Entrevista a Irene Montero en Praza:
“(…) – Praza (P): Lúa Nova é a historia de Lúa Lóngora. Como xurdiu a personaxe? Quen é a Nati que citas no epílogo?
– Irene Montero (IM): Lúa Nova é unha historia que precisaba contar, desas que che ferven por dentro e que te vai buscar a ti, non ti a ela. A personaxe de Lúa Lóngora, protagonista da novela, está inspirada nunha moza do meu pobo, Nati, á que coñezo desde que é pequena e coa que coincido no Grupo de Baile e Gaitas Santaia, de Santa Cruz (Oleiros), onde trabei amizade con ela e a súa nai. Natalia, igual que Lúa, é cega de nacemento, unha condición que non lle impide loitar polo que desexa. Ben ao contrario, se hai unha palabra que a defina é “capaz”, capaz de practicamente todo o que se propoña.
– P: O libro gañou o premio de novela curta Cidade Centenaria de Ribeira. Como foi para ti recibir este premio coa túa primeira novela?
– IM: Pois a verdade é que foi unha sorpresa absoluta. É certo que optei por presentarme a varios concursos como unha vía para ver o meu “contiño” publicado, pero, sinceramente, non contaba para nada con gañar xa o primeiro que se resolveu. Aínda recordo a chamada da concelleira de Cultura de Ribeira. Cando se presentou e empezou a falar pensei: mira que riquiños que chaman a tódolos participantes para agradecerlles que presentaran a súa obra. Pero non. Cando me dixo que era a gañadora, non podía deixar de rir. E, desde entón, este libro non me trouxo máis que alegrías.
– P: Lúa non ten unha vida normal, senón unha vida extraordinaria: moito éxito profesional, social e persoal. O cal facilita presentar a súa traxectoria como unha historia de superación individual nun mundo xusto que recompensa o esforzo, pois ela é quen de “comer o mundo perseguindo os seus soños”. Era o teu obxectivo? Ata que punto o éxito de Lúa o é tamén da súa contorna social? (A Once, por exemplo, xoga un papel fundamental. Quizais maior que as institucións públicas).
– IM: Certo. Esta historia merecía ser contada precisamente porque se trata de algo pouco habitual. Unha historia que ten moito de extraordinario e na que teñen moito que ver distintos factores. O primeiro deles é a propia capacidade de Lúa, capacidade de traballo, de loita, de tesón, de marcarse o seu propio camiño a partir das súas fortalezas. Pero, obviamente, no seu caso non chega. Lúa tivo a sorte de contar cunha familia que soubo tecer unha rede de apoio arredor da súa filla. A Once, por suposto, foi un soporte fundamental, pero tamén a familia, os amigos, os profesores e pedagogos de apoio, o propio pobo…
E si, o que dis é certo, a Once xoga un papel crucial, que as institucións públicas están a anos luz de desenvolver. Non é so asesoramento, é acompañamento literal en tódalas etapas, é a aprendizaxe do braille e a transcrición de tódolos libros e partituras que precise, o que abre aos usuarios o acceso ao coñecemento, que non é pouca cousa. (…)”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Francisco Castro: “A situación do libro e da literatura galega é excepcional, pero o mercado é máis cativo”
Xabier López publica Cocaína, historias da posguerra en formato breve
Entrevista a Xabier López no Diario Cultural da Radio Galega:
“A editorial Menino Morreu publica a última achega narrativa de Xabier López, desta vez en formato breve. Cocaína lévanos á Asturias da posguerra a través de historias sobre un futbolista de terceira división, un guerrilleiro cunha misión insólita ou un médico autodestrutivo. A entrevista pode escoitarse aquí.”
“A parte dos anxos: 25 historias de crianzas no transo da morte”
Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Emma Pedreira comezou moi nova a publicar. Primeiro foi un libro de poemas titulado Diario bautismal dunha anarquista morta, alá polo 1999. Dous anos despois chegou a súa primeira novela, Bestiario de silencios, no 2001, e xa non parou. Agora preséntanos A parte dos anxos, un libro ilustrado por Carlos Lago que se imprimiu o 2 de marzo, 180 anos despois de que Charles Dickens e Edgar Allan Poe se coñecesen en Filadelfia. A entrevista pode verse aquí.”
María Lado: “Bailar poesía é algo moi bonito e ver as persoas bailando os poemas que facemos é emocionante”
Entrevista de Laura Veiga a María Lado en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como xurdiu Forestal?
– María Lado (ML): Lucía Aldao e eu levabamos moitos anos recitando sen ter rexistro das cancións, por iso decidiramos sacar Casa!, o primeiro disco, para que a xente o puidese desfrutar tamén na casa. O produtor, Mig Seoane, fixera daquela un traballo moi chulo, axudándonos a darlle un pouco de corpo a esas cancións que nós adoitamos defender en directo só con dúas voces e unha guitarra.
Con Forestal pensamos que era unha boa maneira de facer temas novos para logo levar aos directos soas, mais durante o proceso xurdiu a oportunidade de tocalos tamén en directo en formato banda.
Así, montamos a banda Aldaolado, con nós as dúas, Macarena Montesinos tocando o baixo, Violeta Mosquera na batería e Rubén Abad como guitarrista. Con todo, hai algúns temas que só tocamos coa banda e outros que ás veces adaptamos ao noso formato dúo.
Ao final foi seguir un pouco esa idea: que a xente tivese a oportunidade de escoitar as cancións de Aldaolado aínda que non viñese a un directo, porque os nosos temas se estaban perdendo aí neses directos. Un disco que estivera dispoñíbel en todas as plataformas parecíanos a mellor maneira de rexistralos, de feito non ten un formato físico.
– ND: É un traballo que ten moi presente o amor nas súas cancións e precisamente foi lanzado o 14 de febreiro. Por que quixeron facelo así?
– ML: O día do lanzamento foi o típico chiste de Aldaolado que acaba tendo algún significado. Tiñamos que escoller un día de febreiro, tamén pondo unha data a nós mesmas e como xa é un día que ten un significado escollemos ese. Tamén é certo que para nós, dedicarnos á vida de poetas é un xesto de amor, porque desde logo de negocio non o é, aínda que nós vivimos só de poetas e isto é moi difícil e estraño.
É un tema moi recorrente nas nosas vidas individuais e xuntas porque nos gusta ver a forma que toma o amor. Aldao e eu entendemos que, de todas as formas de amor que existen e que nós mesmas practicamos ou que existen aínda que non as practiquemos, a amizade é unha gran mostra de amor. (…)”
Maurizio Polsinelli: “Díaz Castro colocou Galiza no meu mapa conceptual inoculando a necesidade da beleza”
Entrevista de Laura Veiga a Maurizio Polsinelli en Nós Diario:
“Maurizio Polsinelli, músico de orixe italiana, vén de dar un empuxón á súa vocación poética coa publicación de O deber do lume (Medulia). Polsinelli repasa as lembranzas que compoñen esta obra e a inspiración que atopou entre algúns poetas en lingua galega: “Podo dicir con seguridade que Díaz Castro colocou Galiza no meu mapa conceptual porque é quen de inocularte na forte necesidade de beleza”, salienta.
– Nós Diario (ND): Como comezou a escribir O deber do lume?
Naceu desde unha memoria allea. Carmen Penim, a miña compañeira, ten moita paixón á hora de contar as cousas e de revivir o seu pasado. Isto, co tempo, lévache a experimentar a súa propia nenez como se fose a túa. Cheguei a un punto no que as mesmas lembranzas do seu pasado acababan mesturadas e entretecidas co meu, no que xa non podía distinguir con total seguridade o que vin e o que vivín eu dos feitos que me contou ela. Esta confusión dalgún modo levoume a procurar unha orde, unha claridade. Puntualizar o que é seu e o que é meu.
O bo da poesía é que despois de escribir xa non es o mesmo que se non o escribiras. Ese pasado que me contou Carmiña, que me é alleo, co proceso de escrita pasa a facer parte da miña vida. Xa non é importante distinguir a miña infancia totalmente distinta en Roma, da que viviu ela en Meaus. Non é preciso colocar cancelas na memoria que distingan a fontiña de Meaus das fontes monumentais de Roma. A escrita o que ten que facer é buscar o universal e é nese punto onde nace este poemario.
Dalgún modo tiven que liberarme e pór por escrito relatos de Carmiña, na súa infancia e no Couto Mixto. O deber do lume é unha especie de biografía lírica que está claramente contaminada polo eu poético, pola miña infancia na Roma máis urbana e pola miña memoria e experiencia persoal dos lugares onde ela se criou. (…)
Francisco Castro: “O abuso sobre as nenas e nenos, sexual ou doutro tipo, é algo que me desgarra por dentro”
Entrevista de Laura Veiga a Francisco Castro en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como xurdiu A historia de Sara?
– Francisco Castro (FC): Así como son quen de identificar claramente o momento exacto no que se me ocorreu cada unha das miñas outras 22 obras, esta saíu moi de dentro e dalgún lugar que non son capaz de identificar. De feito, saíu moi rápida: a base da historia escribina en dous días, aínda que logo traballei moito sobre ela. É unha historia moi coherente con todo o que fixen até o de agora porque sempre me ocupo de temas que me preocupan desde un punto de vista social, de temas duros.
– ND: Tampouco é a primeira vez que escribe sobre o dano que provocan as persoas adultas na infancia.
– FC: Hai moitas cousas que non me gustan na nosa sociedade, mais desde logo o abuso, sexa sexual ou de calquera outro tipo, sobre a infancia é algo que me desgarra por dentro. A obriga dos adultos é coidar, non esganar a vida a ninguén. A capacidade para relativizar e para valorar o que che pasa é diferente cando es maior que cando tes seis anos, como é o caso de Sara. E o certo é que as estatísticas falan de moitos nenos e nenas que son abusadas e ademais, como se conta no libro, no contexto inmediatamente familiar. Nun contexto no que ninguén sospeitaría que puidese estar acontecendo. E logo, claro, hai unha vergoña social moi grande e inclusive incredulidade. Como imos sospeitar de alguén da propia familia? Mais é así. (…)”
María Reimóndez: “O mundo vexetal, que non entendemos, ten unha visión da existencia distinta á nosa”
Entrevista de Laura Veiga a María Reimóndez en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Cando publicou Cobiza xa tiña claro que ía existir unha segunda parte?
– María Reimóndez (MR): Si, en realidade cando escribín Cobiza, escribín máis do que está publicado, mais crin que era demasiado contido para un único libro. A historia estaba deseñada, por dicilo dalgunha maneira, mais parecíame mellor dividila nestes dous libros. Multitudes é unha continuidade directa de todo o que aconteceu na primeira parte, con elementos novos que van recompoñendo a historia e os espazos que en Cobiza non están tan aclarados, fíos que quedan do pasado e que nesta novela se van recollendo para coñecer máis. Por suposto, tamén avanza a trama seguindo esas liñas que quedaron abertas.
– ND: Se Cobiza explicaba a causa dos males deste mundo distópico, Multitudes presenta algunhas posíbeis solucións?
– MR: Si, digamos que Cobiza é o espazo onde se presenta a realidade e se dan algunhas pistas do que vai acontecendo, mais Multitudes é realmente a novela onde se exploran cales son as alternativas a esta realidade que se presenta. Dentro diso, hai unha complexidade de situacións e de estratexias, mais a clave é que é unha novela que se achega máis a esperanza.
Nas lecturas que fun facendo de Cobiza, e agora que foi traducida ao español e estou volvendo vivir ese proceso, doume de conta de que hai xente que se queda na parte do horror. Con todo, tamén é certo que a maioría de persoas saben ler xa en Cobiza ese xermolo da esperanza. En Multitudes xa é algo que se explora aínda máis. É unha novela que ten máis acción, non no sentido dos filmes estadounidenses, senón no sentido da materialización da esperanza, de como se formulan as distintas maneiras de actuar e de abrirnos as portas a outros personaxes que parecían máis secundarios, mais que agora teñen un papel relevante.
É unha novela polifónica e evidentemente todos os seres que aparecen, sexan humanos ou vexetais, teñen a súa propia personalidade e perspectiva sobre as cousas, polo que tamén hai múltiples posturas sobre o que se debe facer nunha situación como a que se presenta. En Cobiza xa temos posicionamentos, por exemplo, o de Luz Divina, o que ela pensa que ten que facer, e de feito faino coas consecuencias que iso ten para todo o mundo. E despois, cos seres completos, que foron evolucionando cada un á súa maneira porque partían dunha base distinta. Tiñan a súa propia personalidade, dentro da conexión que teñen, mais tamén foron entrando en contacto con distintas realidades humanas, porque tampouco hai unha soa. (…)”
María Alonso: “Quería cuestionar o mesmo xénero da novela negra”
Entrevista a María Alonso Alonso en Praza:
“(…) – Praza (P): A novela Red Lion é a historia de Lolita Dinamita. Como xorde esta personaxe?
– María Alonso (MA): É unha personaxe que levaba traballando moitos anos dende que escoitara unha nova sobre a detención dun proxeneta que tiña un prostíbulo en Pontevedra onde unha muller que estaba alí retida desaparecera sen deixar rastro. Sempre fun moi consciente deste tipo de lugares onde as mulleres son obrigadas, na maior parte dos casos, a manter relacións sexuais con homes. Ao lado da miña casa en Matamá estaba o Mamba Negra e de camiño a un dos meus traballos en Coruxo estaba o Barbarella. Na maior parte dos casos, estas mulleres usan alcumes ou mesmo son simplemente anacos de carne sen nome. Con Lolita Dinamita quería traballar o empoderamento, sen caer na idealización, das mulleres que se rebelan contra un destino inxusto. Posiblemente isto foi o que aconteceu con aquela muller que desapareceu do prostíbulo pontevedrés e da que nunca máis se soubo.
– P: Lola habita un mundo fóra da lei, dominado pola violencia. O feito de centrar a historia nela muda totalmente o que podería ter sido o típico thriller contado desde o punto de vista masculino. Querías falar dese mundo desde a perspectiva das mulleres?
– MA: Por cuestións académicas levo algúns anos traballando con novela negra e non hai cousa que máis me cabree que decatarme de que o patrón do hardboiled norteamericano dos anos sesenta segue a reproducirse na novela negra actual. Ese patrón é, como ti dis, moi masculino: unha femme fatale sofre algún tipo de infortunio e un home atormentado acode na súa salvación para que todo volva ao seu lugar. Na novela negra latinoamericana dos últimos quince anos parece que houbo un intento de refundar o xénero pero caendo nos mesmos tópicos de muller-vítima e home ou ben vitimario ou ben salvador.
En Red Lion, Lolita Dinamita é vítima, sen dúbida, pero tamén é vitimaria e esa é unha idea moi atractiva coa que traballar. Certo é que hai moitos exemplos de novela negra onde a muller ten un papel diferente como pode ser o da detective, pero mesmo nestes casos parece que hai unha imposibilidade manifesta de cambiar os roles de xénero dentro dun xénero literario que parece que se está esgotando. Na miña novela quería que todas as personaxes fosen vítimas e vitimarias ao mesmo tempo para cuestionar o mesmo xénero da novela negra e ofrecer, á vez, unha especie de redención final. (…)”
Xosé Carlos López Bernárdez: “As mulleres merecen ser recoñecidas na historia da arte galega”
