Pontevedra: presentación de O soño de Xoán, de Farruco Graña
Ledicia Costas no Salón do Libro de Pontevedra
Desde
o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Ledicia Costas escribiu o libro As peripecias de Extravaganza Pérez, con ilustracións de Óscar Villán, especialmente para a ocasión. A entrevista pode verse aquí.”
A Coruña: recital multimedia con Yolanda Castaño
O
xoves 31 de marzo, ás 20:00 horas, no salón de actos da Biblioteca Pública González Garcés (Rúa Miguel González Garcés, s/n), na Coruña, terá lugar un recital multimedia con Yolanda Castaño, espectáculo no que conxuga poesía e novas tecnoloxías.
A Coruña: Conversas en Irmandade, arredor das Irmandades da Fala
Compostela: presentación de Os fillos da fame, de Ismael Ramos
O
xoves 31 de marzo, ás 20:00 horas, en Numax (Rúa Concepción Arenal, 9), en Santiago de Compostela, preséntase Os fillos da fame, de Ismael Ramos, publicado por Xerais. No acto intervirán, xunto ao autor, Alba Cid e Fran Alonso.
Xavier Queipo: “A aventura existirá en canto exista o abraio por outras xeografías”
Entrevista
de Xesús Fraga a Xavier Queipo en La Voz de Galicia:
“Os kowa (Galaxia), a novela coa que Xavier Queipo (Santiago, 1957) gañou o último premio Blanco Amor, arranca en Europa para logo desprazarse á Amazonía, seguindo ao seu protagonista, un naturalista que marcha tralo ronsel dunha bolboreta e se perde na selva. O escritor, residente en Bruxelas, visita estes días Galicia para presentar o seu libro, mañá en Compostela (Libraría Pedreira, 20 horas) e o xoves en Vigo (Andel, 20 horas).
– La Voz de Galicia (LVG): No noso mundo hiperconectado, ¿a verdadeira aventura segue a ser a descuberta do humano?
– Xavier Queipo (XQ): A aventura está presente en cada sensación, en como esta se percibe e se entende. Temos máis información, é certo, do que imos atopar nun contexto determinado, mais non a temos de como nós imos vivir esa experiencia, que está ligada a nosa percepción, algo sublime no senso de individual e complexo. (…)
– LVG: Xa escribiu hai moito tempo sobre o Ártico: que posibilidades narrativas ofrece o Trópico fronte aos polos?
– XQ: As posibilidades narrativas existen en calquera punto da xeografía. A percepción inicial é que os Trópicos son un escenario barroco en contraposición ao Ártico, máis minimalista. Esta percepción dilúese co exercicio narrativo que require de estímulos externos e internos. O abraio dos glaciares e das montañas de xeo, dos océanos inzados de baleas e do xogo de luces na auroras boreais é distinto daquel que se vive na selva que pasado un tempo semella monótona e interminábel, diferente aínda dos desertos que tamén hai nos trópicos. (…)
– LVG: ¿Cre que de vivir en Galicia habitualmente a súa obra literaria tería sido moi distinta?
– XQ: Os textos que eu escribo constrúense nunhas coordenadas xeográficas afastadas, isto é certo, mais constrúense tamén na base dunha tradición literaria, a partir da experiencia de vida, das lecturas, do que se escoita, do que se soña e do que acontece arredor de min. Algúns destes parámetros están claramente marcados pola xeografía, outros son independentes. Noutras palabras, si sería diferente, mais non podo adiviñar a magnitude desa diferenza.
– LVG: Houbo no seu discurso de aceptación do Blanco Amor unha reivindicación dunha ollada emigrante, diaspórica, da cultura galega. ¿Que trazos a identifican e que supón no conxunto da nosa cultura?
– XQ: A lectura que fai é atinada. Volvendo outra vez os parámetros, a arte da literatura aliméntase de sensacións, internas e externas. O vivir en permanencia no mesmo nicho ecolóxico, sen interactuar co mundo, pode levar a unha visión cativa do que é a vida e o mundo. Explorar é necesario para un escritor, na forma e nos contidos. Se non queremos ver máis alá do Padornelo, non daremos saído deste momento de estancamento temático e formal no que habitamos.”
Compostela: presentación de Os Kowa, de Xavier Queipo
Mario Regueira: “Nos primeiros momentos da guerra consúmase a destrución de todo o escenario editorial precedente na Galiza”
Entrevista
a Mario Regueira en Sermos Galiza:
“(…) En xaneiro de 2015 defendeu a súa tese de doutoramento, A narrativa na reconstrución do campo literario de posguerra. Repertorios e imaxinario nacional no proxecto de Galaxia. Nesta entrevista, fálanos do contido da súa tese.
(…) – Sermos Galiza (SG): Que foi o que o levou a elixir a narrativa galega entre 1936 e 1966 á hora de abordar a súa tese?
– Mario Regueira (MR): O meu interese inicial era o panorama da narrativa de posguerra. En parte, porque sempre considerei que os seus repertorios e o conflito político ao que ían ligados eran bastante específicos e non tiñan un correlato evidente noutros contextos peninsulares. Porén, ao comezar a tese tiven que facer dúas matizacións. A primeira, situar en 1936 a gran modificación no campo literario galego. Como é sabido, na Galiza non houbo fronte, e xa nos primeiros momentos da guerra se consuma a destrución de todo o escenario editorial precedente.
A literatura que se publica durante o conflito ten unha serie de características que a fan relevante para o que vai acontecer despois. Se cadra o máis destacábel é que existe unha mínima permisividade por parte das autoridades franquistas cara a estas obras, sempre que non se movan dun contido lírico ou folclórico. Comeza, deste xeito, a caracterización da cultura galega nuns termos rexionalizadores e que apelan a elementos supostamente inherentes ao pobo galego, unha caracterización que non deixa de ter fortes connotacións coloniais. A segunda matización que realicei foi fixar dúas etapas na posguerra, cunha fronteira fluída e que pode localizarse entre os anos 1963 e 1966, coincidindo cun relaxamento das políticas represivas da ditadura e cun momento no que o proxecto de Galaxia comeza a consolidar o seu poder simbólico. (…)
– SG: Na tese defende que a configuración das fronteiras do campo literario galego neste período segue vixente a día de hoxe. Por que?
– MR: Dentro da propia Galaxia, que nos seus primeiros anos publica varias obras en castelán, existen vacilacións respecto do que se considera literatura galega. Piñeiro e Fernández del Riego valoran en distintas fontes as posibilidades de fixar un criterio territorial (que incluiría autores como Valle-Inclán ou Pardo Bazán), repertorial, baixo o que se consideraría literatura galega aquela que se axustase ao programa étnico do que falamos antes, ou filolóxico. As novas voces, pola súa parte, sempre farán unha defensa fechada do criterio filolóxico, en parte porque é o que mellor pode combater a asimilación rexionalizadora que propugna unha parte da crítica literaria franquista.
A propia Galaxia acaba aceptando o criterio filolóxico nun proceso longo, que comeza cun par de antoloxías de poesía que aparecen en 1955 e que queda indiscutibelmente fixado en Historia da Literatura Galega Contemporánea de Ricardo Carvalho Calero, en 1963. Ese criterio, que marca as fronteiras do campo literario galego en función da lingua, segue sendo maioritariamente aceptado nos nosos días. É certo que a súa validez é impugnada ciclicamente e, aínda que non existe unha razón científica para defendelo (como se ten dito algunhas veces), creo que é relevante analizar o seu proceso de conformación e destacar as súas raíces como unha ferramenta de anti-colonial que ten un papel relevante na resistencia da cultura galega a ser asimilada polo centralismo.”
Francisco Castro: “A literatura é un acto de comunicación. Un eu que busca un ti”
Entrevista 
a Francisco Castro en Primeiro Movemento:
“(…) – Primeiro Movemento (PM): Que che leva a escribir sobre o amor?
– Francisco Castro (FC): É que é o único tema sobre o que escribo. Eu empezo as novelas convencido de que esta vai ser distinta e, cando levo 50 páxinas, é como se espertase brutalmente do soño e digo: “anda, outra vez”. Ten moito que ver comigo. Aínda que escriba un libro con este título [Amor é unha palabra coma outra calquera], é o meu centro gravitacional. É o que me leva a vivir todo cunha intensidade brutal. Por exemplo o tema da paternidade ou simplemente como establezo as relacións coas persoas que me interesan.
– PM: Xa que falas de paternidade. No teu libro hai unha clara aposta polo empoderamento feminino. Como imaxinas o mundo no que vivirá a túa filla? Melloraremos?
– FC: Quero pensar que si e teño dez millóns de argumentos diarios para que se me confirme que non. Estamos vendo un repunte da violencia machista en idades cada vez máis temperás. Asistimos á asunción de comportamentos machistas por rapazas cada vez máis novas e educadas nun discurso de igualdade e contra o machismo. Por dicir algo moi politicamente incorrecto: estamos fracasando, como fracasamos co tema da lingua. Baixamos da metade dos falantes de galego en Galicia cando levamos xa 30 ou máis anos co galego no ensino e con medios de comunicación que, aínda que son poucos, vense moi activos e traballan moi ben a prol do galego.
Porén, descenden as porcentaxes. É un fracaso que eduquemos na igualdade, no respecto e contra toda clase de actitude violenta en cuestión de xénero e que, aínda así, aparezan este tipo de discursos en rapazas e rapaces cada vez máis novos. (…)
– PM: Nós sempre nos preguntamos que música escoitan os músicos, pero os escritores, que len cando non están escribindo?
– FC: Eu sei o que leo eu (risas). Ademais leo profesionalmente, o traballo dos editores é ler e nos pagan, logo aquelo que nos gusta publicámolo. Dende moi pequecho sempre fun un lector caótico e desordenado. Tiven a fortuna de cruzarme con Borges aos dezaoito e ler a súa obra completa. Isto quizais poda explicar algunha clase de desvarío intelectual, pero leo de todo, creo que hai que ser así. Téñolle moito medo ás persoa que falan de alta literatura e atrévense a diagnosticar que determinado libro non é literatura e cal si.
Isto vese claramente cos que prexulgan negativamente a literatura xuvenil e infantil. Eu como toco tódolos paus síntome autorizado para falar disto, por iso hai moita xente á que retaría a escribir un libro infantil. Son editor de infantil e recibo propostas de xente que xa ten obra publicada e que cometen un erro de enfoque, cren que ao cativo ou á cativa hai que tratalo como se tivese algún tipo de retraso intelectual profundo ou que hai que falarlle en diminutivos. Non é así.
A illa do tesouro podería ser entendida perfectamente como literatura xuvenil, pois eu creo que é altisima literatura. Deberiamos respectar un pouquiño máis. Respecto todas as formas de arte e penso que é un síntoma de cultura. Cando alguén se pon a máscara dicindo que está na elite, a min dame o riso e no fondo cachondéome bastante deles. (…)”
