Alfredo Conde: “Son un escritor sen parroquia”

Entrevista de César Lorenzo Gil a Alfredo Conde en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): No seu último libro, O beato, vostede novela a vida do beato Sebastián de Aparicio, un emprendedor galego no México contemporáneo a Hernán Cortés que é moi adorado aló e que se considera o patrón dos chichimecas xa que amais da súa vida piadosa, ao morrer cedeulles ás clarisas a súa fortuna. Que foi o que lle interesou deste personaxe?
– Alfredo Conde (AC): Varias cousas. Aparicio, que eu converto na miña novela en Xiao de Chaguazoso, é un dos poucos exemplos de galego que estivo nos primeiros momentos da conquista de América, non como soldado ou saqueador senón como comerciante e industrial. Aparicio tiña unha visión moi lóxica do mundo e cando se encontrou naquel vasto territorio soubo aplicar os coñecementos que aprendera durante a súa vida en Galicia para melloría da vida dos indios e da súa propia. El vía vacas e prados e entendía que alí había un negocio que podía prosperar. El vía que os indios non sabían tirarlle rendemento á roda e el apréndelles a aproveitala. No fondo, o beato non foi máis que unha especie de protoemigrante, un galego que ten que buscar a vida coma os centos de miles que o fixeron tres séculos máis tarde por todos os portos de América. (…)
– B: Nesa pesquisa literaria e histórica, cal foi a súa principal conclusión?
– AC: Que Galicia non era un país esfameado. Constrúe os pazos un país esfameado? Os mosteiros? As fachadas barrocas? Non digo que o capital non estivese mal repartido pero había riqueza. Na primeira metade do século XIX, a revolución industrial en Galicia non tiña nada que envexarlle á do resto de Europa. Durante moito tempo, a taxa de analfabetismo entre os varóns galegos (entre as mulleres é outro cantar, está claro) era a máis baixa de toda España. Aborrezo esa imaxe paternalista que se deu de Galicia. Poñamos por exemplo o caso Romasanta. O asasino era un home cunha cultura equivalente á dun cura de aldea. Un asasino en serie que sabía moi ben o que facía e que se valeu do mito do atraso de Galicia para se finxir un home lobo e enganar a raíña en Madrid ou o Dr. Phillips e así salvar o pelico a conta dunha idea atávica dunha Galicia salvaxe e sobrenatural. (…)
– B: Segue vostede a literatura galega actual?
– AC: Sigo. Non tanto como me gustaría porque non teño tanto tempo para ler coma noutros tempos pero si coñezo e admiro moitos autores.
– B: Por exemplo?
– AC: As novelas de Domingos Villar e Pedro Feixoo. Tamén me interesa moito a obra de Anxos Sumai e de Marica Campo e de Jaureguizar. Leo con agrado a Manuel Portas. Suso de Toro paréceme un autor espectacular. Esquézome doutros nomes e estou constantemente descubrindo textos novos.”

“Onte 1822: Arredor das Irmandades da Fala, presentación na Coruña”, por Manuel Bragado

Desde Brétemas, de Manuel Bragado:
“Nun serán de galerna presentamos na Librería Sisargas da Coruña Arredor das Irmandades da Fala, o volume colectivo coordinado por Luís Cochón, cuxa edición foi apoiada polos concellos de Compostela, Coruña e Ferrol. Un acto literario brillante no que interviron, ademais do director do proxecto, os profesores Arturo Casas e Xosé Ramón Barreiro Fernández e o alcalde da Coruña Xulio Ferreiro. (…)
Arturo Casas centrou o seu discurso na figura do seu parente Víctor Casas, “na miña familia ‘o pobre Víctor’. o director do xornal A Nosa Terra, cando foi fusilado en Poio o 12 de novembro de 1936, o único liberado do Partido Galeguista”. Arturo glosou a figura do xornalista fusilado, como lembrou que o foran tamén Manuel Lustres Rivas, Xohán Carballeira e Roberto Blanco Torres, e lamentou que a pesar da súa actividade xornalística dende os vinte anos fose un perfecto descoñecido. “O seus artigos foron recollidos por Enrique Romasanta no libro Escritos políticos, publicado por Edicións A Nosa Terra, onde recolleu algunhas das súas columnas publicadas baixo o título “Do momento”, análises que teñen transcendencia hoxe, quizais por que asuntos diso que se chama España non avanzan”. Citou Casas a carta que Víctor escribiu a Gómez Román a noite antes que fose fusilado, “pedindolle que o Partido Galeguista se refundase na esquerda, o que el sempre defendía”. “Víctor Casas tamén participou na tentativa de facer un teatro nacional galego. Tiña criterio no ámbito da poesía. Foi un ideólogo importante na estratexia política do partido e, sobre todo, un xornalista”. Rematou Arturo parabenizando a Luís Cochón, “un gran director de escena capaz de montar unha obra tan interesante como a que hoxe presentamos”. (…)”

“Onte 1821: Proxecto Bolxeviques”, por Manuel Bragado

Desde Brétemas, de Manuel Bragado:
Presentamos na Libraría Pedreira de Compostela o proxecto Bolxeviques 1917-2017 / Bolcheviques 1917-2017, coordinado pola escritora Teresa Moure e editado por Xerais e Através editora. Un libro colectivo no que participaron 23 autores e autoras, que escriben en ortografías diferentes, presentado en dous volumes distintos publicados por dúas editoras que compartiron formato, deseño de cuberta (realizado por Ricardo Cabanelas) e interiores, así como axenda de lanzamentos. Nesta primeira presentación do proxecto acompañaron á coordinadora dous dos coautores, o xornalista Joel Gômez e o historiador Justo Beramendi.
Na súa intervención Teresa Moure desvelou que o proxecto de edición do libro tivera a súa orixe na proposta que fixera na reunión na que fora convidada polo Comité galego para a celebración da revolución bolxevique. “Aquel comité nunca chegou a ser presentado, mais o proxecto do libro foi adiante. Foron convidadas figuras importantes da historiografía, especialistas en diversas disciplinas (como as artes ou a comunicación), así como figuras da militancia comunista, relación de persoas participantes corrixida con criterios de xénero co obxectivo de conseguir paridade”. Despois de referirse aos contidos do proxecto, onde a palabra clave é “respeito”, entendida como “ollar dúas veces, ollar calmo”, e ao movemento editorial que comeza a existir na celebración do centenario da revolución, explicou como foi abordada a cuestión ortográfica e agradeceu o traballo das dúas editoras, Teresa Moure rematou salientado que “esta obra non é un panfleto propagandista do comunismo, é un ensaio que pretende contribuír á necesaria revisión do bolxevismo, ao tempo que non oculta o conflito normativo”. (…)
Justo Beramendi confesou que o encargo de Teresa Moure levouno a volver sobre as súas orixes, “ao meu primeiro traballo, que en 1974 conseguiu pasar a censura franquista, Miserias de la Economía, que publiquei con Eduardo Fioravanti, no que esculcabamos na orixe económica do marxismo e do marxismo leninismo”. “Eu de mozo fun bolxevique, pero non relixioso, achegueime ao bolxevismo con mentalidade crítica. Atraiume a vontade científica social do marxismo, o seu afán de construír unha ciencia da historia e das realidades humanas coa intención de transformalas”. “Daquela, en 1974, xa diciamos que o estado soviético non era unha sociedade sen clases. Con aquel espírito de revisar dogmas e teorías debemos achegarnos hoxe á revolución soviética para saber que leccións podemos tirar da súa experiencia”. “A revolución soviética aínda afecta ás nosas vidas, non desapareceu a sociedade de clases nin o estado para garantir a súa pervivencia. Debemos determinar que ideas continúan tendo a súa operatividade, polo que resulta difícil achegarse a elas sen prexuízos. Un risco inevitable para os historiadores medianamente decentes”. (…)”

O cubil das letras de… María Canosa

Desde Lermos.gal:
“Por sorte ou por desgraza, mudei de vivenda abondas veces. Así é difícil definir de maneira permanente un lugar propio para a escrita. Incluso na mesma casa utilicei diferentes recunchos onde poder escribir en función da época, necesidades ou opcións.
O caso é que non podería quedar cun curruncho de escrita predilecto, porque cada un deles ten o seu momento, o seu sentido, dando vida a historias que, unha vez que saen á luz, xa se apoderan dunha querenza que é imposible obviar.
Así pois, busquei o denominador común deses lugares nos que sento a pensar, imaxinar, soñar, crear… escribir. Polas noites non me importa que sexa un acubillo pequecho, sen máis ca unha mesa e unha luz cálida, co silencio por compañeiro. Ás veces prendo candeas… as lapas van e veñen, como as ideas, as palabras. Polo día busco unha ventá, a luz natural, desviar a vista e atopar branco, azul, verde… A chuvia repenicando nos cristais…
Como tamén carezo de horario estrito, ás veces escribo no coche, mentres agardo por algo ou alguén, a que sexa a hora exacta. Tamén nos bares que me seducen. No lugar onde toque pasar a fin de semana…
Traslado o meu cubil alá onde vou. Nel sempre preciso un caderno máis un lapis ou un bolígrafo. Cadernos grandes e pequenos, grosos e finos, preferentemente coas páxinas totalmente brancas. Aí quedan manuscritas as ideas, algunha palabra, esa luz da candea que dá orixe a unha historia… incluso pode que escriba todo o texto nel.
O meu recuncho está, por iso, no papel.”

Tabela dos Libros de febreiro de 2017, por Armando Requeixo

Desde o blogue Criticalia, de Armando Requeixo:
“Co primeiro luns do mes, chega a nova Tabela dos Libros que ofrece a lista de títulos que Francisco Martínez Bouzas, Inma Otero Varela, Mario Regueira, Montse Pena Presas e eu estimamos como os máis recomendables entre os publicados nas últimas semanas.”