Arquivo da categoría: Poesía

Montserrat González: “A poesía galega actual está comprometida sempre co momento social no que vive”

Publicado o por

Entrevista a Montserrat González en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Cando inicia a súa andaina a asociación Caldaloba?
– Montserrat González (MG): Como asociación sen ánimo de lucro nacemos en novembro de 2019. A nosa misión principal é a preservación da historia e a memoria da torre de Caldaloba, aínda que o ámbito de actuación esténdese a toda a comarca. A nosa idea é realizar actividades multidisciplinares en espazos variados co afán de conservar e promover o noso patrimonio artístico cultural sexa a nivel musical, literario, arqueolóxico ou de pintura.
– ND: Que é o Manifesto 25N?
– MG: É o noso primeiro proxecto. Pensámolo en novembro de 2020 mais non chegamos a tempo de telo para o 8 de marzo. Procura remover consciencias ao redor da situación de desigualdade a nivel laboral e a nivel económico xunto coa lacra do maltrato.
Queremos que as institucións tomen consciencia de realidades que moitas veces rematan en traxedia, que se decaten de que o que estiveron facendo até agora ou non serve. Hai unha educación machista con moito pouso de antes, mesmo vemos como hai denuncias que se retiran, hai medo. Que cada suceso non quede nunha nota de prensa. Penetraría na sociedade mais como son tan repetitivos non queremos que o vexa como algo normal cando non o é.
Ademais da violencia contra a muller hai violencia infantil nas familias por sufrir directamente o maltrato. Esta situación en realidade é unha pandemia. Casos como o de Rocío Carrasco chega a moitos fogares e serve para que outras mulleres anónimas se decaten e teñan forza para erguer a voz para denunciar. O libro nace xusto cando hai ese debate intenso a nivel social. (…)
– ND: O libro coincide coa idea de que a literatura e a arte seguen comprometidas coa realidade?
– MG: Desde logo. Comprobeino en moitas ocasións. Traballando nun programa de radio sobre poesía en Lugo vin como as e os escritores, a poesía galega actual, está comprometida sempre co momento social no que vive. Temos que rexeitar a idea de que son intimistas por natureza e só tratan os temas universais da poesía como o amor, o desamor, a soidade, a morte ou a familia. Lembro que cando foi a vaga de incendios forestais moitas e moitos poetas trataron o tema nas súas obras. Tamén entran en política con todos os recursos para non mencionar a quen non se quere mencionar. Falan das desigualdades, a pobreza, a pandemia…
Outro caso semellante foi un certame de narrativa que tivo lugar en Lugo e a maior parte dos traballos presentados trataban sobre a pandemia da Covid-19. Para min o poeta é un xornalista que narra en verso. Emprega os seus recursos estilísticos mais non está allea nin alleo aos problemas sociais. Tamén é certo que se nutre deles para chegar á xente. Os poemas de amor e desamor nunca caducarán, son temas universais mais os temas sociais están sempre presentes.”

Pilar García Negro: “A virtude do xenio rosaliano é quen de converter estes primeiros ensaios e tentativas en obra feita e dereita”

Publicado o por

Entrevista de Xoán Costa a Pilar García Negro en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Cantares gallegos é a obra fundacional da literatura galega contemporánea. Obviamente non nace do nada…
– Pilar García Negro (PGN): Os denominados séculos escuros (que cada vez o son menos, por novos achados que dan fe da permanencia dun fío de galego como lingua escrita) coñecen a súa ruptura co uso propositado do galego desde os primeiros anos do século XIX: literatura histórica, utilitaria, poética…, en verso e en prosa. Son as primeiras tentativas de emerxencia da lingua na letra escrita e publicada, ao calor dun despertar da conciencia patriótica que, no ecuador do século (1846; 1856) contará con fitos significativos que adquiren grande valor simbólico (Mártires de Carral; Banquete de Conxo). Con todo, a norma e o paradigma son os do español. Rosalía de Castro practica unha fusión extraordinaria: reivindicación patriótica-uso da lingua galega ao servizo dun libro unitario-elaboración dunha literatura culta, que beneficia toda a riqueza e especificidade da literatura popular, celebrándoa mais reintepretándoa para liberala do corsé etnográfico, e elevala, co máis depurado estilo, á altura dunha cultura viva e merecente de ser coñecida e respeitada, sen deixar de marcar sempre a súa pegada autorial, como muller e galega consciente das necesidades e problemas da súa nación.
– ND: Cais son os precedentes?
– PGN: Os antecedentes máis importantes son: Proezas de Galicia (1810), de Xosé Fernández Neira; a publicación do Álbum de la Caridad (1862) derivada dos Xogos Florais da cidade da Coruña do ano anterior (colección onde ela figura con seis poemas, cinco dos cais pasarán a Cantares…); a fundamental obra de Xoán Manuel Pintos A gaita gallega (1853) e, desde logo, poemas de Francisco Añón, Alberto Camino ou a estrea de Eduardo Pondal: “A campana de Anllóns” (1858). Como xa indiquei, a virtude do xenio rosaliano é quen de converter estes primeiros ensaios e tentativas en obra feita e dereita: independente, non complementar da literatura española.
– ND: A quen se dirixe a obra e con que pretensións?
– PGN: Loxicamente, a quen podía lela, en primeiro lugar, visto o elevadísimo analfabetismo reinante, isto é, ao público letrado galego para o animar ao coñecemento e defensa do seu país; ao público español, como antídoto firme contra a galegofobia. A partir da 2ª edición (1872), circulou como un maná sobre todo entre galegos emigrados en Madrid e en Ultramar. Chegan a circular copias ou recitados, segundo lembra Murguía, dando poemas por anónimos populares, tal era a mestría en captar a práctica social, psicolóxica e cultural do seu povo. (…)”