Entrevista
a Ledicia Costas na Real Academia Galega:
“(…) – Real Academia Galega (RAG): A novela [Escarlatina. A cociñeira defunta] trata o tema da morte, mais con humor e combinándoo coa cociña. Que tal mesturan?
– Ledicia Costas (LC): En Galicia temos unha tradición importantísima tanto arredor do mundo da morte como arredor da cociña. A miña intención era xuntar ambos os dous elementos e sempre dende o humor, o humor macabro. Ao principio parecíame unha obra arriscada, nunca tes moi claro se vas conseguir conquistar o público ou non. Pero o tema emocionoume e sempre procuro esa premisa: escribir sobre cousas que a min me emocionen para conseguir emocionar os demais. Se o consegues, é fabuloso.
– RAG: E que é o que máis a emociona cando coñece nos centros de ensino e nas librarías os seus lectores e lectoras?
– LC: O realmente emocionante durante todo o pasado curso, no que visitei máis de cen centros de ensino, foi chegar a unha biblioteca e atopar mesas cheas de larpeiradas “É fantástico crear unha comunidade lectora, contaxiar a rapazada para que no futuro siga sendo lectora na nosa lingua” que a rapazada elaborara a partir das receitas do libro. Con el creouse un dobre entusiasmo: primeiro gastronómico e logo pola obra. Iso é fantástico, crear unha comunidade lectora, e contaxialos para que os rapaces e rapazas sigan no futuro sendo lectores na nosa lingua.
– RAG: Na nosa tradición e na nosa literatura, como dicía, está ben presente o tema da morte. Pero vostede tamén se confesa seguidora do cine de Tim Burton. A Escarlatina debuxada por Víctor Rivas para o libro lembra, de feito, algo á Noiva cadáver.
– LC: Si, aquí o primeiro referente que temos da morte é Castelao, Un ollo de vidro. E logo nesta obra hai moitos referentes infantís meus. Está, un pouco disfrazado, Miyazaki, que é xunto con Tim Burton o meu director de cine; están as series que eu mamei de pequena, como As bólas do dragón, está Roald Dahl… Está todo aí, o universo infantil que eu atopei e que quixen poñer nesta obras. (…)
– RAG: Vostede pertence a unha xeración que xa puido ler na infancia máis en galego, tanto obras propias como traducións. Que importancia tivo iso no seu caso?
– LC: Eu fun escolarizada en galego, con toda a normalidade. Fun unha rapaza que falaba castelán e que se pasou ao galego grazas a como se trataba o galego na escola e ás lecturas. Agora son escritora en lingua galega, e creo que todo iso llo debo a esa xeración que sentou as bases. (…)”
Arquivo da categoría: Entrevistas
María Solar: “Son escritora porque o levo dentro”
Entrevista 
de Carlos Loureiro a María Solar en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): ”A literatura é a arte de escribir algo que se le dúas veces; o xornalismo, a de escribir algo que se le unha vez.” Se puideres vivir de calquera das dúas facetas, quedaríaste coa perpetuidade do escrito literario ou co fuxidío do xornalístico?
– María Solar (MS): A perpetuidade do literario eu creo que está, lamentablemente, un pouco esvaecida nos últimos anos. Cada vez ter un clásico é máis difícil e o mercado nútrese das novidades. En todo caso, o xornalismo é a miña vida, e a escrita a miña paixón. Pero todo son caras da mesma necesidade que é a da comunicación. Síntome comunicadora por natureza. Sexa na radio, na tele ou nos libros contamos historias, facémosllas chegar ás persoas. Eu presento sempre para alguén, non lle falo a unha cámara, fálolle a unha persoa que me escoita e me ve. Nos libros igual, escribo para quen me le. A diferenza é que nun son historias reais, e no outro, invéntome mundos propios.
– NG: Na actualidade da nosa literatura vemos que aquela máis dirixida cara lectoras e lectores de menor idade está a pasar por un momento realmente álxido… Por que a túa pluma se dedicou até agora a escribir para estes receptores?
– MS: Non sabería dar unha razón. Non son consciente de que a haxa. Simplemente a idade a quen me dirixo márcama a historia que quero contar. Pero ollo, calquera dos meus libros teñen un solo pero non un teito. Pódenos ler nenos pero tamén maiores, para iso traballo con niveis de lectura, de xeito que o adulto profundiza máis nalgunhas claves que os nenos pasan por riba. E realmente creo nesa literatura “para todos os públicos” como o cine. (…)
– NG: Por que xogares coa mestura do absurdo e o onírico para chegares a un mundo infantil-xuvenil? Ah, e poderíase definir esta novela [O meu pesadelo favorito] como “obra infantil de humor absurdo”, tal e como apareceu por aí?
– MS: A novela é unha historia de humor absurdo e moito máis. Ten reflexión, ten critica social, fala das persoas diferentes, de que te fagan sentir raro, da perda dun ser querido… e de mil cousas máis, e está envolta no humor e tamén no absurdo como pilar creativo.
– NG: Dende logo que ás veces a realidade supera á ficción, como se soe dicir, pero é difícil encontrarmos literatura infantil-xuvenil sen o recurso do marabilloso, da ficción, non?
– MS: En O meu pesadelo favorito tiña claro que quería ter dous planos narrativos un, nunha realidade absurda (porque ás veces non hai nada máis absurdo e irreal que a realidade), e o outro no mundo dos soños e a febre, que me permitía crear os seres máis fantasiosos como Dinorrinco, Hipodrilo, O doutor Ensaio, O extraterrestre ZZC5, o bar das mentiras ou a propia Alicia que serve de ponte de unión entre mundos, e aínda que está presente en toda a historia só aparece cara o final. Eu divertinme facendo ese xogo entre o posible e o imposible. (…)”
Iván García Campos: “Un libro está vivo cando o lector ten aínda máis preguntas e incertezas despois de lelo”
Entrevista
de Montse Dopico a Iván García Campos en Praza:
“(…) – Praza (P): A vida é dona de nós. Non temos o control sobre ela. É unha das ideas máis presentes en Cuestións vitais secretas. Por que?
– Iván García Campos (IGC): Podería ser unha das ideas, si. Mais o que máis me interesaba salientar é que o coñecemento que temos da realidade é parcial, fragmentado. E a partir dese ínfimo coñecemento temos que tomar decisións. Con ese entendemento parcial, nada se resolve definitivamente. Vivimos na incerteza. E mentres agardamos que as cousas se resolvan, a vida vai pasando… Este é un libro que fala do presente. Hai moita literatura de ficción que fala do pasado ou do futuro.
Pero o que eu quixen foi pensar o presente e máis nun momento histórico tremendo como o que vivimos. Tamén quería falar desde a perspectiva das persoas, dos individuos. Non do grupo. Para min iso é o máis interesante para facer literatura, e non a intriga, a acción…, que tamén están nos relatos, pero creo que non é o obxectivo. Quero dicir, que tamén é importante ter o lector nesa incomodidade de que sabe que algo vai acontecer… En calquera caso, o que trato é de suxerir preguntas que, na maioría dos casos, non se resolven. Hai moitas omisións, porque a vida tamén é así. Cada persoa vive a súa vida e o resto son como actores secundarios e non sabemos nin de onde veñen nin onde van… (…)”
– P: Falabas antes de que che interesaba a persoa e non o grupo. Ou de que a literatura debía facer emerxer o oculto. Son ideas moi presentes desde hai moito tempo no discurso literario, sociolóxico…
– IGC: Interésame os individuos, as persoas concretas, e non o grupo. Sempre digo que o importante de alguén que escribe non é a súa vida, senón o que escribe. Pero as circunstancias persoais inflúen no que escribes. Eu traballo rehabilitando persoas que teñen enfermidades e lesións. Persoas que senten dor, medo, incertidume. Acompáñoas en todo o proceso e iso faime vivir cada día o valor das persoas. Pero insisto: a miña vida non ten importancia. Non me gusta falar de min. Hai editoras que utilizan o status profesional do escritor para promocionalo. Iso non me gusta. Que máis dá que sexas catedrático ou que non teñas carreira. Creo que o importante é o que escribas. Da mesma maneira que penso que como se coñece ás persoas é no cara a cara.
– P: As ideas do éxito, da felicidade… tamén se cuestionan no libro.
– IGC: Cando somos novos pensamos que a felicidade é que sexa todo perfecto. Ao medrar, decatámonos de que non é así. De que felicidade é estar co teu fillo, por exemplo. E de que a “felicidade” é unha entelequia. Como a “humanidade”. Non existe a humanidade. Só as persoas. O concepto da felicidade vai mudando ao longo da vida. A vida non acontece de modo ordenado, como nos contan. Non saen as cousas como as tiñamos planeadas. Mais a cuestión é como nos adaptamos. Porque, ata que punto temos o mando da nosa vida? Saber vivir a vida tamén é saber adaptarnos ao que nos vai traendo a vida. (…)”
Cuestionario Proust: Iria Collazo
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Iria Collazo:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
-A ansiedade, a obsesión, a compulsión.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
-A empatía e a bondade.
3.– Que agarda das súas amizades?
-Lealdade, comprensión.
4.– A súa principal eiva?
-A enfermidade que me enferruxa os ósos e o cerebro.
5.– A súa ocupación favorita?
-Pensar sobre o que escribo, o que escribín, o que me gustaría chegar a escribir.
6.– O seu ideal de felicidade?
-Conducir nun día solleiro coa música e o vento asubiándome nos oídos, sentindo que as persoas que amo tamén me aman a min.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
-A despersonalización sen cura.
8.– Que lle gustaría ser?
-O que son.
9.– En que país desexaría vivir?
-Nun onde estivesen as persoas que quero. E, só por un día, no reino de Fantasía.
10.– A súa cor favorita?
-Violeta, en todos os seus matices e significacións.
11.– A flor que máis lle gusta?
-As que rompen ao arrincalas porque non queren ser de ninguén máis ca de si mesmas, sobre todo as das maceiras e as cerdeiras.
12.– O paxaro que prefire?
-A curuxa.
13.– A súa devoción na prosa?
-A devoción implica para min un aquel de submisión que non me gusta, pero admiro a moitas e moitos, entre xs que ten un lugar especial o mestre Saramago.
14.– E na poesía?
-Apaixóname Manoel Antonio.
15.– Un libro?
-Un só non, por favor. Moitos.
16.– Un heroe de ficción?
-Tintín.
17.– Unha heroína?
-Mafalda.
18.– A súa música favorita?
-A música rock dos 80 e 90 (Dire Straits, Aerosmith, Queen, Rage Against the Machine, Green Day, Scorpions, Gun’s & Roses, Nirvana, Bon Jovi); a folk (Matto Congrio, Berrogüetto, Carlos Núñez, Mercedes Peón, Budiño, Luar na Lubre…); e tamén Zaz, Nina Simone, Silvio, Sés, Calle 13, Vetusta Morla… En fin, creo que era máis sinxelo dicir a que non me gusta: a pachanga repetitiva e as reversións bacaladeras que afogan bos temas.
19.– Na pintura?
-Frida Kahlo, Klimt, Munch, Dalí.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
-Miña nai.
21.– O seu nome favorito?
-Niara.
22.– Que hábito alleo non soporta?
-A crítica desapiadada derivada da envexa.
23.– O que máis odia?
-O maltrato aos seres indefensos.
24.– A figura histórica que máis despreza?
-Creo que o de figura histórica molaríalle demasiado e el non chegaría nin a espantallo, pero direi Hitler.
25.– Un feito militar que admire?
-A Revoluçāo dos Cravos.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
-Cantar marabillosamente ben.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
-Coa conciencia tranquila, sen manchar moito e sen molestar.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
-Esperando.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
-Os derivados da impulsividade e a inxenuidade.
30.– Un lema na súa vida?
-Lémbrate de respirar.”
Entrevista a Ledicia Costas en Faro de Vigo
Celia Armas: “En Lugo temos grandes figuras e clásicos das letras galegas”
Desde
Sermos Galiza:
“O semanario Sermos Galiza estrea serie esta quinta feira, na súa entrega 166, unha sección especial sobre escritores de Lugo que abrirá cun texto de Pilar García Negro sobre Manuel María. A súa coordinadora, Celia Armas, cóntanos desta iniciativa.
– Sermos Galiza (SG): En que consiste ‘Lugo é Letras’?
– Celia Armas (CA): Trátase dun proxecto que pretende lembrar a autores lugueses co obxectivo de atraer novos leitores a obras que pertencen xa aos nosos clásicos, así como relacionalos coa súa terra natal. Trátase de poñer en valor e facer atractivas estas obras e demostrar que están vixentes.
– SG: Que autores vai incluír?
– CA: Pois esta semana comezamos con Manuel María, dado que estes días celebramos o seu aniversario e será o próximo homenaxeado das Letras, e logo continuaremos con Marica Campo, Olga Novo, Lois Diéguez, Lois Pereiro, Uxío Novoneyra, Luz Pozo, Álvaro Cunqueiro e Darío Xohán Cabana.
– SG: Esta iniciativa terá continuidade e ampliarase a máis escritores?
– CA: Pois agardamos que si, porque loxicamente hai moitos máis e non están todos os que son. Esta é unha primeira serie e tamén nos gustaría que se ampliase ao resto do país. No caso dos autores vivos publicarase unha entrevista e no caso dos falecidos, poderá ser unha recensión ou mesmo unha entrevista imaxinaria. Iso dependerá dos autores que se fagan cargo dos textos: por exemplo, Xosé Manuel Pereiro falará de seu irmán Lois; de Novoneyra tocaralle ao seu fillo homónimo…
– SG: Lugo é un territorio ben vizoso no que a literatura se refire, non?
– CA: Pois a verdade é que tendo en conta o contexto do sistema literario galego e a proporción poboacional, en Lugo temos grandes figuras das letras galegas, tanto pola súa calidade como pola súa importancia.”
Cuestionario Proust: Ana Cibeira
Desde 
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Ana Cibeira:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
-A curiosidade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
-A xenerosidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
-Afecto e comprensión. Fallamos moitas veces e saber perdoar é o que mantén unha amizade duradeira.
4.– A súa principal eiva?
-Impaciencia, e actuar por impulso.
5.– A súa ocupación favorita?
-Fabular no día a día, non podo vivir sen maxia no cotián.
6.– O seu ideal de felicidade?
-Lendo e escribindo cos meus arredor.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
-Perder ás miñas persoas favoritas, ás elexidas ou ás que por sorte me tocaron por familia.
8.– Que lle gustaría ser?
-Bailarina.
9.– En que país desexaría vivir?
-Galicia, Galiza, chámalle x.
10.– A súa cor favorita?
-Amarelo e tamén o vermello con brilliños verdes.
11.– A flor que máis lle gusta?
-A Orquídea, a mimosa, a flor da cerdeira, a rosa…, moitas, moitas.
12.– O paxaro que prefire?
-Un papagaio pequeno.
13.– A súa devoción na prosa?
-Marguerite Duras.
14.– E na poesía?
-Un cóctel feito con Emma Pedreira, Sylvia Plath, Ana Cristina Cesar e Joyce Mansour.
15. – Un libro?
-A edición crítica de Maria Tatar dos Contos de fadas.
16.– Un heroe de ficción?
-Orlando.
17.– Unha heroína?
-Orlando.
18.– A súa música favorita?
-Moita de varios tipos, pero se teño que quedar cun manifesto vital: o hardcore de Minor Threat e Fugazi; e o punk de Bikini Kill e Huggy Bear.
19.– Na pintura?
-Os cadros abstractos de miña nai, Alcira Vázquez Tato; a pintura sobre vídeo de Pipilotti Rist. E o resto das miñas artistas favoritas recólleas case todas a galería virtual femalepersuasion.net.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
-As persoas valentes que tentan cambiar o mundo cada día traballando dende a utopía, para facela real.
21.– O seu nome favorito?
-Alcira.
22.– Que hábito alleo non soporta?
-Ese cotián de pasar por riba dos demais para conseguir sona, cartos…, custe o que custe.
23.– O que máis odia?
-Silenciamento.
24.– A figura histórica que máis despreza?
-Todos estes que forman unha soa cabeza e que se adican ao hábito que non soporto citado anteriormente.
25.– Un feito militar que admire?
-O das Vivian Girls. Para buscar cales foron, ir ao grande cadro-novela de Henry Darger The Realms of Unreal. Militar real ningún ;) interésanme os da historia de Galicia.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
-O da comunicación.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
-De morte natural, velliña e ben despedida.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
-Entusiasmo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
-Os que teñen que ver coa vida dura que un ou unha levou.
30.– Un lema na súa vida?
-De portas para dentro da casa: “Stay gold Ponyboy”, é dicir, mantente ilusionada como de noviña. E de portas para fóra: “Date un pracerciño ao día e non te compares cos demais”.”
Ledicia Costas: “Decidín apostalo todo pola escrita e non paro de recoller recompensas”
Entrevista a Ledicia Costas, gañadora do Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Ledicia Costas: “Estou dobremente feliz, a nivel persoal mais tamén pola literatura galega”. A entrevista completa pode escoitarse aquí.”
