Arquivo da categoría: Entrevistas
Eva Mejuto: “O distinto asusta”
Entrevista
a Eva Mejuto en La Opinión:
“(…) – La Opinión (LO): A transexualidade segue a non existir?
– Eva Mejuto (EM): Hai colectivos que están a facer moitísimo traballo de visibilización, pero falta aínda moitísimo que facer, sobre todo no público adolescente, que é unha idade moi difícil. O distinto asusta. Poñerse na pel do outro e entender que a sexualidade é moi ampla e diversa, resulta moi complicado. Aínda fai falta moita visibilización e normalización en todos os aspectos. Eu apostei pola normalización na literatura.
– LO: Na súa obra [22 segundos] fala da aceptación da sociedade, pero tamén dun mesmo.
– EM: Si. De feito, hai algunha xente que me di que no libro hai pouco conflito, porque o protagonista é bastante ben aceptado pola súa familia. Hai moitas capas: aceptarse a un mesmo, despois no ámbito familiar e despois no social. Eu quíxenme centrar no conflito interno. Este libro sería como unha primeira parte dunha historia que fala da aceptación dunha persoa consigo mesma. Faltaría a parte sobre como o recibe a sociedade.
– LO: Pensa abordar esa segunda parte?
– EM: Si que me gustaría, pero primeiro quería ver a receptividade do público. Querería seguir traballando o tema, pero non sei se abordalo ou deixalo para a imaxinación dos lectores, porque eu o que desexaba era deixar esa píldora de curiosidade. A partir de aí, espero que a transexualidade se normalice en todos os ámbitos. (…)”
Montse Fajardo: “O culpábel só é o que mata, non a vítima nin a súa contorna”
Entrevista
de María Obelleiro a Montse Fajardo en Sermos Galiza:
“Ao seu pesar, Eva, Mariluz, Tina, Ana, Irene, Marga e Begoña son as protagonistas de Invisibles, un libro impulsado polo Concello de Pontevedra e escrito pola xornalista Montse Fajardo que recolle os relatos destas mulleres maltratadas a mans das súas parellas. Unha obra necesaria que pon o foco sobre os agresores. Entrevistamos a súa autora no Sermos275. Eis un avanzo da conversa.
– Sermos Galiza (SG): Faste eco do maltrato físico, mais tamén do psicolóxico. É moi revelador que unha das vítimas aluda ao “mexo baixando polas pernas”, cando sente pánico. Outra di, “que me mataba tíñao clarísimo, nin sequera sentía medo”. Estarrecedor.
– Montse Fajardo (MF): Isto non o reflicten as estatísticas nin os estudos. Téñenme dito, “Montse, non é nada a malleira comparándoa coa devastación do psicolóxico”. Tamén me chamou a atención o caso de Ana, que tiña claro que non ía sobrevivir, mais que quería esperar a que os nenos fosen maiores, e a súa dúbida era se o home metería os restos na fosa séptica da súa casa ou da casa dos pais del. O libro recolle dous casos de actuacións diferentes cando hai nenos polo medio, o de Ana –que permanece durante anos co seu maltratador para defender as súas criaturas– e o de Irene –que decide romper e sofre o calvario, un dos máis importantes do libro, de levar os nenos co home que te maltratou cando eles che están dicindo non nos leves con el que nos fai dano–.
– SG: A culpa tamén desenvolve un papel central no libro. De feito, unha das vítimas di “non foi a Miguel ao único que xulgaron”. Por que?
– MF: O tema da culpa é unha constante en todos os capítulos. Hai culpa na muller que non denunciou; hai culpa na muller que denuncia… e non só elas senten a culpabilidade, no caso das mulleres asasinadas tamén queda coa culpa a contorna que as rodea. Intentamos enfocar a culpa no maltratador, porque a culpa nunca a ten a vítima nin a súa contorna. O culpábel sempre é o que mata, non quen está a ser vítima nin quen a rodea. (…)”
Xosé Luís Méndez Ferrín recibe o Premio Voz de Liberdade
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Xosé Luís Méndez Ferrín recibe o Premio Voz de Liberdade que concede o Centro PEN Galicia. “En realidade nunca deixei de estar na oposición e por tanto anhelar un réxime de liberdade de expresión pleno”. Pode escoitarse aquí.”
Entrevista a Estíbaliz Espinosa sobre As neuronas irmás
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“”A ciencia é cultura e esa reivindicación faise importante nestes tempos”. Estíbaliz Espinosa gaña co libro As neuronas irmás o Premio de Poesía Afundación. Pode accederse á entrevista aquí.”
Xeopoética de Cunqueiro
Entrevista
de Daniel Salgado e Armando Requeixo en Sermos Galiza:
“A xeografía da literatura é ambigua. O mundo real do escritor e os seus mundos imaxinados manteñen estrañas relacións. Por veces, a conexión entre eles resulta directa, evidente. Outras, semellan compartimentos estancos. A exploralos con vocación didáctica e proselitista dedica o crítico Armando Requeixo (Mondoñedo, 1971) a súa última monografía, Álvaro Cunqueiro e Mondoñedo. Guía Literaria.
Un dobre propósito alimentou o proxecto. “Dunha banda, responde ao que é propiamente unha guía, procurar cubrir as expectativas para a xente que chega a Mondoñedo”, explica Requeixo, “e que mellor embaixadora que a voz do poeta”. Ao mesmo tempo, os “cunqueiriófilos tamén poderán ler o libro con sabor. Quería que o acrisolado espazo creativo de Cunqueiro, a súa xeopoética, quedase recollido”.
A obra preséntase como un itinerario pola histórica vila e a súa contorna. Trinta e cinco puntos xeográficos cosen as historias e os días do autor de Merlín e familia. “Cunqueiro deixou dito algunha vez que, independentemente do lugar de que estivese a falar, sempre estaba falando das rúas e os tipos de Mondoñedo”, sinala Requeixo.
A zona da obra cunqueiriá máis celebrada a día de hoxe ten a ver coa fantasía e un singular realismo máxico avant la lettre. Mais o Mondoñedo material está tamén aí. “É case unha redundancia. Todo o seu universo creativo atópase en Mondoñedo”, engade.
Entre o Campo da Feira ou a Nosa Señora dos Remedios e a Cova do Rei Cintolo ou a Taberna de Póngalas, a guía de Requeixo procura cumprir coa cita de Cunqueiro que a encabeza: “Eu non me cansaría de recomendar, se fixese unha Guía de Mondoñedo para poetas, que o visitante se mesturase co silencio enorme da cidade e do val e da pausa do noso cotián vivir”. Por Álvaro Cunqueiro e Mondoñedo, dotado dun frondoso e completo aparato gráfico, desfilan ademais os outros “príncipes” das letras mindonienses, “sempre á luz da súa relación con el”: Leiras Pulpeiro, Marina Mayoral, Antonio Noriega Varela ou Xosé Díaz Jácome.
A esa prescrición remite Armando Requeixo para expoñer as razóns do seu traballo. “Eu entendo que Cunqueiro soñou escribir algo así, e prefigurouno dun xeito disperso en artigos e relatos”, di, “porque na súa obra xa hai unha guía de Mondoñedo. Pero non estaba callada”. A que callase contribuíu o concello da vila -coeditora, coa Xunta, do volume-, que agora prepara audioguías para poñer a disposición de visitantes e interesados.”
Estevo Creus gaña o Lorenzo Baleirón cun libro sobre a dimensión fantasmal da realidade
Artigo
de Daniel Salgado en Sermos Galiza:
“A práctica poética de Estevo Creus (Cee, 1971) vén delimitando un territorio singular, estrañado. A súa mirada entende a realidade como algo á marxe da percepción común. O mundo revela as súas outras verdades grazas ao poema. O lugar que non hai titúlase o libro co que vén de gañar a 30ª edición do premio Eusebio Lorenzo Baleirón. Nel investiga a dimensión fantasmal do real e os baleiros do idioma.
“A obra fala fundamentalmente sobre lugares que non existen”, explica ao teléfono. A imposibilidade da propia percepción, cómo se constrúe a forma de mirar ou os ocos da linguaxe son eixes polos que discorre a escrita de Creus. Que para esta ocasión, seis anos despois de Balea2, desprégase por páxinas “moi descritivas”. É dicir, a obxectivos en aparencia abstractos chega por vías concretas.
“Intento nomear as cousas coas cousas”, di, “e debuxo paisaxes surrealistas co que hai”. O deambular pola cidade proporciona a materia dun traballo “un pouco filosófico”. Pero son esas “cousas” descritas o que produce “fantasmas, esperpentos”. “A xente nas rúas da cidade, por exemplo, ten unha aparencia fantasmal”, engade. Dalgún xeito, a poesía como mecanismo de desvelamento, aínda que sen invocacións á epifanía.
Por idade e experiencias compartidas, Estevo Creus aparece adoito adscrito á Xeración dos 90. A súa obra, porén, foise afastando de formulacións iniciais –Poemas da cidade oculta (1996), Areados (1997)- e adquirindo forte conciencia da crise da linguaxe. En O lugar que non hai, esta é elemento central. “Hai unha crítica feroz á linguaxe proposicional”, esténdese, “a linguaxe é un cabalo de Troia no ser, a linguaxe impide”. O poeta enfróntase a unha ferramente incerta, “inimiga”, nun libro “bastante contemplativo”.
Os poemas cos que Creus gañou un dos certames literarios máis veteranos de Galiza foron “concibidos para a oralidade”. “Non estaba moi seguro de se funcionarían como texto escrito, por iso o premio foi unha sorpresa”, admite. Que devolve a Estevo Creus ás librarías logo dun demorado silencio. “A razón”, expón divertido, “é que non lle atopaba moito xeito ao que estaba facendo”. O seu método, ademais, contribúe a estes longos períodos sen publicar: “Escribo de cando en vez, e dun tirón. Obedece tamén ao azar”. (…)”
Diálogos Carlos Casares: Luís González Tosar
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Diálogos Carlos Casares: Luís González Tosar. Pode accederse á entrevista aquí.”
Proxecto De baleas: Eduardo Estévez, poeta, e Tokio, debuxante
Desde
Chamando á Terra, da Radio Galega:
“O proxecto poético De baleas está conformado por un poemario, un blog, un CD musical e un cómic, ilustrado polo debuxante de banda deseñada, Tokio. Conversamos co poeta Eduardo Estévez e con Tokio. Pode escoitarse aquí.”
Estíbaliz Espinosa: “Poucas veces as mulleres son imaxinadas como pioneiras, exploradoras, xenias”
Entrevista de Montse Dopico a Estíbaliz Espinosa en Praza:
“(…) – Praza (P): Un dos poemas de Curiosidade di, de feito, que a ciencia é literatura e a literatura é ciencia, coa curiosidade como factor común e a beleza como vector. Nun encontro recente da AELG comentabas que a ciencia podía ser un xeito de poesía…
– Estíbaliz Espinosa (EE): Tampouco é que crea exactamente iso, pero cando dixen iso parafraseaba ao poeta John Keats, que dicía que a verdade é beleza e a beleza é verdade. A ver, coa poesía dificilmente poderiamos atopar a teoría da relatividade, por exemplo, pero si é certo que a poesía busca poñer a linguaxe nunha cámara a presión, ver ata onde podemos espremer a linguaxe para expresarnos, ver ata onde podemos levar a linguaxe ordinaria para expresar outras cousas. Pois a ciencia tamén busca a palabra exacta, as metáforas máis axeitadas para expresarse, porque non deixa de ser unha interpretación lingüística do mundo, que está continuamente renovándose e buscando termos e paradigmas novos.
Para explicar o que é o espazo-tempo, por exemplo, utilízase a metáfora do colchón que se curva ao poñerlle algo enriba: o espazo cúrvase segundo a masa do corpo que está nel. E moitos conceptos da matemática, a astronomía… entran no campo do lirismo, evocan moitas cousas… Os propios científicos tamén son narradores ou inspíranse en narradores… Se ollamos á historia, ademais, vemos por exemplo que Aristóteles escribía tanto de poética como de como era o cosmos… A separación entre ciencias e letras estableceuse despois, é unha convención. (…)
– P: Hai bastante humor, ademais, no que escribes. E como unha chamada a, non sei, desdramatizar o propio feito da escrita. Non poñer a quen escribe nun pedestal, que ao cabo só se trata de escribir e desescribir o escrito. Un poema fala sobre iso…
– EE: Para min é inevitable que haxa unha actitude retranqueira. É unha maneira de ver a literatura desde lonxe, en órbita, desde certa distancia. Tamén pode interesarme, outras veces, o “intensito”, pero penso que a ironía e a retranca poden axudarnos moito. E si, a palabra desdramatizar pode estar ben para definilo. E eu escribo e desescribo todo o tempo. Se me desen un ano máis, volvería reescribir este libro. Marilar Aleixandre cita versos dese poema que citas, dos que colleu ademais o título do seu libro Desescribir. (…)
– P: Vés de gañar o premio Afundación por As neuronas irmás, que editará o Pen. En que sentido nace ese libro de Curiosidade?
– EE: É un libro que xorde dun feito biográfico, que é a perda do meu único irmán. Un libro que reflexiona sobre o que é ser irmá, e ser irmán. Sobre a idea da irmandade, en distintas dimensións: a irmandade co cosmos, con outras especies, co estranxeiro, con outras mulleres… Hai unha idea de sororidade, pero non é un libro social nese sentido. É a irmandade ollada desde distintas perspectivas. As dúas Europas: a máis coñecida e a lúa de Xúpiter, Galicia e a Galitzia de Polonia e Ucraína… Tamén reivindica a figura da muller non só como corpo, senón como xeradora de ideas, como cerebro. A intelixencia das mulleres. (…)”
