A Nosa Señora das Letras da man da Tecelá en Outono, por Marga do Val

Artigo de Marga do Val na Sega:
“A Nosa Señora das Letras 2018, Marica Campo, sabe da Tecelá en Outono, con ela mantén un diálogo desde que o mundo é mundo, xa que as conversas sorpéndennos no camiño, veñen penduradas do vento, para que as avivemos como lume novo, isto é o que leva facendo sempre Marica Campo. Tiña casa propia, marchou fóra e viviu algún tempo en casa alugada, retornou, dona das chaves do tempo, e habitou os cuartos para non volver marchar. No seu cuarto propio hai paxaros que saben que son merlos, paporroibos ou poupas; hai gaiolas ceibes dun destino triste; hai flores que saben quen son, como a camelia veciña que lle vai mostrando como muda o clima; sabe das plantas ventureiras dos camiños e dos froitos, de amoras e de arandos, da herba abelleira e do fiuncho; sabe das árbores da terra, de vedraios castiñeiros, e das que viñeron para ficar como a catalpa. Gustaríame un día ir apañar con Marica Campo as herbas de San Xoán, volver camiñar na súa compaña o seu Val do Mao e determe en cada terrón de terra, en cada bechiño, en cada planta, determe en cada unha das palabras que existen para cada cousa, determe en cada cousa e nos seus nomes, fuxindo con Marica dos xenéricos. A Nosa Señora das Letras, é a Nosa Señora das palabras, que viven e alentan nos xardíns dos seus escritos, que brincan nos seus versos ou agardan silenciosas nas gabetas dos relatos para o futuro. A casa de Marica Campo é a lingua, que alimenta cada día, é a lingua coa que intenta comprender o mundo, explicalo; coa que intenta comprenderse e explicarse, e de todo isto sabe a Tecelá en Outono. Marica Campo tamén é a que procura que a súa casa, a nosa casa teña espazo, presenza, porque a casa de Marica Campo é a nosa casa, por iso estamos aquí, segadoras ou non, convidadas para termar da casa grande, desde o cuarto de Marica. (…)”

Crónica videográfica de O Escritor na súa Terra – Letra E, Nacho Taibo (III)

A Homenaxe O/A Escritor/a na súa Terra, impulsada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), chegou este ano á súa XXIV edición recaendo, por decisión unánime da súa Asemblea de Socios e Socias, na figura de Nacho Taibo, que foi homenaxeado en Oleiros, terra na que residiu a maior parte da súa vida.
Esta iniciativa anual conforma xa unha tradición na traxectoria da Asociación, e tense constituído ao longo de máis de dúas décadas como unha celebración na que a terra de acollida do/a homenaxeado/a ten unha presenza fundamental. É vontade da AELG honrar escritores/as procurando o contacto directo co autor/a e a súa implicación persoal na xornada de homenaxe.
Unha celebración múltiple e popular en que se vén recoñecendo a entidade literaria de insignes figuras das nosas letras, a través dunha serie de eventos como a entrega do galardón Letra E de escritor/a (unha peza escultórica de Alejandra Sampedro), a plantación dunha árbore simbólica elixida polo propio autor (neste caso un carballo) e a colocación dun monólito conmemorativo.

Aquí pode verse a terceira parte da crónica videográfica completa:

Laudatio, por Inma Otero Varela:

Entrega da Letra E:

Resposta de Nacho Taibo á laudatio:

Crónica videográfica de O Escritor na súa Terra – Letra E, Nacho Taibo (II)

A Homenaxe O/A Escritor/a na súa Terra, impulsada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), chegou este ano á súa XXIV edición recaendo, por decisión unánime da súa Asemblea de Socios e Socias, na figura de Nacho Taibo, que foi homenaxeado en Oleiros, terra na que residiu a maior parte da súa vida.
Esta iniciativa anual conforma xa unha tradición na traxectoria da Asociación, e tense constituído ao longo de máis de dúas décadas como unha celebración na que a terra de acollida do/a homenaxeado/a ten unha presenza fundamental. É vontade da AELG honrar escritores/as procurando o contacto directo co autor/a e a súa implicación persoal na xornada de homenaxe.
Unha celebración múltiple e popular en que se vén recoñecendo a entidade literaria de insignes figuras das nosas letras, a través dunha serie de eventos como a entrega do galardón Letra E de escritor/a (unha peza escultórica de Alejandra Sampedro), a plantación dunha árbore simbólica elixida polo propio autor (neste caso un carballo) e a colocación dun monólito conmemorativo.

Aquí pode verse a segunda parte da crónica videográfica completa:

Intervención de Ángel García Seoane, Alcalde de Oleiros:

Lectura da acta de concesión da Letra E por parte de Mercedes Queixas, secretaria xeral da AELG:

Intervención de Cesáreo Sánchez, presidente da AELG:

Crónica videográfica de O Escritor na súa Terra – Letra E, Nacho Taibo (I)

A Homenaxe O/A Escritor/a na súa Terra, impulsada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), chegou este ano á súa XXIV edición recaendo, por decisión unánime da súa Asemblea de Socios e Socias, na figura de Nacho Taibo, que foi homenaxeado en Oleiros, terra na que residiu a maior parte da súa vida.
Esta iniciativa anual conforma xa unha tradición na traxectoria da Asociación, e tense constituído ao longo de máis de dúas décadas como unha celebración na que a terra de acollida do/a homenaxeado/a ten unha presenza fundamental. É vontade da AELG honrar escritores/as procurando o contacto directo co autor/a e a súa implicación persoal na xornada de homenaxe.
Unha celebración múltiple e popular en que se vén recoñecendo a entidade literaria de insignes figuras das nosas letras, a través dunha serie de eventos como a entrega do galardón Letra E de escritor/a (unha peza escultórica de Alejandra Sampedro), a plantación dunha árbore simbólica elixida polo propio autor (neste caso un carballo) e a colocación dun monólito conmemorativo.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos, referentes ao descubrimento do monólito conmemorativo:

Ángel García Seoane, Alcalde do Concello de Oleiros:

Intervención de Cesáreo Sánchez, presidente da AELG:

Intervención de Nacho Taibo e descubrimento do monólito e plantación da árbore conmemorativos:

A Sega celebra a vida de Marica Campo

Desde Sermos Galiza:
“O parque da Milagrosa, en Lugo, converteuse no epicentro da actividade da plataforma de crítica literaria A Sega para homenaxear Marica Campo (O Incio, 1948) no V Día das Galegas nas Letras. Un acto lúdico e reivindicativo do papel da muller na literatura.
Pasadas as 12 horas, o parque da Milagrosa, en Lugo, acollía perto dun cento de mulleres que, convocadas por A Sega, celebraban o 15 de agosto como “Día da Nosa Señora (das letras Galegas)”. Encetábano cun divertido roteiro imaxinario pola obra da quinta muller recoñecida co Día das Galegas nas Letras, Marica Campo.
Susana Sánchez Arins foi a condutora dunha actividade na que o maxín cumpriu un papel principal. A integrante da Sega ía contando anécdotas da vida de Marica Campo acompañada das lecturas do público, que tiraba de fragmentos da obra da homenaxeada. Andrea Barreira, unha das organizadoras da xornada, sinala, en declaracións a Sermos Galiza que as persoas participantes “ían lendo pasaxes de libros relacionados co momento vital de Marica Campo que narraba Susana Sánchez Arins”. “Foi todo imaxinario, percorremos o parque buscando semellanzas co que contaba Susana”, acrecenta.
Un dos momentos máis emotivos da xornada chegou coa lectura do manifesto, “centrámolo en explicar que Marica Campo, como autora, abriu o camiño ás que vimos detrás”, explica Andrea Barreira. “Marica vai removendo a terra para que poidamos medrar como autoras. Precisamente, por ser ela unha escritora que tira polas demais, pode ficar na profundidade da terra e non se recoñece o seu traballo tanto como se debería recoñecer”, engade.
“Hai autoras que son coma os ollos das patacas, como patacas con ollos, que dende a súa leira e o seu campo van tirando das que estaban aí, das que están ao lado. Sen preguntar de onde es ou que tipo de pataca serás no futuro, abren os seus ollos para abriren ollos en ti”, salienta o manifesto Os ollos das patacas. “Nosoutras, que somos segadoras, agardamos as patacas. Queremos ser patacas con ollos. Que fillen tantas outras cálidas, profundas e combativas coma ela. Coma a Nosa Señora das Letras Marica Campo”, conclúe.
A resposta de Marica Campo ás palabras que falaban de abrir camiños ás escritoras máis novas foi o agradecemento, “agradeceu todas as homenaxes que se lle están facendo en recoñecemento da súa obra, sobre todo as que son desinteresadas”. “Tamén deu as grazas pola presenza de todas as que participamos, entre elas, a súa familia, que no día de hoxe sempre celebraba a onomástica da súa nai”, afirma Andrea Barreira, que destaca o labor de Marica Campo na defensa e impulso da lingua e da cultura galega e da igualdade.
O groso da celebración chegou após o xantar, con contos a cargo de Vero Ríos; música de Raiceira, Xaora, Paloma Suances e Mercedes Peón; lectura de fragmentos da obra da homenaxeada por Ana Torres, Tereixa Campo e Belén López; o obradoiro Traer a lenda ao presente, da man de Andrea Barreira, e a lectura dramatizada de O Premexentes non pode cos paxaros rebezos, coordinada por Lorena Conde.”

“Isidro Novo e os ‘Círculos Líticos'”, por Lois Diéguez

Artigo de Lois Diéguez en Sermos Galiza:
“Publicamos a seguir un texto da autoría de Lois Diéguez como tributo á memoria do escritor e colaborador de Sermos Galiza Isidro Novo, falecido a 1 de febreiro de 2018.

Os “CÍRCULOS LÍTICOS” son aneis de luz para sementar nas culturas e nos povos; talismáns para a nosa idea.
Dos controis da nosa criación polos distintos poderes faremos asas para voar en amplos ceos.
Converteremos as Torres de Almafí en museus dun pasado que foi… ao lonxe.
E dos museus construídos para encerrar o noso idioma faremos bosques de palabras a fartar a nosa lingua.
Uniranse a poesía, música, imaxe… nun só corpo colectivo propio: ser pedra contra a barbarie globalizadora, e rosa multicolor para a diferencia.

Foi este o Manifesto de “Círculos Líticos” que un grupo de escritores e activistas da cultura fundamos en xuño de 2002 en Lugo. Eran Isidro Novo, Antom Fortes, Marica Campo, Xoán Rompe, Anxo Rigueira e mais eu, e estreamos a nosa actividade con dous espectáculos realmente interesantes: A maré das negras ondas, por causa do accidente do Prestige, e Viva Palestina, polo recrúe por esas datas da represión do Estado israelí sobre Palestina. Presentábase A Maré como un espectáculo artístico con inspiración na maré das Negras Ondas e nos seus efectos en Galiza. “Un espectáculo que combina a poesía coa canción, as imaxes, teatro, danza, música, maxia, pintura…”. E Viva Palestina, como recitado de poemas do poeta palestino Mahmud Darwish e os propios dos componentes de Círculos Líticos, e músicas de Lluís Llach, Al Baraka, A Intifada ou Mercedes Peón. Nenos e nenas palestinos leron cartas tamén que outros nenos e nenas lles enviaban desde o seu torturado país. E intervencións en directo de artistas diversos (a cantante Pilocha, Mago Antón e Mago Teto, pintor Lomarti, escultora Mónica Alonso, contacontos Ana Carreira, actriz Esther Pedrouzo, coreógrafa Sara M. Alonso, radiofonista Paco Arrizado…).
Seguiron a estes espectáculos durante varios anos, con certa intensidade até 2009, outros de presentacións de libros ou temáticas variadas con motivo sempre de algún suceso que tivese incidencia na Galiza ou no mundo, e coa fin de mesturar a poesía cos outros campos das artes a través tamén de artistas diversos, de xeito que arredor de Círculos se foi creando unha verdadeira comunicación no mundo cultural galego, e de aí que cantantes, pintores, actores e actrices ou simplemente xentes do común, actuasen con naturalidade na produción e presentación cultural sempre no noso idioma. Lembro outro acto de grande incidencia, Camiños de lendas, arredor do Camiño de Santiago e celebrado en Triacastela en agosto de 2008 e que se presentou como espectáculo sobre o mundo lendario que rodea os camiños a Compostela, no que se fusionan as lendas tradicionais, a poesía, a imaxe e a música medieval, barroca e contemporánea, recollendo distintos temas desde Aragón, Navarra ou A Rioxa até O Cebreiro, Pico Sacro ou a Tumba de Prisciliano en Compostela. E outro de certa incidencia tamén foi o proxectado Pola Paz, Contra a Guerra, con motivo da invasión de Iraq por parte das forzas imperialistas de occidente, acto este desenvolvido desde o balcón do concello de Lugo.
Isidro Novo foi figura clave no traballo destes anos, con iniciativa, orixinalidade e con grande sentido creativo. E logo, a voz timbrada, musical e firme que posuía axudábao grandemente nas actuacións. O mesmo entusiasmo para a comunicación co público tamén. Penso agora nas longas horas, no traballo exhaustivo que fixemos todos os compoñentes do grupo para desprazarnos principalmente pola provincia de Lugo cos espectáculos sempre orixinais e mesmo divertidos, completos no sentido artístico, e novidosos. Foron datas de grande riqueza para a lectura e creación de textos propios ou doutras culturas, analizándoos con sentido crítico e clara obxectividade. Sempre me gustaron os libros de Isidro e tamén os de Antón Fortes, un poeta certamente orixinal, profundo e de coidada estética. Os seus versos curtos crean de por sí un mundo amplísimo e valente, rico, emocional, para o goce e mesmo a fantasía. Xoán Rompe é un bo cantante e activista cultural polifacético, moi unido a Radio Clavi e á sala Clavicémbalo de Lugo, o mesmo que Anxo Rigueira, filósofo, que posúe un grande coñecemento en todo o relacionado co deseño e as artes gráficas. Marica Campo, que estivo máis activa na primeira etapa de Círculos Líticos, é poeta dun grande dominio da forma e con grandes acertos no conto e narracións curtas.
E Isidro, enxeñoso, con amplo sentido do humor e ironía, cun mundo creativo extenso e orixinal, foi peza fundamental do grupo. Durante eses anos publicou Súa de si (2003), Rosa lenta (2004), Un escuro rumor tralo silencio (2005), novelas que revelan a súa grande experiencia narrativa e ese mundo tan propio del no que a fantasía, a beleza e o xeito particular de ver a vida e os personaxes o converten nun importante expoñente da nosa literatura nacional. Como tradutor realizou un bo e intelixente traballo coa novela de Benito Vicetto Os fidalgos de Monforte, ao pasala ao galego, obra que se editou no 2009 dentro do Proxecto da Ruta dos Fidalgos polas terras monfortinas, que debe seguir durmindo nos sotos da Xunta. Estou seguro de que a experiencia de Círculos Líticos axudou á súa obra, como nos axudou aos demais a ver as cousas con amplas e distintas perspectivas.
Non me dou afeito á morte de Isidro e son especialmente as atinadas e traballosas horas de Círculos Líticos as que máis me veñen á lembranza; e Loli, a súa amada que tanto compartiu connosco tamén, e Bruno. Sei o mal que o están pasando agora. Coido que o acougo ante a traxedia, despois de asimilala, tocala, insultala, é precisamente isto, lembrar e soñar, aplaudir as tardes felices que agora idolatramos supoño que debido á imposibilidade da súa repetición. Así que no novo regreso ás tres obras que sinalei estará a recuperación das conversas mantidas sobre elas con el. E no seu eco, quizá, o sabor das cereixas daquel outro acto que tanto nos fixo rir. O riso, esa outra forma de se burlar da morte. E a historia, a valentía e o traballo que nunca, nunca se poden esquecer, e menos por quen saben deles.”

Casa-Museo Manuel María: V edición do Convivio da Cultura Galega, o sábado 14 de xullo

Desde a Fundación Manuel María:
“Outeiro de Rei, vila natal de Manuel María, acollerá o sábado, 14 de xullo, o Convivio da Cultura Galega, que chega xa á súa quinta edición. Esta xornada lúdica e festiva, de convivencia, de recuperación do espírito comunitario da tradicional romaría de Santa Isabel de Outeiro de Rei, está aberta a todas as persoas e a todo o asociacionismo cultural de base que se move en Galiza. A Casa-Museo Manuel María vén de presentar o programa e o cartaz da súa Vª edición. A programación será a seguinte:

11:30 h. Acollida na horta da Casa-Museo Manuel María. Actuación do grupo de música tradicional Untia e do coro da Asociación Cultural e Musical Solfa.
12:30 h. Ofrenda floral a Manuel María no cemiterio de Outeiro.
13:00 h. Concerto da Banda Municipal de Música “Sons e Soños” de Rábade-Begonte-Outeiro, dirixida por Armando Morales Blanco, na Carballeira de Santa Isabel.
14:00 h. Xantar na carballeira (cada quen trae a súa comida).
16:30 h. Títeres. O grupo de teatro Pereira de Lobos representa Berenguela. Aventuras e desventuras dunha espiña de toxo.
17:00 h. Foliada, para cantar e bailar, con distintos grupos de música tradicional (Untia, Treboada, Birloque Gaiteiros, Coitelo de pau, Parabéns, Reviravolta, Cantareir@s.comTigo…). Anima Xurxo Souto.