Entrevista a María Solar en Nós Televisión:
“Adeline é unha homenaxe a Carmilla, a primeira vampira literaria, escrita vinte e cinco anos antes de Drácula. Laura vive desde nena agoniada por un estraño don que posúe: ve mortos. Durante anos leva unha vida solitaria no pazo familiar da contorna de Verín. Cando medra, a ansiada vida universitaria en Madrid tampouco é o que esperaba. No regreso estival ao pazo, Laura atopa unha misteriosa viaxeira. A muller é idéntica á que viu en soños moitos anos atrás. Non é un encontro casual. Aquela moza está alí para descubrirlle que o Universo é moito máis inmenso do que percibimos e que os seres ocultos están e estiveron sempre entre nós. “Os non mortos non temos idade. Laura, só quero que saibas que estou en perigo.” Finalista do XV Premio Jules Verne de Literatura Xuvenil. A entrevista pode verse aquí.”
Arquivo da categoría: Entrevistas
“Pensamento, emoción, Bach e muiñeira vella: isto é Luísa Villalta”
Artigo de Noelia Gómez no Salto Galiza:
“(…) “Cando penso en Luísa Villalta hoxe en día véxoa como unha muller renacentista”, afirma a súa amiga, a escritora e docente Marga do Val (Marga Romero Lorenzo), nunha conversa no andar superior da libraría Couceiro, en Compostela, onde confesa que non lembra con exactitude o instante no que coñeceu á autora homenaxeada no Día das Letras Galegas deste 2024, xa que é como se formara parte da súa vida desde a súa toma de conciencia como galega e como escritora. Ademais, salienta que Villalta adoraba a arte en xeral, e relacionábaa co saber e coa súa maneira de estar no mundo, vinculando tanto poesía con música, fotografía ou teatro.
Para o investigador, profesor e crítico literario Armando Requeixo, responsable da edición de Pensar é escuro, Poesía reunida (1991-2004) (Galaxia, 2023), Luísa Villalta é unha poeta e unha escritora que non se entende sen o curso do mundo musical. “A literatura e a música eran as súas grandes paixóns e desde a primeira hora fundiunas e transfundiunas”. “Isto podemos velo ao longo da súa traxectoria literaria, pero tamén noutras facetas como é a actividade propiamente profesional desde o musical”, explica nunha entrevista no Centro Ramón Piñeiro, en Compostela, do cal, alén de investigador, tamén é secretario. Requeixo incide en que precisamente algúns dos primeiros escritos que Villalta publica na súa vida son textos arredor da relación entre música e poesía, como poden ser A música como arte (La Voz de Galicia, 1982); A língua do son e Música observada, conservada e reservada, ambos de 1987, o primeiro en Luzes de Galiza e o segundo en Grial.
“O outro lado da música, a poesía debería estar en todos os institutos e non está, debería ser unha referencia fundamental en todos os traballos de crítica ou ensaio literario e non está”, denuncia o músico, escritor, actor e docente Xurxo Souto no Auditorio do Conservatorio de Música de Compostela, que este ano vén de publicar Somos un pobo de artistas. O método Luísa Villalta (Xerais, 2024). O ensaio da poeta coruñesa é, desde a perspectiva de Souto, un punto de inflexión na historia da crítica literaria galega e na historia da música galega, onde reivindica a esencial relación entre música e poesía. “Na primeira parte explícanos como todo está codificado polos gregos e na segunda cóntanos a historia da literatura galega en clave musical”, aclara, concretando que Villalta concibía o son e a poesía como dúas formas retóricas do propio son. “Ela denuncia que coa aparición da imprenta a poesía quedou relegada á escrita poética que se pode ler en silencio, considerando que esa era toda a poesía”, subliña. Por outra banda, Marga do Val indica que nesta obra Luísa dálle a man á tradición cultural e á tradición popular: “É marabilloso a onde chega cando describe o que pode ser unha muiñeira na obra de Rosalía ou de Manuel Antonio, e iso faino moi ben porque ela tamén establecía ese tipo de vinculacións na súa obra”. (…)”
Gisele Mato: “O sufrimento non debe ser algo íntimo porque está para atraer a mirada e o coidado do outro”
Entrevista de Laura Veiga a Gisele Mato en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Que quería transmitir con Habitar as fendas?
– Gisele Mato (GM): Habitar as fendas é unha continuación dunha reflexión que comecei co meu poemario anterior, Fraxilidades. Entendo a poesía como unha forma de conversa, de lanzar preguntas e que as persoas que lean poidan seguir reflexionando. Dentro desta continuidade, quedábanme cousas por contarme e por contar.
A conversa en ambos os poemarios xira arredor do ser humano e de esquecernos desta extensión que somos de dispositivos, das persoas máquinas. É reflexionar sobre o que nos fai seres humanos, como a vulnerabilidade ou o sufrimento, e poder mirarnos as fendas, as feridas, e que facemos con elas. Penso que o sufrimento, a dor, ten consecuencias nos afectos, na forma na que nos relacionamos, no corpo, e quería explorar todas estas facetas.
– ND: É unha reflexión que xira arredor do sufrimento individual para achegarse ao sufrimento universal?
– GM: A poesía permite abrir o debate sen dar nada por concluído nin dar nada por feito. As imaxes permiten que as persoas interpreten aquilo que lles resoe. Interésame moito tocar emocionalmente porque é desde onde se poden ter unhas reflexións máis fondas sobre o que nos pasa. Tamén quería afastarme do que é o sufrimento como espectáculo. Unha cousa é tapar a dor e ensinar as máscaras do sorriso, que é algo que se nos dá moi ben, mais tamén se dá o outro extremo que é abrirse e expor toda esa dor nunha canle de Youtube de formas verdadeiramente obscenas.
O sufrimento é unha emoción que merece reflexión e atención, porque senón as fendas supuran, e creo que desde logo non é algo íntimo. Debemos compartilo e observalo, porque para iso están as emocións que consideramos negativas, para atraer a mirada e o coidado do outro; mais é moi diferente facer isto a exhibirnos e facer un negocio da nosa propia dor.
Igual que cando te cortas e tes unha ferida física miras para ela e intentas coidala ou incluso pides que a mire un médico, as fendas emocionais normalmente son tapadas. Vivimos nunha vertixe que non nos permite pararnos e ver que está a acontecer, que nos están a dicir as nosas emocións negativas. Queremos fuxir delas e agochalas a través de filtros de Instagram. Quería salientar a posibilidade de facer algo coas emocións negativas e deixarnos de tanto postureo. (…)”
Negreira: Entrevista, lanzamento de obras e debate con poetas
Antón Baamonde e Daniel Hermosilla: “A imaxe que os propios galegos creamos de Galicia como un país atrasado e sen industria fainos perder posibilidades”
Entrevista de Marcos Pérez Pena a Antón Baamonde e Daniel Hermosilla en Praza:
“(…) – Praza (P): Primeiro de todo, quería saber como nace este libro e, ademais, como xorde este encontro entre os dous: un empresario do sector dos prefabricados do formigón e un ensaísta e licenciado en Filosofía?
– Antón Baamonde (AB): O libro foi unha iniciativa de Daniel que parte, en realidade, do meu anterior libro. Despois dunha presentación de Unha nova Olanda comezamos a falar e el comezou a debullar unha chea de empresas galegas punteiras das que en moitos casos eu non tiña idea. E sinalou que sería boa idea publicar un libro que espallase a idea de que Galicia é algo moi distinto do que moita xente pensa que é, algo que enlazaba perfectamente co que eu estaba contando en Unha nova Olanda.
Galicia non é o que moita xente ten na cabeza, o marco mental ten que ser transformado. Eses estereotipos non son en absoluto válidos co que Galicia é na actualidade, pero tampouco co que Galicia era hai unhas décadas e, de feito, hai moitas análises que xa veñen corrixindo aquelas visións erradas. A realidade é que Galicia leva moito tempo sendo un país moi semellante a calquera territorio da nosa contorna europea.
– P: Para ben e para mal…
– AB: Para ben e para mal, efectivamente, porque ás veces hai unha concepción excesivamente amable do que é Galicia e do que foi o pasado de Galicia. Ou se pensa Galicia como un territorio atrasado onde nada moderno pode desenvolverse, ou como todo o contrario. Este empirismo, este intento de ter unha visión máis real e máis próxima á realidade, supón a destrución de determinados mitos que están moi establecidos e que fan que mesmo a día de hoxe non sexamos capaces de recoñecer o país que temos diante.
Unha Nova Olanda buscaba constatar o que todos os datos afirman: que Galicia é unha sociedade urbana e que é urbana non só a sociedade da Coruña ou Vigo, senón a de calquera concello. Integrar iso no esquema mental parecíame importante. E tiña, ademais, un lado proactivo e propoñía tecer en Galicia unha rede urbana, semellante á existente nos Países Baixos, onde non hai unha gran cidade como Madrid senón unha rede de cidades que se complementan e compiten e multiplican os contactos e as posibilidades de todas elas. As cidades son laboratorios de creación de ideas, de xeración de valor, as cidades son o lugar, como dicía Jane Jacobs, o lugar no que pasan as cousas. (…)”
A xanela de Gálix. Celia Díaz Núñez
Entrevista a Celia Díaz Núñez en Gálix:
“(…) – Gálix (G): Sinala a maior fortaleza e a maior debilidade do libro infantil e xuvenil galego.
– Celia Díaz Núñez (CDN): A maior fortaleza é a ampla variedade de voces e de temáticas en todos os xéneros e tamén o recoñecemento da súa calidade mediante premios literarios, presenza en listas internacionais, etc.
A debilidade maior é a escasa visibilidade e a falta de promoción que permita consolidar un lectorado independente das propostas escolares. A normalización da lingua vai parella á da literatura en galego e as dúas apóianse mutuamente, nestes eidos queda moito camiño por percorrer.
– G: Dende que ti te vinculaches ao LIXG ata a actualidade, que cambios destacarías na súa evolución
– CDN: A aparición de novos formatos e soportes de lectura, a maior presenza do teatro nos catálogos das editoriais, o aumento das traducións, a proxección e recoñecemento exterior dos e das autoras e ilustradoras, o interese da crítica por unha literatura que ata non hai moito se consideraba menor, o desenvolvemento dos clubs de lectura nos centros de ensino como instrumento de animación á lectura.
– G: Cal consideras que é o grao de coñecemento e respecto pola LIX galega?
– CDN:A LIX cada vez é moito máis coñecida e valorada, pero de maneira desigual. Hai un sector moi implicado: librarías, bibliotecas públicas e escolares, profesorado… Noutros ámbitos o coñecemento e o interese é moito menor. (…)”
Entrevista a Xosé Luís Méndez Ferrín arredor de En espiral
Entrevista a Xosé Luís Méndez Ferrín no Diario Cultural da Radio Galega:
““Como autor síntome implicado con mil voces”. Publícase En espiral, a antoloxía poética escolma a obra do escritor Xosé Luís Méndez Ferrín. A entrevista pode escoitarse aquí.”
José Carou: “Todo autor aspira a facer de carne e óso os seus personaxes”
Entrevista de Antón Riveiro Coello a José Carou en La Voz de Galicia:
“(…) – Antón Riveiro Coello (ARC): Cales foron as primeiras lecturas? En que instante localizas no recordo os inicios da pulsión creadora?
– José Carou (JC): Despois dos primeiros contos infantís, as primeiras novelas que lin foron Robinson Crusoe, As viaxes de Gulliver, O derradeiro dos mohicanos e, de Stevenson, A illa do tesouro e O estraño caso do Dr. Jekyll e Mr. Hyde. Conservo eses exemplares, son alfaias coas que aínda de neno comecei a miña educación sentimental e literaria. Regaláramos meu pai. Sempre foi un gran lector. A súa influencia abriume as portas da ficción e da fabulación. A partir de aí, comecei a bosquexar en libretas invencións, relatos e biografías de personaxes ficticios que vencían perigos e resolvían misterios. (…)
– ARC: Sempre aclaras que es profesor de filosofía antes ca escritor? Imaxino que non te refires só a que ese sexa o teu traballo. Canto hai de certo nesta afirmación?
– JC: Para min é unha certeza incuestionable. Escritoras ou escritores de verdade hai moi poucos. Cunqueiro, Rosalía, Rulfo… por poñer só algúns exemplos. O resto somos eternos aprendices dun oficio inabarcable, buscadores, xente que nos deixamos levar pola imaxinación e polos enredos da métrica e da sintaxe na teima de perfilar uns protagonistas sempre en movemento, afanándonos en lles conferir unha voz interior que lles sexa propia. Todo autor aspira a facer de carne e óso os seus personaxes, a darlles de respirar un ar de autenticidade. Acabamos véndoos detidos nos seus autos diante de semáforos en vermello, preguntándose que decisións deben tomar para saír adiante un día máis sen traizoarse demasiado a si propios.
Se algo dá sentido á miña vida, se algo son, é a paixón pola filosofía e polas clases co alumnado. Aprendo deles cada día, da súa espontaneidade, das novidosas e intelixentes interpretacións que fan do que eu consideraba asuntos xa resoltos. Traballar con eles é un agasallo, un espazo sempre sorprendente, lonxe de convencionalismos e seguridades. O pensamento crítico que van construíndo día a día faime ver o mundo con ollos novos e ilusionados. Aos meus alumnos pasados e presentes débolles a intensa sensación de sentirme autenticamente vivo. (…)”
Xurxo Souto: “A visión do mundo de Luísa Villalta era punki e rupturista”
Entrevista de Jacobo Caruncho a Xurxo Souto en La Opinión:
“(…) – La Opinión (LO): Somos un pobo de artistas. O título do seu libro é xa toda unha declaración de intencións.
– Xurxo Souto (XS): É un título manifesto, punki e rupturista. Hai toda esa tradición de tópicos escuros dicindo que eramos un pobo pusilánime e morriñoso e non, somos un pobo cargado de forza vital e de talento. Coma todos os pobos do mundo.
– LO: E Luísa tamén era así, punki e rupturista?
– XS: Era, era. Temos esa imaxe dela absolutamente plácida, porque por outra banda era unha rapaza elegante, era un sorriso, era unha presenza de amor. Pero a súa visión do mundo era punki e rupturista. Comezando coa propia idea que tiña da poesía. O que se entende pola poesía é só unha parte. A poesía é moito máis e sempre ten que estar relacionada coa música. E fronte a outros, ela buscaba sempre esa emoción.
– LO: Temos entón mal entendida a poesía galega?
– XS: A literatura galega está mal explicada. Ten moi boa letra, pero falta a música. Luísa Villalta no seu libro O outro lado da música, a poesía explica todo o estudo da literatura galega en clave musical. Ese libro saíu en 1999 e por desgracia pasou desapercibido. Agora, con todas estas pompas que está recibindo por todo o seu mérito, vexo que se acode moi pouco á visión de Luísa como teórica. En esencia, a música e a poesía son o mesmo. Cal é o primeiro monumento da literatura galega? As cantigas medievais. Como se poden explicar as cantigas sen música? Cal é o gran monumento do Rexurdimento? Cantares Gallegos, de Rosalía de Castro. Non pode ser máis claro. (…)”
Beatriz García Turnes: “Cambia a perspectiva cando a xeración que te coidou é agora a que precisa coidados”
Entrevista a Beatriz García Turnes no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“(…) Vós cando vos decatastes de que iades vellas? Este asunto non é insignificante, dá para pensar. De feito é unha das cuestións que pasa pola cabeza das personaxes, das moitas personaxes femininas que poboan este libro de relatos, Comando Sintrom, da autora Beatriz García Turnes. Un monllo de relatos en que as personaxes femininas, xa de certa idade, afrontan a vellez. Mulleres, algunhas avoas, que tentan adaptarse aos novos tempos e non sempre é doado facelo. A entrevista pode verse aquí.”
