María Xosé Porteiro: “Entendín moi nova que o sistema era inxusto e non parei de traballar para transformalo”

Publicado o por

Entrevista a María Xosé Porteiro na revista A Movida:
“(…) – A Movida (M): Recentemente vés de publicar o libro As benfaladas. De onde naceu o título? É unha provocación necesaria?
– María Xosé Porteiro (MXP): O título foi casual. Cando fun propoñerlle a Xosé Manuel Soutullo, director de Galaxia, a posibilidade de entregarlle un libro no que estaba a traballar para a colección de Feminismos, non levaba pensado título, pero no medio da conversa saíume este “palabro”: benfaladas, co que quería resumir o obxecto da miña análise. A el gustoulle e así quedou. Penso que foi un acerto porque anuncia pero non descobre. Deixa un aquel de curiosidade que está funcionando moi ben. (…)
– M: No teu libro aparecen moitas mulleres referentes na defensa da igualdade e do feminismo. Pero se tiveras que dicir unha, con cal te quedarías? Cal te marcou máis?
– MXP: Sen dúbida, Concepción Arenal, de quen nos teñen contado moitas parvadas ata convertela nunha personaxe ultra conservadora e moxigata, cando foi unha das mentes máis progresistas e lúcidas da súa época, coñecida e respectada en todo o mundo como anovadora e experta penalista con formación universitaria, comprometida como teórica e activista coa abolición da escravitude e do proxenetismo, e krausista, colaboradora da Institución Libre de Ensinanza a prol da educación das nenas e mozas desde posicións moi avanzadas para o seu tempo e moitos anos despois.
– M: Unha das nosas grandes loitas é ser capaz de alzar a voz nos espazos públicos porque dende sempre se nos relegou aos privados. E aquí foron moitas mulleres pioneiras en Galicia. Caso de Dorotea Bárcena, unha muller imprescindible para a historia do noso teatro pero inxustamente silenciada moitas veces. Que outras mulleres consideras pioneiras do tempo actual?
– MXP: Como moi ben sinalas a inmensa maioría estiveron nos espazos privados. Aí temos que procuralas, cada unha na esculca das nosas propias familias, das nosas vilas, do que temos máis preto. Cantas das nosas avoas ficaron mudas… Fagamos un esforzo por devolverlles a voz e a liberdade convocando e recuperando a súa memoria. (…)”

Xavier Seoane: “Este libro provócame melancolía, lémbrame aos que xa non están”

Publicado o por

Entrevista a Xavier Seoane en La Voz de Galicia:
“A de Xavier Seoane é unha vida dedicada á cultura galega. Desde os seus inicios defendeu con vehemencia e elaboradas razóns as creacións dunha terra que alumeou nomes notables en case todas as disciplinas artísticas. Plumas e pinceis e voces e ciceis. Tras estes corenta anos de reflexións e conversas cos seus coetáneos, publica o ecléctico volume A árbore desvelada (colección Tambo, Kalandraka Editora), que presentou o mércores 12 de marzo nun encontro celebrado na sede da Asociación Cultural Alexandre Bóveda da Coruña.
«É un libro que se fraguou ao longo de moito tempo. De homenaxes e vivencias. Nel está retratada moita xente que eu coñecín en todos os ámbitos da arte», explica o autor. Pero non só de profundas interlocucións está composta esta obra. Dialogan nas súas páxinas diferentes estilos e formas de abordar a realidade. Mesmo diferentes xéneros. «Hai un apartado dedicado ás viaxes que fixen en coche por toda Europa; outro sobre figuras relevantes non galegas; e, por último, unha recompilación de poesías de diversa temática que tocan desde a traxedia de Gaza ata a loita feminista ou o episodio do Prestige», resume Xavier Seoane (A Coruña, 1954).
As personalidades que desfilan por este traballo son, en boa medida, os sospeitosos habituais da arte galaica. Por todas elas expresa Seoane nos seus versos infinita gratitude e agarimo. Por exemplo, Maruxa Seoane, viúva do pintor Luis Seoane, xunto á que tantas batallas culturais librou noutro tempo.
«Só ler o índice do libro provócame un sentimento de melancolía, porque me fai darme conta de todos os que saen que xa non están entre nós». Amoréanselle os recordos compartidos. As loitas comúns. Incluso os sempre civilizados desacordos. O respecto era a base de todas estas relacións sinérxicas. «Sempre tiven unha posición moi positiva e empática con todos os creadores. Cada un é fillo de seu pai, pero esas diferenzas que había eran estimulantes e marabillosas. Todos tiñamos consideración para as respectivas visións dos outros. O extraordinario daquela realidade era a súa inmensa riqueza. Cada un co seu mundo persoal e específico», evoca. (…)”

María Álvarez Landesa: “Tentamos reter a infancia como un espazo seguro ante unha persoa que vai marchando”

Publicado o por

Entrevista de Pilar G. Rego a María Álvarez Landesa no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Lambiamos polo de limón. De limón, de limón. E rompían a cantar os grilos co frío que nos queimaba na lingua. Son versos de María Álvarez Landesa. Hoxe, Día da Poesía visítanos aquí no plató co seu último poemario: Os pozos elegantes das clavículas, editado por Alvarellos.
A música ou olor, un arrecendo a limón, a Nivea, a amorodos, a fentanilo, a crema de mans, ou olor dunha nai “que habita aínda na bata fucsia que adoitaba poñer”. Foi nese momento, con esa bata de súa nai, Carmen, nas mans, cando María Álvarez Landesa soubo que tiña que escribir este libro, afondando no proceso de perda dunha nai.
A entrevista pode verse aquí.”