Entrevista de Xacobe Ferreiro a Pilar García Negro en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): A que responde o coleccionábel Castelao: Sempre en Galiza que Nós Diario publicará baixo a súa coordinación durante todo o mes de abril?
– Pilar García Negro (PGN): O título non só rende tributo de admiración á obra senlleira de Castelao senón que quer sintetizar, coa súa expresión lapidaria, toda unha vida de servizo ao povo galego, tanto na representación artística canto na política, a comezar pola autoorganización, como principio basilar do nacionalismo galego, e na procura de voz propria en todas as institucións de que dependían os destinos da sociedade galega. Subtitulámolo “Unha visión integral do seu pensamento e obra”, para caracterizar mesmamente como toda a súa produción e actividade responden á mesma vocación e partillan idéntica finalidade: proclamar a existencia de Galiza como nación, evidenciar as súas necesidades e problemas, dar conta da sabedoría e riqueza da cultura popular e encarecer a asunción das proprias responsabilidades que temos como povo. A súa obra é, en por si, un acto autodeterminante, dun valor enorme, porque nel se aúnan de forma maxistral o artista plástico, o literato, o pensador, o creador de doutrina política, o representante público, o orador, o ensaísta… Toda unha vida, efectivamente, sempre en Galiza… (…)
– ND: Este coleccionábel ve a luz coincidindo co 75 aniversario da morte de Castelao, unha efeméride que está a impulsar traballos e actividades sobre o intelectual e dirixente nacionalista, mais tamén actos e conmemoracións desde a esfera institucional; considera que Castelao está a ser tratado como debera polas institucións nos últimos anos?
– PGN: Hai 25 anos, a Xunta declarou o 2000 (a 50 anos da morte) “Ano Castelao”. No presente, o mesmo, por tanto, unha especie de “Ano Castelao bis”. A primeira obriga dos poderes públicos sería avaliar o que se fixo nestes 25 anos e con que froitos e resultados. Por exemplo, en 1986 (centenario do seu nacemento), un inquérito daba conta de como era descoñecida a súa persoa e obra. Aumentou o coñecemento popular, xeral, desde aquela? É tratado debidamente no ensino obrigatorio e no universitario? Cantas edicións masivas e asequíbeis da súa obra? Canta xente pode coñecer o fundamental da súa obra artística? Que xestións se fixeron cos proprietarios privados para tentar incorporar obra súa ao patrimonio público?” (…)”
Arquivo da categoría: Entrevistas
A Catapulta: conversa de Silvia Penas con Samuel L. París
Pilar García Rego: “Unha amiga díxome: ‘Nos teus libros falas de min’”
Entrevista de Samuel Pernas a Pilar García Rego en Faro de Vigo:
(…) – Faro de Vigo (FV): Desaparecer é un título moi suxestivo. A que fai referencia esta desaparición?
– Pilar García Rego (PGR): O libro fala da desaparición como un proceso de crise vital. Chega un momento no que o corpo e a mente piden desaparecer, pero tamén é un proceso de loita e de recuperación. Se un se fixa, o título ten dúas intensidades diferentes. Fala dunha caída, pero tamén dunha reaparición. Non é un libro de autoaxuda, pero si fala dese proceso de superación.
– FV: Como naceu este proxecto? Foi traballado ao longo dos anos ou escribiuno nun período concreto?
– PGR: Escribino cando xa estaba saíndo dunha depresión. Durante esa etapa quería escribir, pero non era capaz. No libro aparecen fragmentos marcados como «audios», que eran notas de voz que gravaba no móbil e que logo borrei porque eran moi duras. A obra ten unha estrutura de diario porque está baseada nesas notas, nun intento de recuperar a miña propia voz.
– FV: Ademais de este chamado proceso de recuperación, que outros temas aborda?
– PGR: Cando pasas por unha crise así, inevitablemente reflexionas sobre moitas cousas: o sentido da vida, a morte, a identidade, a dor. O libro está dedicado á miña nai e ás persoas que a rodeaban. Pero tamén é unha homenaxe a todas esas mulleres que, ao longo da historia, tiveron que ocultar a súa dor e a súa culpa, porque non o puideron expresar, pero que estaba aí. Creo que a culpa é un sentimento moi feminino, moi ligado ao papel que tradicionalmente tiveron as mulleres ao longo da historia. (…)”
Marilar Aleixandre: “Hai persoas que nos cambian a visión, iso é o que fai Castelao cos seus libros e debuxos”
Llerena Perozo: “Hai moitas historias de mullerse rechamantes, pero poucas aínda das ninguén”
Entrevista de María Solar a Llerena Perozo Porteiro no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“María García é un nome común, o nome común dunha muller corrente, ou non tan corrente porque a vida está chea de historias extraordinarias de persoas normais. E esas son as historias que nos contrúen como sociedade.
Llerena Perozo Porteiro escribiu Os anos tranquilos desde as vivencias dunha muller que percorre un século de vida.
A entrevista pode verse aquí.”
Pura Tejelo: “Vestidos de organdí é a recuperación da dignidade”
Entrevista de Pilar García Rego a Pura Tejelo no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Hai tempo que non sei en que cidade estou,
unha campa deserta semiurbana.
Unha xornada de traballo
convertida nun espectáculo fantasma.
Son estes versos de ‘Fotografía nocturna’ un dos poemas que compoñen o último poemario de Pura Tejelo, Vestidos de organdí. Hoxe falamos con ela deste libro editado por Belagua. A entrevista pode verse aquí.”
Vigo: Os oficios do libro. Xurxo Souto
Betanzos: entrevista a Marta Villar en Celtas sem filtros
Manuel F. Rodríguez: “A realidade vai moito máis alá do que podemos ver”
Entrevista a Manuel F. Rodríguez en Diario Compostela:
“(…) – Diario Compostela (DC): A muller do muro combina elementos da tradición galega co misterio e o inexplicable. Como describiría a esencia desta novela?
– Manuel F. Rodríguez (MFR): Eu creo que, ás veces, a realidade que percibimos queda moi curta; vai máis alá do que vemos. Está chea de misterios e elementos que percibimos como inexplicables, cando non o son. Diso vai esta novela. Son unha persoa cos pés na terra, pero creo que ás veces hai que mirar máis alá. É unha mestura de misterio, fantasía, e procura de respostas.
– DC: O protagonista, Xenebrando Río, é xornalista, como vostede. Canto do seu propio mundo profesional está plasmado no personaxe?
– MFR: Moito, por suposto. Agora non estou na primeira liña de combate, pero sigo sendo xornalista. Durante moitos anos vivín o oficio e quería que o protagonista tamén o fixese porque é algo que coñezo perfectamente. Sei como traballamos, a intensidade do día a día, as maneiras de buscar información… A novela necesita destes aspectos, e como sei ben de que vai a profesión, pensei que era necesario que a personaxe principal fose xornalista. Non podería poñer a un detective ou a un policía, porque habería moitas cousas do seu labor que se me escaparían. (…)”
Francisco X. Fernández Naval: “Meus fillos tiñan que saber”
Entrevista de Ubaldo Cerqueiro a Francisco X. Fernández Naval en Xornal da Coruña:
“Estas semanas, a Asociación pola Recuperación da Memoria Histórica, coa colaboración municipal, está instalando novos “stolpersteine” como lembranza ás vítimas do fascismo. Esas lastras douradas que se colocan en rúas de toda Europa que serven para que non esquezamos o noso pasado.
A Coruña é pioneira en Galicia, e no estado, na colocación destas “pedras de tropezar”, como lles chama Chisco Fernández Naval, porque son “discretas, pero visibles e notables, porque están un pouquiño subidas como para que tropeces con elas e te fixes que nesa casa naceu ou creceu unha vítima do fascismo”.
E se A Coruña é a primeira cidade galega en instalar estas lastras, en parte é por Chisco, ademais, por suposto de por Carmen Rodeja, presidenta da entidade. Chisco quedou impactado cando tropezou cunha destas lastras nunha viaxe a Alemaña, e pareceulle gran idea espallar este movemento mundial por Galicia en liña coa ARMH.
Entre os 17 “stolpersteine” que lembran as vítimas herculinas, un, o instalado o 19 de xullo de 2023 na rúa Porta dos Aires, lembra a Julio Martínez Arias. E precisamente Chisco Fdez. Naval (natural de Ourense, amante de Carnota e residente na Coruña), habitual colaborador da ARMH, publicou o ano pasado un libro, editado pola entidade, sobre a súa vida: Julio Martínez Arias. Da Porta de Aires da Coruña ao aire de Mauthausen, na mesma liña que o que escribiu contando a cinéfila historia do “Marrolas”, un dumbriés que comandou un grupo de fuxidos dende o Monte Pindo ata Bristol a bordo dun barco xeiteiro secuestrado na ría de Corcubión, e finado no Campo de Concentración de Gusen.
– Xornal da Coruña (XdC): Chisco, a túa longa obra está sempre vinculada á memoria, non?
– Francisco X. Fernández Naval (FFN): Sempre me mantiven próximo a este territorio, en todos os xéneros sempre ando arredor da memoria, porque é o que…. Unha vez, cando eu estaba escribindo o libro John Patrick Thompson, é un profesor de español e galego en EEUU, cando estaba escribindo o libro A novela galega e a Guerra Civil, e como eu tiña a novela O bosque das antas, que conta a historia do meu avó, quíxome preguntar por que eu escribía sobre iso. E eu lle contara que miña nai sempre me conta as cousas da guerra cando era pequeno. E díxome: “A min gustaríame preguntarlle porque unha nai lle contaba esas cousas tan terribles ao seu fillo”, porque meu avó estivo perseguido, agochado nas covas dos montes de Ribela e Oira, en Ourense.
Entón fumos á casa en Oira para entrevistala. Sentamos nunha pedra de 10 metros desas para sentarse a falar, John puxo a cámara e lle preguntou por que lle contaba esas cousas tan terribles a dous nenos pequenos. Miña nai mirou para a cámara e só dixo: “Porque os meus fillos tiñan que saber”. E eu débome a iso, a esa seguridade e firmeza da miña nai, que malia ser de esquerdas, era unha muller de igrexa, discreta… E por iso teño un compromiso coa memoria, coa historia do meu avó.
– XdC: En todo caso, hai pouca información para facer estes traballos biográficos de vítimas do fascismo?
– FFN: Normalmente hai pouca información, porque morreron todos moi novos, ente o 20 eos 35 anos, coa guerra pola medio, polo que normalmente marcharon de casa moi pronto, as familias tardaron moitísimos anos que lles pasaran, e ademais non o podían contar… Entón para facer unha biografía quedan bastante ocos. (…)”
