Agustín Fernández Paz: “A medida que vou cumprindo anos máis convencido estou de que nesta vida o único que importa é o amor”

Entrevista a Agustín Fernández Paz en Onda Cero Radio:
“Como o protagonista da súa última novela, Agustín Fernández Paz tamén confesa que os afectos e o amor son o único que importa nesta vida na que perdemos moito tempo “no metal”. Pero a diferencia de Agustín, o protagonista da novela [A viaxe de Gagarin] -Miguel Mendiguren- chega a esta reflexión demasiado tarde, cando tan só lle queda doerse polos anos perdidos. Viaxamos á Coruña franquista dos anos 60 a través das lembranzas de Miguel cando se cumpren 50 anos da viaxe de Iuri Gagarin ao espazo exterior. Unha viaxe motivada non só pola nostalxia, senon pola necesidade de honrar a memoria do pai perdido e da nai a piques de falecer.”

Antonio Reigosa: “As revistas orais buscan novos públicos para a cultura”

Entrevista a Antonio Reigosa en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Como surxiu este proxecto das chamadas revistas orais?
– Antonio Reigosa (AR): Modestamente, foi unha idea miña, que lle propuxen no seu día á xerencia da Rede Museística Provincial. O que buscan estas actividades é crear novos públicos para a cultura, ofrecer unha información básica sobre determinados asuntos para espertar a curiosidade e animar á xente a achegarse aos museos, utilizando para iso un formato lixeiro e atractivo. Ás conferencias que se ofrecen son moi curtas, de só dez minutos de duración, e están acompañadas de actuacións musicais, non só para amenizar os contidos, senón tamén porque a música é un elemento fundamental da nosa cultura. (…)
– LVG: ¿Non hai outra forma de acceder a estas revistas orais que non sexa asistindo persoalmente a elas?
– AR: Todas as edicións que se organizaron en Lugo foron gravadas en vídeo e por agora ese material está arquivado. Nalgún momento haberá que decidir o que se fai con esas gravacións, porque estaría ben difundilas en Internet e poñelas ao alcance de todo o mundo. Antes haberá que editalas convenientemente e darlles unha forma atractiva, porque de momento son gravacións en bruto, que non foron montadas nin retocadas de ningunha maneira. Nestes dez anos ofrecéronse conferencias e intervencións de moito interese que sería importante recuperar e divulgar e algunhas teñen un especial valor histórico porque correron a cargo de personalidades culturais que xa faleceron. Agora ben, dámoslle moita importancia ao feito de que estas actividades se ofrezan en vivo e que os espectadores poidan intervir tamén dalgunha maneira, mantendo pequenas conversas cos relatores.”

Propostas con premio: Oenach, de Marcos Abalde, por Ramón Nicolás

Entrevista de Ramón Nicolás a Marcos Abalde, no seu blogue Caderno da crítica:
“(…) Oenach, que resultou gañador da décimo cuarta convocatoria do Premio de Poesía Fiz Vergara Vilariño, cun xurado composto por Cristina Ferreiro, Xavier Rodríguez Baixeras e Miguel Mato Fondo, constituirá a súa próxima publicación. Velaquí un diálogo inspirado neste libro.
– Ramón Nicolás (RN): Até o de agora a súa presenza como autor adheríase ao mundo da dramaturxia. Oenach supón algo máis que un cambio de xénero?
– Marcos Abalde (MA): A mim interessa-me umha literatura dissidente no político e também no género. Que nom se saiba muito bem se foi escrita por umha mulher ou por um homem, se é poesia ou teatro. Como nos ensinam os e as trabalhadoras da outra beira do Mediterrâneo, o melhor que podemos fazer com as fronteiras é saltá-las. (…)
– RN: Daquela, cal é a poesía que máis lle interesa hoxe, como lector e como creador?
– MA: Eu tenho umha simpatia natural pola gente rabuda, por isso admiro umha literatura que seja capaz de se confrontar com o tabu, que questione umha língua danada polo fascismo. Umha literatura que se negue a emigrar, quer dizer, que a sua simples presença implique a revolta. Umha literatura ciente de sermos mais um elo dumha cadeia de geraçons emudecidas. Teresa Moure, Patrícia Janeiro, Olga Novo, Chus Pato, Vanesa Sotelo ou Eva Freixeira som alguns dos nomes que estám a expandir esta fraga indomável.”

Roque Cameselle: “O pequeno mago simboliza o coñecemento baseado na razón contra a superstición da Igrexa”

Entrevista de Montse Dopico a Roque Cameselle en Magazine Cultural Galego:
“Bieito Dubidoso é un neno que é quen de deixar a todo o mundo abraiado cos seus trucos de maxia. Mais as súas habilidades non lle gustan nada ao bispo de Tui, que exerce a tiranía sobre os veciños aproveitando a súa superstición. O pai de Bieito é un comerciante de éxito que tenta lidar como pode coa Igrexa, mais que só recoñece, no fondo, o poder civil. Porque as cousas están a mudar naquel Reino Medieval de Galiza. Disto fala o primeiro dos filmes que proxectará o festival de Cans este ano, O pequeno mago, de Roque Cameselle. Falamos co director desta película, e cos responsables de tres curtas de animación que tamén van poderse ver en Cans, Elizabeth Rodríguez, Iván Fernández e Bruno Martínez.
– Montse Dopico (MD): Primeiro veu o libro e logo a adaptación para cinema. Como foi ese proceso de adaptación? Animouvos a facer a película a boa acollida do libro?
– Roque Cameselle (RC): En realidade, o primeiro foi un guión que se converteu en novela. Despois da novela, fixen un novo guión adaptando a mesma historia aos debuxos animados. O problema principal era unha escena de Sara Homedouro que para os nenos considerábase non procedente. Acaba de saír unha edición especial do libro, que editou Xerais, que inclúe o DVD coa película en galego.
– MD: Querías contar unha historia do esplendor do Reino Medieval de Galicia, afastándote dos tópicos da imaxe dun país escuro, triste… E escolliches Tui. Por que?
– RC: Tratándose de describir unha cidade galega no medievo que puidera representar toda a historia de Galicia naquel tempo escollín Tui pola súa condición de raiana con Portugal e porque en pequena escala reproduciuse todos os avatares daquel reino. (…)
– MD: Yolanda Castaño fai a narración, nas voces hai actores ben coñecidos… Queres salientar algo dese equipo artístico e do técnico?
– RC: Na película, como en todas las de animación tradicional, participaron un monte de persoas, máis de trescentas. Destacar entre eles a xente máis salientable é un labor que se me fai imposible. O Pequeno Mago é ante todo unha obra colectiva.”

Propostas con premio: O que precede a caída é branco, de Oriana Méndez

Entrevista de Ramón Nicolás a Oriana Méndez, no seu blogue Caderno da crítica:
“(…) – Ramón Nicolás (RN): Tras Derradeiras conversas co capitán Kraft e Cero, agora chegará este O que precede a caída é branco. Que recrea basicamente este novo libro?
– Oriana Méndez (OM): Hai un intento de cristalizar o instante previo a que algo se precipite, ese intre que algunha vez vimos pasar axiña, a que se precipite unha folga xeral, o momento anterior a ser concibida pola comunidade e é entón cando non existe posibilidade de retorno.
– RN: Alberga talvez unha modulación distinta das anteriores entregas?
– OM: Non hai unha narrativa, como quizais en Kraft, nin tampouco unha procura, como podería ser en Cero; hai este producirse o capitalismo que nos atravesa e atravesa a miña cidade, Vigo, e provoca poemas como provoca as Marchas da Dignidade. (…)”

Cuestionario Proust: Mariña Pérez Rei

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Mariña Pérez Rei:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– A lealdade?
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A honestidade.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que compartan o seu tempo comigo.
4.– A súa principal eiva?
– A falta de paciencia. Falta moito cuestionario?
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler, escribir, camiñar ou tocar un instrumento.
6.– O seu ideal de felicidade?
– A tranquilidade.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Non ter amigos. Non ser quen de facelos, mellor dito.
8.– Que lle gustaría ser?
– Mellorar o que son sería suficiente.
9.– En que país desexaría vivir?
– Galicia está moi ben.
10.– A súa cor favorita?
– Verde, é a cor mais bela, a cor da esperança. Cántao Cesária Évora.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A rosa amarela loce ben, sen desmerecer outras.
12.– O paxaro que prefire?
– Para comelo ou para oílo cantar? É chanza: a min gústame moito o corvo. Unha vez tivemos un amestrado na casa, de pequenos. Teñen moi mala fama pero son moi elegantes…
13.– A súa devoción na prosa?
– Moitos, non son de grandes ídolos. Mencionaría algún contista preferentemente. Destes que destilan a esencia e te deixan pensando moito tempo.
14.– E na poesía?
– Nas mesmas. Leo de todo. Pódeme encantar tanto ler a Ángel González coma a Symborska ou a Cunqueiro. Son un pouco depredadora nese sentido. Preciso lelos e que me deixen un bo sabor de boca.
15.– Un libro?
– Só un? Difícil, vou citar Opiniones de un payaso, de Böll.
16.– Un heroe de ficción?
– Supermán, xa postos…
17.– Unha heroína?
– A moza xornalista de Supermán.
18.– A súa música favorita?
– Escoito moita música. Agora mesmo talvez me quede con vocalistas femininas de jazz, e tamén escoito moita música galego-afro-luso-brasileira.
19.– Na pintura?
– Non me importaria ter un Dalí pola casa. Nin un Lugrís ou un Laxeiro, é un falar…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Meus pais valen de heroes…
21.– O seu nome favorito?
– Pilar.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A farsa.
23.– O que máis odia?
– A mentira.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– O Ditador.
25.– Un feito militar que admire?
– Só en misións humanitarias…
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A ubicuidade. As veces, ándolle de preto.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
– Rápido. Sen parafernalias nin despedidas. Logo se cadra arrepíntome, pero…
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A decepción nuns casos, noutros un interese desmedido por comprender a vida.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os cualificados de “ humanos”, digamos a covardía, o medo. O talento botado a perder.
30.– Un lema na súa vida?
– Buscar a miña liberdade como persoa.”

Armando Requeixo: “Galicia é, en Díaz Castro, cadro costumista, abeiro vital do poeta e patria asoballada”

Entrevista de Montse Dopico a Armando Requeixo en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): Presentaches hai pouco a túa tese sobre Díaz Castro
– Armando Requeixo (AR): Si. Levaba xa 20 anos recollendo datos, textos, indo a arquivos particulares, revisando o legado dos herdeiros e escribindo artigos e estudos. O meu primeiro contacto con Díaz Castro fora como lector. Cando eu tiña 16 anos, estando en terceiro de BUP, cadrou que Alfonso Blanco estaba preparando un volume de homenaxe a Díaz Castro. Alfonso debía andar desbordado de traballo e pasoulle parte das probas do libro para revisar a Xosé Antón Miguélez. E Miguélez -outro dos cregos de Irima-, tiña entre os seus fregueses a aquel rapaz fedello e curioso coa lingua e a literatura galegas que era eu, e pensou que era boa idea que eu me adestrase con aquelas probas. Lembro aqueles días lendo aqueles artigos que falaban daquel poeta con devoción. E pensei que que grande ignorancia a miña por non ter lido aquel poeta tan maiúsculo. Lin Nimbos, na súa edición orixinal de 1961, e confirmei que era un poeta con maiúsculas. (…)
– MD: Probablemente non habería Díaz Castro poeta, ou sería ben distinto, se non tivese estudado no Seminario de Mondoñedo. Por que?
– AR: Si. Non se entendería a súa poesía se non se contextualiza o seu nacemento nesa Universidade do norte que foi o Seminario de Mondoñedo, co seu ambiente cultural. Eu non coincido coa lectura que se fixo del como un poeta relixioso, ou do catolicismo triunfal como se ten dito. Eu creo que é un poeta da transcendencia, cunha esencia religacional. Hai nel unha visión relixiosa do mundo desde o tradicional, que é o que herda como galego da chaira. Mais iso procesouno, madureceuno coa súa intelectualidade. Non é un poeta pío. O Seminario deulle tamén o dominio do latín e do grego, a súa base para a aprendizaxe das linguas.
E, claro, alí coincidiu con Aquilio Iglesia, que era como un irmán maior para el. Non se facían sombra entre eles. Foi Aquilino quen o animou a que escribise, a que publicase, a que se pretentase a certames… Aquilino presentoulle a Noriega Varela. En Mondoñedo tamén coñeceu a barbería-ateneo de Manuel Ledo, o ‘Pallarego’, que era o centro da vida cultural oficiosa de Mondoñedo. Por alí pasaron Cunqueiro, Francisco Fernández del Riego… Xosé Díaz Xácome e Aquilino introducen a Díaz Castro no faladoiro daquel barbeiro filántropo. (…)
– MD: Dixeches que era un clásico moderno. Por que?
– AR: Clásico pola súa voz atemporal. Hai outros autores doutros tempos que, se os les hoxe, notas que a súa voz quedou acartonada. Pois con el non pasa isto. Non pasa de moda. Moderno pola súa contemporaneidade, que é fondamente nosa. Non é un ruralista de primeiros de século, aínda que é telúrico. Conseguiu ir á esencia do pobo. (…)”

Cuestionario Proust: Xesús Rábade Paredes

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xesús Rábade Paredes:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O inconformismo e a rebeldía. A lealdade a uns poucos amigos.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A fidelidade ao que se propugna e a intelixencia creativa.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Correspondencia ao que agardan de min.
4.– A súa principal eiva?
– A excesiva confianza na utopía e nos soños.
5.– A súa ocupación favorita?
– A agricultura e a cultoescritura. Nunca a pose de escritor.
6.– O seu ideal de felicidade?
– A harmonía ecolóxica, a fluidez coa xente e co contorno, cuestión difícil neste perpetuo exilio.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A falta dos que quero.
8.– Que lle gustaría ser?
– Cidadán libre nun país polo seu, que non é o caso.
9.– En que país desexaría vivir?
– Neste coas condicións que deixo expostas.
10.– A súa cor favorita?
– A dunha paisaxe con abidueiras e a da paz calma das Rías.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A rosa de cen follas.
12.– O paxaro que prefire?
– O paporrubio e o merlo.
13.– A súa devoción na prosa?
Cunqueiro, Doris Lessing…
14.– E na poesía?
– T. S. Eliot, Rilke, Hölderlin, Leopardi, Rosalía…
15. – Un libro?
Follas Novas.
16.– Un heroe de ficción?
– Don Quixote.
17.– Unha heroína?
Branca de Loboso, que é María Soliña.
18.– A súa música favorita?
– Clásica e jazz.
19.– Na pintura?
– Goya.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Os homes e mulleres que viven sen posibles. Todos os desherdados da fortuna.
21.– O seu nome favorito?
– Helena.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A mentira. A actitude tramposa do trepa e do logreiro.
23.– O que máis odia?
– A falsidade e a incoherencia.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler e todos os secuaces que foron e que son.
25.– Un feito militar que admire?
– Algún levantamento de Galicia (Irmandiños, Carral) contra os que nos aplastan.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Faltan tantos…
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Cabo dos meus, en pleno uso das miñas facultades.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– O sosego, pero custa mantelo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– A estupidez por inconsciencia ou ignorancia.
30.– Un lema na súa vida?
– A solidariedade cos que sofren.”

Cuestionario Proust: Vicente Araguas

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Vicente Araguas:

«1.– Principal trazo do seu carácter?
– Sosego.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O ir amodiño.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que non se me alteren (ou desasoseguen).
4.– A súa principal eiva?
– O insomnio crónico.
5.– A súa ocupación favorita?
– Supoño que ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Estar diante dunha paisaxe de neve, en boa compaña (máis ben silenciosa), e un libro e un caderno á man.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Perder aquela a quen máis quero.
8.– Que lle gustaría ser?
– Xogador de fútbol (do Racing de Ferrol). Bailarín (de claqué).
9.– En que país desexaría vivir?
– Italia, Escocia, Portugal, Illas Canarias (Lanzarote).
10.– A súa cor favorita?
– Branco.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A de Alexandría (“colorada de noche, blanca de día”).
12.– O paxaro que prefire?
– O carrizo.
13.– A súa devoción na prosa?
– Dickens, Eça de Queiroz, Galdós, Blanco-Amor.
14.– E na poesía?
– Quevedo, Rosalía, JRJ, Neruda, CEF, Seamus Heaney.
15.– Un libro?
Veinte poemas de amor y una canción desesperada.
16.– Un heroe de ficción?
– Charles Bovary.
17.– Unha heroína?
– Emma Bovary.
18.– A súa música favorita?
– A romántica (Schubert, Chopin, Schumann). O rock ecléctico: Beatles, Dylan.
19.– Na pintura?
– Giorgione, Velázquez, Vermeer, Goya, Manet.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Don Manuel Azaña y Díaz.
21.– O seu nome favorito?
– Andrea.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A lalitalia.
23.– O que máis odia?
– A envexa.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler, Stalin, os Jung. ¡E Franco!
25.– Un feito militar que admire?
– A defensa de Madrid, novembro de 1936.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Pés lixeiros para a danza.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Logo de facer o amor, sen darlle problemas a quen comigo veña de estar ou estea aínda.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Sosegado.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os implícitos ao feito de amar, no senso lato do verbo.
30.– Un lema na súa vida?
– “Legere et nivere”.