Luz Pozo Garza: “Un verdor de beleza cubría o pazo”

Desde El Progreso:
“Sendo nova un mozo preguntou a Luz se ía querelo “para sempre”. Ela botouse para atrás. Estaba asustada imaxinando anos e anos formando unha ringleira sen final no horizonte. Pero tamén estaba namorada. “Para sempre? Prefiro entregarche a miña alma”. Foi unha forma lírica e menos comprometida de prolongar o seu amor ata a eternidade.
Dende aquela, Luz Pozo Garza (Ribadeo, 1922) atravesou océanos de tempo. Tanto no seu corazón, que acolle 96 anos, como a través da súa estirpe materna, que se fixo patente no século XIV coa construción do pazo de Tor. Vén de dedicarlle un poemario, Pazo de Tor (Alvarellos), a ese palacio monfortino.
O tempo parece unha abundancia para Luz Pozo, pero non tivo ocasión de visitalo ata hai oito anos. “Estaba dando clase, non podía collerme uns días”. Cando o coñeceu valorou que “estaba moi ben porque había pouco que marchara a familia que o habitaba. Quedaban uns restos da torre da homenaxe. Estaba cuberto dun verdor que eu recordo como beleza”. A memoria pode quitar brillo mesmo á decadencia máis miserable. O pazo foi rehabilitado pola Deputación de Lugo.
“A miña nai foi a última descendente”, asegura a escritora. A nai era Luz Garza Feijoo, de quen Dolores Elvira Pozo Garza colleu o nome para dedicarlle libros. Un antepasado materno da autora era medio irmán do Padre Feijoo. “O seu pai recoñeceuno, pero despois casou cunha señora importante e tivo esoutro fillo”.
A nai deulle a liñaxe e a poesía. “Escribía poemas. Gustáballe lérnolos”. Tamén lle deu o mundo. “Era de Allariz. Os seus pais morreron cando era unha nena. Estudou en colexios de elite de Alemaña, Bélxica e Estados Unidos”. Notábaselle na presenza e nos idiomas falados. (…)”

Emma Pedreira: “Fiz Vergara debería ser tido en conta nas Letras Galegas”

Entrevista a Emma Pedreira en El Progreso:
“(…) – El Progreso (P): Como é repetir a experiencia de gañar o premio Fiz Vergara Vilariño 13 anos despois?
– Emma Pedreira (EP): De momento ben. Xa só o tema de telo gañado e volver pasar toda esa criba entre 70 obras é un orgullo. Despois, todo o cerimonial e volver a estar entre a xente da Agrupación Cultural Ergueitos vai ser unha cousa fantástica porque xa o coñezo e estou desexando volver a pasalo. (…)
– P: Con que xénero goza máis á hora de escribir?
– EP: Son escritora. Sempre se me relacionou máis ca poesía, pero eu empecei escribindo narrativa. Gústame experimentar coa hibridación entre poesía e narrativa. Se me teño que describir, digo escritora e punto porque tanto me da unha cousa ou a outra.
– P: Despois de tantos anos escribindo, como cre que evolucionou a súa literatura?
– EP: Non sabería dicir. Creo que levo 20 anos publicando, pero toda a vida escribindo. A miña literatura foi evolucionando conforme fun medrando, lendo, coñecendo a persoas, deixándome influenciar por esas persoas, coñecendo mestras e mestres… Penso que todo é un proceso vital, e aínda me queda moito por vivir e moito por evolucionar. A vida é constante aprendizaxe, e hai que mirar con humildade o que veña.
– P: No caso do Fiz Vergara, gaña coa obra Voces ágrafas. A que fai referencia ese título?
– EP: As voces ágrafas implican que non teñen unha escrita, que ninguén se ocupou de darlles un espazo literario. As miñas protagonistas pertencen a un ámbito moi próximo, non vou dicir cal é porque forma parte da sorpresa do libro, pero é moi próximo a todos nós. Podémonos ver dentro do libro e penso que esas persoas non teñen unha equivalencia literaria porque ao mellor son tan do día ao día que por iso seguen ágrafas. (…)”

Emma Pedreira gaña por segunda vez o premio de poesía Fiz Vergara Vilariño

Desde El Progreso:
“Trece anos logo de gañar por primeira vez o premio de poesía Fiz Vergara Vilariño, a autora coruñesa Emma Pedreira repite a fazaña. A súa obra As voces ágrafas proclamouse este venres vencedora da décimo oitava edición deste galardón, ao obter o voto unánime do xurado entre os 70 traballos presentados.
O premio, convocado polo Concello de Sarria e a Agrupación Cultural Ergueitos, está dotado con 6.000 euros e a publicación do poemario en Espiral Maior. A gañadora recibirá tamén unha obra dun artista plástico.
O fallo deuse a coñecer este venres nun acto na casa da cultura de Sarria, no que participaron os membros do xurado Cesáreo Sánchez Iglesias e Eli Ríos, actuando como presidenta a concelleira de cultura, Mónica López, e como secretaria a responsable de Ergueitos, María Casar, estas dúas últimas con voz pero sen voto. Ademais, formou parte do xurado desta edición Lucía Novas.
Emma Pedreira, quen tamén obtivo este recoñecemento no ano 2005 con Casa de orfas, convértese na primeira persoa con dobrete no Fiz Vergara. Este galardón, en homenaxe ao poeta samonense do mesmo nome, vén completar un ano cheo de éxitos para a autora, distinguida de igual modo co Xerais 2018 e o Premio da Crítica no apartado de lingua galega.
O xurado destacou de As voces ágrafas a construción dun mundo poético “dentro dun cosmos non que se desenvolve a épica dá resistencia dunha muller non seu vivir diario”. Trátase, segundo indicou, de fragmentos “do cotián convertidos en versos de fulgor poético non que as mulleres invisibles dan forma á súa propia voz”.
“É un libro fermoso e que emociona especialmente”, aseguraron tras a apertura da plica. De inmediato, os membros do xurado contactaron coa escritora para comunicarlle o fallo e darlle o parabén por ser “dobremente “fizvergariana””.
A noticia sorprendeu a Emma Pedreira de viaxe no estranxeiro, desde onde mostrou a súa satisfacción pola consecución deste prestixioso premio, que recollerá en Sarria nos próximos meses.”