Compostela: presentación de Cabanillas/Otero Pedrayo, de Manuel Castelao Mexuto
Vídeo da presentación en Vigo de Dicionario da nova literatura galega
Roberto Pascual: “Traslado que tipo de país, de nación, queremos construír na Galiza con estas diversidades”
Entrevista de Antón Escuredo a Roberto Pascual en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como traballou esta historia tan dura?
– Roberto Pascual (RP): É o primeiro texto de ficción que escribo e dar o salto á creación desde o ensino era como un abismo. Tiña claras dúas premisas. Primeiro, facer o teatro que a min me gusta, o que considero máis innovador desde a escena. Desta maneira saíu unha peza que, desde o punto de vista estilístico, permitíame moito xogo escénico, moita mestura de distintas disciplinas artísticas.
Ten un proceso de documentación mais desbota moitos elementos para que opere o silencio e outro tipo de linguaxes escénicas que non sexan só a palabra. En segundo lugar, quería falar dunha cuestión que ás veces é invisíbel no noso contexto, que semella que non é unha realidade galega. O propio xurado, di que é un tema insólito na cultura galega, que nunca se abordou desta maneira e con esta estrutura no teatro de aquí.
É certo que fala de migración, de redes de trata de mulleres con fins de explotación sexual, mais tamén fala da burocracia do noso sistema, das políticas do Frontex que son máis de protección que de axuda ás persoas que precisan asilo ou que son vítimas de redes de trata. Mulleres que son obrigadas a utilizar os seus corpos, como Sophie, para saldar unha débeda que repercutirá no seu futuro, no seu desenvolvemento e na súa autoestima e integridade como persoa. Sophie é unha personaxe moi complexa.
– ND: Foi difícil a inmersión nesa personaxe tan complexa?
– RP: Partín de historias de vida. Traballei con algunhas ONG como voluntario e coñecín a realidade diversa de moitas mulleres en situación de prostitución mais con algúns fíos en común. Todas son vítimas de redes e todas operan da mesma maneira para amedrentar, para utilizar os corpos destas mulleres como un salvoconduto nos seus negocios e logo para soster un negocio moi rendíbel. Cantas situacións se viven no noso país para celebrar nun puticlub certos éxitos?
Elas, como indica o nome da peza, empregan un nome de guerra para saír á fronte. Compároo como algo bélico, as mulleres sempre teñen que estar preparadas como nun combate para ofrecer a mellor cara e un agarimo que non é máis que unha carauta. Sophie ten que facelo renunciando a atender ben os seus fillos.
Lin moitos ensaios e quixen tratar dignamente esta cuestión. Foi moi inspiradora a socióloga Silvia Pérez Freire, que fala da “vítima perfecta”. Ás veces os medios de comunicación sensacionalistas crean un relato épico das migracións ou unha traxedia moi lacrimóxena e eu non quería facer isto. Entendo que a arte diferénciase da socioloxía e do xornalismo en que ten que crear situacións de esperanza, de beleza e situacións de contradición. Creei unha personaxe por momentos contraditoria, vital mais perigosa e por veces autodestrutiva. (…)”
Henrique Monteagudo: “Casares era un home ponte, con gran capacidade para mediar”
Entrevista a Henrique Monteagudo en Diario da Limia:
“(…) – Diario da Limia (DL): Como chega vostede á obra de Casares e cando coñece a Carlos Casares?
– Henrique Monteagudo (HM): Antes de coñecelo persoalmente eu lera, polo menos, Os escuros soños de Clío. A Carlos coñecino a comezos dos oitenta sendo el deputado no Parlamento galego. En Compostela estaban aquelas tertulias da noite na Cidade Vella… Despois coincidimos en Galaxia. A nosa amizade foi a máis. Cando el se fixo cargo de Grial, pediume que fixese parte do consello de redacción da revista. Contra o final, cando el era o presidente do Consello da Cultura, eu era o secretario.
– DL: Que papel xoga Casares na literatura galega contemporánea?
– HM: Pódolle dar unha opinión máis ben como lector e como amigo que como experto. Penso que é un renovador da narrativa, fundamentalmente na narrativa, porque logo ten un capítulo importante como xornalista literario. Ademais está esa capacidade que tivo para chegar a un público moi amplo. Foi dos máis lidos, xa desde Vento ferido. Foi un autor enormemente popular, e por suposto que lle axudou moito a proxección que tivo a través das súas colaboracións en prensa.
– DL: Ser popular, chegar ao público… era unha vocación moi definida nel?
– HM: Si. El tiña unha vocación comunicativa extraordinaria. Era unha cuestión ética e estética. Porque pensaba, por un lado, que a literatura galega tiña que saír das capelas de iniciados e normalizarse. E, desde o punto de vista estético, el defendía a sinxeleza, a claridade. Unha elegancia que se baseaba niso… e que parece fácil cando se le.
– DL: Tamén a aposta polo galego foi unha aposta ética, política?
– HM: Unha aposta estratéxica, política e social, si. El pensaba que a normalización da lingua pasaba tamén por afastala de connotacións políticas. Evidentemente, sabía moi ben das connotacións políticas do uso do galego durante o franquismo. Pero, despois do franquismo, pensaba que a normalización viría por afastar o uso dunha identificación cunha posición política concreta. E iso xa era en si unha posición política.
– DL: Cambiou hoxe a percepción ou a recepción de Casares a respecto de hai vinte anos?
– HM: Pois non sei se teño a distancia suficiente do personaxe para dar unha resposta máis ou menos obxectiva esta cuestión. Para min é inseparábel o escritor da persoa, e é alguén que me veu acompañando… Téñoo moi presente. Habería que llo preguntar ás novas xeracións. (…)”
Todos fomos. Marcos Calveiro
Desde Radiofusión:
“Hai programas e medios de comunicación que dan unha imaxe falseada da sociedade. Galicia é moito máis segura que os países nórdicos, apunta o escritor. Os índices de criminalidade son baixísimos, moi inferiores aos de Noruega, Suecia ou Finlandia. Calveiro indica que “o avellentamento da poboación galega é terrorífico e as autoridades non fan absolutamente nada”. No medio rural funciona a comunidade para suplir a inacción da Xunta. Despois de Todos somos e Todos fomos a terceira parte será Todos seremos. En todas as súas novelas aparecen cabos soltos. Non lle gustan novelas ou películas onde se aclaran todos os aspectos da trama.
O escritor indica que o Estado español é un dos estados con menor índice de criminalidade da Unión Europea pero ten proporcionalmente un dos maiores porcentaxes de poboación reclusa. Está en contra da prisión permanente revisable. “Como sociedade galega nos estamos a extinguir, desaparece o comercio de barrio, as vellas tabernas e os meus fillos xa non escoitaron falar en galego aos seus avós” salienta o literato. “Vigo é unha cidade dantesca porque se cortan as árbores, ignoranse os restos arqueolóxicos e a cultura está proscrita e substituida polo espectáculo barato por un goberno populista”. Os anos de pandemia multiplicaron esa tendencia. “Menos mal que os viños e os gin tonic ainda non os serve Amazon” conclue Calveiro.
A entrevista pode escoitarse aquí.”
Paula Carballeira: “Para cuestionarse a vida, para saber de onde vimos, é moi importante a memoria histórica”
A Coruña: recital de Manuel Rivas e Ida Vitale no Ciclo Poetas Di(n)versos, o 28 de marzo
Marica Campo e Xosé Cobas: “A competencia na LIX agora é maior que antes, pero redunda nunha mellor oferta para os cativos”
Entrevista a Marica Campo e Xosé Cobas na Televisión de Galicia:
“O mundo da arte, a imaxinación e a fantasía son as protagonistas da actual edición do Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra. Contacontos, talleres, exposicións convocan nenos e familias a gozar dos libros e da lectura. Marica Campo e Xosé Cobas son os artistas homenaxeados neste Salón, ámbolos dous son pioneiros da LIX en galego. A entrevista pode verse aquí.”
A (des)memoria, un poemario arredor do alzhéimer, de Clara Vidal
Entrevista a Clara Vidal na Televisión de Galicia:
“Clara Vidal edita con Medulia o seu novo poemario. Os versos de A (des)memoria apelan ao social co alzhéimer como protagonista. Clara Vidal rescata a memoria da súa avoa e a propia neste poemario. A entrevista pode verse aquí.”