Entrevista de Montse Dopico a Yolanda Castaño en Magazine Cultural Galego:
“- Montse Dopico (MD): Polo que saíu publicado, semella que A segunda lingua é unha defensa do galego. Mais se cadra é máis ben unha reflexión sobre as dificultades de enfrontarse á comunicación nun idioma que non é o propio, non si?
– Yolanda Castaño (YC): Si. A segunda lingua é a lingua do outro, a que non é a túa. A lingua é o filtro a través do que nos conectamos co mundo. E ás veces temos que botar man de linguas estranxeiras. Entón aparecen as dificultades, os conflitos que iso entraña. O libro é unha metáfora diso, e das dificultades que supón comunicarse, achegarse aos outros, que ás veces é un quero e non podo… É querer mostrarte como es e non conseguilo porque non tes as ferramentas. Son os malentendidos…
– MD: Aínda que é un libro distinto dos anteriores teus, algunha conexión pode haber. O poema Cousas que comezan por Y lembra O libro da egoísta, a súa achega á propia identidade…
– YC: Ese era un libro sobre a propia identidade, si. Un libro autocrítico tamén. Cando somos novos falamos de nós mesmos porque non sabemos nada do mundo, nin da vida, é normal. Co tempo, supoño que viñeron os cambios. O poema que citas só compila cousas que comezan por y. Se colles un dicionario de galego e buscas a letra y, verás que non deixei fóra do poema moitas palabras que comezasen con ela. Si que hai unha alusión ao tema da miña inicial, mais non é un texto tan autoreferencial como O libro da egoísta.
– MD: Alén das linguas, o libro fala da capacidade humana da linguaxe…
– YC: Si, e mesmo de aspectos filolóxicos concretos: fonoloxía, lexicografía… A idea era explorar desde o punto de vista poético eses aspectos que poden ser máis técnicos e non tan centrais na linguaxe. O sentido xeral é non precisamente emocionarme con cousas grandiosas, senón poñer a mirada no máis pequeno. En lugar de atender a cousas máis tradicionalmente poéticas, ollar un papel, un linguado, un calamar… En vez de mirar tanto a semántica, o significado, ollar para a morfoloxía, a morfosintaxe… (…)”
Día de Rosalía 2014 nos centros de ensino (XXXII)
O Día de Rosalía 2014 celebrouse no CEP Sequelo de Marín do seguinte xeito:
Celanova: presentación de Onde beben os cervos que amansou o calígrafo, con poemas de Baldo Ramos e gravados de Carlos González Villar
O sábado 19 de abril, ás 12:00 horas, na Fundación Curros Enríquez (Rúa Curros Enríquez, 37), de Celanova, preséntase o libro-catálogo Onde beben os cervos que amansou o calígrafo, coa presenza dos seus autores, Baldo Ramos e Carlos González Villar.
Elena Gallego: “O labor que fai Marta Vilas na miña novela achégase bastante á realidade que se vive na redacción dalgúns medios galegos”
Entrevista de Raquel Feijoo a Elena Gallego en Tempo de Lecer Ourense, desde Xerais:
“(…) – Tempo de Lecer (TdL): “O primeiro cadáver apareceu aboiando nas augas calmas da ría…” Con este comezo, que podemos esperar de Sete Caveiras?
– Elena Gallego (EG): Unha novela trepidante, chea de acción. Esa primeira frase é unha declaración de intencións. Con Sete Caveiras eu quería “apostar forte” dende a primeira liña de texto. (…)
– TdL: Hai algo de Elena Gallego en Marta Vilas, ou ó revés?
– EG: É moi difícil escribir unha novela sen aportarlle algo da túa personalidade e vivencias, pero Elena Gallego e Marta Vilas son dúas mulleres xornalistas moi diferentes. Eu nunca traballei na sección de sucesos, coma ela, e non quero nin imaxinarme no seu lugar. Pero apetecíame escribir unha novela negra e darlle protagonismo a unha muller, e aínda por riba xornalista. Abofé que xa ían sendo horas. (…)
– TdL: É vostede unha escritora coñecida e recoñecida pola saga fantástica Dragal, coa que conseguiu o cariño e a complicidade do público xuvenil -e tamén do que xa non o é tanto-. Por que decidiu dar o salto á novela negra? Foi un paso difícil? En que tivo que cambiar a súa rutina de traballo para lle dar forma a esta novela?
– EG: Despois de varios anos convivindo cos personaxes de Dragal, necesitaba facer unha paréntese no meu universo literario e crear algo diferente. Sempre me gustaron as novelas de misterio, así que me propuxen o reto de emular un dos grandes clásicos de Agatha Cristie. Foi un gran reto, ademais cun importante traballo de documentación, mais coido que o resultado ben paga a pena. (…)”
Xosé Estévez: presentación de Un crego atípico na Fonsagrada (1967-1969), de Xosé Estévez
Entrevista de Carme Vidal a Xosé Estévez en Sermos Galiza.
Grial, 50 anos abrindo camiños
Entrevista de Marcos Pérez Pena a Henrique Monteagudo en Praza:
“(…) – Praza (P): Podemos dicir que Grial soubo adaptarse en cada momento aos tempos, transformándose en función do que o país demandaba?
– Henrique Monteagudo (HM): A revista empezou como unha operación de resistencia. Cando se crea Galaxia, un dos seus principais obxectivos era facer unha revista que servise de canle de expresión e difusión da cultura galega, nun momento no que non había ningunha. Tentouse a través dos Cadernos Grial, que eran libros, pero cunha edición periódica, e cumprían esa función. Pero ao terceiro número o réxime xa se decatou e botou abaixo o intento. Despois chega Grial, primeiro moi vinculada a aspectos filolóxicos, á lingua e á literatura. Cando pasan os tempos da resistencia e Grial ten que reinventarse, comeza a ser unha revista menos filolóxica e ábrese a outros campos, cun perfil máis interdisciplinar. E xa na última fase, que abrimos hai dez anos, tentamos incorporar as novas tecnoloxías e a ciencia, digamos que, ao igual que se fixo antes, poñéndonos á altura dos desafíos. (…)
– P: Que retos ten Grial por diante?
– HM: Un reto inmediato é o mundo dixital e o acceso a través da rede aos contidos da revista. Neste momento pódense baixar en pdf algúns artigos, pero temos que ir cara a fórmulas máis visibles. E hai tamén un reto de renovación xeracional. Temos moitos colaboradores novos nos artigos e nas traducións, pero hai que involucrar máis xente nova no traballo de redacción da revista.
– P: Todo, ademais, nun contexto moi negativo para a edición en galego, como amosan os recentes datos do INE… Como se reverte esta situación?
– HM: A edición en galego ten dous desafíos, que son por un lado o desafío -común a todas as empresas- da crise económica, e polo outro o desafío -común tamén aos xornais- da reconversión do modelo de negocio pola entrada no mundo dixital. Para afrontar esta transformación temos a pexa da crise económica e tamén o feito de que é necesario o apoio dos poderes públicos para levar a cabo esta reconversión tecnolóxica e o cambio de modelo de negocio. E estamos vendo un compromiso cada vez máis reducido por parte da administración, nun contexto como o galego, no que hai unha perda de falantes e unha caída demográfica. Debemos explicarlle á sociedade en que consisten estes desafíos, e debemos esixir este apoio público, pero non debemos limitarnos á queixa, debemos tomar a iniciativa, aproveitar as oportunidades e facer as cousas ben feitas. A caída da edición en galego é unha moi mala noticia, pero todos sabemos que en galego se editaban algunhas cousas que sobraban, falando por exemplo de parte da edición institucional. Como facemos unha edición competitiva? Pois facendo bos libros e gañando lectores. (…)”
Lugo envórcase co chairego Díaz Castro
Desde Sermos Galiza:
“Na Escola da Conchada, na que Díaz Castro fixo os seus primeiros estudos, a área de cultura da Deputación de Lugo presentou o seu programa de actividades, en relación con asociacións e outras entidades, para honrar este ano o poeta chairego.
O delegado de Cultura e Turismo da Deputación de Lugo, o nacionalista Mario Outeiro, defendeu a necesidade de “poñer en valor a vida e obra de Díaz Castro, de quen outro chairego bo e xeneroso como foi o poeta Manuel María deixou escrito no seu libro Terra Chá que era “profunda voz d’Os Vilares: suco, semente, alto mastro, esencia e flor de ensoñares!”.
Canda el, representantes de diversas entidades daban conta da colaboración da institución na elaboración de proxectos conxuntos como o documental O instante eterno, dirixido por Xosé Antón Cascudo que xa fora presentado na Casa Habanera de Guitiriz que defendeu como ferramenta de grande valor para dar a coñecer a obra de Díaz Castro. Na presentación participou tamén Armando Requeixo, investigador e especialista na obra de Díaz Castro de quen vén de presentar a súa tese doutoral, que coordinará a obra Poesía Galega Completa, editada por Galaxia, a necesaria compilación da obra completa do poeta na que a Deputación colabora desde a súa Área de Cultura.
O IES Poeta Díaz Castro non só dinamiza o concello coas súas actividades arredor do escritor que lle dá nome senón foi un dos axentes que máis participou na campaña que reclamaba o Día das Letras Galegas para o poeta. Audivosuais e materiais didácticos son algunhas das liñas de actuación do centro que leva moito tempo traballando na obra e a figura de Díaz Castro e implicando non só o alumnado senón tamén a veciñanza da localidade.
Profesor tamén no centro foi Alfonso Blanco Torrado, amigo do poeta e presidente da Asociación Cultural Xermolos, sen dúbida, a entidade á que máis se lle debe a recuperación e difusión da memoria de Díaz Castro. Da súa man nacerá un documento audiovisual coa colaboración da Quenlla.
“Orgullámonos de poder presentar hoxe as moi diversas colaboracións que desde a área de Cultura contribuímos con gusto a impulsar, e de poder contribuír, deste xeito, ao recoñecemento dun galego bo e xeneroso que, mesmo estando na emigración, sempre levou moi dentro Galiza, sen esquecer nunca nin a súa terra nin a súa lingua”, sinalou Mario Outeiro no acto de presentación das actividades nas que lembrou os escritores Manuel Maria, tamén da Terra Chá e Carvalho Calero, moi vencellado a Lugo onde impartiu aulas, como merecedores do recoñecemento.”
Cuestionario Proust: María Solar
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a María Solar:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A ilusión polos proxectos, os traballos, as persoas. Son positiva e intento non deixarme arrastrar polo “lado escuro” do mundo. Gusto da luz.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A sinceridade. Aprecio que me digan a verdade aínda que doa, é a única maneira de avanzar.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que estean sempre aí e que mo fagan saber.
4.– A súa principal eiva?
– Son moi esixente comigo e cos demais.
5.– A súa ocupación favorita?
– Teño a sorte de ter un traballo que se sabes aproveitar ocasiona moitos momentos fermosos, de aprendizaxe, de coñecer xente, e vivir situacións privilexiadas. Cando é así é unha ocupación marabillosa, como escribir. E xunto a iso encántame ocuparme simplemente de gozar da vida.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Vivir intensamente, non deixar pasar as horas sen máis. Son moi consciente de que o tempo que temos é limitado así que tento gozar das cousas desde xogar cos fillos, ata conversar con quen ten algo que contar e por suposto, e moi especialmente, do amor. Son unha buscadora nata de momentos felices compartidos.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A dor dos que amo.
8.– Que lle gustaría ser?
– Son feliz co que son e con quen son.
9.– En que país desexaría vivir?
– Neste.
10.– A súa cor favorita?
– O negro que absorbe as lonxitudes de onda de todas as cores. Ou sexa que dalgunha maneira as ten todas.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As que atopas camiñando e están aí como un agasallo.
12.– O paxaro que prefire?
– Gústanme as curuxas, sempre as tiven por listas. E son femininas ata os machos. Non hai “curuxos”.
13.– A súa devoción na prosa?
– Non teño mitos, nin son devota de ninguén, creo que cada libro ten o seu momento na vida e incluso unha lectura diferente. Borges vale case sempre.
14.– E na poesía?
– Na poesía pásame exactamente o mesmo, incluso máis, gústame moito a poesía dalgunhas mulleres como Berta Dávila ou Olga Novo, pero podo quedar días refuxiada nun poema dun clásico.
15.– Un libro?
– O dicionario da Real Academia Galega, imprescindible.
16.– Un heroe de ficción?
– “Mazinger Z”: teño unha fixación con el porque de pequena cando xogabamos nunca podía ser Mazinger, sempre tiña que ser “Afrodita A” porque era unha nena.
17.– Unha heroína?
– “Tormenta”, unha mutante poderosa e intelixente dos X-men. “Afrodita A” está moi limitada nas armas só ten o “pechos fuera”. Pero insisto en que sempre elixiría un superheroe, en xeral vailles mellor.
18.– A súa música favorita?
– Non me chegaba o día para apuntala. A música é imprescindible para min. Encántame descubrir cousas novas. E nos que están sempre pode ir dos Holywater, ou Narf por aquí aos Red Hot Chili Peppers por alá.
19.– Na pintura?
– Calquera que non me sexa indiferente. Non teño pintores favoritos, teño obras favoritas.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Miña nai, que viviu nunha época na que se lle negaron moitas cousas e foron auténticos heroes diarios.
21.– O seu nome favorito?
– Aldara, o da miña filla.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Non soporto a quen non fai o seu traballo.
23.– O que máis odia?
– A inxustiza, a calquera escala. Que fagan mal a alguén.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Todas as que teñen as mans manchadas de sangue.
25.– Un feito militar que admire?
– A toma e posterior liberación de Perejil. Estás de coña, non, Ramón?
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A ubicuidade, facilitaria moito ser muller.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Nos brazos do meu amor e sabendo que marcho. Aí acubillada como se fora durmir.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Un estado de ánimo animoso. Son alegre por natureza e por autoconvencemento de que é a mellor maneira de vivir a vida.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que se derivan da ignorancia non buscada.
30.– Un lema na súa vida?
– Todo é posible… por intentalo non vai quedar.”