Carballo: X Curso de Verán sobre Dinamización Lingüística Traballando en Lingua, do 9 ao 11 de xullo

– O número de participantes está limitado a 70 persoas, por orde de inscrición.
– O prazo de matrícula remata o día 4 de xullo.
– A matrícula debe facerse a través da Oficina de Cursos da UdC.

Xabier P. DoCampo: “Algo falla se nun instituto os que máis saben de libros son os comerciais das editoras”

Entrevista de César Lorenzo Gil a Xabier P. DoCampo en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (BB): Polo xeral, nos libros, as referencias a outros libros son implícitas mais n’A illa de todas as illas son explícitas. Ao final da novela hai unha listaxe crítica das obras que “aparecen” ao longo das páxinas anteriores.
– Xabier P. DoCampo (XPD): Penso que neste tipo de libros, dirixidos ao público infantil e xuvenil, é necesario explicarse mellor. Cando escribes un libro para adultos, as referencias son implícitas porque contas coa propia bagaxe e experiencia do lector. Mais cando te dirixes a persoas con menor idade, é lóxico que coñezan menos cousas e é bo ser todo o explícito que se poida porque dese xeito entenden o texto. (…)
– BB: Dáme a sensación de que vostede, que ten contacto directo coa rapazada, quixo reivindicar diante deles lecturas que quizais hoxe están algo esquecidas por eles e que durante xeracións acompañaron os cativos.
– XPD: Por suposto. Cando falo con rapaces mais tamén con mediadores (profesores, bibliotecarios…) dinme que estas historias os collen xa moi lonxe, que pasan no século XIX, que a vida cambiou moito. Home claro! E cando as lin eu quedábanme perto, acaso? Tan lonxe me quedaban estas historias de illas como que a primeira vez que vin o mar tiña 13 anos! Pero xustamente aquilo que non coñecemos, que temos lonxe, é o que nos atrae. Este libro quere ser unha homenaxe á lectura porque somos o que lemos e aquelas historias que nos marcan son tan importantes coma os outros sucesos “reais” da nosa vida cunha diferenza: eses libros sempre estarán aí para que poidamos relelos unha e outra vez. (…)
– BB: Na súa obra coido que se dá unha conexión entre a narración oral clásica, o seu paso á literatura canónica galega do século XX e finalmente o renacer dos contacontos dos últimos tempos.
– XPD: Son, efectivamente, unha persoa tremendamente interesada na narración oral. Na miña familia estaba presente todos os días. Meu pai contaba de seguido sucedidos: a nós, aos veciños, ás visitas…. Ese ambiente forma parte da miña cerna como escritor. É certo que de cando en vez, en reunións, conto eu tamén algún sucedido pero non me sinto contacontos. Mais é que en realidade a narración oral é a columna vertebral da nosa literatura. Está na orixe d’A Ilíada e d’A Odisea. Está en Moby Dick, nas obras de Joseph Conrad. A literatura, tamén a contemporánea, non se pode entender sen ese concepto popular da narración. (…)
– BB: Na súa obra, dirixida aos rapaces que xa naceron logo do cambio social de Galicia, hai unha reivindicación do rural. Vostede vai contra o tópico de que esa sociedade xa non existe.
– XPD: Vouche contar unha anécdota. No acto que xentilmente organizou a AELG en Castro de Ribeiras de Lea, para quen quede a xantar, teño preparado un placet que inclúe o discurso de agradecemento e cinco contos, dous deles novos. Nun destes conto a historia dun home que anda ao rebusco na aldea cando os veciños con terra xa fixeron a colleita: apaña unha verza esquecida, unha cangalla de uvas agochada tras a follaxe… Moita xente que os tempos nos que pasaban estas cousas son remotos mais todo isto pasou non hai nada. Todos os que temos máis de 50 anos en Galicia vivímolo directamente e paréceme incomprensible ese pacto de esquecemento sobre o que fomos. É coma se decidísemos tapar un ollo para non ver o noso pasado, a nosa esencia. Somos un país rural e pouco e pouco o rural gañará poboación. E as novas xeracións que viven na aldea e que arestora en vez de criar porcos van ao Alcampo comprar o lacón, cando se decaten de que os cocidos con touciño comprado non saben nada matinarán e dirán: “levantar un cortello non ten tanta ciencia; criar uns bacoriños non dá tanto traballo”. Cara a iso camiñamos, sen ningunha dúbida. (…)”

Cuestionario Proust: Rafael Laso

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Rafael Laso:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A constancia.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A sinceridade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– O que elas agardan de min.
4.– A súa principal eiva?
– Son teimudo de máis.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler e escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Poder compartir o tempo coa miña dona e meu fillo.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder ás persoas que quero.
8.– Que lle gustaría ser?
– Escritor ou pintor.
9.– En que país desexaría vivir?
– Neste noso país.
10.– A súa cor favorita?
– Azul.
11.– A flor que máis lle gusta?
– O alecrín.
12.– O paxaro que prefire?
– O xiroto.
13.– A súa devoción na prosa?
– A listaxe sería moi longa.
14.– E na poesía?
– Celso Emilio, Cunqueiro, Rosalía…
15.– Un libro?
– Tantos…, dicir un só sería case pecado.
16.– Un heroe de ficción?
– Mazinger Z.
17.– Unha heroína?
– A pantera rosa.
18.– A súa música favorita?
– Bob Dylan e Milladoiro.
19.– Na pintura?
– Van Gogh, Sorolla.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os dous: meu pai e miña nai.
21.– O seu nome favorito?
– Antela.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A impuntualidade.
23.– O que máis odia?
– A envexa.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler.
25.– Un feito militar que admire?
– Non sei se un feito militar, a revolta irmandiña.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O don de linguas.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen decatarme.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Argallando e pensando cousas.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– O ser lambón.
30.– Un lema na súa vida?
– A felicidade está nas cousas arredor de nós.”

Armando Requeixo: “Díaz Castro desexaba reflectir a parálise dunha Galiza inmobilista que non conseguía avanzar, que non se espreguiza”

Entrevista de Montse Dopico a Armando Requeixo en Praza:
“Xosé María Díaz Castro non é só Nimbos. Non fora publicada nin a terceira parte da poesía en galego do homenaxeado no Día das Letras do 2014. E, dela, só Nimbos xerou un impacto crítico importante. Un dos maiores expertos na súa obra -se non é o maior-, Armando Requeixo, recuperou os dous poemarios de xuventude do autor, os ata entón inéditos Follas verdes e Follas ô aire, nun volume no que tamén recolle Nimbos, Nascida d’un sono e poemas soltos e non compilados, alén dunha escolma epistolar. Neste libro, Xosé María Díaz Castro. Poesía galega completa (Galaxia), Requeixo reivindica o Díaz Castro “poeta de denuncia que arremete contra a pasividade da sociedade galega” e contra a “penosa realidade migratoria do pobo galego”.
– Praza (P): Divides a obra de Díaz Castro en tres etapas. A primeira iría do 31 ao 36, con Follas verdes e Follas ô aire (dos que salientas o maxisterio rosaliano, paisaxismo mindoniense e pegada da lírica francesa). Achegaríase entón á Escola Poética do Seminario de Mondoñedo e ao Ruralismo. En que aspectos?
– Armando Requeixo (AR): Díaz Castro, nesa altura, comparte moitos trazos característicos da Escola Poética do Seminario de Mondoñedo e, tamén si, do Paisaxismo Humanista, Neovirxilianismo ou Ruralismo, como a súa ampla formación humanística, a escolla da paisaxe mindoniense como escenario poético, a procedencia rural que permea na escrita, presentar textos formalmente moi elaborados e, polo xeral, sometidos á disciplina métrica e procurar a dignificación do idioma a través da reivindicación do popular e o dialectal como propicia arxila poética, extremos todos que, en efecto, cumpre a poesía do autor. (…)
– P: A segunda etapa abrangue do 36 ao 47. Desta fase son o Caderno-Borrador Manuscrito e o Caderno-Borrador Mecanoscrito, ou o poema Mediodía. Tamén Nascida d’un sono e El cántico de la Ciudad. Aumenta neles o ton confesional e tamén de celebración do cotián, de lugares, de xentes. De que maneira a sinxeleza, as métricas clásicas… adiantan Nimbos?
– AR: Os ensaios cada vez máis dúctiles de metros e fórmulas rítmicas preanuncian a mestría que neste eido alcanzou en Nimbos, do mesmo xeito que o recurso a certas temáticas, motivos e mesmo solucións estilísticas están na base das ensaiadas no poemario de 1961.
– P: A terceira etapa abrangue do 47 ao 90. Son Nimbos e poemas publicados en revistas como Alba, Dorna, Xermolos ou Amencer, ou en escolmas como a de Fernández del Riego. Nimbos tivo un proceso de creación moi longo. Por que?
– AR: Porque o poeta, cando Francisco Fernández del Riego en 1956 lle escribe por vez primeira pedíndolle un poemario para Galaxia, non ten materiais suficientes que o convenzan para compor un volume de versos. Ese feito fai que demore máis do esperable en publicar o libro, pois a súa situación vital (afastado en Madrid), familiar (coas obrigas que supuñan os fillos que entón comezaron a nacerlle) e profesional (cos moitos compromisos tradutores que tiña que atender nos organismos que traballou e, fóra deles, coas editoras coas que colaboraba) dificultaron que reunise en menos tempo poemas abondos para conformar un libro que, ao final, acabou publicándose con tan só trinta e dúas composicións, das cales catorce foran reaproveitadas de entre as xa aparecidas na prensa periódica ou antoloxías. (…)”

Cuestionario Proust: Henrique Dacosta

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Henrique Dacosta:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Pesimismo. Pertinacia tamén, naquilo que me implico de motu proprio, ou porque mo piden.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A afabilidade e a prudencia, e seren agradecidas, se o caso o require.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Lealdade e franqueza.
4.– A súa principal eiva?
– Ser despistado e algo rosmón.
5.– A súa ocupación favorita?
– Viaxar e escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Vivir sen ter que traballar (no traballo convencional) e dedicar o tempo a esoutras actividades máis edificantes como a escrita.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A morte dun ser moi querido. Ficar incapacitado de maneira que tivese que depender doutros.
8.– Que lle gustaría ser?
– Recoñecido polo que fago.
9.– En que país desexaría vivir?
– Australia talvez.
10.– A súa cor favorita?
– Azul.
11. – A flor que máis lle gusta?
– Rosa talvez.
12.– O paxaro que prefire?
– O xirín se cadra, ou o chasco, non sei ben.
13.– A súa devoción na prosa?
– Eça de Queirós, Alejo Carpentier, Vargas Llosa, Ivo Andrić…
14.– E na poesía?
– Rosalía, Pessoa, Machado…
15.– Un libro?
El siglo de las luces, A ponte sobre o Drina, Conversación en la Catedral, O crime do Padre Amaro
16.– Un heroe de ficción?
– Astérix/Obélix, Leo Caldas, Mario Conde (de Leonardo Padura)…
17.– Unha heroína?
– Xerezade, a Mai da familia protagonista de As uvas da ira, Isabel de Barreto (heroína tamén na vida real), a rapaza ou moza que dá inicio e remate aos Cantares gallegos
18.– A súa música favorita?
– O jazz: Oscar Peterson, Stéphane Grappelli… O pop/rock: REM, U2, Police/Sting… Músicas do mundo e cantautores: José Afonso, Luis Pastor…
19.– Na pintura?
– A pintura flamenga en xeral, Velázquez, Caravaggio, o impresionismo…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– José Saramago, José Luis Sampedro, José Afonso… Hipatia, Rosalía, Concepción Arenal, Hildegart…
21.– O seu nome favorito?
– Catarina.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O incivismo e a má educación, endémicos na nosa sociedade actual.
23.– O que máis odia?
– A mediocridade con pretensións do contrario, e a falsidade.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler, Stalin, Franco…
25.– Un feito militar que admire?
– A Revolução dos Cravos.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Don de xentes.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Mentres durmo, sen enteirarme.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A saudade e a introspección.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
-A ignorancia, porque é moi atrevida (ou porque é o último que se perde, sendo máis mordaces).
30.– Un lema na súa vida?
– O que non é agradecido non é ben nacido.”

Susana Sánchez Arins: “Estou a fazer o meu pequeno contributo para despirolizar a AGAL”

Entrevista a Susana Sánchez Arins no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Várias escritoras impulsastes um espaço de crítica na rede, A Sega, onde conviveis autoras que tendes diversos pontos de vista sobre língua. Que tal está ser a experiência?
– Susana Sánchez Arins (SSA): A experiência d’A Sega é para mim definível com duas palavras: aprendizagem e alegria. Somos críticas literárias que partimos de dous pontos em comum: a galeguidade e o feminismo. E mesmo nessas partilhas somos mui diferentes, como bem indicas, ainda que eu não considero que tenhamos diversos posicionamentos linguísticos mas diferentes estratégias normalizadoras.
O grupo, que funciona de maneira virtual, em vez de viver essa diversidade como uma problemática, vive-o como riqueza. Aprendemos muitíssimo umas das outras. E passamo-lo mui bem. Quando abro a conta do gmail, fago-o com um sorriso e pensando a ver se alguma segadora escreveu algo… Assim é um gosto! Temos experiências, vitais, formativas, profissionais, mui diversas e cada vez que temos que fazer alguma cousa entre todas, de maneira colaborativa, nascem matizes, facetas e brilhos que nenguma das nossas individualidades poderia aportar sozinha. Num espaço assim, a diversidade linguística também não é vivida como problema. Levamos um ano de funcionamento e eu só sei que me sinto mais sábia e melhor acompanhada que antes. (…)
– PGL: És uma mulher de interior, mas conheces excecionalmente bem a cultura marinheira. Considerando a tua experiência, tens a impressão de que existem duas Galizas, uma, ou muitas?
– SSA: Que conheço mui bem a cultura marinheira duvido… Admito que sou curiosa e gosto de fazer parte dos lugares onde vivo. E habitar uns anos a Arousa deu-me possibilidade de aprender muito das minhas vizinhas. Descobrim uma parte da minha língua e da minha cultura que me eram desconhecidas, mas em que pudem entrar sem problema porque contava com as chaves que me dava a minha rural galeguidade. Uma das minhas amizades carcamãs vem de fazer a viagem inversa e também não encontrou problemas. Obtém a mesma felicidade entre as abelhas da Terra de Montes que entre as bateias do Salnês. Por isto não acredito que haja duas Galizas, penso que há quase tantas como paróquias. E isso é uma maravilha. Temos uma cultura enormíssima e dá gosto pensar que sempre, algures, resta algo por aprendermos de nós mesmas. (…)”