Arquivos da etiqueta: Plataforma de Crítica Literaria A Sega

Tu contas e eu conto de Susana S. Arins, por Eli Ríos

Publicado o por

Artigo de Eli Ríos na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Hai escritas que se acompañan con rituais necesarios. No meu caso acontéceme cos libros de Susana Sanches Arins. Nos días da publicación fuxo, a canto dan os pés, de calquera spoiler. Tapo as orellas, como as crianzas, e repito “non te escoito, non te escoito” para non romper a maxia. Esperar que chegue a obra á libraría coa emoción da noite de reises. E reservar o tempo porque sei que o preciso nada máis saia pola porta. Ese tempo sen teléfono, sen compromisos. Ese tempo só para escoitar os contos de Susana S. Arins. E volta o verbo escoitar cos ollos, oír na lectura porque as grandes contadoras, como Susana S. Arins, saen do papel para transmitirnos a memoria do miúdo. A memoria do cotián, desas cousas do íntimo das que ninguén fala e que son as heroicidades diárias como sobrevivir á precariedade ou regresar á casa despois de sentir o medo no corpo. O privado e o público. O político desde o persoal. Repensar onde estabamos o día do accidente do Alvia ou na nevarada de 1987. A narradora, nunha auto-ficción maxistral, cóntanos que facía ela ese día e nós tamén queremos saber. E, nese instante, prende a maxia. A faísca primixenia para sabernos parte da historia. Dentro. Porque a Historia que se conta nunca é individual: está quen cala e quen obriga a calar. Tamén quen ofrece as liñas do papel para erguer a voz:

E deu um nome. E sabia. (…)”

“Aquilo que as odes não lembram”, por Susana S. Arins

Publicado o por

Artigo de Susana Sanches Arins na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“(…) A filla do Minotauro transcorre na Sicília, em 1944. Recém liberada a ilha do fascismo polas tropas aliadas da II Guerra Mundial, vira em ninho de traficantes e máfias que aproveitam o caos da posguerra para o roubo de obras de arte. Contra elas mobiliza-se parte do povo siciliano, apoiando à clandestina Liga das Gorgonas no seu trabalho de proteger o património cultural da ilha.
Miranda, protagonista da narrativa, moça adolescente e não por isso menos esperta ou conscienciada, une-se a essa liga e participa da salvação duma das peças mais cobiçadas.
Sicília é aqui espaço de refúgio e espaço de perigo. Vemos como boa parte das integrantes da Liga são chegadas de outras terras e reinos, fugidas de guerras, injustiças ditatoriais ou perseguições ideológicas. A taberna do Minotauro é espaço de encontro para estas gentes e aí vive Miranda, filha dos taberneiros. Mas estas pessoas têm que ver-se com a máfia, que aproveitando o desgoverno toma de facto o poder no lugar.
Um dos elementos mais atrativos da obra é o seu tratamento do tempo. O da narrativa é lineal, com pequenas paradas para as personagens contar os seus passados. Todo habitual aí. Mas não acontece o mesmo com o tempo histórico. Como já indicamos a trama está perfeitamente acoutada num tempo concreto. (…)”

“Punto de encontro”, por Ánxela Lema París

Publicado o por

Artigo de Ánxela Lema París na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Pasar as páxinas do Spleen en catro tempos de Arancha Nogueira é adentrarse nun mapa onde todos os puntos marcados nos resultan familiares. Un mapa por onde todas as que nacemos entre finais dos oitenta e principios dos noventa vagamos zombies, cansas e ansiosas. Un espazo que creou como punto de encontro para o acougo e o entendemento, para a empatía e a rede.
Un discurso poético con pegadas dunha Lupe Gómez cando lemos as súas vontades “de saír correndo polas rúas/ espida e vermellísima/ case igual que como nacín” e, como os de Lupe, versos directos, desgarrados, reais, que doen por momentos e que, por outros, sacan un sorriso. Un espello no que non sempre e cómodo verse, mais si necesario.
Encontramos aquí unha cidade escura e gris, unha Compostela na que vivimos de aluguer, na que os corpos teñen cicatrices e nada teñen que ver cos maniquís utópicos, na que xa non están as amigas de sempre porque tiveron que emigrar e onde as que aquí ficamos imos dun lado para outro en constante transición precaria. Nogueira mostra sen filtros de Instagram a crúa realidade da nosa xeración cunha angustia constante que percorre todo o poemario sobre as promesas nunca realizadas, os obxectivos nunca acadados e con ese conflito continuo co que vivimos entre a realidade e a ficción. Porque, como ben di, “o feo sempre nos molesta” nunha ollada afeita ao mundo de Mr. Wonderful, cheo de emoticonos e un mundo dixital tan perfecto como irreal que nos fai cuestionarnos a cada paso. Ben ao contrario, o que nós temos como paisaxe é unha “chaira enorme de plantas de interior” que nunca fotografamos por vergoña a partillar. E como iso, o silenciamento do número de lavadoras que poñemos, do blue tac que queda pegado nas paredes de cada piso que habitamos e das postais que non imos mandar porque iso, como o feo, incomoda. (…)”

Manifesto Nosa Señora das Letras 2019

Publicado o por

““Escachar a palabra

Apoiada no espello, unha treboada. Ninguén é capaz de contela, nin sequera o texto. O universo enteiro ábrese no seu puño contido. Desafíanos e desacóuganos porque sabe que as imaxes que nos contaron non son certas.
Ela, a treboada apoiada no permanente espello, pariu o fillo do que ninguén nos falara. Fíxose corpo. Deunos voz. Perseguiunos coa súa forza, intemperiadas, ata un infinito que chegou demasiado axiña. Arrasou os marcos, desbotou as imaxes para quedar coas palabras.
E a palabra permanece. Permanecen os seus anacos que non buscan recompoñernos, senón escacharnos por dentro. Transgredir e transcender. Cada palabra escrita co sangue da vida. Na poesía, na tradución, na edición. Abrindo dun lado e doutro un cento de espellos nunha imaxe súa que quixeron presentarnos solitaria, mais que agora é nosa para multiplicala, porque nela nos recoñecemos.
Non é tempo de pararse a mirar. Nun mundo do que sempre se sentiu parte activa, dende o coidado e a ollada atenta, sensible á imaxe que fixeron dela, rebelde contra a estampa sexualizada do gusto de señores que dan títulos de poeta nova, ela fendeu o espello, desbotou as estampas, construíu a diario. Retorceu as palabras, escachounas. E no seu xesto inconmensurable aliméntanos cos anacos para converternos nós tamén en escachadoras, para espallar a súa rebeldía e talento incomparable, como espallamos a partir de hoxe o seu nome que tamén é noso: Xela Arias.”

Punto de inflexión, por Rosa Enríquez

Publicado o por

Artigo de Rosa Enríquez na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Estar “onde está o desexo” e “onde se concede” ten algo de vertixe. É como deixarse ir, lanzarse ao núcleo do acontecer, en principio irrelevante, que nos atrapa. Cazar ou ser cazada. Amar ou ser amada. Noutros casos, ben seguro menos intensos, simplemente presenciar a vibración e pasar ao seu carón. Sen que esta poida afectarnos directamente. Observar entón que lle sucede ao resto de habitantes nocturnos. Ser voyeuse, ou voyeur, ten tamén o seu punto. Se non fose así non habería tantas persoas mirando. Velaquí a experiencia noctámbula dese itinerario polos bares nos que ser, estar e parecer conseguen diluírse e xorde a visión inesperada, ese punto exacto no que as luces de neón, que puntean a escuridade, fan certas concesións e colocan os nosos corpos no lugar que arelamos, ese no que podemos modificar a estrutura das cousas e permitir que un estraño afán nos envolva. Situármonos nese espazo invisíbel no que o desexo se concede faise difícil, mais é o que afirma Lucía Aldao ao final deste libro: “Estás onde está o desexo/ e onde se concede”. Tendo conta disto, se lemos o libro dende o final, veremos, no propio retroceso, o permiso que Aldao se concedeu a si mesma para regresar ao punto de eclosión inicial, isto é, acompañaremos, en certa medida, a voz da poeta nese periplo realizado á inversa que propiciou a construción deste libro, así é que viviremos a elaboración destas memorias dende o mesmo lugar do tempo no que se coloca a construtora do libro: o presente que vira o ollo do retrovisor e pon en marcha o imaxinario desas lembranzas para ordenalo, en principio cronoloxicamente. Emprego “en principio”, porque, talvez, o teña organizado en función das intensidades vividas. Ou daqueles momentos que, na súa memoria, foron o motor inicial, e, dende aí, ata os máis próximos ao presente da poeta. Iso si, para reagrupar estes recordos, subdividiu o libro en seis lugares de paso. Estes son: Velvet, Backstage, Rúa da Independencia -co mítico Bar de Juan-, Artillería e Estacada. Estes espazos nocturnos, moi populares na noite coruñesa, configuran un todo que foi estruturado así para atopar acomodo no papel. Tal foi a decisión da autora, que, moi sabiamente, quixo crear un fío que unise o que estaba separado. Ela mesma explicou isto nunha entrevista: “A verdade é que buscarlles unha casa aos poemas foi un exercicio ben interesante, moi diferente para min, porque eu nunca construíra un libro (…) O xeito que eu atopei para dispór os textos foi un paseo nocturno onde hai seis paradas cuns nomes que veñen xustificados pola temática dos poemas”. Moi atinada esta decisión, coido, porque ese percorrido polos diferentes escenarios da noite coruñesa é o fío que une o que, repito, estaba separado. Alén desta distribución textual, hai algo ben interesante que se pode aprezar coa lectura: a existencia de poemas devorábeis na intimidade lectora e outros en vivo e en directo nun recital. A existencia dos primeiros débese, como explica a poeta, á unha necesidade, experimentada nos últimos anos, de tocar o público lector no espazo privado asociado á tradicional lectura. (…)”

“A resistencia ante o silencio”, por Eli Ríos

Publicado o por

Artigo de Eli Ríos na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“(…) Cando o silencio é a única opción para sobrevivir, a literatura crea os espazos necesarios para recoller a resistencia. E iso é o que fai Eva Mejuto na súa obra Memoria do silencio. Ficcionada, iso si, porque pouco sabemos das historias (reais) de Lola e Frieda: “Ambas as dúas tiñan moitos trazos en común: a valentía, a afouteza e, tristemente, o feito de que, como mulleres, pasaron de esguello pola Historia.” (páx. 149). Así, Lola, Xulia, Amparo, Frieda,…, falan en primeira persoa sobre o momento que lles tocou vivir, no verán de 1943, cando Ribadavia aínda está presa no medo do franquismo, cando os nazis extraen o volframio das minas galegas. Di Lola que “Hai pouco máis de catro anos que acabou a nosa guerra (nosa non, deles, que nós nunca a quixemos), como non imos ter medo?” (páx. 21) e que “o peor é o medo, que queda atoado no corpo e non deixa vivir, nin pensar” (páx. 22). E ante o terror, a sororidade e a esperanza. A loita pola liberdade.
As mulleres invisibilizadas son as protagonistas desta historia, as irmás Touza, nunha época na que poderiamos pensar que xa está todo contado: a Galicia da II Guerra Mundial. O curioso é que non se trata tanto do que se conta senón de como se conta. Esa é unha das xenialidades desta novela! A perspectiva das mulleres nun conflito no que só se valoran como arma de guerra1 e nun lugar periférico da contenda como Ribadavia. Xusto ese punto no que acontecen realmente as cousas importantes sen que ninguén lle preste atención. E esa fenda é a que permite ás irmás Touza salvar máis que cincocentas persoas dunha morte segura porque ninguén quere, nin pode, nin sequera imaxinar que as mulleres do rural galego teñan a capacidade de tecer unha rede que permita “pasar” persoas xudías a Portugal e que, de alí, embarquen para América. (…)”

Questionário fou(cinha): Verónica Martínez Delgado

Publicado o por

Entrevista a Verónica Martínez Delgado na Sega:
“(…) – A Sega (S): Escribes para mulleres, sobre “temas de mulleres” ou a crítica falou da túa obra como “literatura feminina”?
– Verónica Martínez Delgado (VMD): Escribo para mulleres e sobre temas de mulleres. Que outra cousa podería facer se son muller? Acaso hai algo máis arredor do que escribir sendo muller? (retranquísima on).
A crítica, feita maioritariamente por homes, como era de agardar, non entendeu ren. Comentaron que era «literatura feminina» ou que nin a literatura chegaba; iso si, houbo tamén que usou cualificativos como feminazi, ou que todo era moi «fem» ou «moi extremista». En fin, o habitual. (…)
– S: Cantas veces che preguntaron que escritorEs son unha referencia para ti?
– VMD: Sempre que me preguntaron polOs meus referentes, eses que estudamos, porque non había mulleres cuxa obra se incluíse na educación formal. Así que tiven que ilas descubrindo pola miña conta ou coa axuda de compañeiras que andaban na mesma procura. Por sorte para min, tiven a oportunidade de coñecer a moitas delas en persoa. Dende entón, cando me preguntan polOs meus referentes, explico cales son esAs autorAs de referencia para min.
– S: Cantas veces te chamaron poetisa (se escribes poesía)?
– VMD: Moitas, e ata me hospedei nun hostal que se chama deste xeito por aquilo de seguir coa brincadeira. Entendo que ten que haber diversidade no uso da linguaxe e non todas falamos igual. Gusto de todas as diversidades, incluída a estupidez humana, daqueles que usan «poetisa de xeito consciente e despectivo». (…)”