Desde Sermos Galiza:
“Margarita Ledo Andión é a primeira muller que recibe o premio Otero Pedrayo nos 40 anos de historia deste prestixioso galardón. A proposta, que saíu da Deputación de Pontevedra, de que a catedrática, académica e cineasta fose galardoada con este recoñecemento foi aprobada por unanimidade. A presidenta da Deputación, Carmela Silva, e o responsábel de Cultura, da entidade provincial Xosé Leal, foron os encargados de transmitirlle telefonicamente á propia Margarita Ledo ao remate da xuntanza do xurado reunido en Pontevedra baixo a presidencia do secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo.
Poeta, narradora, xornalista, investigadora, directora de cine, feminista, galega,… Margarita Ledo Andión (Castro de Rei, 1951) recibe así máis unha merecida homenaxe como recoñecemento da súa obra, froito dunha traxectoria que vai da literatura ao audiovisual, da docencia á implicación co noso país.
No informe da súa proposta, a Deputación de Pontevedra destacou especialmente de Margarita Ledo “a súa traxectoria vital, profesional e intelectual marcada pola súa temperá militancia política, o exilio e o lectorado de galego na Facultade de Letras da Universidade de Porto, o xornalismo comprometido e as primeiras investigacións sobre as relacións dos intelectuais republicanos portugueses e galegos”.
Tamén salientou que foi “pioneira en centrarse en investigacións e xéneros audiovisuais que non estaban desenvolvidos na Galiza e sempre tendo presente a perspectiva de xénero en todos os seus traballos, investigacións e intervencións públicas”.
Ademais, destácase que foi unha defensora, “a través de toda a súa traxectoria, do idioma galego con valor identitario e cultural de seu, e en pé de igualdade cos demais idiomas da península Ibérica e do mundo”.”
Arquivos da etiqueta: Margarita Ledo Andión
O Barqueiro: VII Xornadas Memoria dun tempo
Compostela: Xornadas “A industria cultural galega no horizonte 2025”, os 20 e 21 de xuño
Rianxo, Celanova e Allariz: VIII Seminario sobre a memoria histórica
Margarita Ledo: “A fórmula que xa non funciona é a da prensa que vive de créditos bancarios e favores políticos”
Entrevista de Montse Dopico a Margarita Ledo Andión en Praza:
“(…) – Praza (P): Tamén a súa novela Trasalba ou Violeta e o militar morto, do 1985, amolou bastante. Por que?
– Margarita Ledo Andión (MLA): Talvez porque resulta doado recoñecer a figura de Otero Pedrayo. Mais non é un libro literal. Traballa con espazos oterianos, coa idea da Mitteleuropa, coa reacción do personaxe, doutra clase social, incrustado na vida campesiña… Non hai moito, Anxos García Fonte publicou un artigo no que fala sobre este libro en Estudos Galego-Brasileiros 4, da Universidade da Coruña, no que analiza por exemplo como trato a educación sexual da fidalguía na época, como dou cuns determinados resortes… E isto ocorre 30 anos despois da publicación do libro.
– P: En Porta blindada, do 1990, reconstrúe a historia de Antón Moreda. Un galeguista abandonado á súa sorte. E non foi, desgraciadamente, o único.
– MLA: Si, é unha eiva que parece que se converte nunha rutina. El vivía no hospital psiquiátrico de Castro, ao lado da miña casa natal. Preguntaba por min, e un día fun velo. Falamos varias veces, de vagar, e acabou contándome a historia da súa vida. El quería saír do manicomio, e había posibilidades de que o fixese, pero para iso precisaba ter un traballo e asistencia médica fóra. Aí si que lle fallaron os seus coetáneos, porque non tivo axuda. Isto foi no 77, e levaba alí desde o 66.
Despois eu marchei para Barcelona e víao nos veráns. Pasou tempo, fun coñecendo detalles da súa complexísima historia, ata chegar un momento en que precisei botar todo aquilo para fóra. Escribín o libro e leveillo un día. Despois de lelo, díxome: “explicáchesme a historia da miña vida”. A publicación de Porta blindada fixo que el fose unha persoa máis coñecida. Aínda que sempre fixera cousas, -xa no hospital movérase para que houbese misa en galego-, a partir de aí comezou a ter moita máis actividade e a ser moito máis recoñecido. A parte americana da súa historia levoume a A cicatriz branca, onde el é o personaxe masculino.
– P: A cicatriz branca xorde dunha investigación sobre mulleres emigrantes… E o que nos conta non é o tópico das mulleres que marchaban para facer de “acompañantes” dos seus maridos.
– MLA: Si, eu traballei sobre as mulleres que emigraban soas. Mais, antes diso, a idea que eu mesma tiña era a das mulleres que emigraban cos maridos, porque é o que pasara na miña familia. Meu avó emigrara a Cuba, a muller fora con el, alí naceran as catro fillas, e despois volveron todos para aquí. Tamén na emigración europea era común que emigrase a parella deixando os fillos cos avós… Cando comecei a ir a Bos Aires, nos anos 90, decateime do estrañamento total que sentían as mulleres que emigraran soas. Moitas foran expulsas da communitas á que pertencían: por ter fillos de solteira, por ser fillas do crego, por teren sido abusadas sexualmente…
Tiñan que marchar para o outro lado do océano, onde ían para servir. Vivían pechadas no espazo doméstico e mesmo as utilizaban, en moitas ocasións, para a iniciación sexual dos fillos dos señoritos. Lembro como me dicía Neira Vilas que non me esquecese de contar iso… Primeiro ía ser sobre as mulleres emigrantes dos anos 20, pero despois decidinme polos anos 50 porque me interesaba o tránsito do traballo de “mucamas” ao traballo asalariado, na industria textil -todas sabían coser-, ou en industrias tóxicas como as fábricas de fósforos. (…)”
Víctor F. Freixanes, elixido novo presidente da Real Academia Galega
Desde a Real Academia Galega (foto: RAG):
“O Pleno da Real Academia Galega, reunido o 28 de marzo en sesión extraordinaria, apoiou a candidatura á Presidencia da institución de Víctor Fernández Freixanes. O académico obtivo a maioría necesaria para saír elixido, con 18 votos a favor e 1 en contra.
No mandato que inicia, o décimo quinto presidente da institución estará acompañado por unha comisión executiva integrada por Henrique Monteagudo e Andrés Torres Queiruga, que continúan como secretario e vicesecretario, e Marilar Aleixandre e Fina Casalderrey, que ocuparán os cargos de tesoureira e arquiveira-bibliotecaria, respectivamente, desempeñados na executiva anterior por Rosario Álvarez e Margarita Ledo Andión. Mantense así a mesma proporción feminina, unha cuestión non menor, apuntou o novo presidente ante o Pleno no seu discurso, no que salientou que a RAG debe fomentar a incorporación de máis mulleres.
A candidatura de Víctor F. Freixanes, a única formalizada para optar á Presidencia, fora rexistrada o pasado venres, 24 de marzo, subscrita por Margarita Ledo Andión, Antón Santamarina e o seu predecesor na Presidencia, Xesús Alonso Montero, para quen tivo palabras de especial recoñecemento.
A executiva entrante márcase dúas grandes liñas de traballo, unha de carácter interno e outra centrada na proxección social da Academia. Canto á primeira, Víctor F. Freixanes defendeu a necesidade de manter un “clima de transparencia interna” para superar unha “etapa delicada”. Nesta liña, comprometeuse a “facer todo o esforzo posible para avanzar no camiño do encontro, na construción dese clima necesario para podermos compartir os proxectos de futuro, considerando a lexítima discrepancia unha riqueza”.
No tocante á proxección cara á sociedade, salientou que a RAG debe atender, de acordo cos seus propios estatutos, dúas dimensións principais: a do estudo da lingua, mantendo o “servizo á cidadanía” fornecéndoa de recursos, determinacións e traballos a prol do coñecemento e uso normalizado do idioma; e a dimensión da dinamización social, “levando a causa do idioma galego, a súa práctica e a súa estima a todos os estamentos sociais e a todos os ámbitos xeracionais”. (…)”
Compostela: Manuel Rivas no Tac, tac, tac de Numax
O xoves 2 de marzo, ás 18:00 horas, en Numax (Rúa Concepción Arenal, 9), en Santiago de Compostela, terá lugar a segunda entrega do Tac, tac, tac. Un conto nun lugar nun límite de tempo, con Manuel Rivas. El será o encargado de escribir en directo un conto na vella Olivetti da libraría. Posteriormente, este texto mecanografado só se poderá ler no espazo físico da Libraría Numax durante un mes.
A actividade enmárcase na iniciativa deseñada por Suso de Toro que trae cada mes a un escritor ou escritora do noso panorama literario cunha característica en común: escribiron a máquina nalgún momento da súa mocidade. Esta proposta busca volver á experiencia analóxica na produción e lectura do texto literario. Os relatos elaborados «converteranse nalgo case máxico, que só se poderá ver indo a un lugar, como se fose sagrado», segundo o propio De Toro. Cada texto elabórase na máquina de escribir situada a carón do escaparate da Libraría Numax e apenas hai indicacións previas, permitíndose os borróns e correccións manuscritos que farán de cada texto un obxecto único.
O texto de Rivas ocupará o lugar do creado por Margarita Ledo o pasado mes de febreiro, cando botou a andar a actividade.”
Oito escritores e un reto: escribir un conto a máquina na Numax
Artigo en Sermos Galiza:
“Tac, tac, tac é un proxecto que xorde da colaboración entre o escritor Suso de Toro e a libraría Numax (Rúa Concepción Arenal, 9, en Santiago de Compostela). O escritor será o comisario da proposta TAC, TAC, TAC. Un conto nun lugar nun límite de tempo: unha actividade estábel e periódica que comezará o 1 de febreiro con Margarita Ledo como primeira protagonista e continuará durante oito meses, até novembro deste ano.
Esta cuarta feira [ás 20:00 horas] a escritora chairega -tamén socia fundadora de Numax- inaugurará esta actividade, que comezará cunha charla co propio Suso de Toro na que reflexionarán sobre o acto da escritura, falando dos tempos previos ao mundo dixital. E logo escribirá a máquina un relato dun folio como máximo que non se reproducirá en ningún outro lugar e só se poderá ler alí.
Será un texto único, coa idea de “reivindicar o orixinal en tempos de copias”, tal e como nos contan desde Numax. Ademais poderemos ver unha mostra dunha selección de edicións propiedade da autora que xa non están accesibles ao público.
Nesta actividade participarán un grupo dos escritores e escritoras máis salientables do noso panorama literario cunha característica común: comezaron a escribir dentro dun marco «analóxico». Esta acción quere poñer en valor, en palabras do propio comisario, o que significa «volver facer unha cousa, un folio que sostén palabras escritas, que contén un texto». Nace da reflexión do propio de Toro sobre a experiencia do que é ser escritor: «alguén que vive nunha esfera de linguaxe confrontada coa vida e as súas continxencias fóra, no mundo. O mundo virtual da linguaxe en paralelo ao mundo experiencial».
A intención de de Toro é “darlle unha volta á constatación de Walter Benjamin sobre a perda de aura da obra de arte no tempo da súa reprodutibilidade técnica e, tamén, sobre o valor e o poder da unicidade fronte as reproducións”. “Vén ser un apelo á memoria e a experiencia de quen escribiu a man, a máquina despois, acompañado da percusión dos tipos que batían na fita de tinta e no papel. A soidade de cando non se escribía só texto sen tacto nunha pantalla senón que se fabricaba unha cousa: un papel tintado. A añoranza da mínima fisicidade do oficio, o estrañar manchar os dedos de tinta e sentir o ruído da nosa ferramenta, o lapis, a péna ou as teclas a bater. Naturalmente, tamén ten a ver co fetichismo e co noso desexo creador de cousas sagradas ou ás que lle queremos atribuír carácter máxico”.”
Compostela: Implícate. Noite de música e palabra solidaria 2017
Entrevista a Margarita Ledo sobre o Simposio Manuel María
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“”Hai toda unha serie de aspectos (da obra de Manuel María) que enlazan con cómo lemos hoxe”. Margarita Ledo Andión é unha das coordinadoras do Simposio co que a Academia Galega pecha o Ano das Letras de Manuel María. Pode accederse á entrevista aquí.”