Entrevista
de Montse Dopico a María Xosé Queizán en Praza:
“(…) – Praza (P): Na túa visita a Punta Arenas, en Chile, viches unha boneca que che fixo pensar na de A Esmorga de Blanco Amor. Como foi?
– María Xosé Queizán (MXQ): Fun a Punta Arenas dúas veces. A primeira visitei o cemiterio que mandou construír Sara Braun. Despois regresei coñecendo xa mellor a cidade e sabendo máis dos que ían ser os personaxes da novela, que son colonizadores do século XIX. Punta Arenas é un lugar con moita historia. Foi alí onde Magalhães abriu o camiño para pasar ao Pacífico. Despois foi un penal, -que inspirou a miña anterior novela Meu pai vaite matar-, e despois chegaron os colonizadores, que eran xente con moito ollo para os negocios e moita capacidade para buscar a vida. Fun ver a casa de Sara, que aínda que o arquitecto era francés tiña algo da arquitectura inglesa: un boínter, que ademais neste caso estaba exento. Alí estaba a boneca. Vina e tiven a convición de que era a boneca de Blanco Amor. Como sabía que Blanco Amor estivera alí… (…)
– P: A Blanco Amor tamén lle reprochas que non fose quen de deslindar a opresión de clase da de xénero.
– MXQ: Blanco Amor non era feminista, senón máis ben o contrario. Pero é verdade que cando fala da opresión da clase obreira, decátase de que as mulleres son peor tratadas, teñen que traballar máis… Non ve a misoxinia, a opresión de xénero, pero é certo que por exemplo en A Esmorga as mulleres non saen mal paradas. As mulleres prostituídas non están desprezadas: son mulleres enteiras… Tamén aparece a moza violada… (…)
– P: A novela tamén ten bastante de relato da decadencia dun estamento social, -o que queda da nobreza-, e de ascenso da burguesía. O pai de Aurelio Andrada é conservador. Os avós, socialistas, coma el.
– MXQ: Si, son os restos do Antigo Réxime, fronte ao ascenso da burguesía. Para contar isto, ademais, non me servía falar de nós. Porque aquí a burguesía que houbo eran os cataláns que se instalaron nas Rías Baixas, os maragatos e casteláns que chegaron a Ourense… E iso foi determinante para o futuro da lingua. Que sexamos un país de pequenos propietarios rurais tivo consecuencias para o avance económico, social e cultural. (…)”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Xoán Carlos Domínguez Alberte: “A poesía ten que proclamar alto e claro que nos están aniquilando”
Entrevista
de Carme Vidal a Xoán Carlos Domínguez Alberte en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): A que responde o título Rastros con enrugas (Corsárias, 2014)?
– Xoán Carlos Domínguez Alberte (XCDA): Rastros fala dun protagonismo colectivo, da explotación laboral desde a perspectiva das vítimas. Co concepto rastros fronte a rostros quérese sinalar a invisibilidade das vítimas. Só hai dous nomes propios no libro, o da percebeira Mercedes Veiga que morreu por non ser atendida a tempo e o do indixente O Pichón que apareceu morto na súa casa. Do resto, todos son sen nome. Se nun hospital, de repente, desaloxan os enfermos; se un comercio ou unha fábrica pecha… esa xente desaparece. Para enfatizar a invisibilidade das vítimas emprego o concepto de rastros, como as marcas sobre a terra, que tamén fala do asoballamento por parte do capital que trata ao ser humano coma unha lesma. Son as pequenas pegadas das vítimas que se invisibilizan mais están aí. (…)
– SG: A poesía cumpre, ao seu ver, ese papel de denuncia?
– XCDA: Defendo que a poesía cumpre unha función moi acaída nese sentido, para min é como unha inxección de adrenalina en vea que ten unha dobre particularidade. A primeira é o seu efecto inmediato, unha carga de profundidade directa á intelixencia e a segunda é o seu valor duradeiro. O libro de poesía permíteche múltiples lecturas e relecturas e non se esgota nunca. Unha novela remata cando se le, a poesía é distinta en cada nova lectura. Se me pediran que escollera só un libro para levar a unha illa deserta sería, seguro, de poesía, por esa condición de obra de multitude de lecturas. (…)
– SG: A literatura ten, en certa medida, obriga de transparentar o sofrimento da súa época?
– XCDA: A función do escritor é ser testemuña do seu tempo. No libro aparecen moitas citas de autores e autoras aos que sigo e estimo. Son autores que, sen dúbida, están comprometidos coa realidade do seu tempo desde Sarrionandia ate Mahmud Darwix e en todos eles dase esa mesma vontade. Quedan aínda escritores qu enon fuxen desa realidade aínda que haxa tamén moitos que se evaden en torres de cristal ou que se deixan suavizar polos bálsamos e pequenas tentacións que lle ofrece o poder. Para min, o intelectual ten que estar comprometido e ser crítico, se non non é intelectual. (…)
– SG: Malia iso, o libro non é pesimista. É a vontade de reaxir a que o impide?
– XCDA: Non comparto a visión desde a nostalxia, o paraíso perdido que é como aceptar a denuncia, a derrota. Dado o meu carácter vital e comprometido non podo compartir esa posición. Son contraposto á rendición e, nese sentido, unha máxima que teño sempre presente é a de “denantes mortos que escravos”. O compromiso é loita e movemento e non pode claudicar, renunciar, ningún intre da nosa existencia.”
Cuestionario Proust: Santiago Lopo
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Santiago Lopo:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A curiosidade.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A xenerosidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Xenerosidade.
4.– A súa principal eiva?
– Gustaríame ser menos racional.
5.– A súa ocupación favorita?
– Imaxinar.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Voar sentindo o vento na faciana.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder as persoas que quero.
8.– Que lle gustaría ser?
– Astronauta.
9.– En que país desexaría vivir?
– A Antártida vale?
10.– A súa cor favorita?
– A vermella.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Unha flor de lis murcha.
12.– O paxaro que prefire?
– Os dragóns.
13.– A súa devoción na prosa?
– A persoa que escribiu o manuscrito Voynich.
14.– E na poesía?
– Por solidariedade, o jograr Lopo (cousas da familia…).
15.– Un libro?
– O próximo que me faga soñar esperto.
16.– Un heroe de ficción?
– Spider Jerusalem e Ignatius Jacques Reilly.
17.– Unha heroína?
– Alicia.
18.– A súa música favorita?
– Demasiada, segundo os meus veciños. Nesta nova época de emigración que estamos a sufrir, quedo coa versión de My Heart’s in the Highlands composta por Arvo Pärt.
19.– Na pintura?
– A gruta Chauvet.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Calquera que o sexa no anonimato.
21.– O seu nome favorito?
– Liberdade.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O parasitismo.
23.– O que máis odia?
– A inxustiza.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– As que exerceron o poder baseándose no medo e na violencia.
25.– Un feito militar que admire?
– A guerra dos botóns.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Saber debuxar.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– Soñando.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Intento que sexa o optimismo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os das persoas que quero.
30.– Un lema na súa vida?
– Audentes fortuna iuvat.”
Entrevista a Antonio Reigosa no blogue Cultura e Ocio
Entrevista
de Marcos Candia a Antonio Reigosa no blogue Cultura e Ocio:
“Amplamente coñecido pola súa faceta como escritor e investigador da mitoloxía popular galega e da literatura de tradición oral, Antonio Reigosa, é agora tamén cronista da cidade que o viu nacer.
Dende este blog, queremos coñecer de primeira man as súas impresións para este novo cargo que se achega a súa vida.
– Cultura e Ocio (CO): ¿Que supón para vostede este nomeamento?
– Antonio Reigosa (AR): Son consciente de que é unha honra coa que me agasalla a actual corporación municipal e que supón ao tempo unha gran responsabilidade. Honra polo significado e peso acumulado ao longo da historia de Mondoñedo e por tantos persoeiros excepcionais que van asociados a este topónimo. E unha responsabilidade tamén enorme porque na relación dos anteriores cronistas mindonienses hai nomes de tanto respecto e admiración para min como Eduardo Lence-Santar, Álvaro Cunqueiro, Xosé Díaz Jácome e Francisco Mayán.
– CO: ¿Como espera axudar a Mondoñedo, dende o seu novo posto?
– AR: Estou disposto a axudar no que se me pida e no que, modestamente, poida aportar con algunha idea de utilidade. A miña función vai ser, ten que ser á forza, de colaboración. E, sobre todo, sempre co obxectivo de levar o nome, a excelencia e a historia de Mondoñedo ata onde nos sexa posible pregoala. (…)
– CO: Por último cedemos a palabra, a quen dende agora é a voz da nosa Cidade, para fechar así esta entrevista.
– AR: Só podo reiterar o meu agradecemento a esta corporación municipal por crer que podo ser de axuda para Mondoñedo e que no meu ánimo está facer o posible por corresponder a esa confianza. A verdade é que tiñan moito onde escoller, afortunadamente. Hai polo menos media ducia de homes e mulleres mindonienses, ou algún máis, que merecerían por moi diferentes razóns ocupar este lugar. Tocoume a min e síntome moi afortunado, así que só podo devolver ese agarimo con traballo e ilusión. Mondoñedo merece que nos esforcemos polo que leva contribuído ao esplendor da lingua e cultura deste país. A memoria de M. Leiras Pulpeiro, Pascual Veiga ou Álvaro Cunqueiro, por citar só tres das estrelas do noso paraíso patrio, ben merecen un puñado de entusiasmo de todas e todos os mindonienses.”
Agustín Fernández Paz: “A paixón por escribir non se me esgota, o que se esgota é o tempo”
Entrevista a Xosé Manuel Sánchez Rei no Diario Cultural
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Entrevista a Xosé Manuel Sánchez Rei arredor do libro colectivo Modelos de lingua e compromiso, publicado en Baía Edicións, no Diario Cultural. A entrevista completa pode escoitarse aquí.
Armando Requeixo: “Foi o primeiro poemario publicado en galego durante a Guerra Civil”
Entrevista
de Yolanda García a Armando Requeixo en La Voz de Galicia:
“(…) O venres, terá lugar ás 20:30 horas no Concello de Mondoñedo a presentación do libro de Daniel Pernas Nieto (Abadín, 1884-Mondoñedo, 1946) Fala das Musas e outros poemas. O editor do mesmo é Armando Requeixo.
– La Voz de Galicia (LVG): Recupérase un libro publicado en galego durante a Guerra Civil e iso o fai do máis interesante.
– Armando Requeixo (AR): Imprimírase nos Talleres Foxo de Ortigueira. El estudou no Seminario de Mondoñedo, cidade na que se instalou, arredor da escola literaria mindoniense. Ten un interese polo valor documental da obra, porque é un dos moi poucos poemarios publicados en galego durante a Guerra Civil. Foi o primeiro e é unha das escasas mostras en galego desa época. Ten un valor histórico-literario tamén. Ten ese simbolismo e significación para a cultura e historia galegas. Sen embargo, non se podía acceder a el a non ser que fora nunha bibioteca moi especializada. Interesoume recuperar ese volume e facelo nunha edición moderna para as xeracións novas. Unha vez feito o esforzo de recuperar o título, ao longo de anos de investigacións atopei outros poemas do autor que deixara espallados en revistas e xornais de Mondoñedo, Viveiro e Ribadeo, non recompilados. O que fixen foi facer esa edición con Fala das Musas e outros poemas restantes. Acaba sendo unha especie de poesía, máis que completa, reunida. Aproveitei para compilar toda a outra produción. Ten tamén interese o libro porque o volume do ano 1936 ten un prólogo de Álvaro Cunqueiro, interesante, obra mestra coma todas as del, no que fala da poesía en xeral, da palabra creativa. O libro ten o aliciente de que no estudo introdutorio que antecede á recollida da sua produción poética fixen un perfil biográfico amplo. Era pouco o que se coñecía de Daniel Pernas, reconstruínlle a súa peripecia vital e editorial, que así queda para futuros investigadores. Primeiro, a presentación é unha panorámica do valor da súa obra escrita. Eu abrín o camiño. Penso que esta é unha base sólida sobre a que construir. Ademais, o libro ten unha parte final, críticas que se fixeran de Fala das Musas a primeiros do 37, falando sobre o autor.
– LVG: ¿Tivo Pernas Nieto boa crítica?
– AR: O plus que engade é que escribiu en galego en tempos que non axudaban nada a que puidese saír así, pero fixo que se aplaudise algo así. Metín textos de varias persoas que saudaron positivamente o libro cando apareceu para completar a visión.
– LVG: ¿Que reflectiu nos poemas?
– AR: Daniel Pernas Nieto foi un poeta da escola noriegana, de Noriega Varela. A poesía dalgúns versos son de impronta paisaxista, outros son máis arredor de feitos ou acontecementos da vida local de Mondoñedo e da Mariña e ata hai unha vea social de denuncia referida á emigración ou a circunstancias da realidade da comarca e tamén poesía de sentimento.”
Entrevista a Antonio Reigosa, novo cronista oficial do Concello de Mondoñedo: “Co prestixio que ten Mondoñedo e os seus cronistas, é un punto de orgullo”
Entrevista a Antonio Reigosa en La Voz de Galicia:
“O xoves, 29 de xaneiro, no pleno que se celebrará ás oito da tarde, os tres grupos da corporación de Mondoñedo, tras pedilo por consenso, nomearán cronista oficial do Concello a Antonio Reigosa Carreiras. Este mindoniense nado en Zoñán-Os Remedios, o 15 de agosto de 1958, desenrola o seu traballo no Museo Provincial de Lugo e conta cunha ampla obra literaria publicada e con numerosos traballos de divulgación relacionados coa historia, a arte, a etnografía, a mitoloxía popular e a literatura oral, entre outras actividades.
– La Voz de Galicia (LVG): ¿Como acolle este nomeamento?
– Antonio Reigosa (AR): O nomeamento faime feliz, evidentemente. Aínda que viva e traballe e a miña vida está noutro lugar, un onde nace sempre ten querenza e neste caso que se acorden dun para un cargo con ese prestixio que ten Mondoñedo e que teñen en Mondoñedo os cronistas oficiais, en fin, é un punto de orgullo. (…)
– LVG: ¿Como concibe a súa labor?
– AR: Francamente, teño que pensalo. Eu sei que isto de cronista oficial noutros momentos da historia, igual no século pasado, tiña un significado distinto, posto que a crónica do cronista nos medios impresos era o predominante. Pero agora o mundo cambiou radicalmente, están aí as novas tecnoloxías, está aí Internet. Eu creo que fundamentalmente o que debe trasladar un é aquela parte da historia, do presente, aquelas singularidades que ten Mondoñedo. Non só Mondoñedo cidade, senón o concello, hai arredor quince parroquias que é un rural que igual hoxe está asociado á situación económica de Mondoñedo, pero que foi parte importantísima do prestixio de Mondoñedo. Eu enténdoo así. Non é unha cidade coa súa historia e o seu prestixio senón unha contorna que queren o seu sitio no mundo, que o merecen, que teñen un patrimonio material e inmaterial impresionante e eu na medida do posible terei que intentar facelo visible alí onde poida. (…)”
Entrevista a Luz Pozo Garza, Andrés Pociña e Aurora López arredor de Á procura da poesía. Vida e obra de Luz Pozo Garza
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
Entrevista a Luz Pozo Garza, Andrés Pociña e Aurora López arredor do libro Á procura da poesía. Vida e obra de Luz Pozo Garza, editado por Alvarellos Editora. Pódese escoitar completa aquí.
Ângelo Brea: “A ficção científica tem muitos elementos de que qualquer pessoa pode gostar, não apenas as viagens pelo espaço ou a visita a mundos desconhecidos”
Entrevista
a Ângelo Brea no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): O que te levou a enveredar pela ficção científica [Lembranças da Terra & Outras histórias de um futuro possível]?
– Ângelo Brea (AB): O meu interesse pela ficção científica vem desde a adolescência. Naquela época lia muitíssimos romances de ficção científica, desde as novelas tipo pulp a obras de grandes romancistas, em especial os clássicos do género. Tudo o que me caía nas mãos. Obviamente, não era a minha única área de interesse, mas lembro-me daqueles romances e novelas com muito carinho, porque sem elas não teria enveredado por estes trilhos.
– PGL: Além da ficção científica, dedicas-te a narrativas de outros géneros. Que trabalhos estão na gaveta “eletrónica” e em quais estas a trabalhar agora?
– AB: Em realidade, Lembranças da Terra e outras histórias de um futuro possível foi apenas uma escolha de todos esses textos que tenho na gaveta. Para dar algo de coerência ao volume, decidi recompilar apenas os relatos de ficção científica. Para outra ocasião ficarão os relatos pertencentes a outros géneros (o histórico, o terror, a intriga, etc…). Também tenho um par de romances rematados, que aguardo poder publicar nuns anos. O primeiro é um texto ambientado na história lendária da Galiza, num tempo de heróis e de deuses, que tem como protagonista Ith, filho de Breogão, da raça dos Gaedhail. O segundo é outro romance histórico, ambientado no Egito da IV Dinastia. (…)”
