Antonio Manuel Fraga: “Gañar un premio non te converte automaticamente en bo escritor”

EntrevistaAntonio Manuel Fraga de César Lorenzo Gil a Antonio Manuel Fraga en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Falando de estilo, en Querido H. P. Lovecraft (novela coa que gañou o I Premio de Literatura Fantástica Antón Risco no 2015) destaca especialmente a súa capacidade para a contención. Unha calidade literaria escasa en xeral nas letras galegas pero que ten aínda máis mérito no caso do xénero fantástico, que pode caer facilmente no sensacionalismo.
– Antonio Manuel Fraga (AMF): Buscar iso era unha das miñas obsesións. É que cando tiven claro que quería contar na novela e empecei a escribir, decateime de que corría dous riscos. Por unha banda, ao tratar con escritores cunha personalidade moi marcada, nun texto no que suplanto a súa personalidade como escritores, xustamente, era doado caer na parodia. Necesitaba conterme para evitar facer unha novela que caricaturizase o lovecraftismo. E seguindo este fío, precisaba construír un universo fantástico si, pero que fose rigoroso, serio, que mantivese o equilibrio e no que o lector percibise que ese paso ao terror cósmico partía dunha atmosfera realista.
– B: A novela recrea os derradeiros tempos do escritor Robert E. Howard. Este autor fíxose famoso despois de morto pola repercusión popular que tivo o personaxe de Conan, que el creara e que logo se fixo universal en banda deseñada e cinema. Como chega vostede a el e por que contar as súas xornadas finais?
– AMF: Todo nace dun proxecto moito máis ambicioso: achegarme a diversos escritores que se suicidaran. Nese proceso é cando descubro a Howard. Eu lera algunha cousa del e coñecía o Conan, tamén sabía que formaba parte do círculo de Lovecraft, pouco máis. Pero logo encontro que era un personaxe fascinante. A relación que mantiña coa nai, o seu somnambulismo, a propia relación con Lovecraft, que era “virtual”, é dicir, ambos non se coñecían persoalmente, só por carta. E xustamente foi unha carta a que me dá a chave da historia. (…)
– B: En Tártarus hai, a diferenza de Querido H. P. Lovecraft, que ten un perfil máis psicolóxico e individual, un interese máis colectivo e social. Tamén un universo fantástico e mitolóxico potente. Non sei se se basea nalgunha referencia ou naceu todo do seu maxín.
– AMF: Loxicamente hai referencias reais, especialmente na parte “de superficie” do libro. Na parte subterránea, tamén están pero non dun xeito consciente, si me deixei guiar pola imaxinación. Si houbo unha referencia moi evidente na creación dos personaxes a diferentes pinturas que mos inspiraron. Todo xurdiu durante unha visita ao Museo Nacional de Bellas Artes de Cuba. Estaba eu alí na galería de arte contemporánea e empecei a entender que aquelas obras, algunhas delas abstractas, me inspiraban determinados personaxes. Recordo que fixen moitas fotos, a pesar da prohibición e dos insistentes avisos dos traballadores do centro para que non fotografase. Mais como me falaban en inglés, tiven ocasión de facer que non entendía e voltar con varias imaxes que logo me serviron para compoñer criaturas que aparecen na novela. (…)”

Questionário fou(cinha): María Lado

Entrevista María Ladoa María Lado na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“(…) – A Sega (S): Cando escribes se tes fill@s? De onde sacas o tempo?
– María Lado (ML): Pois de onde antes sacaba o tempo para ir traballar a unha oficina. Eu decidín decicarme só a escribir e cousas relacionadas e tomalo como un oficio coas súas horas laborais. Isto permíteme compaxinalo mellor coa maternidade. Por veces escribo de noite, mentres el durme, sobre todo se teño moito traballo, pero son as menos.
– S: Escribes para mulleres, sobre “temas de mulleres” ou a crítica falou da túa obra como “literatura feminina”?
– ML: Nalgunha ocasión, sobre todo cando nos 90 foi aquel momento onde continuamente nos interrogaban sobre a literatura de muller, teñen falado da miña escrita como literatura de muller. Eu non teño esa intención cando escribo, escribo dende a miña mirada e se trato temas de mulleres é porque me interesan a min. (…)
– S: Cantas veces che preguntaron que escritorEs son unha referencia para ti?
– ML: Cada vez que me fan unha entrevista.
– S: Cantas veces te chamaron poetisa (se escribes poesía)?
– ML: Uns cantos centos de miles. É unha palabra terrible. Normalmente adoita chamarme “poetisa” a xente que di que escribo “poesías”. (…)”

Isabel Mociño: “Faltan ferramentas que contribúan a levar as aulas a LIX de calidade”

Entrevistaisabel-mocino-eduardo-castro-bal-2013 a Isabel Mociño en Sermos Galiza:
“A Asociación de Escritoras e Escritores e Lingua Galega (AELG) organiza o ciclo de literatura infantil e xuvenil que leva por lema “Música e poesía desde a primeira infancia” e que comezará esta cuarta feira en Ourense. Conversamos con Isabel Mociño, profesora da Universidade de Vigo e coordinadora das xornadas.
(…) – Sermos Galiza (SG): Por que nacen estas xornadas?
. Isabel Mociño (IM): Desde que estou aquí [é profesora da Facultade de CC da Educación do Campus de Ourense] vin necesidade de que alumnado puidese coñecer de primeira man os autores e autoras que crean literatura infantil e xuvenil, que é quen vai ter que traballar no futuro como mestres e mestras. Percibo que existe pouco coñecemento en xeral que poida fornecer criterios para seleccionar obras coa que traballar nas escolas. Faltan ferramentas que contribúan a levar as aulas esa LIX que se publica e que ten tanta calidade literaria, e que, pola outra banda, moitas veces se ignora. Eu vexo sistematicamente que, ano tras ano, o alumnado chega a terceiro de carreira e non coñece nada: autores, obras… e ao cabo dun ano esas persoas van estar opositando para ser mestres.
– SG: Entón, cal é o obxectivo?
– IM: O obxectivo é que a partir dunha serie de autores e autoras o alumnado teña ideas para poder traballar a literatura infantil e xuvenil nas aulas. Nesta ocasión, con “Música e poesía desde a primeira infancia”, queremos que o alumnado coñeza obras de poesía, coleccións en que se combine poesía e música, como traballar eses materiais nas aulas, cal é a importancia de achegar a música e a poesía á infancia… O alumnado é quen actúa como mediador entre os produtores (os autores e autoras) e o destinatario principal (a infancia). (…)
– SG: Como é o estado de saúde da nosa literatura infantil e xuvenil?
– IM: En termos xerais, goza dun estado de saúde moi bo, mais hai algunhas feblezas. Seguimos tendo unha produción anual onde hai unha serie de autores e autoras moi destacados a nivel galego e internacional; segue habendo editoras que apostan e seguen innovando; segue habendo un papel da tradución moi importante ao achegársenos clásicos que é necesario ter en lingua galega… mais é importante ver que houbo un baixón moi importante a respeito da calidade da produción. Falo en xeral. Os autores consolidados seguen mantendo a calidade, pero hai moita produción para nenos que non ten unha calidade mínima, nin a nivel literario nin a nivel visual (todo o que ten a ver coa ilustración). E tamén me preocupa a visibilización da produción. Antes da crise había suplementos de xornais en papel que lle daban unha visibilidade moi importante á LIX, pero nos últimos anos foron desaparecendo todos. É realmente preocupante ver que algúns medios emigraron á rede e non sempre é fácil chegar á rede. É necesaria unha crítica máis ampla e pormenorizada que cribe máis a produción que chega ás librarías, que, pola outra banda, non sempre ten a literatura galega en lugares visíbeis. (…)”

Daniel Asorey: “Que tería pasado se os Irmandiños tivesen gañado?”

Entrevistadaniel-asorey a Daniel Asorey en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza: Vés de gañar o Premio de Narrativa Breve Repsol 2016 por unha novela ucrónica que acontece nunha república galega e no Brasil. Cóntanos máis dese libro que poderemos ler a partir de novembro en Galaxia.
– Daniel Asorey: A historia vai sobre tres mulleres en varios momentos históricos, con amor de mulleres tamén. Unha sería a mediados do século XVII, e outra acontecería nos anos 30 do século XX. Hai tres mulleres en tres momentos determinados. A historia comeza cunha foto dunhas decapitacións, que foi a que inspirou a novela. Decapitaron a uns ‘cangaceiros’, unha especie de bandoleiros que existiron no ‘sertao’ do nordeste brasileiro e que coa época do Estado Novo [ditadura portuguesa do s. XX] acabaron sendo perseguidos e aniquilados. Dentro da mitoloxía popular brasileira, eran xente que roubaba aos ricos para lle dar aos pobres, aínda que cometeran crimes terribles. A historia comeza con esa foto, que son sete cabezas dunha banda famosa no Brasil, e unha xornalista tirando unha foto. Unha das protagonistas é unha desas mulleres que logo foron decapitadas, María, que é unha gran bandoleira; outra sería a fotógrafa, que se chama Matilda en honor a Ruth Matilda Anderson. E a outra sería unha vedora, un cargo que eu inventei, unha inspectora ou algo así do século XVII nunha suposta República das Santas Irmandades da Galiza. Esta ucronía sae dunha pregunta: que tería pasado se os Irmandiños tivesen gañado? Entón podería ser que tivesemos unha república galega, que se cadra puido ter loitado polos territorios que tiña Portugal no nordeste de Brasil, como fixo Holanda. E que fariamos alí? Seguramente practicariamos o colonialismo. Hai algo importante na novela, que é a Compañía Galega de Indias, que tería traficado, como fixeron os holandeses e os ingleses. (…)”

Cuestionario Proust: Begoña Paz

Desde Begoña Pazo blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Begoña Paz:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
-A empatía. Faime consciente do moito que lles fallo aos outros.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
-O respecto cara ao que es.
3.– Que agarda das súas amizades?
-Son eles os que agardan. Sempre chego tarde.
4.– A súa principal eiva?
-A dispersión. A procrastinación. A timidez. O medo ao medo.
5.– A súa ocupación favorita?
-Matinar ollando pra o teito.
6.– O seu ideal de felicidade?
-Mirar pra o teito en boa e silenciosa compaña.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
-Ter tempo abondo de mirar pra o teito.
8.– Que lle gustaría ser?
-Traficante de libros (bos).
9.– En que país desexaría vivir?
-No que teño sobre os ombreiros. Fuxo del con abonda frecuencia.
10.– A súa cor favorita?
-O azul. O verde. O negro.
11.– A flor que máis lle gusta?
-Non me gustan as flores.
12.– O paxaro que prefire?
-Non me gustan os paxaros.
(Adoro as pedras feas. E amo a unha gata. Sospeito que podería amar a calquera mamífer@ de ollada magoada)
13.– A súa devoción na prosa?
-A claridade.
14.– E na poesía?
-As cicatrices.
15.- Un libro?
-Non, grazas.
16.– Un heroe de ficción?
-Cándido. Jane Eyre. Sorel. Tracy -Hepburn- Lord. Mafalda. Banksy.
17.– Unha heroína?
-Unha relixión?
18.– A súa música favorita?
-A que me fai chorar. A que me fai sorrir.
19.– Na pintura?
-A pel de Freud.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
-Os que amo. Aínda aí.
21.– O seu nome favorito?
-Homesen.
22.– Que hábito alleo non soporta?
-O cepillo de dentes sen usar.
23.– O que máis odia?
-Odiar.
24.– A figura histórica que máis despreza?
-Abonda con esquecela.
25.– Un feito militar que admire?
-Asalto ao Forte Comansi.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
-O control sobre o meu fóbico sistema (anti)simpático.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
-Obviemos o teito: De felicidade, de riso, de amor, de pracer. Até a última raia da batería.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
-Culpable.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
-Os que só mancan aos que os padecen.
30.– Un lema na súa vida?
-Nin-de-co-ña.”