Arquivo da categoría: Entrevistas
Antonio Reigosa: “Debemos actualizar a tradición”
Desde Xerais:
“Radiofusión publicou unha entrevista con Antonio Reigosa sobre O aprendiz do home do saco, o seu novo álbum infantil. A entrevista pode escoitarse aquí.
Un rapaz de hoxendía, fillo do seu tempo, non conta con moitas opcións profisionais, nen é moi bó estudiante. O seu pai só lle pode ofrecer o seu oficio. A realidade porálle os pés no chan e a cabeza no saco. Antonio Reigosa explica así a sipnose do seu libro O aprendiz do home do saco, unha reflexión que trata de conectar a tradición con situacións posibeis na realidade.”
Parlamento das Letras: Fran Alonso
Entrevista de Armando Requeixo a Fran Alonso no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Fran Alonso (FA): Á literatura galega fáltanlle dúas cousas fundamentais para garantir o seu futuro, e non teñen nada que ver co propio proceso creativo: un estado que a apoie e lectores/as. E a existencia do primeiro non implica necesariamente a existencia do segundo. En primeiro lugar, á literatura galega fáltalle un estado que a apoie, que lle dea entidade administrativa, que a visibilice fóra das nosas fronteiras e que a prestixie dentro, e dígoo á marxe de calquera consideración ideolóxica. Se tivésemos un estado, o estatus do que gozaría a nosa literatura sería infinitamente superior. En segundo lugar, á literatura galega fáltanlle lectores e lectoras, e ese feito crea unha atmosfera de permanente decepción no ámbito da creación literaria e impide unha verdadeira correlación de forzas, amais de imposibilitar a profesionalización dos escritores e escritoras que o desexan. Non obstante, as posibilidades de medre para a literatura galega son enormes, porque só un 20% dos lectores galegos len na nosa lingua (polo tanto, potencialmente poderiamos incorporar para a literatura galega un 80% de persoas que xa son lectores/as en castelán). Evidentemente, este feito está directamente relacionado coa situación sociolingüística de Galicia.
No referido ao ámbito da creación literaria, creo que historicamente o que máis acusa a literatura galega é a falta de humor, e seguramente neste momento precísao máis ca nunca. O país da retranca, cun humor tan de seu, debe trasladar ese sentido do humor socialmente compartido á literatura. O problema principal é que, con frecuencia, aos escritores nos resulta difícil asumilo debido ás circunstancias que vivimos. Pero é un importante reto pendente. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– FA: Hoxe por hoxe, o que máis me preocupa é a terrible fenda, ese enorme desnivel, que existe entre a indiscutible calidade e a ambición literaria dos escritores e escritoras galegos e a resposta da sociedade ante a creación literaria na nosa lingua. O abismo é tan enorme que ás veces resulta profundamente desmotivador para unha literatura rica, plural e competente como a nosa. E eu, que pola miña profesión manexo cifras constantemente, convivo con ese feito a diario. Actúa como un lastre que impide a normalidade —malia que aparentamos vivir nela— e crea unha reiterada sensación de decepción nos escritores e escritoras. Evidentemente, o problema non está na literatura que se produce, senón na lingua na que se produce esa literatura; pero o futuro da literatura galega está inevitable e inseparablemente ligado ao futuro da lingua. Cando o goberno galego do PP está a lexislar contra a lingua galega (si, contra a lingua galega, por acción ou por omisión) tamén está a lexislar contra a literatura galega, contra o teatro, contra a industria cultural, contra toda a cultura galega, en definitiva. Agora ben, o problema da lingua (tamén transmitido á literatura) non é un problema conxuntural (conxuntural é a presenza dos depredadores do PP no goberno), senón un problema estrutural, que padecemos desde finais da Idade Media, e a súa solución está inevitablemente ligada a unha decidida vontade de cambio do pobo galego que supoña unha ruptura histórica, vontade que, polo de agora, non se albisca. (…)”.
Breizh, de Miro Villar
Entrevista a Miro Villar en Fervenzas Literarias:
“- Fervenzas Literarias (FL): A primeira dúbida á que se enfronta o lector que se achega a este libro é se estamos ante un libro de haikus ou ante un libro de viaxes. En Breizh a viaxe consiste en transitar polo haiku ou é o haiku quen nos convida -non tanto a facer a viaxe- senón a vivir a viaxe?
– Miro Villar (MV): En Breizh hai dúas viaxes: a primeira delas sería unha viaxe física á Bretaña realizada a través do Seminario de Estudos Comarcais da Costa da Morte. Trátase dunha serie de viaxes que nos levan polas diferentes fisterras atlánticas e desta volta tocaba pola Bretaña.
Esa sería a viaxe física, pero logo está a viaxe literaria, que ten moito que ver coa nosa propia tradición. A Bretaña é un territorio que un galego e unha galega senten como moi próximo. A influencia de Bretaña é moi evidente tanto na literatura medieval galega como na contemporánea. Velaí está o libro de As cruces de pedra na Bretaña de Castelao ou a obra de poetas máis recentes, como Olga Novo. Porén, a min o libro que máis me inspirou para escribir Breizh foi Laio e clamor pola Bretaña de Manuel María.
A razón pola que foi escrito en haiku é posterior á viaxe. Nun congreso de escritores celebrado en Coimbra coñezo ao poeta coimbrense António Jacinto Pascoal. Pascoal estaba facendo unha antoloxía do haiku mundial para traducila ao portugués e solicitoume información sobre autores galegos que cultivasen o haiku en Galicia, ao que eu lle respondín que non había moita cousa e faleille de Uxío Novoneyra e de Ricardo Martínez-Conde.
Jacinto Pascoal insistiume de que tiña que escribir un libro de haikus. Entón, no transcurso desta viaxe a Bretaña, onde non tes moito tempo de escribir, onde o único que fas son anotacións breves e concisas, a estrutura de haiku amoldouse a esa brevidade e concisión que eu precisaba. (…)
– FL: No limiar Xosé María Lema indica que este libro nace dunha xeira de viaxes polas fisterras atlánticas. Por que deterse en Breizh en lugar doutras fisterras percorridas polo Seminario de Estudos Comarcais da Costa da Morte como Cornualles, Eire …?
– MV: Esta viaxe tiña un substrato e unha vinculación moi importante coa nosa tradición literaria e cultural. Todos eses sitios que ti ves de nomear evidentemente tamén son fisterras atlánticas, pero a min apetecíame poetizar Bretaña, principalmente por iso que veño de te comentar, por ser partícipe dunha tradición cultural e literaria que ven dende atrás. Evidentemente tamén hai unha vinculación de Galicia con outras terras, como con Irlanda, por exemplo. Pero é sen dúbida moito menor que con Bretaña. (…)”
A tradución ao galego. Entrevista a Xavier Senín
Francisco X. Fernández Naval: “A novela ten un papel fundamental na recuperación da memoria das colectividades que non puideron contar a súa historia”
Entrevista de Montse Dopico a Francisco X. Fernández Naval en Praza:
“(…) – Praza (P): Hai algunha conexión entre A noite branca e a túa anterior novela O bosque das antas, como nomes que aparecen nas dúas. Por que?
– Francisco X. Fernández Naval (FFN): Pois pola vontade de recuperar nomes, espazos… Quería ampliar e darlle máis perspectiva a un espazo que xa tratara literariamente. Por iso hai continuidade en personaxes como os de Claudio ou Encarnación.
– P: A técnica narrativa non é fácil: vanse alternando as voces… Por que optaches por esta estrutura?
– FFN: Falan en primeira persoa María Luísa, a nai de Alfredo, e Marcos, que é quen reconstrúe a súa historia e a do seu fillo. Despois hai 24 personaxes que narran o que lles ocorre a outros. Non foi dado dar coa estrutura axeitada para a novela. De feito pelexei moito con ese aspecto. Levaba xa dous anos dándolle voltas: un día dinlle un ultimato e entón pensei na estrutura que ao final levou, que creo que permite distinguir ben as voces. Pretendín ademais que se notase ben a diferencia, utilizando estilos distintos segundo quen fala. O narrador do fronte de batalla conta as cousas do modo máis obxectivo posible. María Luísa adopta un ton subxectivo, e Marcos dialoga con alguén, que pode ser o lector. E logo están tamén as cartas de Alfredo. (…)
– P: E iso é o que nos contan tamén eses 24 personaxes, voces que falan a través de outras.
– FFN: Son personaxes distintos, e para construílos apoieime na xente que coñecín na viaxe que fixen en autocaravana percorrendo o mesmo camiño que fixo a División Azul no 1941. No certificado de servizos de Alfredo está o nome das batallas nas que se distinguiu e, claro, eu tiña que ir alí. A verdade é que tiña reparos en contar escenas de guerra. Eu vin moito cinema bélico e tiña medo de acabar facendo un refrito de películas de guerra. Por iso tratei de documentarme ben: como loitaban os rusos e os alemán… Non quería traizoar as emocións que pode sentir un soldado, e eu nunca estiven nunha guerra así que tiña que averiguar como se sentían… O de poñer eses 24 personaxes como elementos intermedios entre os soldados e eles foi un xeito de conseguir un distanciamento, sen perder a emoción. Son personaxes que contan o que ven. (…)”.
Parlamento das Letras: Suso de Toro
Entrevista de Armando Requeixo a Suso de Toro no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Suso de Toro (SdT): A literatura galega ten mudado moito desde que eu comecei a publicar, de modo que críticas ou consideracións que fixen nos anos oitenta (algunhas recollidas en F. M., Edicións Positivas) hoxe xa non serían tan pertinentes. En galego escríbense na actualidade cousas moi diversas e con moita liberdade. É unha literatura interesante e viva. O que non ten é o que non está nas súas mans, o que non lle dá o país: apoios. Carece de atención nos medios de comunicación, puramente colonizados, e do apoio do poder político: nunca o tivo. Nunca. Nin sequera o goberno bipartito na Xunta permitiu que a literatura na nosa lingua chegase á sociedade. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– SdT: Cando S de T comezou a publicar tiña tamén a intención de modificar esteticamente e tamén na ideoloxía subxacente e mesmo modificar as relacións cos lectores, encontrar outro público non necesariamente ideolóxico. Non se entenden libros dos oitenta como Caixón desastre, Polaroid, Land Rover e Ambulancia se non é desde eses presupostos. Nin tampouco se poden entender as actitudes públicas do S de T. Hoxe vexo que mudaron esas cousas, o que si que gañamos e logo perdemos foi o público lector. Alguén terá que pararse a analisar por que nos anos noventa e principios da década do dous mil se foi construíndo un público para a literatura galega e hoxe semella estar case perdido. (…)”.
Os escolares galegos premian ao muxián Rivadulla Corcón
Entrevista a Xosé Henrique Rivadulla Corcón en La Voz de Galicia:
“”Este premio debe considerarse para todos os muxiáns de ben, porque está escrito coa inspiración da lenda da Furna da Buserana, a lenda nacional dos muxiáns, e porque está tecido cos vimbios da cultura propia de Muxía, e por suposto de toda a Costa da Morte». Desta forma tan poética e tan propia del, agradecía o escritor muxián Xosé Henrique Rivadulla Corcón as primeiras felicitacións polo seu novo premio literario, o Frei Martín Sarmiento, que acadou pola novela O noso amor será eterno. Un galardón que gaña por cuarta vez e que recoñece as mellores obras publicadas durante os dous anos anteriores a xuízo dos escolares galegos. «Este tipo de recoñecementos son moi satisfactorios, porque están referendados polos propios lectores, que amosan deste modo que lles gusta o que escribiches», explicaba o autor, que recibiu o premio na Festa da Lingua, celebrada o mércores no Pazo da Cultura de Pontevedra.
Rivadulla Corcón, que acadou a recompensa na categoría de 3.º, 4.º e Bacharelato, amosouse especialmente contento porque, segundo explicou, O noso amor será eterno, incluído na colección Fóra de Xogo de Edicións Xerais e publicado a finais do 2011, é a súa obra máis muxiá e persoal. «É unha novela moi especial para min, porque está baseada na cultura da miña vila. Parte da lenda da Furna da Buserana e fala da forma de ser e da cultura muxiá, o mar e algo central na historia e incluso penso que ten certo valor etnográfico, porque recolle, por exemplo, xoguetes da miña infancia, a importancia do máis alá na cultura galega o a importancia da solidariedade entre as xentes do mar», contaba Rivadulla Corcón. (…)”.
María Reimóndez: “Os feminismos son unha corrente que analiza toda a sociedade”
Vídeo da entrevista a Yolanda Castaño e Mercedes Queixas na presentación de Forked Tongues en Dublín