XIII Xornada de Literatura de Tradición Oral. O humor na literatura de tradición oral

A XIII Xornada de Literatura de Tradición Oral. O humor na literatura de tradición oral é unha iniciativa da AELG co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega.

A XIII Xornada de Literatura de Tradición Oral terá lugar o 24 de outubro no Salón de Actos da Deputación de Lugo (Rúa San Marcos, 8).

Está solicitada a homologación ante a Consellería de Cultura, Educación e Universidade por 8 horas. As persoas interesadas deberán facer a matrícula, gratuíta, na páxina web da AS-PG (o formulario da matrícula estará activo só entre o 25 de setembro e o 22 de outubro), nesta ligazón.

A matrícula seguirá rigorosa orde de inscrición na web da AS-PG, tendo preferencia os-as socios-as e afiliados-as á AS-PG e á AELG.

Aquelas persoas que non estean interesadas no certificado homologado e unicamente queiran un certificado de asistencia emitido pola AELG, deberán facer a inscrición no correo electrónico oficina@aelg.org.

No desenvolvemento desta actividade aplicaranse os protocolos sanitarios vixentes en cada momento.

O humor constitúe un estado de ánimo exclusivo dos humanos. Sen ese recurso para transformar a realidade e para sorprender, a comunicación e transmisión de coñecementos e cultura entre nós quedaría moi limitada. O humor é liberador,  axuda a relativizar situacións excesivamente serias e incluso as tráxicas, ademais de producir goce e efectos beneficiosos para a saúde.

O humor como método de comunicación e como recurso de socialización. O humor como estímulo e como virtude pero tamén como arma de dobre fío, segundo o uso que se lle queira dar; como factor afectivo ou, pola contra, como elemento crítico, denigrante, impositivo ou, incluso, destrutivo.

Con esta xornada dedicada a ‘O humor na literatura de tradición oral’ preténdese amosar como funciona ese recurso intrínseco, estrutural dentro dos xéneros de literatura tradicional popular, como inflúe na memoria ou como pode axudar a resolver situacións de conflito. 

Programa

10:15 Recepción, entrega de material e inauguración

10:30-11:30 Conferencia “Humor salgado”
Suso Lista
Nacido en 1962 en Corme. Escritor, actor e guionista. Con 16 anos embarca na Mariña Mercante. Aos 25 comeza a traballar como percebeiro. Dende 2009 exerce como actor e guionista da serie “Para Mariñeiros Nós”. No 2013 gaña o premio da Audiencia do VII Premio de Teatro Radiofónico do Diario Cultural da Radio Galega coa obra O demo nunca dorme. No 2014 publica Salseiros, no 2015 Xeixos e no 2017 Charamuscas.

11:30-12:30 Conferencia: “A ágora da taberna”
Quico Cadaval
Francisco Cadaval Ayaso ‘Quico Cadaval’ (Ribeira, 1960) é actor, director e adaptador teatral, pioneiro do movemento contacontos en Galicia. Comezou no Centro Dramático Galego e fundou a compañía “O Moucho Clerc”. Traballou en producións da TVG, en curtas e longametraxes, sendo recoñecido con premios como o María Casares (2002), Premio Max ao mellor autor teatral en galego (2010), Premio Cultura Galega das Artes Escénicas en 2011 e o Premio Xiria ao Labor Teatral (2020). Como autor destacan obras de seu como O Códice Clandestino (1898), O ruisinol de Bretaña (1991) e Espantoso (2002).

12:30-14:00 Mesa redonda: O segredo do humor
Quico Cadaval e Suso Lista
Coordina: Antonio Reigosa

16:00-17:00 Conferencia “Rir do mundo, comezando por nós. Algúns mecanismos do humor nos contos tradicionais.”
Paula Carballeira
Nacida en Maniños (Fene, A Coruña), aínda que despois de licenciarse en Filoloxía na Universidade de Compostela, quedou a vivir nesas terras. Narradora oral profesional desde 1994, actriz e escritora. Tivo a sorte de ser convidada aos principais festivais de narración oral nacionais e internacionais (Portugal, Polonia, Francia, Cabo Verde, Colombia, Perú, Ecuador, México, Costa Rica…). Ademais, mantén actividades regulares en bibliotecas e centros de ensino. Como actriz, é membro da compañía Berrobambán e participou en varias series e programas da Televisión de Galicia. Como directora de teatro, levou adiante producións infantís tanto na súa compañía como no Centro Dramático Galego ou noutras compañías. Como autora, ten máis de trinta títulos publicados, tanto de narrativa, como de poesía ou teatro, moitos deles traducidos a varias linguas: portugués, inglés, italiano, coreano, catalán, éuscaro…, algúns deles premiados e a maioría pensados tamén para a infancia e a xuventude.

17:00-18:00 Conferencia: “Humor e lingua”
Xosé Lois González “O Carrabouxo”
Humorista, conferenciante, monologuista e tertuliano nacido en Ourense, o 3-4-49. Estudou Telecomunicacións e foi funcionario. Foi presidente da Asociación Cultural Auriense. Colabora con La Región de Ourense e fíxoo tamén en  Atlántico Diario de Vigo e tamén na revista Sermos Galiza, na Revista Galega do Ensino e en Tempos novos . Colabora no xornal Nós Diario. Creou o personaxe O Carrabouxo, que ten un monumento en Ourense, que tamén é pseudónimo do autor. Publicou 10 libros de humor gráfico individuais e numerosos colectivos. Recibiu a Medalla Castelao en 2008. No 2013 recibiu o premio Bo e Xeneroso da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. Recibiu tamén os premios Galicia de Comunicación (2 veces) e o Xosé Aurelio Carracedo. Ten tamén a Curuxa de Honra do Museo de Humor de Fene. O seu personaxe, O Carrabouxo, foi animado por Lhosca Arias no 2000 nunha serie titulada O Carrabouxo de 26 capítulos dun minuto de duración, que se emiten en Televisión.

18:00-19:30 Mesa redonda: Anatomía da retranca
Paula Carballeira e Xosé Lois González Vázquez “O Carrabouxo”
Coordina: Lois Pérez

19:30-20:30 Sesión práctica: “Contaba morrer”
Lois Pérez
Nado en Lugo, mestre do ensino público, actualmente traballa como representante sindical do STEG (Sindicato de traballadoras e traballadores do Ensino de Galiza). En 2008 gañou o Premio Diario Cultural de Teatro Radiofónico coa peza Saltimbanqui, dirixida e adaptada por Quico Cadaval e interpretada ademais del por Xosé Olveira “Pico” e Xan Cejudo. Mención especial no Pedrón de Ouro polo relato “A corrente salvaxe” en 2009; segundo premio no Certame de Ames de 2010; e relato gañador no premio de Noia, no 2011.
Emerxente Editora publicou o seu poemario LP en 2013. Participou no Festival de Mondoñedo de Poesía en 2015 e no “Ponme un Poema” de Allariz en 2016.
Como narrador oral, humorista e comediante ten actuado e actúa en institutos, feiras do libro, universidades, escolas de idiomas, teatros, museos, pubs, bares ou cárceres.
No eido do ensino coordinou varias iniciativas normalizadoras, todas elas premiadas pola administración educativa ou por entidades privadas vinculadas ao ensino. No curso 2009-2010 coordinou o proxecto Premio de Innovación Educativa en Normalización Lingüística “Mergullados nos mares da palabra”, no CEIP de Sofán (Carballo, A Coruña), e o proxecto “A imaxinación no peto”, Premio Antonio Fraguas. No curso 2010-2011 coordinou o proxecto de normalización lingüística “As palabras que soñan co vento” no CEIP de Bemantes (Miño, A Coruña), cualificado como pioneiro e seleccionado pola administración educativa para ser exposto en Lugo, Santiago, Coruña e Ferrol nas Xornadas de Normalización dese mesmo ano. No curso 2011-2012 coordinou o proxecto de normalización lingüística “Irradio Lingua” no CEIP de Barrantes (Tomiño, Pontevedra), sendo valorado coa mellor puntuación canda o da ESAD de Vigo.
Foi relator dos Cursos de galego para Funcionarios en prácticas desenvoltos nos CEFORES da Coruña, Santiago, Lugo e Ferrol en 2010 e 2011.
Membro do Xurado Premios Xerais 2017.
Gañador do Premio aRi[t]mar Galiza e Portugal 2018, ao mellor poema publicado en galego en 2017 por “Blues do Rei Bergman=B.B. King”.
En 2017 publica en Xerais o libro de poemas Long Play.
Cronista do rock and roll no suplemento literario e cultural Táboa Redonda do Progreso de Lugo e Diario de Pontevedra e na revista Ruta 66.

Actividades da Semana do Libro de Compostela (SELIC) 2020

Obradoiro de creación literaria O insólito no día a día, con Jorge Emilio Bóveda, en Ourense

O obradoiro de creación literaria O insólito no día a día, impartido por Jorge Emilio Bóveda, e cunha sesión maxistral a cargo de Ramón Caride, é unha iniciativa da Escola de Escritoras-es da AELG, coa colaboración do Liceo de Ourense e o patrocinio da Xunta de Galicia.

A literatura insólita procede de tentar dar resposta ás grandes cuestións da humanidade dende a orixe dos tempos coñecidos: o efémero do ser, a morte, a vida noutros mundos, o alén… Unhas preguntas cuxas respostas foron dadas pola imaxinación nunha época que as vinculou a un xénero mal chamado Ciencia Ficción pero que hoxe en día, grazas á súa enorme transcendencia, constitúen temas recorrentes da literatura con maiúsculas.
Ofrecemos unha viaxe que cubra varias estacións de paso, dende as novelas de anticipación ás modernas distopías, das viaxes fabulosas de diversas mitoloxías aos libros populares de heroes máis ou menos verosímiles. Dende as viaxes no tempo de certas obras medievais ata os actuais multiversos, das xestas e eddas nórdicas á moderna fantasía épica.
Un periplo fabuloso con paradas nas nosas propias achegas creativas que demostrará como o literario flúe sen cancelas ao longo do noso existir atendendo ás nosas teimas.

Terá 6 sesións de 3 horas cada unha, en horario de 10:00 a 13:00, que se celebrarán os sábados:
26 de setembro.
3, 10, 17, 24 e 31 de outubro.
E 1 sesión final de 2 horas, en horario de 11:00 a 13:00, que se celebrará o sábado 7 de novembro.
Terá lugar no Liceo de Ourense (Rúa Valentín Lamas Carvajal, 5).

Hai 20 prazas, gratuítas, para maiores de 18 anos, que se adxudicarán por orde de solicitude.
A inscrición, gratuíta, pode realizarse, até o 24 de setembro de 2020, no correo electrónico oficina@aelg.org

No desenvolvemento desta actividade aplicaranse os protocolos sanitarios vixentes en cada momento.


O obradoiro enmárcase na Escola de Escritoras e Escritores da AELG, iniciativa que centra os seus esforzos en impartir, por concellos de todo o país, obradoiros con formatos e destinatarios diversos, nos que se abordan diferentes xéneros literarios e contidos. Trátase dunha iniciativa que, cos autores/as como guías, ten o obxectivo de transmitir a experiencia apaixonante do acto creador, tentando concienciar á sociedade do imprescindíbel que é a estimulación creativa na escrita e o seu papel complementario na formación do individuo. O proxecto aposta por ofrecer á mocidade un sistema lingüístico, literario e cultural propio no que asentar as súas raíces.

Información sobre protección de datos
A/O responsábel do tratamento é a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. A finalidade do tratamento é a prestación do servizo que se detalla na solicitude ou actividade organizada. A base legal do tratamento é o cumprimento dunha obriga contractual na prestación dun servizo. Os seus datos conservaranse unicamente durante os prazos de prescrición legalmente aplicábeis. Pódense comunicar os seus datos a terceiras/os organizadoras/es ou colaboradoras/es da actividade. No caso de solicitar certificado de asistencia, os seus datos comunicaranse ao/á impartidor/a da actividade. Pode acceder, rectificar, suprimir os seus datos e nos casos determinados opoñerse ao tratamento, limitar o seu uso ou portar a outra/o responsábel. Tamén pode solicitar a tutela da Axencia Española de Protección de Datos ou presentar unha reclamación ante a mesma.

A Coruña: Curso “Mellorando o uso da lingua”, con Xosé Manuel Sánchez Rei

Na A. C. Alexandre Bóveda da Coruña (Rúa Olmos, 16-18, 1º), vaise realizar un curso de formación de tres sesións, en horario de 19:45 a 21:00 h., baixo o título de Mellorando o uso da lingua, impartido por Xosé Manuel Sánchez Rei. Terá lugar os xoves 8, 15 e 22 de outubro, e será gratuíto, mais cómpre inscribirse no correo electrónico acab@mundo-r.com.
As súas sesións están pensadas para mellorar o uso do galego do punto de vista gramatical e lexical. Por iso, aínda que sexa aberto a todo o tipo de públicos, nortéase preferencialmente cara a aquelas persoas que xa empregan o noso idioma habitualmente, mais que queren aprimorar a gramática e o vocabulario.

Escola de Escritoræs. Obradoiro de creación literaria Ás de papel, con María Canosa

O Escola de Escritoræs. Obradoiro de creación literaria Ás de papel é unha iniciativa da Escola de Escritoras-es da AELG, coa colaboración do Concello de Cee e o patrocinio da Deputación da Coruña.

É difícil gardar intacta a capacidade de sorprenderse, que esvaece co paso do tempo. Recuperala é un dos obxectivos da literatura: volver crer. Quizais para iso debemos botar a mirada atrás, dirixir os ollos (e a mente) cara ao comezo. Renacer nun berce de letras.

O obradoiro será impartido por María Canosa, cunha sesión maxistral a cargo de Concha Blanco.

Terá 6 sesións de 3 horas cada unha, en horario de 10:00 a 13:00, que se celebrarán os sábados:
5, 12 e 26 de setembro.
3, 17 e 24 de outubro.
E unha sesión final de 2 horas, en horario de 11:00 a 13:00, que se celebrará o sábado 7 de novembro.

Terá lugar na Sala de Conferencias da Casa da Cultura de Cee (Paseo Alcalde Pepe Sánchez, 9).

Hai 20 prazas, gratuítas, para maiores de 18 anos, que se adxudicarán por orde de solicitude. A inscrición, gratuíta, pode realizarse, até o 3 de setembro de 2020, no correo electrónico oficina@aelg.org

No desenvolvemento desta actividade aplicaranse os protocolos sanitarios vixentes en cada momento.

O obradoiro enmárcase na Escola de Escritoras e Escritores da AELG, iniciativa que centra os seus esforzos en impartir, por concellos de todo o país, obradoiros con formatos e destinatarios diversos, nos que se abordan diferentes xéneros literarios e contidos. Trátase dunha iniciativa que, cos autores/as como guías, ten o obxectivo de transmitir a experiencia apaixonante do acto creador, tentando concienciar á sociedade do imprescindíbel que é a estimulación creativa na escrita e o seu papel complementario na formación do individuo. O proxecto aposta por ofrecer á mocidade un sistema lingüístico, literario e cultural propio no que asentar as súas raíces.

Información sobre protección de datos
A/O responsábel do tratamento é a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. A finalidade do tratamento é a prestación do servizo que se detalla na solicitude ou actividade organizada. A base legal do tratamento é o cumprimento dunha obriga contractual na prestación dun servizo. Os seus datos conservaranse unicamente durante os prazos de prescrición legalmente aplicábeis. Pódense comunicar os seus datos a terceiras/os organizadoras/es ou colaboradoras/es da actividade. No caso de solicitar certificado de asistencia, os seus datos comunicaranse ao/á impartidor/a da actividade. Pode acceder, rectificar, suprimir os seus datos e nos casos determinados opoñerse ao tratamento, limitar o seu uso ou portar a outra/o responsábel. Tamén pode solicitar a tutela da Axencia Española de Protección de Datos ou presentar unha reclamación ante a mesma.

Escola de Escritoras-es. Obradoiro Literatura, un modo de estar na vida, impartido por Suso de Toro

O Obradoiro Literatura, un modo de estar na vida, impartido por Suso de Toro, contando nunha das sesións como autora convidada con Susana Sánchez Arins, é unha iniciativa da Escola de Escritores da AELG, co patrocinio e colaboración do Concello de Santiago.

– Como nos construímos como escritor@s.
– Como encontramos @ escritor/a que somos.
– Ética e estética de ser escritor/a, unha forma de estar, unha forma de ser.
– A palabra “literaturizada”.
– Os camiños para literaturizar.

CALENDARIO E INSCRICIÓN
– Días e horarios: sábados 5, 12, 19 e 26 de setembro; 3, 10, 17, 24 e 31 de outubro; 7, 14 e 21 de novembro, de 11:30 a 13:30 h.
– Máximo de 12 prazas para persoas maiores de 18 anos.
Inscrición, necesaria e gratuíta, no correo electrónico oficina@aelg.org
– As prazas asignaranse por orde de inscrición.
– O obradoiro desenvolverase na Casa Jimena e Elisa Fernández de la Vega (Rúa das Casas Reais, 8), de Santiago de Compostela.
No desenvolvemento desta actividade aplicaranse os protocolos sanitarios vixentes en cada momento.

O obradoiro enmárcase na Escola de Escritoras e Escritores da AELG, iniciativa que centra os seus esforzos en impartir, por concellos de todo o país, obradoiros con formatos e destinatarios diversos, nos que se abordan diferentes xéneros literarios e contidos. Trátase dunha iniciativa que, cos autores/as como guías, ten o obxectivo de transmitir a experiencia apaixonante do acto creador, tentando concienciar á sociedade do imprescindíbel que é a estimulación creativa na escrita e o seu papel complementario na formación do individuo. O proxecto aposta por ofrecer á mocidade un sistema lingüístico, literario e cultural propio no que asentar as súas raíces.

Información sobre protección de datos
A/O responsábel do tratamento é a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. A finalidade do tratamento é a prestación do servizo que se detalla na solicitude ou actividade organizada. A base legal do tratamento é o cumprimento dunha obriga contractual na prestación dun servizo. Os seus datos conservaranse unicamente durante os prazos de prescrición legalmente aplicábeis. Pódense comunicar os seus datos a terceiras/os organizadoras/es ou colaboradoras/es da actividade. No caso de solicitar certificado de asistencia, os seus datos comunicaranse ao/á impartidor/a da actividade. Pode acceder, rectificar, suprimir os seus datos e nos casos determinados opoñerse ao tratamento, limitar o seu uso ou portar a outra/o responsábel. Tamén pode solicitar a tutela da Axencia Española de Protección de Datos ou presentar unha reclamación ante a mesma.

Pontevedra: Obradoiro de creación literaria Mulleres na literatura do cotián, con Montse Fajardo

O Obradoiro de creación literaria Mulleres na literatura do cotián é unha iniciativa da Escola de Escritoras/es da AELG, co patrocinio e colaboración do Pazo da Cultura e o Concello de Pontevedra.

Desde unha perspectiva feminista, o obradoiro busca afondar na literatura do cotián, nos relatos protagonizados por mulleres “do común”. Irá na procura de historias do día a día, na realización de textos baseados en experiencias propias ou protagonizados por mulleres “reais” afastadas tanto das heroínas como das damas en apuros que coparon a literatura durante séculos. A creación será usada como terapia, como arma de empoderamento e sororidade, que nos convenza de que cada vida é unha historia única que merece a pena vivir e contar devagar.

O obradoiro será impartido por Montse Fajardo e contará cunha sesión especial de Inma López Silva. Noutra sesión estará presente a actriz Sheyla Fariña, que participou na adaptación teatral do libro Invisibles.

Calendario e inscrición
– Días: sábados 26 de setembro; 3, 10, 17, 24 e 31 de outubro; e 7 e 14 de novembro de 2020
– Horarios: de 10:30 a 12:30
25 prazas para persoas maiores de 16 anos.
Inscrición, gratuíta, no correo electrónico oficina@aelg.org
– As prazas asignaranse por orde de solicitude.

O obradoiro desenvolverase no Pazo da Cultura (Rúa Alexandre Bóveda), no Seminario 8 – Aula da Escola de Escritoræs da AELG.

No desenvolvemento desta actividade aplicaranse os protocolos sanitarios vixentes en cada momento.

Información sobre protección de datos
A/O responsábel do tratamento é a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. A finalidade do tratamento é a prestación do servizo que se detalla na solicitude ou actividade organizada. A base legal do tratamento é o cumprimento dunha obriga contractual na prestación dun servizo. Os seus datos conservaranse unicamente durante os prazos de prescrición legalmente aplicábeis. Pódense comunicar os seus datos a terceiras/os organizadoras/es ou colaboradoras/es da actividade. No caso de solicitar certificado de asistencia, os seus datos comunicaranse ao/á impartidor/a da actividade. Pode acceder, rectificar, suprimir os seus datos e nos casos determinados opoñerse ao tratamento, limitar o seu uso ou portar a outra/o responsábel. Tamén pode solicitar a tutela da Axencia Epañola de Protección de Datos ou presentar unha reclamación ante a mesma.