Entrevista
a Carlos Negro en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FdV): [En Penúltimas tendencias] Vostede métese na pel dunha adolescente que non quere converterse nunha muller preocupada por estar sempre fermosa e ir á última moda. ¿É que nestes 40 anos non se avanzou nada na igualdade de xénero e síguese fomentando a muller sumisa e consumista?
– Carlos Negro (CN): Aínda que si hai unha igualdade de xénero legal, seguen vixentes certos estereotipos, tanto físicos como de tipo vital. Nestes podemos incluir a presión que existe para que as nenas primeiro queiran ser princesas como as dos contos de Disney e, cando pasan á adolescencia, desexen ser top models. En realidade, as supermodelos son as princesas da actualidade. Pasa o mesmo cos estereotipos masculinos. A moda vende novos tipos de masculinidade, que en principio parecen positivos (como o coidado do corpo). Pero é que se manteñen actitudes, parellas a esta moda, na que se aposta polo macarra rebelde, depilado, pero que continúa sendo machista. Por poñer un caso, é o prototipo que ofrece Mario Casas na película Tres metros sobre el cielo. (…)
– FdV: ¿Foi difícil escribir a través dunha adolescente?
– CN: Sempre é complicado meterse na pel dunha personaxe para escribir, pero nesta ocasión tiven que facer ademais laborais de observación e de investigación, lendo revistas para adolescentes como Superpop ou vendo series para este tipo de público.”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Xabier P. DoCampo: “Escribir foi o camiño para saber máis de min mesmo”
Anxos Sumai: “En realidade, A lúa da colleita é a miña primeira novela”
Entrevista
de César Lorenzo Gil a Anxos Sumai en BiosBardia:
“(…) – B: Que valores dos que depositou na novela [A lúa da colleita] coida que foron os máis valorados polos críticos e lectores?
– Anxos Sumai (AS): Para contestar téñome que guiar polas críticas que teño lido, polos comentarios que me chegan. O xurado do García Barros, na súa acta de deliberación, destacara a intriga psicolóxica do libro. Foi unha sorpresa para min porque non contaba con que a novela se puidese definir como de “intriga”. Penso que os puntos fortes son a atmosfera de inquedanza permanente na que transcorre a historia e tamén a facilidade de identificarse coa personaxe protagonista. (…)
– B: É vostede das escritoras con referencias inconscientes ou das que se ampara no estilo ou nos temas dalgúns escritores en concreto antes de empezar un proxecto?
– AS: Supoño que nos meus textos hai referencias implícitas a outros universos literarios pero están absorbidas e non podo atribuírlle a miña narrativa a ninguén. De pequena sentía fascinación pola narrativa oral. Crieime na aldea, había contacontos. Por causa dese ambiente me fixen narradora. Cando empecei a escribir, con 18-20 anos, recoñezo a influencia de Julio Cortázar, logo a de Margarita Ledo. Durante o meu tempo de redactora do blog recoñezo que pesaba máis na construción do meu discurso a vida cotiá ca a literatura: a prensa, as conversas… Aínda así, si hai unha influencia que me acompaña sempre: Yasunari Kawabata, a quen levo lendo toda a miña vida e non podo negar que está integrado na miña escrita.
– B: A profesora Dolores Vilavedra considera que a maior novidade da literatura galega actual é a consolidación dunha literatura feminina. Estás de acordo?
– AS: Non me gustan as etiquetas porque as xeneralizacións poden levar á confusión. E non o digo polo seu comentario senón polo empobrecemento de observar os matices de cada autora cun prisma simplificador, xeracional no peor sentido. Prefiro que nos individualicen e nos valoren a cada unha pola nosa obra porque cada unha de nós presenta un discurso único e diferente. Hoxe temos escritoras moi potentes: Olalla Cociña, María Reimóndez, Rosa Aneiros, por poñer uns poucos exemplos. Cada unha delas ten unha obra admirable.
– B: A gran novidade é que as mulleres por fin encontraron acougo, tempo e espazo suficiente para faceren narrativa. A poesía era un xénero máis compatible con atender a casa e a familia.
– AS: Mira: cando empecei a escribir, a finais da década do 1970, decateime de que o primeiro que tiña que facer era conseguir a independencia profesional e económica. Formeime, opositei e empecei a convivir coa persoa que quería. E nese contexto carecín durante moito tempo do cuarto propio de Virginia Woolf, de Rosalía de Castro. Ou, en palabras de Itziar Ziga, un zulo propio. A falta de soidade e silencio renunciei á literatura. Cando me decidín, por fin, a volver escribir, tiven que optar pola liberdade para entón si, encontrar ese cuarto de meu. Para as mulleres do meu tempo non é fácil concibir esa maneira de vivir porque nos educaron cuns valores distintos aos que perciben as novas xeracións. A min aínda me quedan tics, coma o de non poder poñerme a escribir sen ter a louza lavada. As escritoras novas xa funcionan doutro xeito, liberáronse de determinadas responsabilidades e encaran á dedicación á escrita sen os preconceptos que nós tiñamos. (…)”
Pontevedra: presentación de A viaxe de Gagarin, de Agustín Fernández Paz
Entrevista a Xosé Vázquez Pintor, por Camilo Camaño Xestido
A Coruña: Xosé Ramón Freixeiro Mato no programa Recendo, en CUAC FM
O 
martes 13 de maio, no programa de radio Recendo da A. C. Alexandre Bóveda, transmitido en CUAC FM, estará como convidado Xosé Ramón Freixeiro Mato, que falará sobre o seu libro Estilística da lingua galega, entre outros apartados. O programa, que se emite todos os martes de 19:00 a 20:00 horas, pódese escoitar no 103.4 FM na comarca da Coruña, e en directo en internet, na web da emisora, pulsando o botón En directo. En diferido, pódense escoitar todos os programas xa emitidos, en Recendo blog.
Propostas con premio: Dos días escuros, de María Carmen Caramés Gorgal, por Ramón Nicolás
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“(…) – Ramón Nicolás (RN): Posúe unha traxectoria literaria marcada por conseguir numerosos premios literarios. Unha opción para publicar?
– Carmen Caramés (CC): A primeira vez que me presentei a un certame buscaba o recoñecemento de alguén (que non fosen amizades e familiares) que me indicase que o que eu escribía tiña algún valor literario. Saíume ben e iso animoume a seguir probando sorte. O que máis me satisface dos premios é, sen dúbida, o feito de que xente de moi recoñecido prestixio no ámbito literario, como é a que adoita formar parte dos xurados, considere que eu teño algo que achegar e, certamente, tamén é a opción para autores e autoras descoñecidos coma min poidamos publicar pois é difícil que as editoras aposten por nós. (…)
– RN: Dos días escuros, premio Johán Carballeira, aborda os malos tratos como temática e coido que un asunto reiterado noutras obras da súa autoría. Por que?
– CC: Porque me quedan cousas por dicir, porque me proe a súa dor e quero ser, humildemente, a voz das que calan, das que perdoan máis de sete veces, das que non denuncian, das que non teñen alternativas.
– RN: O título fai referencia, daquela, a situacións derivadas da violencia machista?
– CC: O título quixo reflectir a escuridade, a sombra, o asedio, a soidade, a indefensión das vítimas.
– RN: O xurado apuntou a intensidade do poemario ata acadar finalmente a realidade. Por que esa estrutura?
– CC: Quizais porque pretende partir da mesma orixe, do inicio velado do maltrato pasando logo polo recoñecemento, a asunción e a reflexión ata chegar ao final presentido, un final que non será máis que “a crónica dun suceso lamentable á hora do xantar”. (…)”
Cuestionario Proust: Vanesa Santiago Vázquez
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Vanesa Santiago Vázquez:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A dúbida.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O bo humor.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Sinxelamente, sentirme apreciada. Cos meus máis e os meus menos.
4.– A súa principal eiva?
– Cando a dúbida se torna inseguridade.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler; en verán, a ser posible, a carón do mar.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Traballar entre libros, como bibliotecaria, e ter tempo libre para facer todo o que me gusta.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Soa a tópico, pero creo que sería vivir sen ter amado.
8.– Que lle gustaría ser?
– Postos a pedir, física cuántica no Gran Colisor de Hadróns. Alucínanme eses avances que semellan ciencia-ficción.
9.– En que país desexaría vivir?
– Aquí estou moi ben, incluso a pesar das falcatruadas de quen mandan. Non obstante, non me importaría pasar unha tempada polo norte de Europa ou nalgún lugar exótico e remoto de Asia ou África.
10.– A súa cor favorita?
– Gústame o verde, na súa infinda paleta para vestir a terra e o mar.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As camelias das camelias en flor. E tamén a flor das cerdeiras.
12.– O paxaro que prefire?
– Cando era pequena tiven un xílgaro e dende aquela gárdolles un especial agarimo.
13.– A súa devoción na prosa?
– Quizais non pareza moi académico, pero encántame Agatha Christie. Abráiame que en libros que producía practicamente en serie non perdera o fol para manter a atención do lector en case ningún.
14.– E na poesía?
– Neste terreo, xa pasei por diferentes amores. Agora pérdome cos versos de Bernardino Graña, por exemplo. Temos un mar en común.
15.– Un libro?
– Un só? Os Contos orientais, de Marguerite Yourcenar; Las semanas del jardín, escritas por un círculo de lectores (Juan Goytisolo, en realidade) ou Cousas, de Castelao. Pero quedan tantos no tinteiro…
16.– Un heroe de ficción?
– Bastian Balthasar Bux, coprotagonista da Historia Interminable.
17.– Unha heroína?
– Talvez, Éowyn, a única muller da triloxía do Señor dos Aneis que é quen de pasar á acción e non quedar á espera dos acontecementos.
18.– A súa música favorita?
– A de raíz, a que nace do pobo, nas rúas, nas festas, afastada de pazos, teatros ou macroconcertos. E, entre todas, a música galega.
19.– Na pintura?
– Cada época ten o seu aquel. Do que aprendín na escola, gústame Velázquez, con eses claroscuros.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Na vida real os heroes e heroínas adoitan ser anónimos, como eses pais e nais desempregados que buscan o xeito de que os seus fillos non pasen necesidades, os preferentistas que van todos os días a pedirlle ao banco que lles devolvan os seus aforros, ou as persoas que se enfrontan a enfermidades coma o cancro.
21.– O seu nome favorito?
– Porque non hai moitas, vou mencionar Teolinda. É o nome da miña avoa.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Ao principio, non soportaba a quen empregaban as novas tecnoloxías pola rúa e se illaban do mundo: auriculares nas orellas e un móbil na man no que teclear sen mirar ao arredor. Se non escoitas nin miras, o mundo pode atropelarte, ou? Mais agora é xa tan habitual…
23.– O que máis odia?
– Odio é unha palabra moi forte. Diría, mellor que odiar, que desconfío do fanatismo e desa xente que non dubida nunca.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Desprezo é outra palabra igualmente forte. Quizais citaría ao Bruto, que me cae un pouco mal por traizoar ao Xulio César, quen sempre fixo o que lle petou, aínda que era un peixe de coidado e seguramente máis apto a desprezos que o primeiro.
25.– Un feito militar que admire?
– Lembro con certo divertimento aquel informe rimbombante sobre a toma da illa de Perejil, pero de aí a admirar un feito militar… Ao contrario, avogaría pola desaparición dos exércitos.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A constancia. Ás veces ando escasa dela.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– De vella. Na miña cama. E que a xente dixera «morreu coma un paxariño».
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– En xeral, son unha persoa tranquila.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que non fan mal a ninguén. Roer nas uñas, chegar tarde aos sitios, escoitar reggaeton… Ben, o do reggaeton non o teño tan claro.
30.– Un lema na súa vida?
– Voume quedar con aquilo de que “nunca choveu que non escampara”.”
Rebeca Baceiredo: “Inocular fascismo é a forma de evitar que o pobo se dea á subversión”
Entrevista
de Montse Dopico a Rebeca Baceiredo en Magazine Cultural Galego:
“Rebeca Baceiredo gañou o premio da AELG na modalidade de ensaio con A revolución non vai ser televisada (Euseino edicións). Recupero para Magazine Cultural Galego unha entrevista que lle fixera sobre esta obra para Praza Pública.
O neoliberalismo fascista artellou uns mecanismos de dominación cada vez máis sofisticados. Un novo xeito de escravitude converte o ser humano nun máis dos engrenaxes da máquina produtiva. Neste contexto, o control absoluto sobre os corpos e as mentes garántese a través da regulación das formas “correctas” de pensar, de sexualidade, os espazos e os tempos apropiados para ler, comer, xogar… Este é o panorama que debuxa a ensaísta Rebeca Baceiredo no seu novo libro, A revolución non vai ser televisada (Euseino edicións). Mais, como di xa o título, fica espazo para a rebelión. Sempre que os escravos decidan deixar de selo. Explícao a autora nesta entrevista.
– Montse Dopico (MD): Un dos puntos de ancoraxe do libro é, a partir da filosofía de Deleuze, a reflexión arredor da produción da subxectividade como instrumento de poder da oligarquía dominante. Por que non bastaba coa teoría marxista e, en xeral, coa dos filósofos da sospeita, para explicar a realidade actual?
– Rebeca Baceiredo: Penso que ningún filósofo pensa a partir da nada, todos recollen a tradición. Ora ben, nesa tradición existen unas liñas ou outras (e vanse enriquecendo). Entón, talvez a teoría marxista clásica facía máis fincapé na macroestrutura e ignoraba ao individuo como elemento constituínte desa estrutura, desa organización social, socioeconómica. Ter en conta a materia coa que se conforma a sociedade paréceme algo imprescindible, porque permite afiar o coñecemento desa realidade. (De todos os xeitos, tamén se intentou achegar o marxismo a Freud, pero paréceme que, se ben como análise cultural e social pode resultar interesante, falta a precisión ontolóxica que eu vexo en Deleuze).
Freud, sen embargo, puxo todo o foco no individuo e esqueceu o social, o papel da cultura na conformación (e polo tanto, nos conflitos) do suxeito. Descobre o inconsciente, di Deleuze, pero queda ás portas, porque o entende a partir dos feitos, a partir do dado: pénsao como teatro, como representación e non como produción. É dicir, enténdeo como estrutura universal e non efecto dos estímulos (inputs) recibidos. Isto fai que se exima á sociedade da súa responsabilidade: semella que o tipo de cultura non ten nada que ver no que que poboa a cabeza dos individuos (e polo tanto, pode rexer a súa conduta, dende o plano inconsciente, claro). Nietzsche, pola contra, si é unha fonte importante para Deleuze, que interpreta ontoloxicamente o seu mapa conceptual: penso que Nietzsche explica ben os estratos ontolóxicos do individuo e da mesma cultura, e deixa ao descuberto as fisuras polas que se cola a pezoña das forzas reactivas que el observou xa, pero para explicar a ‘realidade actual’ entendo que tamén hai que rozar aspectos (explicitamente) políticos e económicos. (…)”
Carme Vidal: “O apoio social é imprescindíbel para manter medios en galego”
Entrevista
a Carme Vidal en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): -Que significa para ti o premio da AELG á traxectoria no xornalismo cultural?
– Carme Vidal (CV): Unha sorpresa e unha grande alegría. En certa medida esta é unha entrevista “contranatura”. Se algo me deron os anos de traballo creo foi práctica á hora de preguntar. Non para responder. Ás veces, mesmo na vida cotiá, atópome interrogando máis do debido. Teño a sensación de que o oficio sobrepasa o ámbito laboral para ser case unha marca persoal. Nese sentido, estás sempre do outro lado, tomando notas. O propio sábado, no día de entrega, programei en Pontevedra unha entrevista conxunta con Bernardo Atxaga e Anxos Sumai, premios da Crítica en lingua vasca e galega que sairá no próximo número de Sermos Galiza en papel. Era unha xornada de traballo que se tornou en festa. Situarte sempre do outro lado fixo, para min, aínda máis extraordinario o premio.
– SG: Cando recolliches o premio, falaches da paixón polo xornalismo.
– CV: Teño paixón máis tamén defendo a súa condición de oficio, de traballo. Teño a fortuna de vivir do xornalismo, algo, infelizmente, cada vez menos habitual. Desde que comecei, a profesión foi indo a menos. Tamén por iso paréceme de moito valor que a AELG inclúa entre os seus premios o do xornalismo cultural. Como todo o mundo que está neste oficio, podería facer unha grande listaxe de nomes de persoas que traballaron ou estudaron comigo e que ou están no desemprego ou abandonaron a profesión por puro esgotamento. Como di unha amiga que traballa en comunicación cultural, cando manda unha información e recibe os correos electrónicos de volta comproba como van aumentando os “caídos” do xornalismo. Cada vez máis devaluado e máis precarizado, sobrevivir no oficio do xornalismo comeza a ser unha fazaña.
– SG: Máis no xornalismo cultural?
– CV: Máis. A crise está batendo forte no sector. Os medios xeralistas están a reducir os espazos de información cultural mentres medran blogs, webs e outras plataformas especializadas que promoven xornalistas e outras persoas do ámbito cultural á marxe das empresas de comunicación. A nada que analicemos o noso panorama cultural podemos atopar blogs de crítica literaria como os de Ramón Nicolás, Armando Requeixo ou Xosé Manuel Eiré, propostas singulares como Trafegando Ronseis, Letra en Obras ou Fervenzas Literarias no ámbito literario por non falar do traballo dos propios escritores e escritoras, algúns moi áxiles na rede como Miro Villar, Helena Villar ou Antonio García Teixeiro, no ámbito literario. Gzmúsica.com ou Acto de primavera en cine ademais das ambiciosas propostas Biosbardia de César Lorenzo Gil ou o Magazine Cultural Galego de Montse Dopico están a ofrecer información e crítica de calidade. A oferta é extraordinaria, mais eu sentín a necesidade de defender tamén a profesión de xornalista con todos os dereitos laborais de calquera traballo. Hai cousa de un mes, unha institución cultural fixo unha convocatoria de prensa e conseguiu un amplo grupo de participantes. De todas as persoas asistentes, só unha estaba contratada. Lamentabelmente, este é o panorama da situación actual. (…)”
