Arquivo da categoría: Entrevistas
Afonso Becerra, dramaturgo: “Prefiro as luces de Becerreá que as de Vigo”
Entrevista a Afonso Becerra en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Que é o Pandrama?
– Afonso Becerra (AB): O pandrama, así mesmo, vai máis aló do que entendemos por un drama clásico, sería máis ben o posdrama. Escollín este nome para o libro porque o certo é que a pandemia de covid-19 foi un drama para todos nós, e quixen xogar co seu significado. Non houbo ninguén que puidese escapar do pandrama. Trátase dun libro breve de contos con pezas teatrais. (…)
– LVG: Como ve o panorama cultural no eido rural?
– AB: Está todo un pouco adormecido, pero é certo que cada vez hai máis asociacións, como Rente o Couce, As Candelas ou Abrente en Ancares, que fan moito por manter viva a cultura. Eu mesmo alucinei coa decoración de Nadal deste ano, porque é todo artesanal. Eu, que vivo en Vigo, o parque temático das luces, prefiro antes as de Becerreá. Teñen máis identidade. (…)”
Juan Tallón: “A esencia da xuventude é pensar que nada vai poder contigo”
Entrevista a Juan Tallón no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Un grupo de estudantes fan unha festa na súa casa en Lyon, cando de súpeto, o edificio salta polos aires. É o comezo de Rewind, unha novela que trata de rebovinar o acontecido esa noite, desde diferentes ángulos. Unha exploración dos personaxes e dos feitos, despois dese suceso. Foi un éxito en castelán e agora Rewind está en galego editada por Kalandraka, nunha tradución feita polo propio autor con algún pequeno cambio. A entrevista pode verse aquí.”
Luz Campello: “Miña nai sempre me di ‘aínda non creo que esteas viva'”
Entrevista a Luz Campello en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Cal é o botín das piratas?
– Luz Campello (LC): Ufff… Foi difícil buscar o título… O botín das piratas é a ganancia das derrotas. Hai que pasar por naufraxios para conquerilo, de aí a referencia ás piratas, en feminino, que tamén me custou. O botín é ese beneficio entre comiñas, iso que sacas e aprendes co feito de vivir. Porque vivir é realmente moi arriscado. Como vulnerables que somos, os seres humanos estamos sometidos a moitos riscos e moi sós, moi na intemperie. Nese camiñar esta é unha obra máis de madurez, porque xa tes un percorrido. Nese camiñar tento sacar certa estratexia, situarme nun sitio onde non me arrastre. Ao final é a procura da supervivencia e da resistencia para sobrevivir.
– LVG: Con dous cancros nas costas dende moi nova, a perspectiva cambia, non?
– LC: Si. O primeiro cancro foi con 33 anos. Ó traballar en saúde xa estás máis preto do sofrimento e a fraxilidade. No meu caso logo pasou por min e de forma repetida. Curiosamente, chegas a esquecerte, pensas «foi un episodio e xa está», e ocórrenche cousas moi bonitas, vidas, fillos… Pero en calquera momento te volve sorprender. Os temas de saúde son os máis difíciles de afrontar, pero logo hai outros…
– O seu poemario é de esperanza?
– LC: É un libro esperanzador e con moita forza, saes adiante pasando por eses camiños. É posible saír e saes feliz. Esta non é só a miña experiencia, é a de miles de persoas, practicamente de todas as persoas, unhas dunha forma máis consciente e outras non. Isto pódese vivir coma unha completa desgraza ou dicir «eu estou aquí e estou viva». Miña nai recórdamo todas as veces que a chamo. Sempre me di «aínda non creo que esteas viva». Vivimos e non somos conscientes da sorte de estar vivos. Miña nai é como un testemuño que me recorda que puiden non estar aquí. E claro que tiven moitísmo medo, por perdas familiares, pero miña nai me recorda o feliz que teño que ser, e a sorte que teño eu, que ten ela e que teñen os meus fillos. Sempre mo di. Non, o libro non é negativo. É moito máis. Nun poema falo das vendas que imos poñendo, das cousas que temos que construír, de facer casas… Pero se non percibimos as feridas tampouco percibimos os bicos. (…)”
Ledicia Costas: “Quería tratar o tema da ludomanía dende unha perspectiva ampla”
Entrevista a Ledicia Costas no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“”Oxalá a vida funcionase así, cunha bandada de paxaros que aparecen cando necesitas reconstruírte e volver a empezar”, son palabras de Nana, unha das personaxes que poboa a nova novela de Ledicia Costas: A lebre mecánica. Con esta obra, coa que gañou, por terceira vez o Premio Lazarillo. A entrevista pode verse aquí.”
Rocío Leira: “Creo que a literatura debe ter tamén unha función social”
Entrevista a Rocío Leira en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FV): Ti es matemática, pero neste libro atopamos referencias á filosofía e cantidade de xogos nemotécnicos, as letras e as ciencias están máis preto do que pensamos?
– Rocío Leira (RL): Letras e ciencias, a pesares do tópico creo que están intimamente relacionadas. Foron moitos os matemáticos que ó longo da historia destacaron no mundo dos libros: Lewis Carroll, Echegaray… En Cicuta para dous trátase o tema da filosofía e malia que matemáticas e filosofía poidan parecer disciplinas diametralmente opostas, en realidade, ambas están moi ligadas, pois nas dúas se traballa coa mesma materia prima: os pensamentos. En ambas, a razón, o sentido crítico e a abstracción son elementos esenciais, polo que mesmo se podería decir que lonxe de seren disciplinas opostas, ambas se complementan á perfección.
– FV: E como marca (se é que o fai) a matemática na forma de escribir? Moitas revisións? Búsqueda de exactitude?
– RL: Son matemática vocacional e para min a miña profesión é moito máis que un modo de gañarme a vida. No meu caso as matemáticas representan un modo de ser e de estar no mundo, unha maneira particular de entender a vida. Polo tanto, resulta case inevitable que esa paixón non se traslade a todo o que fago, incluída a miña faceta literaria. Creo que nos meus escritos se adiviña sempre un certo matiz matemático e o emprego da lóxica ten un papel protagonista.
No caso de Cicuta para dous non ía ser menos, e nas súas páxinas transmítese unha defensa acérrima do pensamento e da reflexión como ferramentas indispensables para conducirnos pola vida.
– FV: E nese caso, como marca a filosofía?
– RL: Son unha gran lectora de filosofía, e malia que carezo de formación nese eido, adoro esa disciplina. En Cicuta para dous trato de transmitir ese gusto polo oficio de Sócrates pois considero que nestes momentos a filosofía é máis necesaria ca nunca. Rodeados como estamos de falacias, fake news e posverdades, penso que é imprescindible desenvolver un sentido critico para analizar todo o que está acontecendo e para protexernos da manipulación á que nos vemos sometidos dende todos os estamentos da sociedade. (…)”
Entrevista a Marilar Aleixandre e Xesús Fraga: “Queremos esquecer que en Galicia houbo fame, que a xente emigrou”
Entrevista de Héctor J. Porto a Marilar Aleixandre e Xesús Fraga en La Voz de Galicia:
“(…) «Sen memoria estamos incompletos. Pero lembrar é algo que ás veces suscita críticas, e percibes rexeitamento cando falas de cousas do pasado que non son bonitas. As experiencias que enfrontan tanto a novela de Xesús Fraga como a miña son moi duras. E queremos esquecer que en Galicia houbo pobreza, fame, que a xente tivo que emigrar, que houbo cárceres, que as mulleres morrían porque tiñan que abortar clandestinamente… Isto varríase debaixo da alfombra». Defende así a escritora galega Marilar Aleixandre (Madrid, 1947) a necesidade de recordar: «Hai que mirar cara atrás para poder saber quen somos, de onde vimos, e explicar o noso presente». E ese exercicio de indagación é o que pon en marcha en As malas mulleres (Galaxia, 2021), novela na que rescata o penal coruñés de mulleres da Galera e coa que vén de gañar o Premio Nacional de Narrativa, cobizado trono no que releva a outro galego, o xornalista de La Voz de Galicia e narrador Xesús Fraga (Londres, 1971), e a súa novela autobiográfica Virtudes (e misterios) (Galaxia, 2020), na que fai outro tanto ao reconstruír a historia da súa avoa na emigración.
Reunidos ambos os dous no Museo Santiago Rey Fernández-Latorre, analizan un recoñecemento que vén de fóra -que se suma ao que acadaran tamén de maneira sucesiva co Blanco Amor– e achega unha desexable visibilidade ás súas obras, vinculadas tamén pola súa tradución ao castelán no selo aragonés Xordica (a de Aleixandre chegará ás librarías nunhas semanas).
A pobreza, a fame, a falta de instrución… Volve sobre o pasado Fraga, que anota que na casa onde vivían nos 50 a súa nai e as súas tías a cociña era de leña e ían por auga á fonte coa sella. A maiores, razoa, lastraba a falta de expectativas. «Ti estás nesa clase social e xa dende dentro interprétase que non hai forma de saír de aí, como unha condena. As miñas curmás e mais eu fomos os primeiros universitarios da familia, non porque os anteriores fosen máis parvos, ou nós máis listos, é que a eles nin se lles pasaba pola cabeza pensar que alguén da familia estudase: eles sabían que o seu papel era traballar no que puidesen e traer á casa un aporte económico, non había opción». Por se fose pouco, a emigración foi o medio que a súa avoa tivo para superar o estigma de muller abandonada polo home, porque «iso era unha tacha como o era a das nais solteiras, ás que marchar lles permitiu empezar de novo e sacar adiante aos seus con dignidade e con cartos». (…)”
Carolina Rubirosa e César Morán: “Os trovadores partían da tradición oral das mulleres”
Entrevista a Carolina Rubirosa e César Morán na Televisión de Galicia:
“Recuperarmos cantigas da lírica medievais que foron escritas hai máis de 700 anos. Agora cobran vida no proxecto Soldadeiras de Carolina Rubirosa. Versos de João Mendes de Briteiros abren o disco, un soño con ritmos vangardistas e coa colaboración do tamén músico César Morán. A entrevista pode verse aquí.”
Elba Pedrosa: “O máis importante para crear é o amor”
Entrevista a Elba Pedrosa en El Correo Gallego:
“(…) – El Correo Gallego (ECG): A túa vida é para non aburrirse. A cantas cousas te adicas?
– Elba Pedrosa (EP): Esa palabra non a coñezo, nin a quero! Pero tampouco son tantas cousas, non o vexo así. Todo o que fago forma parte do mesmo universo, o de “contar historias”. Levo contándoas desde pequena, na casa, na escola, só que agora dei coas linguaxes máis acaídas para min. Gústame moito aprender, teño moitas inquedanzas e tento facer todas as cousas que me dan a vida e me ilusionan. Sen ilusión non paga a pena, porque non habería compromiso nin tampouco implicación.
– ECG: De todas elas, cal prevalece?
– EP: Sen dúbida a escrita e a televisión están entre todas as miñas querenzas maiores. Eu sabía de sempre que por estes lares andaba a resposta, a realización persoal, pero ata hai uns poucos anos non tiven a afouteza de plantarlle cara á miña propia realidade. A vida levoume a unha situación na que tiven que decidir entre seguir a facer o de sempre ou dar un salto ao baleiro. Escollín saltar e penso que non errei. Gozo co que fago, ás veces mesmo sinto que non é traballo. Con todo, dedicarse á cultura é un reto complicado e doloroso, e as máis das veces aturámolo pola paixón que sentimos polo oficio. Hai moitas correntes de aire neste abismo cultural que te fan tremer.
– ECG: Corren malos tempos para o oficio de periodista. Que se pode facer?
– EP: Seguir a tentar cousas novas, darlle outra volta máis, arriscar e insistir coas teimas. Se estás cansa, repousar, durmir sen complexos nin culpas, e volverte levantar. Nunca se pode perder a esperanza, a pesares de todo. Pódense botar sapos e esconxuros, chorar se é preciso. Eu choro moito, moitísimo. Tamén desafogo coas amizades, digo parvadas, e sempre hai alguén que me dá unha palmadiña no lombo e… lista! Sei que hai que empezar un novo día e tentalo outra vez ata chegarmos a meta que ansiamos. Ou preto.
– ECG: A literatura, ficción, claro, é rendible? Dá para comer?
– EP: O oficio vén sendo de sempre incerto e inestable. O factor sorte ten que estar presente na fórmula, xunto co esforzo e o talento. Hai algunhas autoras e autores galegos que viven disto. Mais é certo que resulta agotador aturar a presión, o desgaste emocional e económico. Os artistas estamos en todo momento para facer que os demais pasen mellor a vida, temos disponibilidade total. E está máis que demostrado que a nosa función social é importante, pero sempre temos que estar a demostrar o noso talento, a procurar oportunidades de traballo, a desbotar inseguridades tamén. Disto falo no meu novo libro, Agora que cala a noite, desa precariedade inherente ao eido cultural, desa tolemia conxénita do mundo das artes e da nosa querenza cega polo que facemos. (…)”
Entrevista a Yolanda Castaño en Radiofusión sobre Materia
Desde Xerais:
“Yolanda Castaño: “Eu creo que na poesia un dos valores máis importantes debe ser a franqueza, a autenticidade, hai que traballar con honestidade”. Entrevista en Radiofusión sobre: Materia». Pode escoitarse aquí.”
