Manuel Rivas: ”A Guerra de España é a guerra de Troia, a guerra de todas as guerras”

Entrevista de Santiago Jaureguízar a Manuel Rivas en El Progreso:
“- El Progreso (EP): O lapis do carpinteiro fala do acontecido no 36 en Galicia, un tema constante na súa obra, tamén nos contos.
– Manuel Rivas (MR): A Guerra Civil é a guerra de todas as guerras. Non se trata dunha obsesión miña por un período. A guerra é o escenario da derrota da humanidade. Espero que non se tome como unha frivolidade, pero a guerra de España é a guerra de Troia. O que escribo está referido ao drama da guerra. Atopei as experiencias máis conmovedoras fóra de aquí, na aperta que me deu un mestre iraniano exiliado en Londres, que era o mestre de A lingua das bolboretas, ou nas caras dos espectadores que miraban a proxección desta película nun parque de Buenos Aires. Tiña que ver con eles. Cando un escribe quere chegar do local ao universal. O que une a condición humana é a estrañeza. (…)
– EP: A proposta de reunir cinco libros nun só volume é moi apetecible.
– MR: Pareceume unha proposta que respondía a certa natureza das cousas, a ver unha panorámica do hábitat que un foi creando, a enfrontarse ás propias pegadas, que poden provocar insatisfacción e tamén arrepentimento. (…)
– EP: Non vai escribir máis guións?
– MR: Non digo iso, pero, se o fago,será a partir dunha obra de literatura, como nesta ocasión. Ata que escribín a novela non puiden facer o guión. O meu hábitat é a escrita. Eu son animal solitario á hora de escribir.
– EP: Gústalle traballar en solitario para desenvolver vostede as súas ideas?
– MR: Son un animal solitario á hora de escribir; logo, partillo.”

“O deputado Tabuyo mergúllase na novela negra co comisario Romero”

Entrevista de Santiago Jaureguizar a Domingo Tabuyo en El Progreso:
‘Domingo Tabuyo sabe que a carne sueca é explosiva. “Un día informeime de que había unhas latas etiquetadas como un produto cárnico de Suecia e, en realidade, contiñan explosivos”, comenta para situar a idea lonxana que foi conformando ata que acabase sendo Svea kött (carne sueca), a novela negra que vén de publicar en Xerais. (…)
A experiencia no mar valeulle “unicamente para algúns comentarios na novela”. Utilizou moitas máis expresións “dunha parente de Sanxenxo, que emigrou a Estocolmo”. Sobre esa muller, apunta o autor que “sempre conservou as raíces galegas, pero, cando regresaba por vacacións, falaba nunha mestura de sueco e galego, que nos fixo aprender moitas palabras nesa lingua”. Este pontevedrés mantén as súas querencias e, cando decidiu escribir unha novela negra, atendeu ao seu gusto pola novela nórdica, por “tratar de cuestións que lle importan á xente”. Suecia, a narrativa e os conflitos dos colectivos humanos conflúen deste xeito en Svea kött. O protagonista que creou para afrontar esas carencias da sociedade é “un home de 50 anos que ten as súas raíces que non son dunha cidade, senón dunha vila, e que ten valores tradicionais”, como poden ser o esforzo no traballo e a raigame nun sitio. (…)’.

Antonio Raúl de Toro: ”É moi orixinal que a idea desta obra galaicoinglesa xurdira de editores británicos”

Entrevista a Antonio Raúl de Toro en El Progreso:
“- El Progreso: Como xurdiu o encargo de dirixir a antoloxía galega máis completa, con máis de 280 textos, traducidos ó inglés, baixo o título de Breogan’s Liththouse, da editorial Francis Boutle Publishers?
– Antonio Raúl de Toro Santos: A idea partiu dun amigo de Plymouth que é o director, xunto a Alan Kent, dunha colección de literatura e linguas menos utilizadas en Europa e animeime ó saber con que colaboradores ía traballar e finalmente presentamos a obra a finais do ano pasado en varias cidades galegas, así como na Universidade de Oxford, na irlandesa de Cork e é probable que tamén o fagamos no Instituto Cervantes de Dublín. (…)”

Rosario Álvarez: ”O problema do galego non se resolve no ensino; cómpren medidas sociais profundas”

Entrevista a Rosario Álvarez en El Progreso:
“Rosario Álvarez (Pontevedra, 1952) recolleu o 25 de xullo a Medalla de Ouro de Galicia coa que a Xunta distinguiu os 40 anos de traballo do Instituto da Lingua Galega (ILG) cun discurso preocupado no que reclamou medidas “eficaces” que garantan a supervivencia do idioma. É que nesas catro décadas houbo un avance “extraordinario” no seu estudo, impulsado en boa medida polo ILG, pero tamén retrocesos “preocupantes” nalgúns indicadores da súa saúde, como na transmisión familiar. Así as cousas, Álvarez -catedrática de Filoloxías Galega e Portuguesa, á fronte do ILG desde o 2005 e membro da Real Academia Galega– advirte de que “temos a obriga de defender a lingua e de transmitírllela enriquecida aos que veñen detrás” (…)”

Bases do 25º Premio Literario Ánxel Fole, no ano 2011

“A Fundación Nova Caixa Galicia Claudio San Martín e o xornal El Progreso convocan o 25º Premio Literario Ánxel Fole, conforme ás seguintes bases (pódense descargar aquí: Premio Ánxel Fole 2011):

1.- Establécese un único premio indivisíbel de seis mil euros.
2.- Poderán optar a el todas as persoas que o desexen, con traballos en galego ou en castelán, inéditos, de extensión mínima de cen folios e máxima de douscentos, mecanografados a dobre espazo e por unha soa cara, referidos a calquera aspecto da vida ou da obra de José Almoina Mateos.
3.- Os orixinais enviaranse ou presentaranse por cuadruplicado, baixo plica, na sede da Fundación Nova Caixa Galicia Claudio San Martín en Lugo (Praza Maior, 16, 27001 Lugo), ou no xornal El Progreso (rúa Ribadeo, 5, 27002 Lugo). O prazo de admisión remata o 30 de setembro de 2011. Os redactores de El Progreso non poderán concorrer a este premio.
4.- O premio decidirase en Lugo, no mes de novembro.
5.- O traballo premiado será propiedade do seu autor, aínda que a primeira edición será publicada pola Fundación Nova Caixa Galicia Claudio San Martín. En posteriores edicións deberá constar a súa condición de Premio Literario Ánxel Fole.
6.- O xurado estará formado por persoas de recoñecido prestixio, e será designado polas dúas entidades convocantes.
7.- Os orixinais non premiados non lles serán devoltos aos seus autores, nin as entidades convocantes manterán correspondencia sobre os mesmos.
8.- A interpretación destas bases corresponderalle exclusivamente ao xurado que decidirá o premio. O feito de se presentar a este concurso supón a conformidade do concursante coas presentes bases.”

Fernando Arribas Arias: ”Temos que partir do pasado para construír o futuro”

Entrevista a Fernando Arribas Arias en El Progreso:
“- El Progreso (EP): Na súa intervención do curso Paisaxes Simbólicas vostede falou da importancia que tén o patrimonio en Galicia. A que se debe ese valor?
– Fernando Arribas Arias (FAA): O patrimonio en Galicia, referido especialmente ós cruceiros e cruces, é unha cousa que forma parte da nosa identidade. Estas construcións están completamente implicadas na nosa paisaxe dende o século XIV ata os nosos días, e son un elemento diferenciador da nosa cultura. (…)
– EP: Dicía hai uns días o arqueólogo vilalbés Eduardo Ramil que “as sociedades máis avanzadas son as que lle dan importancia á súa historia”. Apoia vostede esa afirmación?
– FAA: Completamente. Sempre se dixo que un pobo sen historia é un pobo condenado a repetir os erros do pasado, un pobo sen futuro. Nese pasado, o patrimonio artístico é unha parte importante dese futuro. O exemplo de antes, o do veciño que me quería vender o cruceiro, serve tamén para este caso. Cun coñecemento do seu pasado, xa tiña unha nova proxección de futuro, a de non venderme o cruceiro. É unha mágoa que a maioría da xente non se interese polo seu pasado, non xa de xeito universal, senón pola historia da súa vida. A gran parte da poboación sabe o que son as pirámides, pero nunca oíu falar dunha mámoa, porque lle damos máis importancia ó de fóra que ó que está ó lado da casa. E para construírnos a nós mesmos, máis importantes son as mámoas que as pirámides. (…)”.

Xosé Neira Vilas: ”Creei a Balbino nun bar e o primeiro en lelo foi o camareiro”

Entrevista a Xosé Neira Vilas en El Progreso:
“- El Progreso (EP): Considera que a súa carreira está eclipsada pola figura de Balbino?
– Xosé Neira Vilas (XNV): Non. Desde logo teño outros moitos libros, posiblemente de elaboración máis completa, e a figura de Balbino non eclipsou esas obras, aínda que dalgunha maneira este libro destaca sobre os outros, porque se segue reeditando. (…)
– EP: Vostede dixo nalgunha ocasión que non coñeceu realmente Galicia ata estar na emigración…
– XNV: A Galicia inmediata si, pero non tiña a noción histórica e cultural de Galicia, o que eu descubrín en Buenos Aires. Tomei conciencia de Galicia en América Latina, co contacto cos exiliados e emigrantes. Alí había moita cultura; exposicións de pintura, concertos, emisoras de radio, libros, periódicos, revistas… E incluso en Buenos Aires empecei a tomarme en serio a miña carreira como escritor e como periodista. Escribín en cantas publicacións galegas había alí. Tiñamos unha actividade moi intensa, e o meu coñecemento de Galicia ven asociado á miña vocación. Polo tanto, desde ese momento escribo sempre e únicamente en idioma galego. Dos 43 anos que estiven en América non escribín ningún libro nin ningún artigo que non fora en idioma galego, a non ser nalgunha ocasión que colaborei coa prensa latinoamericana. (…)
– EP: Que futuro lle augura ao galego?
– XNV: O idioma consolídase cada vez máis. Temos unha serie de obras fundamentais que o van consolidando e axudan a que se fale máis, porque a fala é máis importante que todos os libros.
– EP: Que consello lle daría aos mozos que se inician nas letras galegas?
– XNV: Primeiro, que lean moito. Segundo, que lean ben, xa que non é só ler e pasar a correr. E por último, que escriban moito sen preocuparse por publicar. Eu levaba once anos escribindo ata que publiquei a primeira obra.”

Ramón Villares: ”A cultura galega non se pode medir nos votos do nacionalismo”

Entrevista a Ramón Villares en El Progreso, por Santiago Jaureguizar:
“- El Progreso (EP): Neste momento de que se salve quen poida, os políticos están deixando de lado a cultura. Pensa que vai interesarlles esta análise?
– Ramón Villares (RV): Tratamos de darlle un aire novo á cultura: usar mellor os recursos e ser máis eficaces con menos diñeiro. É cedo para coñecer a aceptación, pero de entrada é boa. De todos os xeitos, isto depende dos creadores, dos emprendedores e tamén dos usuarios,… Tratamos de establecer un New Deal, un novo contrato que permita entender e propoñer novas pautas para a xestión da cultura a fin de modernizar os sectores e adaptalos aos tempos. As relacións persoais son moi importantes, como tamén o son a radicalidade e a creatividade individual do artista, pero o consumo cultural é un feito social. Pártese desa percepción: non hai que atender so ao que pense o creador, tamén ao que pense o usuario. Veremos se hai eco ou non, porque teñen que levalo a cabo con políticas locais e autonómicas. Hai que ser prudentes. (…)
– EP: Temos un continente que condiciona orzamentariamente toda a actividade cultural.
– RV: A Cidade da Cultura é un exemplo de iniciativa cultural lanzada sen pensar. Agora está feita e non lle imos poñer unha bomba. Ten a súa utilidade de cara ao turismo e á ordenación da nosa cultura. Hai unha competencia cercana moi dura en Porto e Avilés, polo que Galicia terá que buscar o seu nicho.
– EP: Cal podería ser o nicho dun país pequeno coma este?
– RV: Estamos no medio de dúas culturas moi poderosas, a lusófona e a hispana, pero podemos converternos en pasarela. Tamén deberiamos aproveitar as comunidades de emigrantes en todo o mundo e o Camiño de Santiago de cara a Europa.Non podemos estar a todo, haberá que elixir unhas iconas e insistir nelas. Arxentina é Borges, non sete ou oito autores. Os turistas van a Barcelona por Gaudí, e Barcelona é moito máis, pero céntranse niso.”