Entrevista a Manuel Ferreiro no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“En 1890 Eduardo Pondal publicaba o poema ‘Os pinos’ e en 1907 interprétabase na Habana por primeira vez. Aquí chegou uns ano despois pero… soaba exactamente coas mesmas palabras que escribira Pondal? Así foi como nos chegou, pero hai investigadores que defenden que a letra que coñecemos contén erros e reclaman que o himno oficial sexa restaurado. De feito, xa fixeron varios intentos, o último a través dunha iniciativa lexislativa popular que impulsada por entidades como Vía Láctea e Galiza Cultura, o musicólogo Fernando López-Acuña e o investigador Manuel Ferreiro. A entrevista pode verse aquí.”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Francisco Castro: “Os produtos artísticos teñen a obriga de facer reflexionar a sociedade”
Entrevista a Francisco Castro en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Quen é Sara?
– Francisco Castro (FC): É una cativa de seis anos que non fala logo dun accidente traumático no que morreu o seu pai. A partir dese momento, só fala co fantasma do seu pai. En realidade é Sara quen escribe o libro porque está narrado en primeira persoa, non ten puntuacións, nin liñas de diálogo porque trato de escribir esta historia coma imitando a maneira de falar dos cativos. Repite moito as cousas e pasa dun tema a outro con total naturalidade. A esta nena estalle pasando algo moi gordo, o máis infernal do que lle poda pasar a un neno ou a unha nena dentro da súa casa.
– LVG: O feito de ser un libro ilustrado quere dicir que vai dirixido a un público infantil?
– FC: Eu escribín este libro para un público adulto; é un libro ilustrado para adultos. É algo que se fai moito en Francia e en Alemaña, pero que en España non é habitual; hai moita banda deseñada, pero no libros ilustrados para adultos. Eu cando escribo estou interpelando ao lector adulto. (…)
– LVG: Os seus libros teñen sempre un sentido moi social. Teñen algunha finalidade didáctica?
– FC: Intento que non, pero o resultado está aí. Eu diría que é un acto consciente político e social porque eu non son capaz de facer literatura só entretida, con todo o respecto e o recoñecemento a quen o fai. Eu entendo que quen temos un altofalante como é a literatura, ou os artigos que escribo en La Voz ou as miñas intervención na Radio Galega creo que temos unha certa obriga de que os nosos produtos artísticos poñan o dedo nas cuestións que creo que a sociedade ten que reflexionar. Neste libro falo da saúde mental infantil e tamén da violencia sexual contra os nenos e as nenas, e alguén podería dicir que deses temas feos mellor non sería, pero creo que a literatura si ten que ocuparse deles.
– LVG: Como foi a coordinación coa ilustradora Luz Beloso?
– FC: Como é un texto moi especial, eu sabía que necesitaba unha ilustradora moi especial por iso falei con Luz. Ela díxome inmediatamente que si, pero eu lle dixen que era mellor que lera o texto antes. Chamoume esa mesma noite e díxome que estaba moi emocionada e chorara moito lendo o texto. Se o libro termina sendo unha pequena alfaia será, sobre todo, polo traballo dela. Foime amosando bocetos de como quería levar o tema. Un dos personaxes é un fantasma, algo que non é doado de representar. Eu fun vendo as ideas que ela tiña, fómolas comentando e unha vez que tiñamos máis o menos claro cal era a música que queriamos xa foi o seu traballo. Quedou realmente espectacular. (…)”
Miguel Sande: “Comezar o camiño de volta na vida é toda unha descuberta”
Entrevista a Miguel Sande no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Chorar sen memoria, como cando chuviña sen brisa sequera nin tampouco desmasiada luz; a avoa chora a así. Deses pequenos detalles, deses pequenos momentos prodúcese Brinde e desespero, un poemario co que Miguel Sande gañou o premio Johan Carballeira. O cotián no poemario de Miguel Sande ten tamén algo de performático: un brinde pola imposibilidade; o desespero como algo doce na nosa inmobilidade. A entrevista pode verse aquí.”
Sue Camaño: “Os poemas non son unha lectura fidedigna dos clásicos, son unha versión persoal e introspectiva”
Entrevista de Laura Veiga a Sue Camaño en Nós Diario (foto do mesmo medio):
“Sue Camaño, filóloga e profesora, foi galardoada co Premio de Poesía de Vilalba polo seu poemario As feridas dun amor efémero. Camaño aborda as obras e mitos clásicos que inspiraron os seus versos así como os temas máis presentes na historia da literatura que, como ela di, “autoras e autores intentamos replicar en maior ou menor medida”.
– Nós Diario: Como xurdiu As feridas dun amor efémero?
– Sue Camaño (SC): Comecei a escribir sen ningún tipo de pretensión, simplemente por facer algo. Parecíame mellor escribir que estar mirando a televisión e cando vin o anuncio do Premio de Poesía de Vilalba decidín intentalo, tamén co pensamento de que se daba escrito o texto estaba ben, e se non era quen, non pasaba nada.
Eu estudei Filoloxía hispánica e o que fixen durante os dous meses que durou a escrita do poemario foi unha reelaboración deses clásicos e dos temas de sempre: o amor e o desamor, a morte, o paso do tempo, a angustia existencial… Unha sorte de literatura comparada. E por iso tamén bebe moito de Federico García Lorca, de Rosalía de Castro, de Antonio Machado, de Garcilaso de la Vega, de Francisco de Quevedo, de Jorge Manrique… E podería seguir até o infinito.
É o que me gusta ler e por iso penso que é o que me gusta escribir, o que me sae. Claro, como digo, eu escribino sen maior pretensión, nunca pensei que fose gañar nin que se publicaría o libro. Agora, se o penso, vexo que hai moita introspección e subxectividade. Non sei se escribiría algo así agora, xórdenme sensacións como de vergoña porque parece que é espir a alma, falar de sentimentos moi profundos. (…)”
Marta Dacosta: “Hai que desmitificar o de que a poesía é elitista e pouco accesible”
Entrevista a Marta Dacosta no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“A liberación. Colle esta esponxa, borra horizontes pois estás perdida, é preciso para chegar a algures, colle esta esponxa, frégate, faite aparecer. Son os versos de Rebeca Baceiredo que abren Así fala Penélope (Unha antoloxía de xénero), un percorrido que Marta Dacosta nos propón a través da escrita contemporánea das mulleres galegas. Un bo xeito desde logo de celebrar o día da poesía e xa postos, o día dos internacional dos bosques que tamén é hoxe. A entrevista pode verse aquí.”
Miguel Anxo Fernández: “Concibo as miñas novelas coma se fosen películas”
Miguel Anxo Fernández: “A cultura galega chegaría moito máis lonxe sen leirismo”
Manuel Esteban: “Quixen plasmar o transo fermoso, misterioso e por veces doloroso da infancia á adolescencia”
Entrevista de Laura Veiga a Manuel Esteban en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como comezou a historia de Setestrelo?
– Manuel Esteban (ME): Como todo o mundo sabe, porque xa é un lugar común, eu comecei a escribir con A ira dos mansos inspirándome na miña vivencia cun fillo maior que ten síndrome de Down. Mais eu teño dous fillos e, aínda que o máis novo era moi pequeno cando isto ocorreu, chegou un momento no que confluíron esas dúas circunstancias: a de pai e a de escritor. Nós liamos xuntos desde que el era moi pequeno, e chegou un punto no que el me miraba preguntando se eu non podería escribir para el un libro así. E de feito, Setestrelo é un libro que case podería dicir que comezamos a escribir medio man a man.
Tamén teño que confesar que o inspector Manso é un personaxe moi atormentado e eu como escritor tiña ganas de deixalo descansar. Por iso me pareceu a ocasión ideal para escribir algo máis destinado ao público xuvenil. O que ocorre é que supoño que o tormento está dentro de min, porque ao final un tampouco pode librarse do que é.
– ND: Como foi ese proceso de escrita xuntos?
– ME: El daquela non tiña nin dez anos, así que participou o que participou. Eu ía escribindo e léndolle e el ía dando a súa opinión e aportando pequenas suxestións. É un libro, na capa máis superficial, de ciencia ficción, é unha especie de space opera para a cativada onde hai unha parte de imaxinar os seres que poboan a nosa Vía Láctea. Aí participaba el coa súa imaxinación de neno e me axudaba a tirar ideas para esas creacións. Tamén era o supervisor do proceso, porque ía sendo o meu lector cero a medida que eu ía escribindo.
Aínda que está pensado para os 12 ou 13 anos, eu non fago ningunha concesión: falo de astronomía, computadores, telescopios, linguaxes de programación, física cuántica, partículas entrelazadas… Mais debaixo dese pano tamén hai ese tormento que comentaba, un certo desacougo que vai comigo. O que quixen plasmar foi ese transo fermoso, misterioso e por veces doloroso que vai desde a infancia até a adolescencia, que non deixa de ser a antesala da vida adulta.
É algo polo que pasamos todas as persoas, mais que non é doado. É un paso complexo e cheo de contradicións e no que tamén poño un pouco enriba da mesa cousas que apreciei cos meus fillos.
Os seres humanos somos animais gregarios e debido a iso e a certos patróns, entendo que de supervivencia, tendemos a premiar a conduta adaptativa. A parte mala é que tendemos a castigar o diferente, o disruptivo. Diso é algo que tamén falo en A ira dos mansos. Tendemos a domesticar: o monte, a auga, os alimentos, os animais… (…)”
Xosé Iglesias, poeta: “Os mariñeiros somos os exiliados da terra”
Entrevista a Xosé Iglesias no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Xosé Iglesias presenta o seu terceiro poemario, Atlántico norte, chamádeme Ismael, publicado en Edicións Caldeirón. O poemario agromou desde os anos que pasou como patrón de pesca no mar de Rockall e dunha carta de amor. A entrevista pode verse aquí.”
Ramón Nicolás: “Reducir a don Paco a 140 páxinas non é xusto, foi todo un reto”
Entrevista de Ana Abelenda a Ramón Nicolás en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Cóntenos como se coñeceron nos 90.
– Ramón Nicolás (RN): Por volta do 90, decidín compilar textos xornalísticos de don Paco, que durmían no esquezo nas hemerotecas. El aínda non publicara o seu libro de memorias Un río no tempo. Comecei preguntándolle cousas que son inocentes, pero daquela eu non tiña o coñecemento, por exemplo, de si el tivera que ver coa aprobación do Día das Letras Galegas por parte da Academia. Ao lado da compilación de textos, quería facer unha parte biográfica. Mandeille unha carta e convidoume a ir á Penzol. Eu fixen o traballo, fixen tamén unha copia que enviei a un concurso e non resultou premiado. O premio foi coñecelo.
– LVG: Custoulle comprimir a longa e intensa vida deste «obreiro» da cultura galega?
– RN: Facer un libro sobre don Paco en 140 páxinas non é xusto! Merecía un libro de mil páxinas, e quedaría curto… Reducilo a 140 páxinas foi todo un reto para min.
– LVG: O seu galego, confesa, mellorou grazas a un libro de don Paco. Cal é?
– RN: Sendo eu moi noviño, caeu nas miñas mans o Vocabulario castellano-gallego, unha axuda para que todo o mundo fale galego con dignidade. Xa que o meu entorno non era galegofalante, ese libro resultou clave. El ten unha obra de carácter divulgativo moi importante, como ese Diccionario de escritores en lingua galega, que durante anos foi o único manual que había accesible, actualizado, sobre os escritores e escritoras galegos. (…)”
