Arquivos do autor: asociacionescritoras-es

A Mesa e a AELG presentan na ONU o informe sobre a situación do galego

Publicado o por


Marcos Maceira, presidente, e Elsa Quintas, vicepresidenta da Mesa pola Normalización Lingüística presentaron hoxe o informe da situación do galego na sede das Nacións Unidas en Xenebra, xunto con Cesáreo Sánchez, presidente da AELG. A Mesa achegou este informe ao Comité de Dereitos da ONU, para que o tiveran en conta no 49º exame universal ao Estado español, e fíxoo co aval de 26 relevantes persoeiros da cultura de países lusófonos.

O devandito informe sinala os incumprimentos de acordos internacionais en relación aos dereitos lingüísticos por parte do Estado español e, nomeadamente, da Xunta de Galiza. Estes incumprimentos afectan á educación e dereitos da infancia, prevención do acoso por razón de lingua, dereitos civis e dereitos políticos, administración de xustiza, dereito ao propio nome, liberdade de imprensa, administración e servizos públicos, toponimia, forzas e corpos de seguranza, audiovisual, concesións públicas de xestión privada e ámbito económico e laboral ou saúde.

Marcos Maceira, presidente da Mesa e portavoz da Plataforma Cidadá Queremos Galego, reivindicou que “traemos á ONU a voz das rúas que se mobilizaron en novembro e febreiro a favor do galego, vital para Galiza, e das miles de persoas que em maio voltarán a encher Compostela cunha multitudinaria foliada polo idioma”. “A politica de exclusión do galego”, recordou, “debe ser combatida nas rúas e nas institucións que teñen como obxectivos garantir os dereitos humanos e o de poder a lingua propia sempre e em todo lugar é un dereito humano”. “O 17 de maio será de novo a expresión da nosa forza colectiva”, concluiu Maceira.

A vicepresidenta da Mesa, Elsa Quintas, lembrou que a Xunta de Galiza continúa negándose a aplicar os requirimentos do Consello de Europa ou do relator especial da ONU para as minorías e reclamou entre outras accións urxentes: eliminar as restricións ao uso do galego no ensino, na docencia e material didáctico, avanzar para o galego ser a lingua vehicular da educación en Galiza, programas e protocolos de prevención do acoso escolar por razón de lingua, o uso do galego na xustiza e administración, mecanismos para garantir a disposición do noso idioma no ámbito socioeconómico ou no audiovisual e atender de maneira adecuada a vulneración de dereitos lingüísticos aos que, lembrou, só atende neste momento o servizo A Liña do Galego, ofrecido pola Mesa.

O presidente da Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega, Cesáreo Sánchez, agradeceu o apoio internacional concretado no apelo á fraternidade coa situación da lingua común na Galiza, que asinan 26 autores e autoras de diversos países da lusofonía. “O galego, berce do portugués, o corazón e a vida de Galiza, está en emerxencia no seu territorio orixinario”, afirmou. O presidente da AELG denunciou, tamén, que “os escritores e escritoras estamos a ser excluídos da nosa función de construtores do idoma, impedindo que as nosas obras en galego poidan ser socializadas”.

ASSINANTES
Inocência Mata (São Tomé)
Luiz Ruffato (Brasil)
Ana Paula Tavares (Angola)
Pepetela (Angola)
Paulina Chiziane (Moçambique)
Onésimo Teotónio de Almeida (Açores, Pt-USA)
Ondjaki (Angola)
Lídia Jorge (Portugal)
Michael Kegler (Alemanha)
Aline Frazão (Angola)
Germano Almeida (Cabo Verde)
Francisco Duarte Mangas (Portugal)
Odete Semedo (Guiné Bissau)
Rui Zink (Portugal)
Hélia Correia (Portugal)
Jaime Rocha (Portugal)
Yara Frateschi Vieira (Brasil)
Válter Hugo Mãe (Portugal)
Valéria Gil Condé (Brasil)
M. Jorge Marmelo (Portugal)
Mafalda Milhões (Portugal)
Otto Winck (Brasil)
Tarsilla Couto de Brito (Brasil)
Possidónio Cachapa (Portugal)
Marcus Salgado (Brasil)
António Corbacho Quintela (Gz-Br)

A Mesa lembrou como o Estado e, nomeadamente a Xunta que ten competencias na maioría dos ámbitos, continúa a rexeitar a aplicación das resolucións relator especial para as minorias de 2020 e as sucessivas do Comité de Ministros do Consello de Europa. “Esta situación explica en grande medida a perda continuada de falantes”, denunciou Maceira, “mentres a Xunta, en vez de cumplir os acordos nacionais e internacionais, continúa a lexislar en contra e a impedir un uso normal do galego”. Neste sentido Maceira e Quintas referíronse á Lei de Intelixencia Artificial, á eliminación das garantías lingüísticas nos campamentos de verán ou á aprobación dunha lei que ademais de aumentar o control partidario do PP sobre a CRTVG, abre a porta a que deixe de usar o galego.

Abraham Pérez: “Na vida a lectura é fundamental, a escrita é accesoria”

Publicado o por

Entrevista de Pilar G. Rego a Abraham Pérez no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“”Cómpre facer figuras, garabatos, debuxos, grafías, para entender, para entendermos”. Esta é unha das anotacións que compoñen Gaivotas manchadas de petróleo, un diario sen días, quizais un manual de instrucións para abordar a obra do autor, Abraham Pérez que publica a editorial Menino Morreu.
É un libro que quere ser un ‘work in progress’, un darlle voltas á vida, á morte, ao banal e ao politico, ao poético ou ao irónico, á escrita ou á lectura das lecturas.
A entrevista pode verse aquí.”

Noia: presentación da edición facsímile do libro Xornadas de Bastián Albor, de Álvaro de las Casas

Publicado o por

O 2 de maio, ás 20:30 horas, na Casa da Cultura Antón Avilés de Taramancos de Noia terá lugar a presentación da edición facsímile do libro Xornadas de Bastián Albor de Álvaro de las Casas, con edición e estudo a cargo do profesor Xavier Castro Rodríguez. No acto intervirán, xunto a el, Antonio Piñeiro Fernández e José Pérez Martínez, concelleiro de cultura. Con este libro, publicado polo Concello de Noia, lémbrase que este ano se celebra o 75 aniversario do falecemento do eu autor, que foi profesor en Noia de 1930 a 1936. A entrada é libre.

Os Premios estatais da Crítica galardoan Manuel Rivas e Daniel Salgado

Publicado o por

Desde Nós Diario:
“Manuel Rivas e Daniel Salgado son dous dos gañadores dos Premios estatais da crítica 2025, que se deron a coñecer o sábado 26 en Salamanca. O Premio da Crítica é o único que se concede nas catro linguas oficiais do Estado, e celebra as mellores obras literarias publicadas no Estado tanto de narrativa como de poesía, un galardón sen dotación económica pero con prestixio entre escritores, editores e lectores.
Os premiados na categoría de lingua galega foron Tras do ceo, de Manuel Rivas, en narrativa; e Poemas realistas, de Daniel Salgado, en poesía.
Tras do ceo é a primeira novela dunha serie histórica que Rivas quere vertebrar sobre o eixe da caza do home polo home e a depredación da natureza. Con Tras do ceo, o autor coruñés adéntrase no xénero negro cunha novela “radical, salvaxe e sen edulcorantes” e que, segundo o propio Manuel Rivas, “é diferente a calquera outra”.
Poemas realistas é a nova entrega de Daniel Salgado, un poeta fundamental na poesía galega última, e nela explora as posibilidades do poema como testemuña dunha época ou a devoración dunha época que impón o poema. (…)”

Comezan as votacións públicas para elixir as mellores poesías de 2024 na Galiza e Portugal, no aRi[t]mar

Publicado o por

Yolanda Castaño: “Noutras épocas supostamente as mulleres aspiraban a seren mantidas, agora é a nosa fobia máis radical”

Publicado o por

Entrevista de Ana G. Liste a Yolanda Castaño en Praza:
“(…) – Praza (P): Nestes poemas d’A falsa autónoma hai uns ecos moi presentes da pandemia e do que supuxo para vostede como creadora e como traballadora da cultura.
– Yolanda Castaño (YC): Creo que non só para min, que este libro apela a calquera creador ou creadora, pero tamén a calquera traballadora da cultura no sentido máis amplo posible. Incluso estou recibindo bastantes comentarios de traballadoras autónomas doutros sectores. Penso que a clase traballadora se está polarizando moito entre traballadoras indefinidas estables e inestables. En xeral, creo que todas temos claro que a pandemia serviu bastante para sacar a relucir todas as vulnerabilidades do sector cultural e de certos traballos efectivamente inestables. Que non puidésemos traballar e, polo tanto, non puidésemos recibir ningún tipo de diñeiro rebelouse como unha situación moi vulnerable para moitas persoas e provocou moitas reflexións.
– P: Agora que volve sobre o libro para presentalo, como o sente? Porque parece que hai moito ímpeto nestes versos, e moita forza.
– YC: Hai moitas emocións neste libro, dende a rabia ata o desespero; pero tamén reflexións que xa viñan de atrás e seguen vixentes que, máis alá da vivencia subxectiva, aluden ao sistema económico no que seguimos afogadas, inmersas e cun horizonte pouco esperanzador. Preocúpame profundamente a deriva deste turbocapitalismo voraz, salvaxe e perverso. Creo que libro fala moito sobre este sistema económico e a experiencia do traballo tal e como se entende hoxe: a autoexplotación, a débeda… cuestións que seguen aí.
– P: E esa obriga de ser produtiva constantemente, que menciona no poema Norias de obediencia.
– YC: Na que estamos absolutamente todas e todos inmersos. É como unha maquinaria insaciable, e iso é o perigoso. E as implicacións emocionais, que creo que se están vendo na taxa de problemas de saúde mental que se están acusando, é un saldo que nos ten que preocupar profundamente. É moi difícil escapar do imperioso mandato da produtividade, sobre todo por esa cara perversa do sistema que che fai como vítima e parte ao mesmo tempo.
– P: A falsa autónoma ten unha relación estreita con Economía e poesía. Rimas internas, premio Ramón Piñeiro de ensaio en 2023, que publicou en Galaxia?
– YC: Claro, están bastante emparentados. Foron bastante paralelos e as reflexións que están aí me acompañaron durante moitos anos. Pareceume un exercicio interesante e estimulante esa transcodificación que trata de levar os contidos por unha banda ao código ensaístico e pola outra á linguaxe poética, por forza bastante distante entre elas e con características moi de seu cada unha delas, pero que poden dalgún xeito ser complementarias. (…)”