Attilio Castellucci entrevista a Domingo Villar

“A web italiana Insula Europea acolle unha entrevista a Domingo Villar realizada por Attilio Castellucci, director do Centro de Estudos Galegos da Universidade La Sapienza de Roma e tradutor de longa traxectoria de obras galegas ao italiano.
Pódese consultar o texto italiano da entrevista a Domingo Villar nesta ligazón, mentres que a versión galega é accesible desde aquí. A web Insula europea, dirixida polo profesor da Universitá de Perugia Carlo Pulsoni, publica información, entrevistas, investigación e recensións relacionadas coas diferentes literaturas e Europa, entre elas a galega.”

Teresa Seara: “O obxectivo do Batallón Literario foi levar a poesía á rúa”

Entrevista de María Solar a Teresa Seara na Televisión de Galicia:
“A editorial Chan da Pólvora publica Feros Corvos, Antoloxía do Batallón Literario da Costa da Morte, grupo poético que naceu en Cee en maio de 1996. Teresa Seara, profesora e crítica literaria, realizou o estudo introdutorio e a selección de poemas do volume. A entrevista pode verse aquí.”

Miro Villar: “A Delgado Gurriarán xa lle preocupaba algo tan actual como a transmisión do idioma”

Entrevista de Antón Escuredo a Miro Villar en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como chega á obra de Florencio Delgado Gurriarán?
– Miro Villar (MV): A min sempre me interesou a poesía da emigración e do exilio. Penso que é unha débeda que aínda temos pendente. Están a saír estudos mais hai moito que facer nese terreo. A Florencio cheguei, fundamentalmente, da man do profesor Alonso Montero nun curso de doutoramento sobre Guerra Civil e literatura galega. Tiña o costume, neses cursos, de chegar cuns libros e falaba de autores que non estaban no currículo.
Despois coincidiu que o meu primeiro destino docente foi no Barco de Valdeorras e alí profundei máis no interese por toda a súa obra. Alí preparei unha palestra para o Instituto de Estudos Valdeorreses do que saíu un artigo que foi a cerna deste libro.
– ND: Cal é a razón de que non se tratara antes o exilio galego en México?
– MV: Hai moitos estudos sobre o exilio americano, sobre todo nucleado ao redor da Arxentina. Ten que ver con que alí estaba o núcleo do galeguismo, entre eles un persoeiro como Castelao que concitaba ao seu redor todo o galeguismo militante na altura. Probabelmente tamén habería unha maior comunicación entre ese exilio e o que se denominou exilio interior.
O exilio mexicano ten nomes moi importantes. Ademais de Delgado Gurriarán ten poetas pouco coñecidos, como Serafin Ferro que morreu novo. Tamén hai cineastas como Carlos Velo ou músicos como Jesús Bal y Gay. Coido que México estaba chamado a aparecer nas Letras Galegas cando xa se tratou, dalgunha maneira, o exilio na Arxentina. Haberá que pescudar no de Uruguai, Chile e Paraguai, máis pequenos e con voces importantes.
– ND: A obra de Delgado Gurriarán vai parella coa súa biografía?
– MV: É indubidábel. Poderiamos estabelecer tres etapas claras. Hai un Florencio de preguerra, outro da guerra e un máis da posguerra. Na primeira mesmo confesa que está moi na liña dunha das correntes de vangarda daquela época, o hilozoísmo de Amado Carballo, e confésase debedor da súa obra.
Logo hai un Florencio combatente que publica nas revistas antifascistas cando xa está exiliado, despois dunha fuxida desde Valdeorras cara a zona republicana e nos primeiros anos do exilio. Poemarios como Cancioneiro da loita galega, aínda que os textos estean asinados con seudónimo, sabemos que son da súa autoría.
Ten esa musa cívica, combatente, antifranquista, republicana. Despois, a partir de 1963 co seu gran libro Galicia infinda e todos os que virán con posterioridade, hai un Florencio máis plural, que trata todos os temas. Dialoga cos nosos poetas, como Rosalía e Curros, mais tamén coa poesía simbolista que incorpora toda a cultura mexicana do exilio que xa está vivindo. Ten os que chamou “poemas mexicanos” que incorporan moito da cultura indíxena, mesmo coas súas voces. Temos un poeta máis poliédrico, con moitas caras e que coñece moito máis o oficio. (…)”

Entrevista a Alberte Momán en Cosmoversus

Entrevista de Marcos A. Palacios a Alberte Momán para Cosmoversus:
“(…) – Cosmoversus (C): Na túa literatura móveste entre a prosa e a poesía. Tamén o artigo.
– Alberte Momán (AM): Cando escribo busco fórmulas que me permitan distanciarme das etiquetas. De feito, as últimas críticas que recibín dos meus dous últimos libros de poemas trataban aos textos como relatos breves. Non me gusta limitar os conceptos a un canon, a unha estrutura ríxida ou a unha suposta universalidade definida, en gran medida, por criterios extra literarios. Dende o meu punto de vista, a arte, neste caso literaria, debe posuír un importante compoñente de experimentación e a autoría debe correr o risco de equivocarse coa fórmula empregada. A conquista do bestseller, na miña opinión, consiste en eliminar da literatura todo o risco e, por tanto, aumentar a distancia entre o libro como produto de mercado e a arte.
En canto ao artigo, é algo que tento evitar. É certo que na miña bitácora persoal opino sobre diferentes acontecementos ou, simplemente, reflexiono sobre temas de actualidade, pero iso débese máis á miña responsabilidade como individuo político, que a unha necesidade real de escribir artigos. Debido á miña profesión, como enxeñeiro técnico agrícola, en ocasións pídenseme artigos técnicos sobre a miña especialidade, as emendas cálcicas. Son artigos que realizo como obriga e cos que non sempre me sinto cómodo.
Noutras ocasións, sinto a necesidade de mostrar os motivos polos que escribo, ou definir aspectos que nos meus libros non se esclarecen, por exemplo a relación entre o concepto de micro novela psycobilly e a socioloxía.
– C: Moitas das túas novelas teñen unha compoñente fetichista e sadomasoquista. Herdanza dalgún gusto literario ou cinéfilo?
– AM: Durante a adolescencia lin a Sade, Lautréamont, Apollinaire, antes de dedicarme ao dadaísmo e o surrealismo posterior. Teño que recoñecer que, naquel momento, non comprendín a magnitude daquelas obras. Centrábame en partes rechamantes que coincidían coa miña necesidade de chamar a atención por medio da provocación. O que, desde un punto de vista político, non demostraba máis que un baleiro ideolóxico, moi propio das distintas subculturas ou culturas urbanas de diferentes épocas, non de todas, por suposto. Co tempo, coñecín a Leopold Sacher-Masoch e, con el, un ensaio de Deleuze sobre o sadismo e o masoquismo, o que marcou definitivamente o meu interese polo tema. Non tanto sobre o que sucede nas sesións de bdsm, senón nos motivos que levan ás persoas a realizar determinadas prácticas. Hai xa algúns anos, empecei a frecuentar diferentes foros, procurando testemuños que me axudasen a comprender as motivacións últimas na realización de determinadas prácticas.
Até o momento, non cheguei a ningunha conclusión, pero gústame relacionar estas prácticas coa tendencia decadente das relacións sociais que se centran na cousificación e a sexualización destas, como alivio do mal que provoca a frustración diaria. Unha alternativa a esta tendencia sería centrar a atención nunha sociedade politicamente activa que cuestione o seu papel dentro da estrutura. Unha sociedade crítica sería insostible para o sistema, polo que o estado, como brazo armado dos lobbies económicos, desvía a atención cara a outros aspectos máis asépticos da vida social. (…)”

Carlos Taibo: “A língua é a mais excelsa das criações do ser humano”

Entrevista de Diego Bernal a Carlos Taibo no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Nom é muito comum fazer autobiografias com focagens tam específicas, como surgiu a ideia de escreveres sobre a tua relaçom com as línguas ao longo da vida?
– Carlos Taibo (CT): Há um tempo que me decatei de que boa parte das histórias e das brincadeiras que conto têm uma base claramente linguística. Em realidade não proponho nessas páginas, em termos estritos, uma autobiografia que, como tal, teria um interesse reduzido. O livro é de facto um pretexto para recuperar essas histórias e brincadeiras. Na tarefa ajudou-me um corunhês um bocadinho louco que ministra aulas de galego em Madrid e que sonha com línguas e com anões de Minas Gerais.
– PGL: O Feitiço das línguas já encanta o leitor desde o próprio título. Som isso para ti as línguas, um feitiço?
– CT: São, certamente. E são também um presente que nos ofertou a natureza. Não consigo compreender aqueles que celebram, em virtude das teóricas melhoras que haveriam de produzir-se na comunicação, a desaparição de línguas. Além disso, no prólogo do livro saliento que para mim a língua é a mais excelsa das criações do ser humano, noutros âmbitos tão pouco feliz.
– PGL: Seguindo com o título, escolheche um subtítulo curioso, “uma (pseudo) (auto) biografia linguística”. Que de “pseudo” há nela?
– CT: Já disse que o meu objetivo não era, ou não era fundamentalmente, retratar-me. Agrego agora que o livro carreta uma vantagem nada desprezível: reduz sensivelmente as possibilidades de eu sentir a tentação de enfrentar uma autobiografia canónica, em visível proveito da humanidade e da sua causa.
– PGL: No mundo há mais mais de 6000 línguas. Com quais vai dar o público leitor ao debruçar sobre esta obra?
– CT: Vai dar, nomeadamente, com o galego-português e com o espanhol. Mas também com outras línguas que até agora me acompanharam, com noivados mais ou menos longos: o francês, o italiano, o alemão, o grego, o árabe, o catalão e… o russo. Mas também há observações nessas páginas sobre o africânder, o maltês ou o fan. Para parecer culto e exótico.
– PGL: Algo realmente admirável é a capacidade do autor para lidar com a diversidade linguística. Ser poliglota fai parte do teu charme?
– CT: Não quero enganar ninguém. Os meus conhecimentos em matéria de línguas são muito limitados. E falando a sério não sou um poliglota. Sou uma pessoa curiosa que procurou se embebedar ao abrigo das línguas, com razoável sucesso. Como é sabido, e além disso, o meu charme tem um caráter exclusivamente sexual.
– PGL: Tens mais de meio cento de livros publicados. Já estás a pensar em qual vai ser o próximo?
– CT: Trabalho num livrinho, que vai ser muito ameno, sobre ecofascismo. E, para castigar os olhos dos amigos e amigas da Através, há tempo que acumulo materiais para escrever uma opera-prima sobre uma cidade do norte de Portugal na que desagua o Douro. Mais esse texto magnífico ainda há de demorar.”

Ramón Nicolás: “Hai unha mostra representativa da literatura galega de finais dos 60, con perfís moi plurais”

Entrevista a Ramón Nicolás en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como descubriu este proxecto?
– Ramón Nicolás (RN): Era un proxecto que estaba nas miñas mans desde hai bastantes anos, o que ocorre é que as circunstancias non foron favorábeis para que se puidese publicar e agora, finalmente, puxéronse as cousas de cara para que se levase a cabo. Chegou a min a través das mans de Manuel Bragado, que foi a persoa coa que Alonso Montero falara no seu día para facer unha edición deste corpus de texto, que existía desde o ano 1969, pero que precisaba dun traballo de edición. Que caese nas miñas mans foi unha decisión de carácter editorial, co acordo de Xesús. Prepareino máis ou menos nun prazo breve de tempo, pero publicouse hai uns meses.
Dábame certa mágoa que non vise a luz, xa que é un traballo que estaba durmindo no soño dos xustos e baixo a miña consideración tiña certas particularidades que poderían ser interesantes para coñecer o noso pasado literario.
– ND: Que relevancia ten hoxe en día?
– RN: É interesante na medida en que deita luz fundamentalmente arredor das opinións dun grupo de autores e autoras con obra publicada a partir de 1936 que contestaron a enquisa. Entre as preguntas que propón Alonso Montero pódense albiscar dous valores, ou quizais máis. O primeiro fai referencia aos datos de carácter biográfico que ofrecen as persoas que responden e que chegan da súa man, polo que hai unha fiabilidade practicamente absoluta. Engádense así datos de natureza bibliográfica ou biográfica que nalgúns casos son bastante descoñecidos.
Logo, por outra parte, está a enquisa que chamo sociolóxica, que estriba en preguntas nas que os autores e autoras dan a súa opinión e que, olladas agora, anos despois, ofrecen unha visión panorámica sobre distintas cuestións. Por exemplo, a valoración da Real Academia Galega ou se a prensa galega daquela altura daba a importancia que debía á nosa literatura. Tamén preguntas relativas ás voces que máis influíron nelas, onde curiosamente a maioría destaca a figura de Castelao ou Celso Emilio Ferreiro como autores máis atractivos. (…)”