Arquivo da categoría: Ensaio
Ferrol: presentación de Castelao. Plástica e pensamento 1903-1916, de Xesús Andrés López Piñeiro
Francisco Rodríguez, ensaísta: “O grao de autonomía e o peso político do reino son incuestionábeis até finais do século XIV”
Entrevista de Xoán Costa a Francisco Rodríguez en Nós Diario:
“A Asociación Socio-Pedagóxica Galega (AS-PG), coa colaboración da Fundación Galiza Sempre, publica o segundo volume do libro Unha etapa estelar e conflitiva de Galiza (a segunda metade do século XIV). Tomo II. Un reino con clase dirixente, da autoría do ensaísta e historiador Francisco Rodríguez. Abordamos nesta entrevista algunhas cuestións fulcrais analisadas no volume que ten a súa primeira presentación hoxe en Compostela.
– Nós Diario (ND): Como caracterizaría a situación da Galiza na segunda metade do século XIV?
– Francisco Rodríguez (FR): Aclararemos que, desde 1230, o reino da Galiza estivo integrado, dunha forma inestábel e conflitiva, nunha monarquía con base plurinacional de cerne castelán e mesmo castelanista. Porén, esta integración non significou subordinación absoluta nen unha dependencia consumada. O grao de autonomía e o peso político do reino son incuestionábeis até finais do século XIV, con dinámicas específicas e relación coa Coroa propia de quen actúa con independencia de criterio. Non é de estrañar, pois, que houbese desde intentos de recuperar unha monarquía propia, producíndose así unha conflitividade dura, con confrontación bélica nos anos finais do século XIII e comezos do XIV, até outra máis soterrada e continua, en procura dun acomodo máis favorábel. Naturalmente, isto é así por existir unha clase dirixente propia e unha realidade económica, social, política, relixiosa e institucional con grande dinamismo, específica, que non desapareceu coa integración.
– ND: Que caracterizaba esa clase dirixente, en concreto de Fernando de Castro e o seu papel?
– FR: Fernando, ou Fernán, é un home carismático e con grande capacidade de aglutinar. Representa o líder indiscutíbel da Galiza nun contexto moi conflitivo e decisivo, que considero tamén estelar e responde á conduta e moral da saga familiar á que pertence, unha liñaxe que se considera, a falta de monarquía propia, no deber de representar o reino. Esta tendencia, que é notoria nos seus antergos, faise nel un deber inescusábel nesta situación conflitiva. Ademais, representa a asunción dun pacto social entre a nobreza e a burguesía que lle dá ao movemento que el encabeza unha dimensión nacional.
– ND: E con el, a Galiza é o epicentro do petrismo.
– FR: No conflito interno á monarquía plurinacional, o reino da Galiza sitúase como apoio fundamental ao rei Pedro I e como oposición frontal aos falsos Trastámara. Baixo o liderado de Fernando, a Galiza ficará fóra do dominio trastamarista, unha vez instaurada a monarquía bastarda no resto dos reinos da monarquía plurinacional. Serán os castristas galegos os que designan Fernando I de Portugal rei da Galiza. Portugal, tradicional aliado de Pedro I e con forte influencia dos Castro, e a Galiza serán invadidos por un exército multinacional con mercenarios de toda procedencia e o apoio do Papa. A batalla de Porto de Bois, perto de Pambre, obrigou os castristas a se protexeren en Portugal e logo ao exilio forzado a Aquitania e Inglaterra, onde moitos, entre eles Fernando, morreron. (…)”
Betanzos: presentación da tradución ao galego de Plutarco: Escritos sobre as mulleres, con María Teresa Amado
Compostela: mesa-debate arredor de Problemática nacional e colonialismo. O caso galego
O 22 de setembro, ás 20:00 horas, no Espazo Etnocultural Vide-Vide de Santiago de Compostela (Rúa Fonte de Santo Antonio, 10), a A. C. O Galo organiza unha mesa-debate con motivo da saída do prelo da 2ª edición de Problemática nacional e colonialismo. O caso galego, da editora Tempo Galiza. Neste acto os autores do libro analizarán a vixencia dos postulados que nel formulan, podendo o público enriquecer o debate, perante as mudanzas políticas e económicas acontecidas neste tempo últimos 44 anos. Interveñen os autores, Ramom López-Suevos e Francisco Rodríguez Sánchez, moderando María Antonia Pérez.
Compostela: presentación de Retratos en fite, de Xosé Manuel Beiras
O 21 de setembro, ás 19:30 horas, na Libraría Couceiro (Praza de Cervantes, 6), en Santiago de Compostela, preséntase Retratos en fite, de Xosé Manuel Beiras, publicado por Laiovento.
Pontevedra: presentación de Castelao. Plástica e pensamento 1903-1916, de Xesús Andrés López Piñeiro
Pontevedra: presentación de Algoritmos, de Xavier Queipo
Compostela: presentación de Unha etapa estelar e conflitiva de Galiza. Tomo II, de Francisco Rodríguez
Montse Fajardo: “O machismo está tomando forza como resposta á loita feminista”
Entrevista a Montse Fajardo no Diario do Salnés:
“(…) – Diario do Salnés (DS): Publicou en 2017 o libro Invisibles, sobre as historias de mulleres maltratadas. Achegáronse mulleres a vostede a falar sobre a súa experiencia tras ler o libro?
– Montse Fajardo (MF): Ao principio eran sete mulleres, engadimos a octava na última edición, porque foise achegando xente a contar historias que a elas mesmas ou a persoas queridas lles pasaran. Viu a nós unha rapaza moza, que nos parecía que faltaba. Que se achegasen as mulleres foi para nós moi impactante. Ías ao instituto e había unha rapaza que che contaba que lle pasara á súa nai, ou incluso a ela. Tamén a técnica de son dun Concello, mentres eu estaba entrevistando a unha muller, achegouse ao rematar para falarme de que ela pasara por unha situación así… Era unha constante. É un problema que está moito máis estendido do que pensamos.
– DS: No libro deixa claro que o asasinato é a punta do iceberg, pero hai moito detrás. Cales son os tipos de maltrato que non identificamos de forma tan clara que o son?
– MF: Dúas das mulleres ás que entrevistei facendo Invisibles contáronme que cando lles pegaron por primeira vez, foi cando se disiparon as dúbidas. Elas levaban meses sendo menosprezadas, insultadas, obrigadas a poñer determinado tipo de roupa… Hai determinadas conductas de menosprezo que se van normalizando. Se te preguntas, “estarei sendo unha muller maltratada?”, probablemente a resposta sexa que si.
– DS: Están cambiando a formas de maltrato entre os adolescentes?
– MF: Coas novas tecnoloxías, aínda que teñen cousas boas, é moito máis fácil manter o control sobre a túa parella. Cando eu era unha moza, se alguén quería falar pola noite tiña que chamar a miña casa e que o collera meu pai, había un filtro parental. A través do móbil tes unha especie de control sobre a túa parella 24 horas ao día. Tes que ter unha individualidade e ninguén ten dereito a controlar a túa vida privada.
– DS: Están tomando conciencia sobre os malos tratos as novas xeracións?
– MF: Si, as nenas teñen moito máis claro que cousas non se poden consentir. Pero as novas xeracións teñen que ser conscientes de que os dereitos que teñen, que conquistaron as xeracións anteriores, non son algo permanente. Estes avances do feminismo están provocando respostas moi reaccionarias, o machismo está tomando forza como resposta á loita feminista. Hai que manter a loita, non se pode dar un paso atrás. A violencia machista ten moito que ver cos afectos, a persoa que te fai dano é a que queres, é moi difícil romper ese sentimento, aínda que saibas que tes que deixar de estar con esa persoa.
– DS: Moitos homes con comportamentos machistas están radicalizando a súa ideoloxía ao ver que, co avance do feminismo, están perdendo poder sobre as mulleres…
– MF: Cando ti consegues dereitos é a costa de alguén que os perde. O peso da vida familiar estaba nas mulleres, e hai algúns homes que reaccionan ante iso, non queren perder o que tiñan as xeracións anteriores. Iso significa que estamos avanzando no feminismo. A violencia machista non é unha cousa de homes contra mulleres, é de maltratadores contra o resto da sociedade. (…)”