transición de 1916 a 1918 do rexionalismo ao nacionalismo. E isto non é un simple cambio de nome. É algo moi importante desde o punto de vista ideolóxico e político, porque pasan de considerar que Galiza é rexión da nación española, a considerar que Galiza é unha nación e España non, é un Estado plurinacional. E de aquí derivan unha serie de reivindicacións políticas que se plasman no programa da Asemblea de Lugo e avogan por unha reformulación radical do Estado español, de maneira que se pase dun estado totalmente centralista a unha federación ou confederación de estados parcialmente soberanos. E aquí xa chega un cambio radical, e dese cambio bebe todo o nacionalismo posterior.
Tamén hai un cambio respecto do sistema político vixente daquela, que era un sistema parlamentario non democrático, e eles propoñen unha democracia representativa auténtica, con igualdade de dereitos para a muller e con unha eliminación do caciquismo, da fraude electoral, dos abusos, etc. E logo na cuestión da lingua tamén supoñen un salto cualitativo porque até ese momento os galeguistas defendían a lingua galega, pero en castelán maioritariamente, e no ámbito da poesía. A partir das Irmandades hai unha coherencia entre teoría e práctica e grazas a elas Galiza asiste ao que podemos chamar o segundo Rexurdimento, de maneira que o galego queda definitivamente incorporado á prosa. E logo, no ámbito político antes do 31 non conseguen gran cousa, pero logo o Partido Galeguista recolle a herdanza das Irmandades e propicia nos anos da República o proceso autonómico. Iso quere dicir que boa parte das cousas que hoxe consideramos normais e naturais, como a autonomía política, a oficialidade do galego, a lingua no ensino, etc. en realidade teñen o seu punto de partida nas Irmandades. (…)
– SG: Pois aproveito para facer unha última pregunta que sempre lle quixen facer. Como remata un enxeñeiro madrileño converténdose no principal historiador do nacionalismo galego?
– JB: Iso é unha historia longa e complicada. Por unha serie de azares da vida eu tiven que saír fuxindo de Madrid por mor da policía política de Franco, así que fun para Barcelona, onde a miña cuñada estaba casada cun galego, Xosé Manuel Casabella, arquitecto. E alí entrei en contacto con Galiza, coa colonia galega que nos axudou e nos acolleu. E nesa colonia coñecín a César Portela, que estaba organizando naquel momento o Colexio de Arquitectos de Galicia, e contratoume a min para levar a Comisión de Cultura, así que no 74 vinme para acá. E eu empezara como segunda carreira Historia -Filosofía e Letras, vaia- en Barcelona e remateina aquí, que era o que me gustaba, non enxeñería. E aquí entrei en contacto cun ambiente nacionalista ou filonacionalista que me convenceu. Cousas da vida. Non estaba programado, pero saíu así. E non saíu mal.”
Fran Alonso: “A pobreza fai que as familias se desestruturen”
Desde
Xerais:
“Radio Líder emitiu unha entrevista de Azucena García González a Fran Alonso sobre a súa novela infantil O brillo dos elefantes. A entrevista pode escoitarse ou descargarse nesta ligazón.”
