Arquivo da categoría: Entrevistas
Agustín Fernández Paz: “Quixen contar a intrahistoria da represión nos anos sesenta”, entrevista en Pretexta
José Alberte Corral: “Nengum poeta galego com empatia e raizames com os humildes pode deixar de constatar a dor e o sofrimento em que estám mergulhados”
Entrevista
a José Alberte Corral no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Afirma Xulio López Valcárcel no prefácio que Gume de Navalha é «um desabafo nascido da “necessidade”». É tanto assim?
– José Alberte Corral (JAC): É. Gume de Navalha nasce da necessidade de me objetivar na veracidade existencial em que me encontrava nos momentos da sua escrita. Na iniludível olhada às esperanças, derrotas, vivências, experimentadas por mim desde as mais fundas cicatrizes que me conformam.
– PGL: Mais umha vez, o neoliberalismo selvagem e o imperialismo som alvo das tuas críticas, e um dos termos que mais se repete no texto é «infámia»…
– JAC: O neoliberalismo é em si mesmo a barbárie mais absoluta em que estamos envolvidos. É a ferramenta ideológica, política e económica do imperialismo anglo-sionista com a qual nom só nos escravizam, senom que também nos conformam na resignaçom e na cegueira. Infámia é a palavra com que descrevo a realidade perversa em que nos mergulham e ainda se chacoteiam de nós. Através dessa expressom pocuro dar um urro de arrebato pola nossa dignidade em tanto que povo e em tanto que classe. (…)
– PGL: A voz lírica de Gume de Navalha afirma que a sua vida decorreu «a golpes de cinzel». É umha mensagem autobiográfica?
– JAC: Todo ser humano existe nom só por razons biológicas, senom também por razons sociais e culturais. Somos em tanto que conhecemos e produzimos. Para conhecer é precisa a «palavra», é o instrumento que nos permite fazê-lo. E estes apetrechos venhem-nos dados de graça polos homens e mulheres que nos precedêrom e com os quais convivemos. Só podemos ser em tanto que é com os demais e nos demais; se nom, nom pode ser.
O que som atualmente é como conseqüência das minhas experiências com os outros e nos outros, das minhas vivências. Por razons que nom venhem ao caso, conhecim grandes traiçons e extraordinárias generosidades. O vivido, o compartido com os demais no transcurso do tempo fai-me ser o que som hoje, e isto manifesta-se na minha poesia e muito mais em Gume de Navalha, que é um livro de olhadas e de reflexons sobre o sonhado e vivido. (…)”
Xosé Antonio López Teixeira: “A liña oficial de investigación da USC fai historia de España desde Galicia”
Entrevista
de César Lorenzo Gil a Xosé Antonio López Teixeira en BiosBardia:
“Rex et Regina. Urraca, Afonso Raimúndez e a monarquía galega (Toxosoutos) gañou o Premio de Historia Medieval de Galiza e Portugal 2013. Nesta obra, o historiador Xosé Antonio López Teixeira (Vigo, 1957) defende o poder que a Igrexa e a nobreza galegas tiñan no século XII no cerne do que a historiografía española oficial aínda hoxe define ben como reino de León ou directamente Coroa de Castela. Tamén serve este libro para reivindicar as calidades como político de Pedro Froilaz, o conde de Traba, que viviu sempre á sombra da fascinación que espertou a todos os niveis Diego Xelmírez.
– BiosBardia: A pesar de que aumentaron as publicacións que reivindican a existencia do reino medieval de Galicia, segue a ser heterodoxo encontrarse con textos coma o seu, que explican que a monarquía galega era hexemónica na política occidental cristiá ibérica até o século XIII.
– Xosé Antonio López Teixeira: A liña oficial de investigación da USC fai historia de España desde Galicia. Houbo tradicionalmente varias liñas de estudo sobre historia social, cos Irmandiños como gran símbolo. Son os propios historiadores medievais galegos os que renuncian a facer historia política. É máis, hai quen nos acusa de facermos “historia dos reis”. Non, intentamos cubrir o oco que hai na historia do poder, para coñecermos como se organizaba o territorio e quen mandaba nel. E se se analiza a documentación diplomática daqueles séculos vese que a Galicia histórica era hexemónica. (…)”
Cuestionario Proust: Carlos López
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Carlos López:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A emotividade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Lealdade.
4.– A súa principal eiva?
– A impaciencia.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– A paz interior.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder os seres queridos.
8.– Que lle gustaría ser?
– Músico.
9.– En que país desexaría vivir?
– No que vivo.
10.– A súa cor favorita?
– O azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A violeta.
12.– O paxaro que prefire?
– O paporrubio.
13.– A súa devoción na prosa?
– Cunqueiro.
14.– E na poesía?
– Neruda.
15.– Un libro?
– Cen anos de soidade.
16.– Un heroe de ficción?
– O barón rampante.
17.– Unha heroína?
– Sherezade.
18.– A súa música favorita?
– A clásica.
19.– Na pintura?
– Chagall.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– O heroe anónimo.
21.– O seu nome favorito?
– Martina.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A maledicencia.
23.– O que máis odia?
– A soberbia.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler.
25.– Un feito militar que admire?
– A sinatura da fin das hostilidades.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da ecuanimidade.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Pracenteiramente.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Pensativo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que non causan perxuízo aos demais.
30.– Un lema na súa vida?
– Vive.”
Xavier Queipo: “As novelas pídenchas desde as editoriais mais ninguén che vai preguntar por un libro de contos”
Entrevista
de Carme Vidal a Xavier Queipo en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Cando o escritor, como explica no prólogo [de 55], fai o exercicio de recuperar obra dispersa de dúas décadas, con que se atopa?
– Xavier Queipo (XQ): En primeiro lugar, atópaste con que fuches depositando parte do teu traballo en lugares case invisíbeis. Hai relatos, poño por caso, incluídos en xornais ou mesmo nunha revista dun pub, en páxinas cunha compoñente efémera nalgúns casos ou de distribución limitada noutros. Acontece tamén coas antoloxías. Sempre enviei textos inéditos e os que se recollen no libro, ademais de textos de nova creación, quedaron aparcados e de difícil acceso para os lectores durante todo este tempo.
– SG: Trátase tamén dun agasallo ao público lector fiel que vostede ten?
– XQ: Algúns deles son completistas, como o biólogo e escritor Agustín Agra, que presentou o libro en Santiago. Ao xuntar e ordenar axuda tamén a identificar as características máis sobranceiras da traxectoria literaria. O libro está estruturado en varias seccións, e recolle desde unha visión do mundo e da diversidade cultural, até outra que se refire á “terra coñecida” que para min é Galiza e Bruxelas,ou a dos manuais de instrución, material novo que se pode incorporar a unha futura reedición do Manual de Instrucións que se publicou na colección “Ferros” no seu momento e está esgotado ademais doutras dúas seccións que completan o libro, unha con textos que apareceron en catálogos e traballos sobre personaxes que farán parte doutras obras. Dalgúns tiña só o título e algunhas liñas e agora decidín que ou se remataban ou se desbotaban. Por iso falo de “limpeza de verán”, porque é ese momento no que hai máis tempo e entras a ordenar, como facían as mulleres da casa da miña infancia. (…)
– SG: Malia iso, contra a idea que pode dar esa explicación de recuperación de escritos dispersos, semella que para vostede estes textos narrativos non son obra menor. De feito, nos seus inicios literarios a presenza do relato e do texto breve é moi relevante, máis intensa que na súa traxectoria posterior.
– XQ: As novelas pídenchas. Os propios editores interésanse por se tes algunha sen publicar. Ninguén che vai preguntar por un libro de contos. Por cuestións que non se entenden teñen menos saída. Esta situación non ten que ver coa nosa tradición, con exemplos como Fole, Dieste ou Cunqueiro, nin co modelo de vida actual para o que se adaptan máis os contos ou os textos narrativos breves. Semella que teñen menos prestixio no noso sistema literario. Contra o que aconteceu en Arxentina ou Francia, a tendencia aquí foi escribir bloques de formigón coa idea de ter un sistema literario normalizado. Deses tixolos hai algúns bos mais outros ben poderían ser utilizados como barricadas.
– SG: Defende as capacidades literarias do xénero?
– XQ: A poesía e o texto curto son exercicios de síntese que se conseguen cando tes dominio da linguaxe e do equilibrio, onde podes eliminar o superfluo e traballar con economía de medios. Non é unha literatura de segunda. O exorcicio de síntese é de madurez. (…)”
Afonso Becerra: “O teatro, ou é revolucionario, ou non é. Outra cousa é que consiga o que pretende”
Entrevista
de Montse Dopico a Afonso Becerra en Praza:
“(…) – Praza (P): “A min máncame ter que empregar o íntimo como contestación social”, dise nun dos textos [Textículos dramáticos e posdramáticos]. E ten bastante que ver co sentido de todo o libro…
– Afonso Becerra (AB): Non é que o libro sexa só iso, pero detrás del si hai esa intención xeral. Ten que ver con que as verdadeiras revolucións teñen que ver coa xente de a pé, coas revolucións micropolíticas que poden acabar salpicando o social. Este é un libro sobre o común. E cando pos o foco sobre o común pode transformarse, mostrarse como algo extraordinario. Nun encontro que pode ser casual atopas elementos fundamentais na relación entre as persoas, que é o que ao final é política: a maneira en que nos relacionamos con nós mesmos e respecto dos demais. (…)
– P: Este libro é como unha segunda parte de Dramatículas (Laiovento, 2010). Con el reivindicas que brevidade da letra, do texto, non é a brevidade teatral, porque a brevidade pode medrar en múltiples accións escénicas. Por que?
– Afonso Becerra (AB): Xa desde o título, Textículos dramáticos e posdramáticos, se fai referencia ao que é. O texto non é o centralizador da acción escénica, non centraliza o sentido do espectáculo. Son textos que bucan ser lidos, estar na mente do lector, pero o que máis desexan é subir a un escenario de teatro. Nas pezas de teatro posdramático, que son ‘Oxitocina’, ‘Teoría e práctica da discreción’, ‘É un dicir’, ‘Ti e un té’, o texto non centraliza o sentido, senón que é un material máis a integrarse na coreografía, a iluminación, a música, os obxectos… ‘Oxitocina’, por exemplo, imaxínoa como unha peza de danza, co texto por exemplo proxectado ou dito cunha voz en off. Neste tipo de textos a lóxica que funciona é máis asociativa que causal. E isto é outra cousa que na dramaturxia galega boto en falta. Eu fíxeno en ‘Crioxénese’, que é un texto que pasou desapercibido. Se te fixas, o teatro posdramático está marxinado nas programacións. O que se programa son pezas con historia e personaxes. Hai programadores que pensan que o espectador galego é parvo, que non vai entender unha peza posdramática. E iso non ten sentido. O teatro ten que vibrarte. Para contar historias é mellor o cine ou a novela. O teatro é empatía, comunicación enerxética, como dicía Artaud. De teatro posdramático falo tamén no último dos textos, ‘É un dicir’, que é teatro da teoría, como xa o era o último de Dramatículas. É un xeito de teatralizar a teoría. (…)”
Camiño Noia: “Cunqueiro foi o primeiro en renovar a poesía galega do século XX”
Entrevista
de Montse Dopico a Camiño Noia en Magazine Cultural Galego:
“A profesora Camiño Noia vén de publicar na colección Arte de Trobar do PEN Clube de Galicia Trinta poemas, un libro no que reivindica a Álvaro Cunqueiro como non só un dos grandes poetas modernistas do país, senón como o primeiro en renovar a poesía galega do pasado século. Falamos con ela.
– Montse Dopico: A idea de facer o libro xa viña de atrás, mais foron as pesquisas de Henrique Costas sobre Eliano Ardeanu as que o impulsaron. Como foi?
– Camiño Noia: A miña relación con Cunqueiro xa viña de atrás, da Facultade. Fun alumna de Carvalho Calero e el non o promovía como gran escritor. Cunqueiro tamén era criticado por xente nacionalista, por xente comprometida, que salientaba que se arrimara ao réxime e que dicía que o que escribía era evasivo, fantástico… Así, acabei coñecéndoo antes de lelo. Coñecino en Vigo, na Fundación Penzol, por Francisco del Riego. Era un home tranquilo, amable, boa persoa… Quedei impactada pola persoa e comecei a ler a súa obra.
Pasado o tempo, Quique Costas andaba a investigar nuns poemas que se publicaron no Faro de Vigo como traducións de Cunqueiro, atribuídos a autores descoñecidos. E estaba claro que, por exemplo, ‘O Vagabundo’, que Cunqueiro lle atribuía ao poeta romanés Eliano Ardeanu, retrataba o Cunqueiro que eu coñecera. Era el quen escribía estes poemas. A partir disto xa pensei que había que rehabilitalo como gran poeta e empecei este libro, que fun escribindo aos poucos. Acabei concluíndo que a poesía de Cunqueiro non se coñecía. Os manuais despachan o tema dicindo que era un poeta culturalista, intertextual, con elementos neotrobadorescos… Dise que os renovadores da poesía galega foron Méndez Ferrín, Alfonso Pexegueiro e Arcadio López Casanova, que si o foron, pero ninguén fala de que Cunqueiro había anos que facía poesía moderna, a partir de Pound, de Rilke ou de Eliot. (…)”
Entrevista de Laura Liñares a Xavier Queipo
Entrevista de Laura Liñares a Xavier Queipo en Galego en Cork:
“(…) – Laura Liñares (LL): Hai uns días estiveches en Cork falando de escritura creativa e das vantaxes dos exercicios de estilo para os escritores. Coidas que sería interesante que os estudantes de linguas fixesen exercicios similares para mellorar o seu nivel?
– Xavier Queipo (XQ): Eu non estou moi a prol da separación de ciencias e letras, e daquela coido en pensar que a experimentación é sempre necesaria para avanzar no coñecemento. Cando de estudar una lingua se trata e se se quere avanzar alén do nivel básico de comunicación o feito de facer exercicios axuda a acadar un maior dominio da lingua que se estuda (como diría eu esto mesmo se fose un neno?, como podería describir o mesmo sentimento dun xeito romántico?, ou funcionarial?, ou técnico?, ou sintético?). De seguro que hai moitos manuais que eu non coñezo, pois sempre fixen estes exercicios de xeito intuitivo, mais se cadra podería recomendar os Exercicios de estilo de Raymond Queneau, que se ben están orixinalmente en francés, xa foron traducidos a moitas linguas, entre elas o castelán, o galego (en edicións Xerais de Galicia) e mais en inglés (Exercises in Style, by Raymond Queneau – Oneworld Classics)
– LL: No seminario sobre a tradución do Ulysses comentaches que non poderás volver escribir do mesmo xeito despois de lelo e traducilo. Cres que traducir a Joyce mudou tamén a túa visión de Irlanda? Como foi a túa experiencia en Cork?
– Xavier Queipo (XQ): En Joyce, en Faulkner, en Cortázar, en Kafka, en Musil, en García Márquez, en Borges e en tantos outros está a esencia de literatura, a exploración da complexidade do mundo. Nese sentido un non é o mesmo logo de ler as grandes obras deses escritores xeniais. Polo meu traballo vistei Irlanda unha ducia de ocasións na última década do século XX e mesmo convivína bordo dunha fragata irlandesa durante un mes enteiro, patreullando polas augas de Terranova. Logo vistaría por razón literarias (dúas vistas a Cork) ou peroais (dúas visitas a Dublin e unha a Galway e Connemara) xa no século XXI. Joyce presenta unha visión da Irlanda do inicio do século XX e nese sentido o que me revelou foi a esencia dun país que xa non existe, que estaba baixo o dominio imperial dos ingleses e que vivía na miseria ética e o oscurantismo da dependencia do poder central. Por sorte, ese perídodo pasou, mais quedan trazas dese pasado e Joyce axudou pois na comprensión de como esa dependencia puido influír na historia posterior de Irlanda logo da súa independencia. (…)”
