Parlamento das Letras: Medos Romero

Entrevista de Armando Requeixo a Medos Romero no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Medos Romero (MR): Eu creo que o que máis precisa a nosa literatura é visibilidade social: estar nos escaparates das librarías, estar na televisión e nos medios de comunicación en xeral, en definitiva, formar parte da sociedade. Podería dicir tamén que precisa apoio institucional, mais que podemos agardar dun goberno que rexeita a normalización do idioma no que se escribe a nosa literatura? En canto ao propio contido da literatura, o que creo que lle sobra é aquela escritura que se elabora á marxe da vida, porque neses casos o texto non ten o pulso necesario e acaba por caerlle das mans ao lector. (..)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– MR: Penso que en calidade nada temos que envexar a outras literaturas, mais o noso problema é que a literatura galega precisa tamén, ademais de autores e de libros, de lectores. E aí imos para atrás. Por iso é tan imprescindíbel e valioso o traballo constante que ti e outras persoas estades a levar a cabo para facer visíbeis as nosas letras e para favorecer o interese polas obras que se escriben en galego. Nunca vos poderemos pagar o voso labor pola difusión da literatura galega. (…)”.

Conversamos con… Ilustradores galegos

Desde Fervenzas Literarias:
“(…) – Fervenzas Literarias (FL): Tamén é de agradecer a internacionalización de editoras que dan unha especial importancia a libros onde o ilustrador ten o mesmo valor que o escritor, como OQO ou Kalandraka, por exemplo.
– Kiko da Silva: Kalandraka, e posteriormente OQO xunto a outras editoriais que se sumaron ao álbum ilustrado, cambiaron o mundo da literatura infantil e xuvenil e da ilustración en Galicia. Ata que Kalandraka asentou a súa proposta de facer álbums ilustrados fora do circuíto educativo, onde estaban os “libros recomendados”, cando principiou a facer libros para o seu consumo como lecer, a ilustración en Galicia estaba nun estado imberbe. Agás contadas excepcións só existían coleccións moi pechadas, coa imaxe supeditada ao texto e unha alarmante precariedade de técnicas e estilos.
– Xosé Tomás: Algo semellante aconteceu coa narrativa infantil algúns anos antes. Teño falado con autores como Paco Martín, Agustín Fernández Paz ou Xabier P. DoCampo, mestres de profesión todos eles, que dicían que no seu momento non atopaban materiais dignos en galego para os cativos. Eles cubriron a súa vocación de escritores por necesidade de mercado. Velaí a relación, por mor dese baleiro, entre escritores e escola e escola e escritores. Iso que sucedeu coa narrativa extrapolouse á ilustración. Por sorte nestes intres o noso traballo xa traspasou ese mundo da escola, tanto a nivel narrativo como a nivel ilustrador.
– Ana Santiso: Penso que todo isto axuda a normalizar a ilustración como profesión, iso é bo para nós. (…)”

Francisco X. Fernández Naval: “Houbo persoas que sandaron as súas feridas coa miña novela”

Desde Xerais:
“O Diario Cultural da Radio Galega emitiu unha entrevista de Anxo Quintela con Francisco X. Fernández Naval sobre a súa nova novela, A noite branca, que conta a historia dos galegos que participan na Segunda Guerra Mundial a través da División Azul. Para Francisco Fernández Naval, o personaxe da María Luísa, que aparece na fotografía da portada, foi o que o impulsou a escribir esta obra, onde ficción e non ficción se dan a man para crear un tecido literario intenso e longo. Así mesmo, na entrevista, o autor confesa que houbo persoas que leron a novela e que, grazas a ela, lograron sandar feridas persoais que mantiñan aínda abertas. A entrevista pode escoitarse ou descargarse aquí en mp3.”

Xavier Alcalá: “O castrismo mitificou Sierra Maestra sendo moito máis decisiva a loita urbana”

Entrevista a Xavier Alcalá en Diario de Ferrol, desde Galaxia:
“- Diario de Ferrol (DF): Unha vez máis novela [Verde oliva] uns feitos cargados de historia.
– Xavier Alcalá (XA): Mantiven moitas entrevistas coa protagonista, Juana Maseda, e cheguei a un pacto para facer unha novela, cambiando nomes, pero os feitos son reais. O proceso é semellante ao que fixen sobre a triloxía sobre o movemento evanxélico en Galicia. (…)
– DF: Como foi esa loita urbana?
– XA: Investiguei a través de varias fontes e en Miami chegaron a darme un dato que pode ser esaxerado pero é significativo: as baixas de Batista en Sierra Maestra foron de 200 persoas, mentres que nas cidades foron de 20.000. O dato deumo en Miami Luis Conte Agüero, a quen nos anos da revolución Fidel chamaba “mi hermano Luis”. Logo ao castrismo interesoulle aumentar a importancia da loita nas montañas. (…)
– DF: Como está a ser a recepción de Verde oliva?
– XA: Extraordinaria. Teño que dicir que a novela está escrita en galego pero enseguida ma pediron para editar en castelán para libro electrónico e a Juana Maseda interesáballe que saíse tamén en castelán para que lle chegara a nova a Fidel. Tamén tivo repercusión en Puerto Rico, onde hai moitos revolucionarios cubanos. (…)”.

Parlamento das Letras: Arcadio López Casanova

Entrevista de Armando Requeixo a Arcadio López Casanova no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Arcadio López Casanova (ALC): Vaille sobrando —paréceme— certa produción de literatura mol, obras light e funxibles (de usar e tirar), ó servizo de modas pasaxeiras. Fáltalle —e é unha falla importante— un panorama crítico rigoroso que, de verdade, estableza verdadeiras xerarquías e valores estético-literarios. Nin todo vale, nin todo vale o mesmo. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– ALC: Coido que ten un desenvolvemento importante en todos os xéneros e formas, pero fáltalle aínda abrir fronteiras, ter incidencia e representación fóra dos nosos lindeiros. Un sistema literario no só se ten que fortalecer internamente, senón tamén de cara ó exterior. Nese sentido, habería que potenciar moito as traducións (moi selectivas) a outras linguas (español, francés, inglés…) e potenciar —en ámbitos universitarios de fóra— as investigacións críticas sobre os nosos mellores e máis representativos autores.”

Reliquias e paixóns de Agustín Fernández Paz: os seus pasos, por Santiago Jaureguizar

Desde Xerais:
El Progreso e Diario de Pontevedra publicaron unha reportaxe de Jaureguizar sobre Agustín Fernández Paz seguindo as pegadas de O rastro que deixamos:
A mocidade en Vilalba non se mide por anos, senón por muíños. O río Madanela rodea a vila nunha aperta que nunca dá pechado, polo que os veciños aproveitaron para ubicar muíños: Os Novos, Os Pasos, O Rañego e Os Freires. Os nenos aproveitaban o lecer do verán para bañárense nos Novos. Logo de cambiarlles a voz, obtiñan o permiso dos maiores para frecuentar Os Freires nas tardes de calor.
Agustín Fernández Paz aprendeu a nadar no río, algo que prepara para a vida, porque se consegues manterte a frote sen axuda do sal mariño tes avanzado grandes pasos na madureza. (…)
Autor de máis de cento e medio de novelas e ensaios comenta divertido que «ás veces» todos estaban na casa lendo, «os pais e os tres fillos». Especialmente lector era o proxenitor de Agustín Fernández Paz, quen «chegaba da carpintería e collía o libro, de xeito que sentaba con el na mesa tendo que escoitar a rifa da miña nai». Tan feroz era a súa paixón pola letra impresa que Fernández Paz aínda conserva «un exemplar de Cien años de soledad con manchas de sangue», porque o pai estaba lendo «no momento que morreu de leucemia». (…)
Dende hai décadas, Agustín Fernández Paz organiza a súa sesión de cinema na casa de Vigo para as dez da noite. Ese rito correspóndese cunha paixón prendeu nel na infancia, cando empezou a frecuentar as salas da Vilalba natal e quedou fascinado pola sétima arte. Paseando agora pola vila, párase diante dun edificio con grandes cartelóns, coma aqueles que anunciaban as grandes producións do cinema clásico, aínda que agora soamente se laie: «É ridículo mirar este cine», asegura ollando un edificio de nova fábrica e de varios andares no que se convida a facerse coas últimas ofertas e oportunidades en pisos. O escritor explica que alí estaba o Cine Vilalbés. (…)”.

Xosé Luís Méndez Ferrín: “Cos orzamentos actuais a Real Academia quedará estrangulada”

Entrevista de Camilo Franco a Xosé Luís Méndez Ferrín en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Cal é a situación da Real Academia Galega?
– Xosé Luís Méndez Ferrín (XLMF): A Real Academia está estrangulada. Coas cifras que se ofrecen nos orzamentos da Xunta non podemos manter os seminarios, nin a comisión de toponimia, nin poderemos seguir actualizando o dicionario en web, nin asumir a edición en papel. Coas orzamentos actuais a Academia quedará estrangulada e non poderá asumir os cometidos que ten asignados por lei. (…)
– LVG: ¿A RAG é a academia co orzamento máis humilde das peninsulares?
– XLMF: Igual o problema é ese. Que pensan que o galego é un idioma humilde que non precisa máis e que non merece máis. Que os galegos non merecemos outra cousa. Efectivamente, a RAG é academia co menor presuposto de todas a que hai na Península e isto xa di moito da situación na que estamos. Creo que temos que entender que Galicia non é Murcia.”