Estas son algunas das fotografías do Paseo pola Coruña Literaria do sábado 13 de maio, con Francisco X. Fernández Naval. A crónica fotográfica completa pode verse aquí.
Arquivos do autor: asociacionescritoras-es
Marta Dacosta: “Estamos en pé de igualdade a nivel creativo con calquera lugar do mundo”
Entrevista
de M. Obelleiro a Marta Dacosta en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Defendes que a nosa literatura ten un elemento imprescindíbel: as creadoras e creadores, mais dis que falla no final do proceso, na parte lectura. E vinculas isto coa lingua. Por que?
– Marta Dacosta (MD): A nosa ferramenta de traballo non é o barro, a fariña, a rede ou a madeira; é a lingua. Entón, se un carpinteiro non ten futuro cando deixamos de utilizarse mobles de madeira e pasamos a utilizar mobles de plástico, pois evidentemente a obra creativa dunha escritora ou dun escritor non terá futuro se a lingua coa que traballa non ten lectores nin falantes. O futuro da cultura galega e da literatura galega está indisolubelmente ligada ao futuro da lingua, porque nós traballamos coa lingua. Se cadra, se vivise noutro lugar do mundo e se falase outra lingua, non dicía isto que digo. Creo que non é cuestionábel que teremos máis lectores en galego se temos máis falantes en galego. A máis falantes, máis lectoras e lectores. O noso país pode presumir de potencia creativa. Temos escritoras e escritores, debuxantes, artistas plásticos en xeral, actrices e actores… temos todos os elementos mais falla a posprodución, a difusión, o apoio de alguén que debería estar fachendeando, dicindo, que unha das mellores poesías europeas se escribe en galego.
– SG: Unha das mellores poesías a nivel europeo…
– MD: Iso é así. Hai escritores non galegos que din que temos unha das mellores poesías europeas. Non me atrevo a dicir mundiais, pero quizais debera dicilo. Nós estamos en pé de igualdade a nivel creativo con calquera lugar do mundo, fállanos un apoio institucional decidido para que a nosa lingua e a nosa cultura se promovan e teñan receptores. E aquí un dos problemas é un goberno que non asume que é un goberno galego. Ademais iso súmase a un desprezo pola cultura xeneralizado que nos sucede con este goberno e o transcende. Podemos mirar para o prezo do libro en Francia e vemos que falamos dunha realidade diametralmente oposta. Chámanos a atención, cando imos a Francia, que nos custan moi caros os cafés, pero os libros son moi baratos. Aquí estamos no extremo oposto. A industria cultural necesita ser apoiada. Vemos todos os días nos medios de comunicación que o goberno, polo menos aparentemente, preocúpase pola industria naval, a automoción… para que sexan punteiras e estean producindo constantemente, para que haxa carga de negocio, pero a cultura é Produto Interior Bruto, e as industrias editoriais crean PIB, ao igual que a xestión de concertos, iso tamén é riqueza nun país. Con todo, non aprecio no goberno da Xunta esa preocupación polo PIB que pode producir a cultura do mesmo xeito que lle preocupa o PIB que poden producir os drons en Rozas. Se se lle puxese a mesma vontade a todas as industrias que crean riqueza, estariamos falando doutro momento cultural. Afortunadamente, hai institucións que empezan a actuar a prol da cultura, que saben que a cultura é unha riqueza do país, e está todo o tecido asociativo que foi, é e seguirá a ser fundamental, e grazas a iso podemos asistir á presentación dun libro ou a un recital, ver unha obra de teatro… Falta dinamismo en quen ten a máxima responsabilidade. (…)”
O recordo de Carlos Casares bate con forza en Xinzo de Limia
Desde
a Real Academia Galega (foto de Xosé Castro):
“(…) Alén da dimensión literaria de Carlos Casares analizada nas tres alocucións, o presidente da Real Academia Galega, Víctor F. Freixanes, salientou na clausura do acto a dimensión do homenaxeado de xestor cultural que desenvolveu como editor, “que é unha maneira de organizar o coñecemento para difundilo”, á fronte de Galaxia desde 1986 ata o seu pasamento; e a dimensión como cidadán, “como home comprometido co seu país e co seu tempo”. “Carlos Casares traballou sempre desde o compromiso por Galicia, pola lingua e pola identidade”, expresou. E tamén, engadiu, desde o compromiso coas institucións, convencido de que Galicia precisa que estas sexan “cribles e capaces de concitar aceptación social”. Víctor F. Freixanes recordou neste sentido o labor de Casares como membro da RAG, presidente do Consello da Cultura Galega e mesmo como parlamentario, etapa na que foi un dos impulsores da Lei de normalización lingüística.
A Limia, “a primeira escola do fantástico”
“Tiña que ser aquí, na capital da comarca da Limia, onde hoxe batese con forza o recordo de Carlos Casares Mouriño (…). Aquí, no corazón da Limia, onde chegou dende o seu Ourense natal con apenas tres anos, despregou as súas ás de neno curioso para abrir as portas ao mundo das emocións e do coñecemento”, arrincou Fina Casalderrey na súa alocución, titulada “Carlos Casares, escritor de alma ao aire”. A académica recreou, coas palabras, lembranzas do neno que fabricaba andeis para os libriños que viñan cos paquetes do azafrán -aqueles que lle regalaban no ultramarinos de Xosé Ramón-, que lía tebeos de Suchai e que ía os domingos pola tarde ao cine, afección que deixou pegadas en páxinas como as de Ilustrísima.
Fina Casalderrey abriu o acto cunha intervención que empezou subliñando a importancia da comarca da Limia na vida e na obra do autor. “No ecosistema de Xinzo asistiu Casares á primeira escola do fantástico, aquí enraizou no cerne das esencias galegas e experimentou o feito prodixioso de comprobar que as pequenas cousas poden dar paso a grandes emocións e que, estas, permanecen habitándonos de por vida”, engadiu na sesión extraordinaria celebrada no salón de plenos municipal, que se puido seguir tamén desde a pantalla instalada na praza que leva o nome do homenaxeado. (…)”
Gañadores do Certame aRi[t]mar 2016-2017
Teresa Moure gaña o certame de narracións breves Manuel Murguía
“O
relato A semântica oculta de Mrs. Hockett, de Teresa Moure Pereiro, vence no Certame de Narracións Breves Manuel Murguía. Foron segundo e terceiro premio, respectivamente, Corazón de Aquiles, de Noelia Cendán Teijeiro e Reversible, de Jesús Amboage García.Na cerimonia de entrega de premios que se celebrou o pasado venres 19 de maio ás 20:00 no Centro Cívico e Cultural de Arteixo, a escritora Anxos Sumai, como representante do xurado, valorou así as obras gañadoras:
“Despois de varios contactos por correo electrónico, chegamos á xuntanza final con dez finalistas dos que seleccionamos tres relatos pola súa incuestionable calidade literaria, polas persoais voces narrativas, pola orixinalidade temática e polo impecable uso da lingua. Resultou excitante comprobar que as persoas que formamos o xurado, coincidamos sen apenas discusión en premiar os relatos Reversible de Jesús Amboage, Corazón de Aquiles de Noelia Cendán e a A semántica oculta de Mrs. Hockett de Teresa Moure, de aí que deixásemos constancia na acta de que os premios foron dados por unanimidade. Por entusiasta unanimidade.
Hai nos tres relatos, absolutamente distintos na forma e na historia, algo que os une. Tanto o diálogo coma o conflito –centro mesmo da literatura– son, ao noso ver, a esencia das tres propostas creativas. No caso de Reversible, o diálogo, ou a tensión, prodúcese entre rutina urbana do protagonista e o redescubrimento apaixonado do mundo rural e entre uns personaxes, perfectamente construídos, que se entrelazan para dar nun sorprendente final. Canto a Corazón de Aquiles, a autora confronta a investigación da ciencia e o desexo infantil de ser heroe, desprazándose con mestría por distintos tempos narrativos e históricos, conciliando a realidade cotiá coa cultura clásica. E, por fin, n’A semántica oculta de Mrs. Hockett establécese unha comunicación entre distintas disciplinas: a literatura, a lingüística e as matemáticas, nun fluído xogo —narrado impecablemente, con ritmo e certa ironía— entre narrativa e poesía, entre códigos numéricos e emocións humanas.
Parabéns para Jesús Amboage, Noelia Cendán, Teresa Moure. Parabéns tamén para o Concello de Arteixo polo mantemento dun premio que naceu coa fin de estimular a creación literaria e de favorecer a aparición de novas voces narradoras e que se converteu nunha referencia para o xénero do relato, nun premio respectado e cobizado por autoras e autores consagradas, nun premio libre no que caben todas as temáticas e todas normativas.”
O xurado estivo composto por Anxos Sumai (escritora e representante da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega), Beatriz Rodríguez Rodríguez (profesora da Universidade de Vigo e representante da Asociación Galega da Crítica), Diego Giráldez (gañador da 25ª edición) e Alfredo Ferreiro Salgueiro (coordinador literario, que asistiu como secretario, con voz e sen voto), e decidiu por unanimidade conceder os tres premios mediante o ditame resolto na reunión previa do 22 de abril.
58 foran os relatos recibidos, e 52 foran admitidos a concurso por cumpriren estritamente as bases. Os premios, que se coñeceron durante a cerimonia, contan coa seguinte dotación: 4.000 € para o primeiro, 500 € para o segundo e 300 € para o terceiro.
Como novidade deste ano, a coordinación destacou a presenza no xurado dun membro da Asociación Galega da Crítica, feito que, grazas a un recente acordo de colaboración similar ao precedente coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, pasa a vincular de maneira máis decidida o Certame ao sistema literario galego.
O acto de entrega ofreceu ademais outros alicientes para todos os asistentes: a actuación musical do grupo Ejazz (composto por Marga Ramos, Betty Queiro, Ángeles Dorrio e Carmen Rey), as intervencións artísticas en directo do colectivo XIPA (colectivo artístico arteixán representado por Ana Crujeiras, Ricardo Veiga e Xián Novelle) e un viño de honra como fin de festa.
O evento incluíu ademais unha lembranza da figura de Carlos Casares, escritor homenaxeado este ano no Día das Letras Galegas, mediante a proxección dunha peza en que se fai referencia á relación do autor ourensán con Arteixo.”
Compostela: presentación de Himno galego: unha historia parlamentar (inconclusa), de Pilar García Negro
(Rúa Fonte de Santo Antonio, 10, Santiago de Compostela)
Dolores Vilavedra: “En Deus sentando nun sillón azul hai unha gran película”
Entrevista
a Dolores Vilavedra na Real Academia Galega:
“(…) – Real Academia Galega (RAG): Que características pensa que definen mellor o legado de Carlos Casares?
– Dolores Vilavedra (DV): Coido que, se nun primeiro momento tras o seu pasamento toda a sociedade galega gabou abondo os seus valores de estratega cultural, a súa capacidade de diálogo e mediación, e o seu labor institucional, hoxe resalta con rotundidade o valor da súa obra literaria.
– RAG: Cales son, ao seu xuízo, as súas achegas de maior interese?
– DV: Toda a súa obra narrativa e xornalística, a súa firme aposta dende Galaxia pola tradución e por una nova maneira de entender a literatura infantil e xuvenil; tamén o seu compromiso cuns determinados valores que o levaron non só ao Parlamento ou ás institución senón tamén a actos máis discretos: por exemplo -algo que non todo o mundo sabe- a acoller varios meses no seu fogar un escritor bosníaco durante a guerra dos Balcáns.
– RAG: Que pegada coida que deixou na cultura galega?
– DV: Moi fonda, polo seu talante e pola súa fidelidade ao galego como lingua de expresión literaria compatible cun europeísmo que el soubo converter na resposta que unha certa tradición do galeguismo podía dar aos desafíos da sociedade do seu tempo. Se nos centramos no seu labor xornalístico, as súas columnas de “Á marxe” demostraron como era posible achegar ao galego sectores sociais non militantes ou mesmo alleos na súa vida cotiá á práctica lingüística do noso idioma. (…)”
Cambados: presentación de Blues para Moraima, de Miguel Anxo Fernández
Patricia Janeiro, protagonista do IV Día das Galegas nas Letras
Desde
Sermos Galiza:
“A autora reaccionaba así a este recoñecemento no seu perfil persoal en Facebook: “Pois aquí estou, moi contenta e algo flipada agora que sei que vou ser unha señora galega nas letras, que carallo, nas Letras, e cos nervios no canto de estudar púxenme a reler A Perspectiva porque Caixa de mistos non o teño, non sexa que me fagan preguntas para nota e non me lembre”.
Patricia Janeiro (Compostela, 1978) confesoulle a Sermos a súa sorpresa: “Como estaba afeita ao Día das Letras oficial, pois contaba con que había que agardar a morrer para estas cousas”, di con sorna. E alégrase deste tipo de iniciativas dado que “é un pouco raro que desde o ano 63 a RAG só homenaxeara a tres mulleres, igual é que é unha institución algo anquilosada”.
Janeiro ten dúas novelas publicadas: Caixa de mistos (Sotelo Blanco, 2005) e A perspectiva desde a porta (Positivas, 2009), que foi finalista do premio Xerais e trata sobre presos independentistas. A pesar da súa seca literaria dos últimos anos, a autora afirma que segue a escribir moito e está a rematar “unha novela coa que levo a voltas bastantes anos, pero como estou con traballos precarios non teño moito tempo”, explica. Promete, iso si, rematala en breve.
A Sega e os puntos suspensivos
O Día das Galegas nas Letras, que ten lugar o 15 de agosto, é unha celebración instaurada pola Sega, a plataforma feminista de crítica literaria. Nas edicións anteriores as homenaxeadas foron María Xosé Queizán, María Victoria Moreno e Dorothé Schubart.
Nesta ocasión o manifesto que publican para anunciar a autor homenaxeada está dedicado “a todas aquelas cuxos textos foron omitidos, cuxas transcricións literais non chegaron ao final da cita. A todas aquelas que tiveron que padecer que mentres uns atopan os recoñecementos, o lugar nos libros de texto ou os máis altos honores cunha ou dúas obras publicadas, outras escapen polos mesmos motivos ata dos andeis das librarías, xa non digamos a atención da crítica, o canon e a fama literaria”.”
Prémios Literários do Facho 2017
“A
Agrupaçom Cultural O Facho tem a bem de informar das Resoluçons dos Concursos Literários convocados para o ano 2017.
Concurso de Contos de nenos para nenos
Premios da Categoría A (Nenos e nenas de 9 a 12 anos):
Primeiro prémio: “A árbore das bolboretas” de Andrea Ramos Casal. Aluna do C.E.I.P Plurilingüe de Tarrío, Culleredo (Corunha)
Segundo prémio: “Misterio no colexio” de Antía Mouriño García. Aluna do Colegio Ándersen de Valadares (Vigo)
Premios da categoría B. (Rapaces e rapazas de 13 a 16 anos):
Primeiro prémio: “A traxedia deste mundo” de Ana Barros Fernández. Aluna do CPR La Inmaculada, Marín (Pontevedra)
Segundo prémio: Deserto.
Concurso de Poesia
Prémio “Cristal de bágoas”. Autor: Daniel Irimia Yáñez.
Concurso de Teatro Infantil
Prémio: “Teatro para brincar no Natal. Autora: Irene Veiga Durán.
O acto de entrega de prémios celebrara-se em:
Dia: 26 de Maio do 2017 – Hora: 7:30 do serám.
Local: Portas Ártabras. Rua Sinagoga 22
Cidade Velha – Corunha
Corunha, 17 de Maio do 2017
J. Alberte Corral Iglesias
Presidente d’O Facho
